Τουρισμός, σταθερά ο βασικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας

Το 2022 από ότι φαίνεται θα αναδειχθεί, σύμφωνα με τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία, σε νέο έτος-ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό. Οι εισπράξεις θα ξεπεράσουν τα 18,2 δισ. του 2019 και αναμένεται να υπερβούν τα 20 δισ.

Είναι γεγονός ότι η διετία της πανδημίας ενίσχυσε σημαντικά την ανάγκη για ταξίδια, ενώ οι "υποχρεωτικές" αποταμιεύσεις εκείνης της περιόδου εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, διεύρυναν τις οικονομικές δυνατότητες των υποψήφιων επισκεπτών-ταξιδιωτών. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται ότι θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη συμμετοχή των τουριστικών εισπράξεων στο ΑΕΠ της χώρας μας.

Ταυτόχρονα από ότι εκτιμάται, με την υιοθέτηση σωστών πολιτικών και πρακτικών θα αυξηθεί και το ποσοστό των απασχολούμενων στην τουριστική δραστηριότητα που το 2019 ήταν στο 21,7% της συνολικής απασχόλησης, αριθμός 846.200 εργαζόμενων, σύμφωνα με στοιχεία του WTTC.

Αναμφίβολα η τουριστική δραστηριότητα θα συνεχίσει να ενισχύει τα κρατικά έσοδα δημιουργώντας επαρκή δημοσιονομικό χώρο για τη λήψη μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έναντι του αυξανόμενου επιπέδου τιμών που έχει προκαλέσει η ενεργειακή κρίση.

Είναι σαφές ότι ο ελληνικός τουρισμός προχωρά προς τον απολογισμό μιας εξαιρετικής χρονιάς παρά τις πληθωριστικές πιέσεις που χαρακτηρίζουν το διεθνές περιβάλλον σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα που έχει προκύψει μετά την εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που ενίσχυσε και την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι προοπτικές για το ελληνικό τουριστικό προϊόν και για το 2023 φαίνονται ιδιαίτερα θετικές. Σε αυτήν την εκτίμηση συμβάλουν τόσο οι διεθνείς τάσεις όπως η αύξηση της μεσαίας τάξης σε αναδυόμενες ασιατικές οικονομίες (π.χ. Κίνα, Ινδία) και του προσδόκιμου ζωής που αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των τουριστικών ροών παγκοσμίως (Deloitte, REMACO, INSETE - «Ελληνικός Τουρισμός 2030, Σχέδια δράσης», 2021), όσο και εγχώριοι παράγοντες, όπως η αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα μέσω των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Σε αυτήν την κατεύθυνση και οι θέσεις που εξέφρασε ο κ. Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος του ΣΕΤΕ και CEO των Electra Hotels & Resorts, στο 6ο Ετήσιο Συνέδριο «Κύκλος Ιδεών Η Ελλάδα Μετά» που έγινε στις αρχές Οκτωβρίου 2022. Συγκεκριμένα υπογράμμισε ότι το τουριστικό προϊόν της χώρας είναι και θα παραμείνει ελκυστικό. Δήλωσε ότι και το 2023 θα πάνε καλά τα πράγματα στον τουριστικό κλάδο με καλύτερη οργάνωση και με θετικές διεθνείς εξελίξεις. Την έλλειψη προσωπικού στον τουρισμό που παρουσιάστηκε φέτος την απέδωσε στην έλλειψη εξειδίκευσης και στην εποχικότητα, ενώ παράλληλα οι μισθοί στον κλάδο έχουν αυξηθεί αισθητά. Επεσήμανε ότι έχει ξεκινήσει να χαράσσεται η στρατηγική για τον τουρισμό μέχρι το 2030, με την συμμετοχή όλων, κοινωνίας, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κράτους και επιχειρήσεων με ταυτόχρονη σύνδεση του πρωτογενή τομέα και του πολιτισμού. Η μετάβαση στην αειφορία, η κυκλική οικονομία, η Πράσινη Συμφωνία, η ισόρροπη ανάπτυξη προορισμών και περιφερειών σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, η επιχειρηματική βιωσιμότητα και το θετικό της αποτύπωμα στην οικονομία και την κοινωνία, αποτελούν βασικούς στόχους του ΣΕΤΕ και αντικατοπτρίζουν τον διαρκώς αυξανόμενο προσανατολισμό του Τουρισμού, σε ένα βιώσιμο μοντέλο στρατηγικής ανάπτυξης.

Δείτε επίσης: ΣΕΤΕ, στρατηγική 2030: «Να βγει από τον αυτόματο η διαχείριση του τουρισμού»

Εξαιρετικά καλή πορεία του τουρισμού μέσα στο 2022

Ο κ. Ανδρέας Ανδρεάδης, CEO της Sani/Ikos και επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΤΕ, είχε σημειώσει πριν από καιρό, ότι η εντυπωσιακή ανάκαμψη της ζήτησης για Ελλάδα προδιαθέτει για τουριστικά έσοδα στα επίπεδα του 2019. Ενώ, μετά το σοκ της εισβολής στην Ουκρανία η ζήτηση για την Ελλάδα ανέκαμψε εντυπωσιακά.

Η κ. Άντζελα Γκερέκου, Πρόεδρος του ΕΟΤ, μίλησε στο epixeiro.gr για την εξαιρετικά καλή πορεία του τουρισμού στη χώρα μας το 2022, παρά τις επαναλαμβανόμενες, πρωτοφανείς κρίσεις που χαρακτηρίζουν τον κόσμο σήμερα. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η κυρία Γκερέκου, δεν είναι τυχαίο ότι, για όλους, το μέτρο σύγκρισης για τα αποτελέσματα της τουριστικής περιόδου δεν είναι το 2021, αλλά το 2019, χρονιά ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό.

