Στον Καθεδρικό του Οίνου στο Bordeaux

Η συνύπαρξη του χώρου με τον χρόνο

Τα βήματα γίνονται πιο ανυπόμονα όσο πλησιάζω. Όταν βρέθηκα στο εσωτερικό του, ανακάλυψα ότι όλη η κίνηση γίνεται πάνω σε κυρτά πάνελ κρυστάλλων και σε αρχιτεκτονικά διαμορφωμένους κυλίνδρους. Ένα σιλό παρουσιάζει εκατοντάδες μποτίλιες. Κατάλαβα αίφνης ότι ξεκινάω ένα ταξίδι στη γνώση. Η «La Cité du Vin», διαπίστωσα ότι λειτουργεί περισσότερο ως ένα μοντέλο που ενώνει τον χώρο με τον χρόνο, παρά ως ένα μουσείο οινοτουρισμού. Αναζητώντας το άγνωστο, βλέπω ότι τα βήματα μου με οδηγούν στο να αποκτήσω κοσμοπολιτίκα βιώματα. Αποχαιρετώντας είχα στοιχειοθετήσει μία συνοπτική άνθρωπο-οικονομικό-κοινωνική-γεωγραφική εικόνα.

Η «La Cité du Vin» σε ταξιδεύει εκτός συνόρων Γαλλίας, αυτή είναι η βασική της αρχή. Σε κάθε σημείο ανάμεσα στα 14.000 τ.μ του κτιρίου ανακαλύπτεις το πώς εξελίχθηκε το κρασί από τον άνθρωπο σε κάθε εποχή, σε κάθε πολιτισμό. Η γνώση του κρασιού μέσα από την ιστορία και τη γεωγραφία, τις τέχνες και τις επιστήμες. Αγγίζεις, αισθάνεσαι, γεύεσαι όλο τον κόσμο. Έτσι μπορείς να αποδώσεις αξίες και να απορρίψεις ταμπού που σε φέρνουν σε δυσαρμονία με τον άνθρωπο και τα επιτεύγματα του.

Οι άνθρωποι της «La Cité du Vin» δεν αρέσκονται να την αποκαλούν «μουσείο», παρά κέντρο Πολιτισμού. Αυτό το κέντρο Πολιτισμού είναι και κέντρο μοναδικής τεχνολογίας. Περιλαμβάνει 19 θεματικές ενότητες σε οκτώ γλώσσες. Παίρνει τους επισκέπτες και τους πηγαίνει στους αμπελώνες του κόσμου. «Πλέει» στον Ρήνο στη Γερμανία, τον Ροδανό από τον παγωμένο Ρον στην Ελβετία, διασχίζει τη Γαλλία (Λυών) και βγαίνει στη Μεσόγειο, τον Ντουέρο στην Ιβηρική Χερσόνησο. Διασχίζει τρεις κοιλάδες που δίνουν διαφορετικές γεύσεις κρασιού, τρεις κοιλάδες με διαφορετική γεωγραφία, ιστορία, διαφορετικές κοινότητες, άλλους ανθρώπους.

Η γνώση για το κρασί αποκτάται πολύ δύσκολα και σε βάθος χρόνου, αφού χρονολογείται από το - 8.000. Το παρελθόν του είναι συνυφασμένο με την έναρξη των αγροτικών καλλιεργειών. Για αυτό για να σχεδιαστούν, οι 19 αυτές θεματικές, οι οποίες παρουσιάζουν 400 θέματα σε 200 ψηφιακές οθόνες και να είναι όλα αξιόπιστα συμμετείχαν 30 μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και επαγγελματίες κλάδων στον οίνο, 100 εμπειρογνώμονες σύμβουλοι για συγκεκριμένα θέματα, ενώ συγκεντρώθηκαν και διαβάστηκαν πάνω από 1.200 βιβλία και 5.000 άρθρα εξειδικευμένων εκδόσεων.

Το κρασί στον χρόνο

Το κρασί υπάρχει από τον καιρό που εμφανίστηκαν οι αγροτικές καλλιέργειες 8.000 χρόνια πριν και χρησίμευε ως είδος λατρείας στον αρχαίο κόσμο. Ήταν βασικό στοιχείο κατά τις χριστιανικές τελετουργίες, αλλά και υλικό για θεραπείες ασθενειών κατά τον Μεσαίωνα. Επευφημείτο στην προτεσταντική λογοτεχνία και τα παραμύθια των Κάτω Χωρών, στην τέχνη. Έγινε το ποτό των Γάλλων του 19αι, φτάνοντας σήμερα η φήμη του να έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις και να αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο.

