Ο Ζορμπάς ζωντανεύει στον «Ελληνικό Κόσμο»

Ο Ζορμπάς του Νίκου Καζαντζάκη είναι το κατεξοχήν βιβλίο που ακόμα και αν το έχουμε διαβάσει, έρχεται η ώρα που το ξαναδιαβάζουμε. Και μοιραία η ανάγνωσή μας είναι διαφορετική, όπως και εμείς στο πέρασμα του χρόνου.

Στην πρώτη ανάγνωση του αναμφίβολα εμβληματικού κειμένου, όσο με κέρδισε η άγια τρέλα, το ιερό θράσος του Ζορμπά να χορεύει πάνω στο μνήμα του γιου του μεθυσμένος από τον πόνο, τόσο με απώθησε ο τρόπος που μέσα του εμφανίζονταν οι γυναικείες φιγούρες. Γιατί οι Κρητικές έμοιαζαν με φιγούρες, άλαλες, μαυρομαντιλοφορεμένες, σαν μουσουλμάνες, ενώ παράλληλα καταπίεζαν τη ζωή, τον ερωτισμό που ενέχει όχι μόνο το σώμα, αλλά, κυρίως, το να ζεις.

Στην παράσταση όμως, του Γιάννη Κακλέα, θα δούμε τον Ζορμπά ως ένα πρότυπο ανθρώπου που είναι πλήρης και όχι κάποιος οδυνηρός φολκλόρ χαρακτήρας με το οποίο συχνά συγχέεται και τις γυναίκες του έργου, σε πρώτο πλάνο.

Η συνάντηση του συγγραφέα με τον Ζορμπά καθορίζει την ελληνική ταυτότητα, το «μπλέξιμο της διανόησης» και το παιχνίδι των αντιθέσεων δημιουργούν ένα ρευστό κείμενο, ένα έργο ανοιχτό σε αναγνώσεις.

Ο «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» επί σκηνής

Το εμβληματικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» σε θεατρική διασκευή του Γιάννη Κακλέα και του Γεράσιμου Ευαγγελάτου και σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα ανεβαίνει από τις 19 Οκτωβρίου στο «ΘΕΑΤΡΟΝ» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», σε παραγωγή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και των θεατρικών παραγωγών «Τεχνηχώρος».

Τον Ζορμπά ενσαρκώνει ο Γιάννης Στάνκογλου. Μαζί του η Όλια Λαζαρίδου στον ρόλο της Μαντάμ Ορτάνς, ο Αιμιλιανός Σταματάκης στον ρόλο του συγγραφέα, ο Ιβάν Σβιτάιλο στον ρόλο του Μαυραντώνη, η Ηλιάνα Μαυρομάτη στον ρόλο της χήρας και ένας πολυπληθής θίασος ηθοποιών και χορευτών.

Ο Γιάννης Κακλέας εμπνέεται από τον πιο πολυμεταφρασμένο Έλληνα συγγραφέα σε όλο τον κόσμο και τον ήρωά του Αλέξη Ζορμπά και στήνει επί σκηνής μια παράσταση βγαλμένη κατευθείαν από την ελληνική ψυχή.

Το σημείωμα του σκηνοθέτη

Το μυθιστόρημα «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» είναι, αναντίρρητα, το διασημότερο έργο του Νίκου Καζαντζάκη, το βιβλίο που τον τοποθέτησε πανηγυρικά στον παγκόσμιο λογοτεχνικό χάρτη. Χάρη στον «Ζορμπά» ο Νίκος Καζαντζάκης κέρδισε μια διεθνή αναγνώριση που δεν αξιώθηκε ποτέ άλλος νεοέλληνας λογοτέχνης. Στο μυθιστόρημα αυτό, ο συγγραφέας μας συστήνει τον πιο εμβληματικό του ήρωα, που ανήκει πιά στον χώρο του μύθου, τον Ζορμπά. Ένα πνεύμα ελεύθερο, ατίθασο, μια ψυχή Διονυσιακή με αχαλίνωτο πάθος για έρωτα και ταξίδια, βαθιά φιλοσοφημένος με μια γήινη σοφία, αρχέγονη, πέρα από συμβάσεις και συντηρητικά κοινωνικά πρότυπα.

Η αφήγηση, ως εκ τούτου και η παράστασή μας, εστιάζει στην απρόσμενη και αποκαλυπτική συνάντηση ενός νέου ανθρώπου με βαθιές ανησυχίες και αδιέξοδα που αναζητά ένα δρόμο για να ζήσει μια ζωή ελεύθερη, με τον Αλέξη Ζορμπά, σε ένα ταξίδι μύησης και αναζήτησης ταυτότητας. Σε ένα ταξίδι με οδηγό μια δαιμονική ψυχή, τον Ζορμπά, που έχει τη δύναμη να εμφυσήσει το πάθος για μια ζωή γεμάτη μουσική, ηδονή, χορό, έρωτα και φως. Ένας ήρωας-σύμβολο που και σήμερα μας εμπνέει και μας οδηγεί να ζήσουμε μια ζωή πέρα από τις ευνουχιστικές συμβάσεις μια σκληρής καθημερινότητας, να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να κάνουμε ένα γενναίο ταξίδι προς την ελευθερία.

Ένας ήρωας που αξίζει να τον έχουμε ως πρότυπο ζωής. Όπως αναφέρει και ο Νίκος Καζαντζάκης: «Ας του δώσουμε το αίμα μας να ζωντανέψει. Ας κάνουμε ό,τι μπορούμε να ζήσει λίγο ακόμα ο εξαίσιος αυτός φαγάς, πότης, δουλευταράς, γυναικάς κι αλήτης. Η πιο πλατιά ψυχή, το πιοσίγουρο σώμα, η πιο ελεύθερη κραυγή που γνώρισα στη ζωή μου».

Αυτός είναι κι ο στόχος της παράστασης μας.

Γιάννης Κακλέας