Αυτή η εξαιρετική πορεία, υπογράμμισε η Πρόεδρος του ΕΟΤ, φάνηκε από την αρχή της χρονιάς. Κατ’ αρχάς, όπως είπε, η επίσημη έναρξη σεζόν ξεκίνησε από τον Μάρτιο, νωρίτερα από κάθε άλλη φορά. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το Α εξάμηνο φάνηκε να υπολείπεται μόλις κατά 5% περίπου του 2019. Με δεδομένο ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ξέσπασε Φεβρουάριο, αυτό το στοιχείο είναι πολύ σημαντικό. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Ιούνιο άγγιξαν τα 2,6 δισ. ξεπερνώντας τις αντίστοιχες του 2019.

Οι αφίξεις επιβατών από το εξωτερικό τον Ιούλιο, στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας, κινήθηκαν πέρα από κάθε προσδοκία, με την εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση να διαμορφώνεται στα 5,127 εκατομμύρια επιβάτες έναντι 4,49 εκατομμυρίων τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Οι αριθμοί αυτοί αποτελούν νέο ρεκόρ αφίξεων στα συγκεκριμένα αεροδρόμια και η αύξηση αντιστοιχεί σε ποσοστό της τάξης του 13,9%. Κάνω ειδική αναφορά στα περιφερειακά αεροδρόμια, καθώς θέλω να τονίσω ότι σταθερός και πρωτεύων στόχος του ΕΟΤ είναι η ισόρροπη διασπορά των ταξιδιωτικών ροών, σε όλη την επικράτεια.

Η Ελλάδα ήταν 1η και τον Αύγουστο σε όλη την Ευρώπη με 5% περισσότερες εμπορικές πτήσεις σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Μαζί με το Λουξεμβούργο ήταν οι μόνες χώρες με θετικό πρόσημο.

Για τους φθινοπωρινούς μήνες, όπως αναφέρει η κυρία Γκερέκου, όλες οι ενδείξεις είναι ιδιαίτερα θετικές καθώς στον ΕΟΤ έχει διαπιστωθεί ότι μεγάλες παραδοσιακές αγορές της Ελλάδας, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αμερική, η Γερμανία, η Αυστρία και άλλες αγορές προχωρούν σε επέκταση των επικοινωνιακών πλάνων προβολής της χώρας μας.

Η Πρόεδρος του ΕΟΤ, καταλήγει ότι ίσως φέτος θα μπορούσε να «γίνει ταμείο» το Δεκέμβρη και όχι τον Οκτώβρη.

Ο κ. Γιάννης Κουλουμπής, Επικεφαλής της TUI για τις αγορές της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Μάλτας και της Λαπωνίας δήλωσε στο epixeiro.gr, ότι η ΤUI είχε προβλέψει από τον περασμένο Μάρτιο, ότι η Ελλαδα θα ήταν στο επίκεντρο της τουριστικής ζήτησης το 2022. Ο αναμενόμενος αριθμός επισκεπτών του ομίλου που θα έρθει στην Ελλάδα το 2022 προβλέπεται ότι θα ξεπεράσει τα 3.000.000, τον αριθμό ρεκόρ του 2019.

Ο κ. Κουλουμπής ανέφερε στο epixeiro.gr, ότι σε σχέση με το 2021 τα φετινά νούμερα είναι πολύ πάνω από όλες τις αγορές (+86%), σημείωσε βέβαια ότι δεν είναι απόλυτα σωστή αυτή η σύγκριση λόγω του ότι το 2021 ήταν χρονιά COVID. Σε σχέση με το 2019 που ήταν μια χρονιά ρεκόρ για την Ελλάδα, έχει φανεί από τον Σεπτέμβριο κατά τον οποίο υπήρχαν 2,7 εκ. κρατήσεις ότι είχε ήδη ξεπεραστεί ο συνολικός αριθμός πελατών που διακίνησε η TUI το 2019. Είναι μάλιστα βέβαιο, όπως δήλωσε, ότι θα γίνουν και καινούργιες κρατήσεις ως το τέλος της τουριστικής περιόδου. Η Γερμανία πρωτίστως και εν συνέχεια η Αγγλία έχουν σημαντική άνοδο υπογραμμίζοντας ότι οι δύο αυτές αγορές έχουν και το μεγαλύτερο ποσοστό κρατήσεων με περίπου το 70% του συνόλου.

Οι αεροπορικές συνδέσεις είναι καταλυτικός παράγοντας

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την τουριστική κίνηση σε έναν προορισμό είναι οι αεροπορικές συνδέσεις με τις χώρες προέλευσης των επισκεπτών-ταξιδιωτών. Ειδικά όσον αφορά στην Ελλάδα που ως προορισμός εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτές. Πάνω από το 70% των εισερχόμενων επισκεπτών-ταξιδιωτών έρχεται στη χώρα μας με αεροπλάνο, ενώ αυτό το ποσοστό συμμετέχει σε ποσοστό 80% στα τουριστικά έσοδα (Στοιχεία ΙΝΣΕΤΕ).

Η Διευθύντρια Μάρκετινγκ του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών, κ. Ιωάννα Παπαδοπούλου κατέθεσε στο epixeiro.gr τα στοιχεία που αφορούν στην ιδιαίτερα δυναμική εξέλιξη της κίνησης του αεροδρομίου το 2022.