Η βασική ταξινόμηση του κρασιού από τους Ρωμαίους

φωτ.: Έλενα Ερμείδου

Βάσει της βιβλιογραφίας της βιβλιοθήκης του Κέντρου οι Ρωμαίοι ήταν αυτοί που έφτιαξαν την βασική ταξινόμηση του κρασιού το 2ο αιώνα. Τα πρώτα σημεία γνώσης έρχονται από ένα αμφορέα σοδειάς το έτος 102. Στην Γαλλία οι πρώτες ενέργειες ταξινόμησης οίνου έγιναν το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Το 1855, ο Ναπολέων ΙΙΙ ήταν αυτός που ήθελε να αποδώσει μία ιεραρχία στον κρασί με επίσημο τρόπο, ζητώντας από το Εμπορικό Επιμελητήριο του Bordeaux να συμμετέχει σε διεθνή έκθεση στο Παρίσι.

Ψηφιακή τεχνολογία που μετουσιώνει την πληροφορία σε γνώση

Η «La Cité du Vin» επιστράτευσε την τεχνολογία και τη γνώση για να μεταμορφώσει εκθέματα που παρουσιάζονται σε 3.500 τ.μ. διδακτικής ύλης. Χρησιμοποιεί κάθε μέσο επικοινωνίας και με προσοχή το ψηφιακό για να μετουσιώσει την πληροφορία σε γνώση και διδαχή.

Στην θεματική 1 «Wine Regions of the World» παρέχει, πληροφορίες για την κοινωνία, τον πολιτισμό, την ιστορία και τη γεωγραφία με στόχο, αγγίζοντας, ακούγοντας, βλέποντας και στο τέλος δοκιμάζοντας, να φέρει κοντά στον κόσμο του κρασιού τους επισκέπτες. Θεαματικές εικόνες από 17 χώρες, τη Γαλλία και Πολυνησία, τη Γερμανία με την κοιλάδα του Ρήνου, την Ελβετία και την Ουγγαρία, την Ιταλία και την Ισπανία (Lanzarote), την Ελλάδα με την Σαντορίνη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, την Αργεντινή, την Χιλή, τη Νότια Αφρική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, την Ιαπωνία (Yamanashi) και την Κίνα. Τις ιδιομορφίες του εδάφους, τις ηφαιστειογενείς περιοχές και πώς επιδρούν στους παραγωγούς κρασιού.

Λίγο πιο πέρα η θεματική ενότητα «The Worlds of Wine» για όσους θέλουν να μάθουν για το κρασί χρησιμοποιώντας στατιστικά στοιχεία, γεωγραφικά και ιστορικά δεδομένα. Ο στόχος της ενότητας αυτής να αναδειχθεί ο παγκόσμιος χαρακτήρας του κρασιού.

φωτ.: Έλενα Ερμείδου

Οι σημαντικότερες περιοχές

Ο επόμενος προορισμός του ταξιδιού είναι το «The Terroir Table». Πενήντα παραγωγοί από τις σημαντικότερες περιοχές κρασιού στον κόσμο που είναι κατά σειρά το Μπορντώ, η Βουργουνδία, η περιοχή στον ποταμό Μόζελ στη Γερμανία, η Λα Ριόχα στην Ισπανία, η Μεντόσα στην Αργεντινή, η Κομητεία Νάπα στην Καλιφόρνια, το Μάλμπορο στη Νέα Ζηλανδία, Τοσκάνη στην Ιταλία και η Γεωργία αναφέρονται στην παραγωγή του κρασιού και στην παράδοση της κάθε περιοχής. Χάρτες, πολύτιμα έγγραφα, και φωτογραφικό υλικό σε πάνε ένα βήμα πιο κοντά στον Κόσμο. Τα ερωτήματα που απαντώνται στην ενότητα: Τι είναι η ταυτότητα περιοχής; Ο ρόλος του εδάφους, το κλίμα, ο πολιτισμός, ποια είναι τα στοιχεία που δίνουν χαρακτήρα στο κρασί;

H τέταρτη θεματική που είναι το «e-wine» είναι σχεδιασμένη ειδικά για μικρά παιδιά. Η 5η «The Metamorphoses of Wine» δείχνει τη διαδρομή του κρασιού από το αμπέλι στην μποτίλια και τη φύλαξη.

Η 6η θεματική ενότητα, όπου 6 μνημειώδεις σε μέγεθος και στυλ ξύλινες μποτίλιες που μοιάζουν σαν δέντρα στο ίδιο δάσος αναδεικνύουν τις έξι κατηγορίες κρασιού: ξηρό λευκό, γλυκό λευκό, κόκκινο, ροζέ, αφρώδες και ενισχυμένο. Στόχος της ενότητας η ατομική και προσωπική προσέγγιση.

