Καλύτερη ή χειρότερη υγεία με τη ψηφιοποίηση - Η θέση της Ελλάδας

Τα συμφέροντα που διακυβεύονται είναι τεράστια. Σε περιπτώσεις κυβερνογελήματος τα προσωπικά δεδομένα βγαίνουν στη μαύρη αγορά, ενώ τα ποσά που απαιτούνται για να μην βγουν στην αγορά είναι δυσθεώρητα. Έρευνα της Beazley των Lloyds του Λονδίνου αποκαλύπτει ότι στην πλειοψηφία τους οι ψηφιακές εταιρείες υγείας λειτουργούν δίχως δίχτυ ασφαλείας.

Πηγές δεδομένων και τεχνολογικές εξελίξεις

Οι πηγές ψηφιακών δεδομένων στις πλατφόρμες RWD (Real World Data) και RWE (Real World Evidence) προέρχονται από τα δεδομένα ασφαλιστικών οργανισμών, τα δεδομένα ιατρικών συσκευών και φαρμάκων, τις βιοϊατρικές μετρήσεις, τα δημογραφικά, τα συστήματα ηλεκτρονικών φακέλων, τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων, κ.ά.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις σε θέματα ψηφιακών συσκευών σχετίζονται με τη διαθεσιμότητα, συλλογή και αποθήκευση δεδομένων και την ενσωμάτωση πληροφοριακών συστημάτων και εργαλείων σε αυτές, καθώς και των τεχνικών ανάλυσης (machine learning, και big data analytics).

H συνεισφορά των δεδομένων

Η χρήση των RWD βοηθάει στη βέλτιστη διαχείριση των πόρων στην παροχή υγειονομικής φροντίδας. Στην εξασφάλιση στατιστικών στοιχείων ακρίβειας για τη λειτουργία του συστήματος φαρμακευτικής και ιατρικής περίθαλψης. Στους στόχους της δημόσιας και ιδιωτικής υγείας. Στις λελογισμένες αποζημιώσεις. Στον υπολογισμό της νοσηρότητας. Στο κόστος του ιατροφαρμακευτικού συστήματος. Στη συγκράτηση των δαπανών. Στη σύγκριση διαφορετικών πολιτικών ελέγχου του κόστους για διαφορετικές θεραπείες, φάρμακα, πακέτων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Στη προσέλκυση επενδύσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη κλινικών ερευνών.

Στον Ασθενή συνεισφέρει στη βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος. Την έγκυρη πληροφόρηση/διαφάνεια/ισότητα στην πρόσβαση. Την υπενθύμιση για προγραμματισμένες επισκέψεις, για τακτικές εξετάσεις ή για προληπτικές εξετάσεις.

Στους φορείς της υγείας συνεισφέρει στην ηλεκτρονική καταγραφή πληροφοριών για την υγεία του ασθενή. Την τεκμηριωμένη υποβοήθηση στη λήψη αποφάσεων. Χρήση των συγκεντρωτικών στοιχείων των ασθενών (διατηρώντας την ανωνυμία τους) για κλινική έρευνα και επιδημιολογικές μελέτες. Βελτίωση μεθοδολογιών κλινικής έρευνας, κ.ά.

Ο προβληματισμός για τη ψηφιακή υγεία

Απορρέει από την έλλειψη προτύπων ποιότητας. Τις ασαφείς οδηγίες στη συλλογή από τις ρυθμιστικές αρχές. Απουσία εκτενών μελετών για τον σκοπό των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Έλλειψη κριτηρίων απόφασης. Έλλειψη δεοντολογικού και θεσμικού ερευνητικού πλαισίου.

Ηλεκτρονικές πλατφόρμες, startups

Στη μεγάλη μάχη με τα μερίδια της ψηφιακής υγείας έχουν μπει δυναμικά τα insurtechs, οι startups και άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες διεκδικώντας ο καθένας κάποιον τομέα στην υγεία, όπως είναι: η κλινική απόδειξη, μέθοδοι και διαδικασίες τυποποίησης, προληπτική συλλογή δεδομένων και παρακολούθηση των ασθενών, διαμόρφωση υποθέσεων για τα αναμενόμενα αποτελέσματα, χρήση ηλεκτρονικών αρχείων υγείας, χρήση στοιχείων από φορείς παροχής υπηρεσιών ασφάλισης, κ.ά.

Διάτρητα συστήματα χωρίς ασφάλιση

Τη στιγμή που οι χάκερς και το ψηφιακό έγκλημα είναι πάντα βήματα μπροστά από όλα στα συστήματα ασφαλείας και των μεγαλύτερων επιχειρήσεων στον κόσμο το 80% των εταιρειών ψηφιακής υγείας, σύμφωνα με τη Beazley των Lloyds του Λονδίνου, δεν έχουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο για ψηφιακούς κινδύνους, παρά το ότι το 2021 διπλασιάστηκαν οι αξιώσεις για αποζημιώσεις έναντι του ψηφιακού εγκλήματος. Οι ψηφιακές πλατφόρμες υγείας, λογισμικού, healthtech τροφοδοτούνται μεταξύ άλλων από ιδιωτικά κεφάλαια βάζοντας τα στον κίνδυνο να γίνουν στάχτη από ένα και μόνο χτύπημα.

Νωρίτερα, μέσα στην εβδομάδα, τα Lloyds του Λονδίνου εξέπεμψαν μηνύματα κινδύνου αναφέροντας πιθανό συμβάν μεγάλου cyber χτυπήματος, το οποίο προέρχεται από τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Πού βρίσκεται η Ελλάδα σε ψηφιακές υποδομές.

Ας παρακάμψουμε τα όσα διατυμπανίζονται για την παροχή ψηφιακών υπηρεσιών στην Ελλάδα και τη διευκόλυνση του πολίτη. Αυτά δεν αποτελούν σημείο αναφοράς ανάπτυξης σοβαρής.

Η Ελλάδα υστερεί σε υποδομές σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ. Ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI): 27η θέση στους ΕΕ-28. Ο Δείκτης Ανάπτυξης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (eGovernment Development Index, EGDI): 42η θέση μεταξύ 193 κρατών (2020), 27η θέση ανάμεσα στις 28 χώρες της ΕΕ. Στην υγεία βρίσκεται στην 26η θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ στη χρήση Ηλεκτρονικών Φακέλων Υγείας. 25η στην ανταλλαγή κλινικών δεδομένων ηλεκτρονικά. 8η θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ στην Τηλεϊατρική. 16η θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ στην ανάπτυξη Προσωπικού Φακέλου Υγείας.

Συμπληρωματικές δράσεις με συγκεκριμένη στόχευση περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» που αναμένεται να εφαρμόσει η Ελλάδα.