Δύο χρόνια μετά τον παγκόσμιο κλυδωνισμό που προκάλεσε η πανδημία στις αερομεταφορές και στον τουρισμό, το αεροδρόμιο της Αθήνας βρίσκεται φέτος -με ιδιαίτερη δυναμική κατά τη θερινή περίοδο- στην πορεία για ένα πολύ ικανοποιητικό ποσοστό ανάκαμψης σε σύγκριση με το 2019 και βέβαια σε αυξητική πορεία σε σχέση με το 2021. Η επιβατική κίνηση έως και τις τελευταίες μέρες του Σεπτεμβρίου παρουσιάζει αύξηση κατά 106% σε σχέση με το 2021 και ανάκαμψη κατά 86% περίπου σε σχέση με την κίνηση του 2019. Ως προς τις πτήσεις, η ανάκαμψη σε σχέση με το 2019 ανέρχεται σε 93% περίπου. Αυτή η μέχρι στιγμής πορεία πτήσεων και επιβατικής κίνησης κρίνεται ως ιδιαίτερα ικανοποιητική, καθώς κατά τους πρώτους 4-5 μήνες του έτους ίσχυαν ακόμη ταξιδιωτικοί περιορισμοί λόγω της πανδημίας. Με την άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών και το ξεκίνημα της θερινής περιόδου, παρατηρήθηκε αμέσως δυναμική και σταθερή ανάκαμψη. Αγορές που παρουσιάζουν ήδη πλήρη ανάκαμψη -και σε ορισμένες περιπτώσεις και αύξηση– σε σχέση με το 2019, είναι, μεταξύ άλλων, η Αυστρία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς και το Ισραήλ.

Βέβαια, αξίζει να επισημανθεί ότι η εξέλιξη της επιβατικής κίνησης και των πτήσεων δεν παύει να επηρεάζεται από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, με κάποιες σημαντικές αγορές να παρουσιάζουν κάμψη, ενώ εξακολουθούν να λείπουν η Ουκρανία, η Ρωσία και η Κίνα.

Σημαντική η αύξηση των λειτουργικών των ξενοδοχείων

Ο κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, CEO της Airotel και Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας μίλησε στο epixeiro.gr για την εικόνα της πορείας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος το 2022 σε αστικά κέντρα. Σημείωσε τη θετική κίνηση που καταγράφηκε μετά το πρώτο τετράμηνο του έτους αλλά και τις σημαντικές αυξήσεις στα λειτουργικά έξοδα των ξενοδοχείων 12μηνης λειτουργίας διερωτώμενος το κατά πόσο θα μπορέσουν να είναι βιώσιμα.

Όπως ανέφερε ο Αλέξανδρος Βασιλικός, έχοντας ως ξενοδοχειακή δραστηριότητα, την Airotel που σε μεγάλο βαθμό βρίσκεται σε αστικά κέντρα, η τουριστική κίνηση ξεκίνησε ουσιαστικά από τον Μάιο. Το πρώτο τετράμηνο του χρόνου ήταν εξαιρετικά «χαμηλής πτήσης».

Στη συνέχεια όμως οι αριθμοί ήταν πολύ καλοί και άμεσα συγκρίσιμοι με αυτούς του 2019. Όσον αφορά στα έσοδα και εξαιρώντας το πρώτο τετράμηνο, τα οικονομικά αποτελέσματα είναι πολύ κοντά στις επιδόσεις του 2019. Όσον αφορά στα έξοδα, τα οποία διαμορφώνονται και με μια χρονοκαθυστέρηση, διαπιστώνεται μια μεγάλη αύξηση σε όλο το φάσμα του λειτουργικού κόστους μιας επιχείρησης, με αποκορύφωμα βέβαια τις αυξήσεις στους λογαριασμούς της ενέργειας και τις ανατιμήσεις σε όλα τα προϊόντα που προμηθεύεται κάθε ξενοδοχείο. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα των ξενοδοχείων 12μηνης λειτουργίας να καταφέρουν το χειμώνα που έρχεται να ξεπεράσουν τον σκόπελο του ενεργειακού κόστους και να παραμείνουν ανοικτά με βιώσιμο τρόπο.

Θετική η αύξηση της μέσης τιμής δωματίου στην Αθήνα

Η Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών - Αττικής & Αργοσαρωνικού, κ. Λαμπρνή Καρανάσιου - Ζούλοβιτς, θίγει τις ιδιαιτερότητες της τουριστικής κίνησης στην Αθήνα, την Αττική και τον Αργοσαρωνικό, που παρουσίασε απώλειες στο πρώτο 8μηνο με πολύ θετικό στοιχείο την αύξηση της μέσης τιμής δωματίου, όχι όμως ανάλογη με τις αυξήσεις που κατέγραψαν οι ανταγωνιστικοί προορισμοί.

Η φετινή χρονιά, σημειώνει η Κυρία Ζούλοβιτς, μετά από τα δύο, δραματικά, για τον Τουρισμό και τις επιδόσεις των ξενοδοχείων, χρόνια της πανδημίας, εξελίχθηκε με έναν ιδιαίτερο τρόπο: Πρακτικά μόνο ο μήνας Ιούλιος κατάφερε να εξισορροπήσει τις απώλειες και να δώσει αποτελέσματα ανάλογα του 2019. Οι χειμερινοί μήνες και οι πρώτοι μήνες της Άνοιξης του 2022 κινήθηκαν στη σκιά της πανδημίας. Οι μήνες Μάιος και Ιούνιος οι οποίοι παραδοσιακά είναι μήνες αιχμής για την Αθήνα, δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, ο Αύγουστος ούτως ή άλλως παραδοσιακά παρουσιάζει μια μικρή πτώση. Σε αναμονή τα θετικά αποτελέσματα για τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο - λόγω του Μαραθωνίου Δρόμου.