φωτ.: Έλενα Ερμείδου

Ο ρόλος των ποταμών στη μεταφορά οίνου

Στην καρδιά των πολιτισμών συναντάμε την 7η θεματική «Wine over Water». Η ενότητα αυτή τονίζει τον ρόλο των ποταμών της κάθε περιοχής και πόλης στην μεταφορά και το εμπόριο κρασιού. Την σημασία των μεταφορών στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας και της οικονομίας των κρατών. Ο σιδηρόδρομος, μαθαίνουμε, ήταν αυτός που μετέφερε το κρασί στις αρχές του 19ου αιώνα. Στις μεγάλες οθόνες βλέπουμε το παράδειγμα του Σηκουάνα, του Λίγηρα, του Ρήνου, του Ροδανού, του Γαρούνα. Κάθε μία παρουσίαση περιέχει στοιχεία για την κοινωνία, την ιστορία, τις πόλεις σε συνδυασμό με τις μεταφορές του κρασιού.

φωτ.: Έλενα Ερμείδου

Στην 8η «All board» παρουσιάζονται οι διάφοροι τρόποι μεταφοράς - αποθήκευσης του κρασιού στα πλοία ενώ στην 9η «Gallery of Civilisations» παρουσιάζεται το κρασί ως τρόπος ζωής στην μακράν πορεία των 8.000 ετών. Η 10η είναι η ενότητα «The Trend Wall» με τις τάσεις του σήμερα και η 11η «The Buffet of the Five Senses».

Θρύλοι και προσωπικότητες

Στο «The Banquet of Legends», -Συμπόσιο των θρύλων (12η θεματική) προσωπικότητες όπως ο Βολταίρος, ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ο Τσώρτσιλ, ο Μότζαρτ, η Κάλας, ο Χίτσκοκ, ο Τζέφερσον ανοίγουν ένα διάλογο, χρησιμοποιώντας αποσπάσματα, κάνοντας αναφορές σε ιστορικά γεγονότα, στην μυθολογία, την ποίηση, τη φιλολογία.

φωτ.: Έλενα Ερμείδου

Η 13η, 14η, 15η ενότητα είναι οι : «Bacchus and Venus», «Divine Wine», «Drinking and the Dark Side». Η 16η και 17η «Imaginary Worlds of Wine» και «Meet the Experts».

Το Μπορντώ

Στο τέλος η περιοχή του Μπορντώ με την 18η και 19η θεματική, «Bordeaux, the city and its Wines» και «The Epic Tale of Bordeaux». To Μπορντώ είναι από τις σπουδαιότερες περιοχές παραγωγής κρασιού. Ο στόχος της θεματικής αυτής είναι να μπορέσει ο επισκέπτης ό,τι είδε να τα μελετήσει σε αντιδιαστολή με τους αμπελώνες του Μπορντώ. Τρισδιάστατα κτίρια, σχέδια, χάρτες, μακέτες, έργα ζωγραφικής απεικονίζουν πώς το Μπορντώ σταδιακά μεταμορφώθηκε σε αυτό που είναι σήμερα.

Belvedere, Μπορντώ σε 360o

Στον 8ο όροφο, σε ύψος 35 μέτρων το ταξίδι τελειώνει με ένα ποτήρι κρασί της αρεσκείας των επισκεπτών, θαυμάζοντας το Μπορντώ σε κάθε σημείο σε ύψους 35 μέτρων.

Το μοντέλο αρχιτεκτονικής της «La Cité du Vin» έχει προνοήσει να περιλαμβάνει και χώρους εμπορικού ενδιαφέροντος. Εστιατόρια, μπαρ οίνου, κελάρια και καταστήματα που σχετίζονται με τον οίνο στον κόσμο, χώρους για σεμινάρια, βιβλιοθήκη, εκθετήριο.

Η «La Ville du Vin» σε αριθμούς

Οι εργασίες ξεκίνησαν το 2013 και η «La Cité du Vin» άνοιξε τις πύλες της το 2016. 4 000 άνθρωποι, 80 000 εργατοώρες, 9 000 κυβικά μέτρα σκυρόδεμα, 1 000 τόνοι χάλυβα, 950 μέτρα ξυλείας, 4 0000 τμ προσαρμοσμένα κόντρα πλακέ, 2 500 πάνελ επένδυσης, 2,235 τμ γυαλί, 304 αντισεισμικά στηρίγματα σε βάθος από την πλάκα 24-34 μέτρα

Το μοντέλο αρχιτεκτονικής της «La Cité du Vin» έχει προνοήσει να περιλαμβάνει και χώρους εμπορικού ενδιαφέροντος. Εστιατόρια, μπαρ οίνου, κελάρια και καταστήματα που σχετίζονται με τον οίνο στον κόσμο, χώρους για σεμινάρια, βιβλιοθήκη, εκθετήριο.