Ξεχάστε τι ξέρατε για την ενέργεια. Μας φτάνουν τα χρήματα, τι αλλάζει στην 10ετία

Δεν εφησυχάζουν οι ακριβές συμφωνίες που έχουν γίνει για την εισαγωγή του LNG με την τιμή των φορτίων LNG που συμφωνούνται να παραδοθούν τέλος Νοεμβρίου, αρχές Δεκεμβρίου να κυμαίνεται στα 2 δολάρια/mmBtu, τιμή υψηλότερη από τις τρέχουσες τιμές. Ανησυχία προκαλούν οι έντονες διαφωνίες μεταξύ κρατών μετά το κάλεσμα της ΕΕ να συμπεριλάβει το υδρογόνο χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Για παράδειγμα το υδρογόνο χαμηλών εκπομπών άνθρακα παράγεται από την πυρηνική ενέργεια, ωστόσο κάποιες χώρες αντιτάσσονται στο να ενταχθεί στην πράσινη χρηματοδότηση της ΕΕ.

Τι είναι πράσινο και τι γκρίζο, φτάνουν οι πόροι για τα οικονομικά της πράσινης ενέργειας;

Προκύπτουν εν κατακλείδι τρία ερωτήματα: Τι είναι ‘πράσινο’ για την ΕΕ και τι ‘γκρίζο’, που βρίσκονται τα οικονομικά για την πράσινη ενέργεια και αν οι στόχοι για την κλιματική αλλαγή είναι εφικτοί. Τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα με την ενέργεια στην Ευρώπη. Και πώς όλα αυτά μεταφράζονται σε όρους ασφάλισης. Το τελευταίο στο βαθμό, σύμφωνα με τα δεδομένα που είχαμε στα χέρια μας το εξετάσαμε σε πρόσφατο δημοσίευμα της στήλης του Εκ του Ασφαλούς. Ας δούμε τι έχει γίνει μέχρι στιγμής με την ενέργεια σύμφωνα με χτεσινή μελέτη της Allianz Trade 100% θυγατρική της Allianz πρώην Euler Hermes.

Απουσιάζουν τα σχέδια για την αποθήκευση ενέργειας

Βάσει του σχεδίου REPowerEU της ΕΕ που δημοσίευσε τον Μάιο του 2022 , ο στόχος για τις ΑΠΕ στο συνολικό μερίδιο της παραγωγής ενέργειας έως το 2030 αυξάνεται από 40% σε 45%. Οι στόχοι εξοικονόμησης ενέργειας αυξήθηκαν από 9% σε 13%, η ηλιακή φωτοβολταϊκή δυναμικότητα θα διπλασιαστεί έως το 2025 και οι διοικητικές διαδικασίες θα απλουστευθούν σε ολόκληρη την ΕΕ. Ωστόσο στο σχέδιο, υπάρχουν λίγες σαφείς αναφορές στο ρόλο της αποθήκευση ενέργειας, στην ευελιξία του συστήματος και βελτίωση των διαδικασιών αδειοδότησης για αποθήκευση ενέργειας. Δεν υπάρχουν ούτε κίνητρα για τους παρόχους αποθήκευσης ενέργειας, ούτε για τους επενδυτές να υποστηρίξουν έργα αποθήκευσης ενέργειας. Το πιο ανησυχητικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ακόμα ορίσει στρατηγική αποθήκευσης ενέργειας.

Στο τέλος του 2021, η συνολική ηλεκτρονική εγκατάσταση αποθήκευσης ενέργειας ήταν κοντά στα 27 GW ή 56 GWh. Αυτή η ανάγκη χωρητικότητας είναι ήδη πενταπλάσια από το επίπεδο του 2015. Έως το 2030, η συνολική παγκόσμια χωρητικότητα αποθήκευσης ενέργειας θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 400 GW και 500 GW, δηλαδή 15-19 φορές μεγαλύτερη από αυτή που είναι διαθέσιμη σήμερα.

Παρά την τεράστια ζήτηση, η αποθήκευση ενέργειας δεν έχει μπει σοβαρά στα πλάνα της ΕΕ όπως οι ΑΠΕ και τα ηλεκτρικά οχήματα που καλύπτουν το 70% όλων των μορφών επένδυσης που σχετίζονται με την ενεργειακή μετάβαση. Στο σημείο αυτό η Allianz αναφέρει ότι τα ηλεκτρικά οχήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον και ως αποθηκευτικός χώρος ενέργειας με την κατάλληλη εγκατάσταση.

Ελλείψεις και πληθωρισμός ελλείψει σχεδίου

Για τους μήνες που έρχονται υπάρχουν πολλά εμπόδια και αβεβαιότητες που επιβαρύνουν τις προοπτικές αποθήκευσης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων ζητημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας για βασικά τσιπ και περιορισμένης προσφοράς, των υψηλών τιμών για μέταλλα και ορυκτά όπως το λίθιο, το κοβάλτιο και το νικέλιο. Στο πλαίσιο αυτό προστίθενται και ο υψηλός πληθωρισμός και η άνοδος των επιτοκίων. Προβλήματα δεν θα αντιμετωπίσουν μόνο τα έργα ενέργειας για τα νοικοκυριά αλλά και τα έργα μεγάλων δικτύων, καθώς οι κυβερνήσεις στην ΕΕ βάζουν προτεραιότητα την μείωση του αντίκτυπου. Προσθέτως ο ανταγωνισμός είναι έντονος στην τεχνολογία μπαταριών.

Κενά στην οικονομία της πράσινης ανάπτυξης

Το ετήσιο ανώτατο capex για την περίοδο 2020-2030 κυμαίνεται κατά μέσο όρο μεταξύ 4 και 11 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Ανάλογα με τα σενάρια την επόμενη δεκαετία θα μπορούσε φτάσει μεταξύ 9 και 20 δισεκατομμύρια και μεταξύ 16-17 δισεκατομμύρια το 2040-2050.Εάν η παγκόσμια οικονομία αποφασίσει να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες πράσινες επενδύσεις για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους +1,5°C, η ετήσια δαπάνη θα βρίσκεται στα ανώτερα όρια κάθε διαστήματος. Το 2040-2050, εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες πολιτικές, η ανάπτυξη της αποθήκευσης μπαταριών είναι μόλις στο 40% του σεναρίου «+1,5°C» όσον αφορά τη χωρητικότητα με το κόστος κεφαλαίου μία GW στο -60% .