Σε σύνολο 8μήνου, η Αθήνα εμφάνισε αρνητικά πρόσημα έναντι του 2019, εκτός της μέσης τιμής δωματίου που κινήθηκε καλύτερα, όχι όμως τόσο καλά όσο οι λοιπές πρωτεύουσες, ανταγωνιστικοί προορισμοί της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα και με βάση τα στοιχεία κίνησης και απόδοσης ξενοδοχείων Αθήνας-Αττικής που συγκεντρώνει η Ένωση ανά μήνα με την συνεργασία της GBR Consulting και τα οποία έχουμε δημοσιοποιηθεί και στον Τύπο, σε σύνολο 8μηνου του 2022 σημειώθηκαν απώλειες τόσο στη πληρότητα των ξενοδοχείων της τάξης του (-)15.8%, όσο και στο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPar) της τάξης του (-)4.9%. Η μέση τιμή δωματίου (ADR), σημείωσε θετική πρόοδο (κατά+12.9%). Η όποια θετική μεταβολή 8μήνου παρατηρείται για την Αθήνα έναντι των ανταγωνιστών της αλλά και έναντι της προηγούμενης χρονιάς, είτε σε επίπεδο μέσης πληρότητας (27,1%), είτε σε επίπεδο μέσης τιμής (ADR/21,85 %), είτε εσόδου ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPar/54,8%), όπως αποδεικνύεται, υστερεί σημαντικά της εντυπωσιακής αντίστοιχης μεταβολής των λοιπών πόλεων (Βιέννη, Άμστερνταμ, Παρίσι, Βαρκελώνη, Βερολίνο κ.ά). Η Αθήνα, εξακολουθεί να έχει την πλέον αργή εξέλιξη σε απόλυτα νούμερα και σε επιδόσεις, σε αντίθεση με ανταγωνιστικές πόλεις που είδαν τριψήφιες μεταβολές προς τα πάνω.

Από την μεριά του, ο κ. Νίκος Νικολαΐδης, Γενικός Διευθυντής του ξενοδοχείου Radisson Blu Athens Park Hotel, έδωσε στο epixeiro.gr το σφυγμό της τουριστικής κίνησης του 2022. Όπως αναφέρει χαρακτηρίζεται από ελαφρώς μειωμένο αριθμό πληρότητας, αλλά με θετικό πρόσημο στη Μέση Τιμή Δωματίου.

Ο κ. Νικολαΐδης σημειώνει ότι το ξενοδοχείο Radisson Blu Athens Park Hotel, ακολούθησε το μέσο όρο των υπόλοιπων ξενοδοχείων της Αττικής, ως προς τις πληρότητες και τα έσοδα. Τα στοιχεία του ξενοδοχείου τα οποία δίνονται προς μελέτη στην ΕΞΑΑΑ δίνουν την παρακάτω εικόνα: Σύμφωνα λοιπόν με τα τελευταία στοιχεία της ΕΞΑΑΑ, για πρώτη φορά μετά από τα δύο έτη της πανδημίας, ο εφετινός Ιούλιος έκλεισε με αξιοσημείωτη θετική μέση πληρότητα για τα ξενοδοχεία της Αθήνας 89.3%, κατάφερε δηλαδή να προσεγγίσει το 2019 – και την τότε καλή πληρότητα Ιουλίου 2019, που ήταν 89.8%.

Σε επίπεδο 7μηνου ωστόσο, η θετική αυτή επίδοση της Αθήνας κατάφερε απλώς να μειώσει ελαφρά την "ψαλίδα" μεταξύ των ετών 2022 και 2019 στη μέση πληρότητα των ξενοδοχείων της, από 21.7% σε 17.8%. Έτσι, το 7μηνο του 2022, έναντι του αντίστοιχου 7μηνου του 2019 έκλεισε με αρνητικό πρόσημο 20%, σε ό,τι αφορά στην μέση πληρότητα των μονάδων της ελληνικής πρωτεύουσας. Ωστόσο θετική χαρακτηρίζεται η πορεία της Μέσης Τιμής Δωματίου (ADR), καθώς παρουσίασε αύξηση 20.6% σε επίπεδο 7μήνου έναντι του 2021.

Το 9μηνο του 2022 είχε δύο διαφορετικά πρόσωπα. Την κακή εικόνα του πρώτου 4μήνου με τις χαμηλές πληρότητες και τα αυξημένα έξοδα, από την μία, και τη θετική εικόνα, στα επίπεδα του 2019 που παρουσιάστηκε από τον Μάιο και μετά τόσο σε πληρότητες όσο και σε έσοδα, από την άλλη.

Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει ο κ. Νικολαΐδης, η λειτουργική κερδοφορία του ξενοδοχείου τους θερινούς μήνες περιορίσθηκε αισθητά λόγω των αυξημένων εξόδων και κυρίως του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο χειμώνας για τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολος και εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση τότε δεν θα εξετάζεται η κερδοφορία αλλά οι ζημιές, ενώ για αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες θα υπάρχει ο κίνδυνος της επιβίωσης.

Η ενεργειακή κρίση, ευκαιρία εξεύρεσης πρακτικών για πράσινη διαχείριση

Η κ. Αννέτα Σβορώνου, Complex Hotel Manager, των Grande Bretagne και King George at Marriott International, επιβεβαιώνει την πολύ θετική κίνηση του Ελληνικού Τουριστικού Προϊόντος το 2022 με τα πολύ καλά αποτελέσματα της κίνησης στα ειδικού βάρους ξενοδοχεία που εκπροσωπεί.

Όπως αναφέρει η κ. Σβορώνου, η κίνηση για τη φετινή σαιζόν στα ξενοδοχεία που εκπροσωπεί, κινήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα και με πολύ ικανοποιητικό θετικό πρόσημο σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, ακόμα και σε σχέση με το 2019 το οποίο μέχρι εφέτος ήταν peak year. Διαπιστώθηκε πολύ σημαντική άνοδος από την αγορά της Αμερικής που παραδοσιακά κατατάσσεται στις πρώτες τρεις αγορές των ξενοδοχείων, αλλά την φετινή χρονιά με πολύ αυξητικές τάσεις κατέλαβε την πρώτη θέση. Υπογραμμίζει ότι είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι οι αφίξεις κινήθηκαν σε υψηλά επίπεδα από τον Μάιο και μετά, ενώ το πρώτο κυρίως τρίμηνο κινήθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Σημείωσε μάλιστα ότι πρέπει οπωσδήποτε να επισημανθεί ότι ενώ συνηθίζεται η αναφορά "τουριστικής χρονιάς" να σχετίζεται κυρίως με τη θερινή περίοδο, τα ξενοδοχεία πόλεως όπως η Grande Bretagne και το King George λειτουργούν όλο το χρόνο.

Αναφερόμενη στα λειτουργικά αποτελέσματα των ξενοδοχείων επισημαίνει ότι έχουν σαφώς επιβαρυνθεί από την ενεργειακή κρίση και την αύξηση του πληθωρισμού και είναι σε αναμονή των εξελίξεων, της στρατηγικής και των μέτρων που θα ακολουθηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπισή τους.

Η κ. Σβορώνου θεωρεί ότι η σημερινή ενεργειακή κρίση θα αποτελέσει ακόμη μία πρόκληση για τον ευαίσθητο κλάδο της τουριστικής βιομηχανίας, και ίσως θα πρέπει να την αντιμετωπισθεί ως μία ευκαιρία εξερεύνησης νέων τρόπων αντιμετώπισης και πρακτικών ως προς το περιβάλλον, ώστε να επιταχύνουν οι επιχειρήσεις την στροφή τους στην πράσινη διαχείριση.

Ο κ. Αντώνης Σταμνάς, Διευθυντής πωλήσεων της Grecotel μίλησε στο epixeiro.gr για τα πολύ θετικά αποτελέσματα της κίνησης και των αφίξεων στα ξενοδοχεία του ομίλου. Θίγει βέβαια το μεγάλο κόστος της ενέργειας που σε μεγάλο βαθμό θα καθορίσει την τελική κερδοφορία των τουριστικών επιχειρήσεων.

Για τον όμιλο της Grecotel, όπως δηλώνει ο κ. Σταμνάς, το 2022 εξελίχθηκε τελικά σε μια πολύ καλή χρονιά καθώς οι αφίξεις ξεπέρασαν κατά πολύ αυτές των προηγούμενων ετών και αυτές ακόμα του 2019.

Αποδείχθηκε, όπως λέει ο Διευθυντής πωλήσεων της Grecotel, ότι ο υπεύθυνος και μελετημένος τρόπος που χειρίστηκε η Grecotel τα θέματα της πανδημίας αναγνωρίστηκε από τους φιλοξενούμενους των ξενοδοχείων. Σε αυτό το περιβάλλον των ξενοδοχείων βρήκαν τον ιδανικό τόπο για να περάσουν τις διακοπές τους με ασφάλεια, απολαμβάνοντας την μοναδική φιλοξενία που τους προσέφεραν.

Η αυξημένη ζήτηση της χρονιάς οδήγησε σε πολύ σημαντική αύξηση των εσόδων του ομίλου. Οι πολύ μεγάλες όμως αυξήσεις που καταγράφηκαν στο κόστος ενέργειας, σημειώνει ο κ. Σταμνάς, καθώς και στο κόστος των πρώτων υλών είναι μια παράμετρος που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα της χρονιάς.

Σίγουρα το κόστος της ενέργειας αποτελεί τροχοπέδη στην κερδοφορία των εταιρειών. Στην Grecotel όμως, υπογραμμίζει ο κ. Σταμνάς, εδώ και χρόνια επενδύουν σε λύσεις φιλικές προς το περιβάλλον και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το οικολογικό αποτύπωμα των ξενοδοχείων είναι αυτό που οδηγεί στη δύσκολη ενεργειακά χρονιά που έρχεται.

Πλήγμα το αυξημένο ενεργειακό κόστος για το 2022

Η κ. Βάνα Λαζαράκου, Γενική Διευθύντρια του NJV Athens Plaza, ενός από τα ξενοδοχεία πολυτελείας του Συντάγματος, δίνει το σφυγμό της τουριστικής κίνησής του, αλλά και τη μεγάλη αύξηση του κόστους της ενέργειας.

Όπως σημειώνει η κυρία Λαζαράκου, η κίνηση στο ξενοδοχείο, ήταν διπλάσια από το 2021 και στα ίδια επίπεδα με το 2019, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι λόγοι που η κίνηση ήταν σε χαμηλά επίπεδα οφείλεται στην εφαρμογή των μέτρων που υπήρχαν για την πανδημία.

Όσον αφορά στα έσοδα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η κυρία Λαζαράκου, ότι ναι μεν τα έσοδα της επιχείρησης αυξήθηκαν αρκετά από την αύξηση της πληρότητας και της Μέσης τιμής δωματίου, αλλά η αύξηση του κόστους της ενέργειας, στο τέλος της χρονιάς, δεν θα επιτρέψει να φανεί η πραγματική ωφέλεια.

Τη θετική εικόνα της πορείας του νέου ξενοδοχείου πολυτελείας που λειτουργεί στο κέντρο της Αθήνας έδωσε στο epixeiro.gr, o Γενικός Διευθυντής, του Athens Capital Center Hotel - MGallery Collection, κ. Ευριπίδης Τζήκας.

Σε γενικές γραμμές, όπως αναφέρει ο κ. Τζήκας, οι αφίξεις κινήθηκαν εξαιρετικά. Σημειώνει μάλιστα ότι επειδή το ξενοδοχείο είναι καινούργιο, δεν υπάρχουν στοιχεία σύγκρισης για το 2019, ωστόσο για το 2022, που ήταν και η πρώτη πλήρης χρονιά λειτουργίας, η κίνηση είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2021. Πιο συγκεκριμένα, εάν εξαιρεθεί το πρώτο τρίμηνο, στα υπόλοιπα τρίμηνα οι αφίξεις κινήθηκαν σε επίπεδα πληρότητας της τάξεως άνω του 90%.

Όσον αφορά στην αύξηση των λειτουργικών εξόδων, ο κ. Τζήκας υπολογίζει ότι η εφαρμογή των κρατικών επιδοτήσεων που δόθηκαν για την ενέργεια έχουν βοηθήσει μερικώς στη συγκράτηση του κόστους και επομένως τα έσοδα δεν πρέπει να έχουν επηρεαστεί καθόλου από τα όποια αυξημένα έξοδα για την ενέργεια.

Για την πορεία του γνωστού ξενοδοχείου INTERCONTINENTAL, μίλησε ο Γενικός Διευθυντής του ξενοδοχείου, κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος θίγοντας το γεγονός ότι το θετικό στοιχείο της αύξησης των αφίξεων και τα κέρδη θα πληγούν από το αυξημένο ενεργειακό κόστος.

Όπως σημειώνει ο κ. Παναγιωτόπουλος, παρόλο που το πρώτο τρίμηνο του 2022 «χάθηκε», οι αφίξεις για το τρέχον έτος κινήθηκαν σε ιδιαιτέρως υψηλά επίπεδα σε σχέση με το 2021. Υπογραμμίζει όμως ότι δεν ισχύει βέβαια το ίδιο σε σχέση με τις αφίξεις του 2019 που ήταν περισσότερες.

Όσον αφορά στα κέρδη της εταιρείας αναφέρει ότι θα έχουν σαφέστατα πληγεί από το αυξημένο ενεργειακό κόστος.

Ο κ. Απόστολος Μουσαμάς, CEO των Moussamas Hotels μίλησε στο epixeiro.gr για την πορεία των τριών ξενοδοχείων της εταιρείας που λειτουργούν στην Αθήνα, για τις ελαφρώς μειωμένες αφίξεις και έσοδα σε σχέση με το 2019 και τα υπερδιπλάσια έξοδα ρεύματος.

Όπως αναφέρει ο κ. Μουσαμάς, στην Αθήνα οι αφίξεις σε σχέση με το 2019 είναι 5% περίπου λιγότερες. Όσον αφορά στo 2021 ήταν μια χρονιά με μόνο 5 μήνες τουρισμό και κατά συνέπεια δεν έχει νόημα να γίνει κάποια σύγκριση. Τα έσοδα σε σχέση με το 2019 υπολογίζει ότι θα κλείσουν μεταξύ 80-90%, ενώ η τουριστική ροή έχει επανέλθει.

Όσον αφορά όμως στα έξοδα του ρεύματος, ο κ. Μουσαμάς θεωρεί ότι θα υπερδιπλασιαστούν.

Αύξηση εσόδων στις περιοχές που δεν υπήρχε εξάρτηση από Ρωσία-Ουκρανία

Ο κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, Αντιπρόεδρος του Ομίλου ALDEMAR Resorts μίλησε στο epixeiro.gr για τους θετικούς αριθμούς των αφίξεων το 2022 υπογραμμίζοντας ότι τα έσοδα ήταν θετικά στις περιοχές που δεν είχαν εξάρτηση από το πρώην Ανατολικό μπλοκ, ενώ τα πολύ αυξημένα έξοδα δε θα δώσουν συνολικά τα αναμενόμενα αποτελέσματα κερδοφορίας.

Οι αφίξεις, όπως σημείωσε ο κ. Αγγελόπουλος, κινήθηκαν σε πολύ καλά επίπεδα σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές και πολύ κοντά σε αυτές του 2019.

Κατά την Τράπεζα της Ελλάδος, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι το επτάμηνο εμφανίζεται 13% χαμηλότερη. Το σύντομο συμπέρασμα λοιπόν είναι πως ο κόσμος ταξίδεψε, αλλά, επηρεασμένος από τις παγκόσμιες εξελίξεις, εμφανίστηκε συγκρατημένος. Οι περιοχές που είχαν μεγάλη εξάρτηση από τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία έχουν πληγεί σημαντικά, αφού οι συνθήκες force majeure που διαμορφώθηκαν δεν τους επέτρεψαν να κινηθούν το ίδιο καλά με άλλες περιοχές.

Τα έσοδα κινήθηκαν ανοδικά στις περιοχές που δεν υπήρχε η εξάρτηση από το πρώην ανατολικό μπλοκ. Τα έξοδα όμως ήταν πολύ αυξημένα στο σύνολο της ελληνικής ξενοδοχίας. Με τιμές συμβολαίων κλειδωμένες ουσιαστικά από το 2019 το αποτέλεσμα δεν θα είναι το αναμενόμενο. Το κόστος ενέργειας, το κόστος των πρώτων υλών, αλλά και η παγίως ανελαστική μη μισθολογική δαπάνη ενισχύουν την ήδη προβληματική ανταγωνιστικότητα του ελληνικού προϊόντος φιλοξενίας.

Δεν προβλέπεται να επιτευχθούν οι πληρότητες του 2019 στη Θεσσαλονίκη

O κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Anatolia Hospitality Group μίλησε στο epixeiro.gr για την πορεία της τουριστικής κίνησης του ομίλου όπως έχει καταγραφεί για το 2022. Σημειώνει τελικά με την εκκίνηση από τον Μάιο, σημαντικών αεροπορικών δρομολογίων, αυξήθηκαν πολύ οι αφίξεις. Ωστόσο η πολύ μεγάλη αύξηση στο κόστος της ενέργειας εγκυμονεί κινδύνους να πέσει έξω ο προϋπολογισμός των ξενοδοχείων.

Οι κρατήσεις το 2022 ξεκίνησαν για τα ξενοδοχεία πόλης απογοητευτικά χαμηλά σημειώνει ο κ. Χρυσοχοΐδης. Λόγω των περιορισμών του COVID και των μέτρων οι πληρότητες στη Θεσσαλονίκη κινήθηκαν σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Από τον Μάιο και έπειτα ευτυχώς, όπως αναφέρει, αυξήθηκαν καθώς χαλάρωσαν τα μέτρα και ξεκίνησαν πολύ σημαντικά αεροπορικά δρομολόγια που έφεραν τουρίστες στην περιοχή. Σε αριθμούς αφίξεων σε σχέση με το 2021, ως τον Σεπτέμβριο, υπάρχει αύξηση 50% μεσοσταθμικά, το οποίο όμως είναι ένα στοιχείο τελείως πλασματικό καθώς το 2021 ήταν μια χρονιά με COVID στην οποία το ένα από τα ξενοδοχεία του Ομίλου ήταν κλειστό τον μισό χρόνο. Οι αφίξεις στις βίλλες του Ομίλου σε Μύκονο και Λευκάδα είναι πολύ κοντά στα νούμερα του 2019 με μεγάλη πιθανότητα να τα ξεπεράσουν εφόσον κλείσει καλά ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος.

Το κόστος όμως της ενέργειας, με τις υψηλές αυξήσεις σε ρεύμα και αέριο έχει αναδειχθεί, υπογραμμίζει ο κ. Χρυσοχοΐδης, σε μείζον πρόβλημα για τον τουρισμό και τα ξενοδοχεία. Οι αυξήσεις ξεκίνησαν στο επίπεδο του +100% και πλέον έχουν φτάσει στο +300% ή και 400%. Είναι σαφές ότι εφόσον συνεχίσουν να ισχύουν αυτοί οι αριθμοί στις αυξήσεις υπάρχει κίνδυνος να πέσει έξω όλος ο προϋπολογισμός των ξενοδοχείων. Ήδη ο Όμιλος ετοιμάζει πρόγραμμα εξοικονόμησης με αυστηρότερους ελέγχους, αυξημένη την ελάχιστη θερμοκρασία στους κοινόχρηστους χώρους και μειωμένη κατανάλωση σε φωτισμό.

Η κ. Ιωάννα Μανούσου, Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος των Capsis Hotels, μίλησε στο epixeiro.gr για τα συγκριτικά στοιχεία στις αφίξεις από το 2019, 2021 στο 2022. Σημειώνει ότι οι αφίξεις είναι σαφώς βελτιωμένες, αλλά όσον αφορά στα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης δεν προβλέπεται να επιτύχουν τις πληρότητες του 2019. Στην Κρήτη είναι καλύτερα τα αποτελέσματα αλλά, όπως υπογραμμίζει, ακόμα και αν επιτευχθούν τα νούμερα, τα έξοδα έχουν εκτοξευθεί δυσανάλογα.

Οι αφίξεις σε σύγκριση με το 2021 ήταν σαφώς περισσότερες και ποιοτικότερες με αποτέλεσμα να δείχνουν μία βελτίωση, όσον αφορά όμως στην σύγκριση με το 2019 δυστυχώς αναφορικά με τα ξενοδοχεία του ομίλου στη Θεσσαλονίκη υστέρησαν και δεν προβλέπεται να επιτευχθούν οι πληρότητες του 2019. Σε αντίθεση στο ξενοδοχείο του ομίλου στο Ηράκλειο Κρήτης, οι πληρότητες είναι διπλάσιες σε σχέση με το 2021 και υπάρχει προσδοκία να επιτευχθούν τα νούμερα του 2019 μέχρι το τέλος του έτους.

Το Οικονομικό αποτέλεσμα όμως στο τέλος της χρονιάς θα υπολείπεται του 2019, ακόμα κι αν επιτευχθούν οι αφίξεις και οι διανυκτερεύσεις του 2019, διότι τα έξοδα έχουν εκτοξευτεί δυσανάλογα και διορθωτικές κινήσεις δεν μπόρεσαν να γίνουν μεσούσης της σεζόν.

Θετικά τα αποτελέσματα στην Περιφέρεια

Ο κ. Κωνσταντίνος Ζαρίκος, Γενικός Διευθυντής του Neptune Hotels - Resort, Convention Centre & Spaέδωσε στο epixeiro.gr τη θετική εικόνα λειτουργίας του ξενοδοχείου στην Κω το 2022.

Όπως αναφέρει ο κ. Ζαρίκος, η τρέχουσα πληρότητα του ξενοδοχείου μπορεί να χαρακτηριστεί ως εξαιρετικά ικανοποιητική. Φαίνεται ότι τα επίπεδα πληρότητας έχουν επανέλθει στην κανονικότητα, όχι μόνο σε σχέση με τις περίοδούς αιχμής, αλλά συνολικά για όλο το έτος λειτουργίας. Το 2021 είχαν επιτευχθεί καλές επιδόσεις λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση όπως είχε διαμορφωθεί λόγω της υγειονομικής κρίσης. Ο ίδιος πιστεύει ότι σε ένα βαθμό, το 2020 μπήκαν οι βάσεις για τη μετά covid εποχή. Εκείνη την εποχή, αποφασίστηκε να ανοίξουν το ξενοδοχείο εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα υγιεινής και δημιουργώντας ένα ασφαλές περιβάλλον ώστε να μπορούν να απολαύσουν οι επισκέπτες τις διακοπές τους. Συνεπώς, ο τρόπος που διαχειρίστηκε η διοίκηση σε συνεργασία με το προσωπικό την κρίση αποτέλεσε σε ένα βαθμό παρακαταθήκη για τα αποτελέσματα των επόμενων ετών.

Όσον αφορά στα αυξημένα έξοδα που χαρακτηρίζουν το 2022, είναι γεγονός ότι όταν αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό το κόστος βασικών κατηγοριών όπως είναι η ενέργεια και οι πρώτες ύλες, τότε είναι αναπόφευκτο να επηρεαστεί και το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα μιας εταιρείας.

Ο Πρόεδρος της ένωσης ξενοδόχων Ηρακλείου Κρήτης, και Managing Director των Cactus Hotels, κ. Νίκος Χαλκιαδάκης, μίλησε στο epixeiro.gr για τα θετικά αποτελέσματα του 2022 στην Κρήτη.

Όπως αναφέρει ο κ. Χαλκιαδάκης, καθώς έχει ήδη διανυθεί το μεγαλύτερο μέρος της τουριστικής περιόδου, μπορεί κανείς να πει ότι η τουριστική σαιζόν 2022 ξεπέρασε κατά πολύ τις πληρότητες του 2021 και θα ξεπεράσει και τις πληρότητες του 2019, καλύτερα από ότι είχε αρχικά υπολογισθεί.

Ωστόσο, σημειώνει ο κ. Χαλκιαδάκης, είναι γεγονός ότι τα έσοδα έχουν σαφέστατα επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό καθώς οι τιμές των συμβολαίων δεν άλλαξαν σε σχέση με το 2019, όπως και το ενεργειακό κόστος εκτοξεύτηκε παράλληλα με το κόστος των πρώτων υλών - τροφίμων. Επίσης, η παγκόσμια κρίση στην ανεύρεση προσωπικού οδήγησε και σε αύξηση των εξόδων μισθοδοσίας, κόστος το οποίο πρέπει και αυτό να συνυπολογιστεί. Συγχρόνως η τόσο εκρηκτική αύξηση των τιμών έχει ήδη δημιουργήσει προβλήματα σε πολλές επιχειρήσεις του κλάδου οι οποίες αδυνατούν να καταστούν βιώσιμες.

Ο κ. Σπύρος Κουρής, Managing Director των NUMO Hotels & Resorts μίλησε στο epixeiro.gr για την πορεία των ξενοδοχείων που διευθύνει στην Κρήτη. Οι περιορισμοί των μετακινήσεων στα 2 χρόνια της πανδημίας, όπως είπε, δημιούργησαν ισχυρή επιθυμία μετακίνησης στον κόσμο. Η μεγάλη πρόκληση σήμερα, σημειώνει, είναι η αντιμετώπιση της αύξησης της ενέργειας και του λειτουργικού κόστους των ξενοδοχείων.

Η Numo Hotels & Resorts εκτός από τη διαχείριση του ολοκαίνουργιου Numo Ierapetra Resort, έχει αναλάβει την εμπορική αντιπροσώπευση των "Τhe Royal Blue Resort & Spa" και "Τhe Royal Senses, Curio Collection by Hilton".

Όπως σημειώνει ο κ. Κουρής, μετά από τα 2 χρόνια περιορισμών στις μετακινήσεις αλλά και σε καθημερινές δραστηριότητες σε όλη την υφήλιο λόγω της πανδημίας, δημιουργήθηκε μια εξαιρετικά ισχυρή επιθυμία σε όλους να ταξιδέψουν και να επιστρέψουν έστω και σταδιακά στην κανονικότητα. Άλλωστε η ανάγκη του ταξιδιού και της κοινωνικοποίησης μέσα από την επαφή με ανθρώπους και με εμπειρίες σε προορισμούς, είναι ψηλά στις προτεραιότητες όλων. Η ισχυρή αυτή επιθυμία είχε ως αποτέλεσμα μια σημαντική αύξηση των ταξιδιών το 2021 και ακόμη περισσότερο το 2022. Έτσι το 2022 είχε σημαντικά μεγαλύτερη αύξηση στις αφίξεις σε σχέση με το 2021 εξαιτίας και της καθυστέρησης εκκίνησης της τουριστικής περιόδου το 2021. Όσον αφορά στη σύγκριση με το 2019 αρκετοί προορισμοί στη χώρα μας βίωσαν αποδόσεις στις τουριστικές αφίξεις καλύτερες ακόμα και σε σχέση με την τελευταία σαιζόν πριν την πανδημία, και η Κρήτη είναι μέσα σε αυτούς τους προορισμούς.

Αναμφισβήτητα, το θέμα της αύξησης του λειτουργικού κόστους στον κλάδο των ξενοδοχείων αλλά και σε όλη την τουριστική αλυσίδα και όχι μόνο, θα αποτελέσει ίσως μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις τις οποίες καλούνται οι τουριστικές επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν. Η σημαντική αύξηση του κόστους στην ενέργεια επεκτάθηκε στην τουριστική περίοδο και σε άλλα προϊόντα όπως οι πρώτες ύλες, τα υλικά συντήρησης & καθαρισμού κλπ. Αυτή η εξέλιξη επιδρά σίγουρα σε κάποιο βαθμό και στα οικονομικά αποτελέσματα. Αυτό που είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό και βασική προτεραιότητα των ξενοδοχείων Numo, είναι η πίεση που ασκείται στα λειτουργικά κόστη να μην επηρεάσει στον παραμικρό βαθμό την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ο κ. Άρης Παυλίδης, Γενικός Διευθυντής του BRATSERA ΗOTEL HYDRA μίλησε στο epixeiro.gr για την τουριστική κίνηση το 2022 που παράλληλα με τις σημαντικές αυξήσεις στις αφίξεις και τις διανυκτερεύσεις παρουσίασε και πολύ μεγάλες αυξήσεις στα έξοδα.

Oι συγκρίσεις και τα Στατιστικά μας για φέτος, γίνονται με τα αντίστοιχα της σεζόν 2019.

Τα παρακάτω νούμερα επιβεβαιώνουν ότι η φετινή σεζόν ήταν σαφώς πολύ καλύτερη.

«Με αφορμή το αυξημένο κόστος της ενέργειας, αλλά και των προμηθειών (αναλώσιμα, τρόφιμα και ποτά), το κέρδος είναι μειωμένο σε σχέση με αυτό που θα προσδοκούσαμε αν το κόστος δεν ήταν τόσο υψηλό. Αναλογικά είμαστε ικανοποιημένοι», σημειώνει ο κ. Παυλίδης.