Γ. Δεληγιώργης, ΕΝΔΙΑΛΕ: Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το ιστορικό στοίχημα της γενιάς μας

Ξεκινώντας, θα ήθελα να μας μιλήσετε για τη δράση της ΕΝΔΙΑΛΕ. Πώς ακριβώς ξεκίνησε, πώς δημιουργήθηκε, ποιοι οι στόχοι της;

Η ΕΝ.ΔΙ.Α.Λ.Ε. Α.Ε. είναι το Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης των Απόβλητων Λιπαντικών Ελαίων και λειτουργεί από το 2004, υπό την εποπτεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.). Είναι ο φορέας που σχεδιάζει, συντονίζει και καταγράφει όλα τα στάδια διαχείρισης αποβλήτων λιπαντικών σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Εφαρμόζοντας την Κυκλική Οικονομία στην πράξη, συμβάλλουμε στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στην προστασία της δημόσιας υγείας και στην εξοικονόμηση πολύτιμων για την εθνική οικονομία κεφαλαίων.

Τι ακριβώς είναι τα Απόβλητα Λιπαντικά Έλαια, στην αναγέννηση των οποίων στοχεύει η ΕΝΔΙΑΛΕ; Πώς προκύπτουν αυτά, πώς γίνεται η συλλογή τους, από ποια σημεία, και που καταλήγουν;

Τα Απόβλητα Λιπαντικά Έλαια είναι τοξικά απόβλητα που περιέχουν πολλές επικίνδυνες χημικές ενώσεις και μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα επικίνδυνα, τόσο για την ανθρώπινη υγεία, όσο και για το περιβάλλον.

Η ανακύκλωση (επαναδιύλιση) είναι η μόνη ασφαλής επιλογή και είναι ακριβώς αυτό που κάνουμε. Στο σύστημα της ΕΝΔΙΑΛΕ συμμετέχουν πάνω από 40.000 σημεία συλλογής αποβλήτων λιπαντικών, όπως πρατήρια, συνεργεία, βιομηχανίες, λιμένες κτλ, απ’ όπου, με τη συνεργασία 45 εταιρειών, συλλέγονται τα ΑΛΕ, μεταφέρονται στα 8 Κέντρα Συλλογής που λειτουργεί η ΕΝΔΙΑΛΕ για ποιοτικό έλεγχο και προσωρινή αποθήκευση, μέχρι να οδηγηθούν στο τελικό στάδιο της αναγέννησής τους, στα 8 Κέντρα Αναγέννησης. Με την χρήση προηγμένων τεχνολογιών ανακτάται το 100% των χρήσιμων υλικών και επιστρέφουν πίσω στην αγορά υψηλής ποιότητας επαναδιυλισμένα βασικά λιπαντικά, πλήρως συμβατά με τις σύγχρονες ανάγκες.

Για να γίνει καλύτερα κατανοητός αυτός ο κύκλος αξίας του συστήματος της ΕΝΔΙΑΛΕ, αρκεί να υπογραμμίσουμε πως με τις ποσότητες αποβλήτων λιπαντικών ελαίων που έχουμε συλλέξει και αναγεννήσει μέχρι σήμερα, έχουμε αποτρέψει μόλυνση υδάτινης επιφάνειας ίσης με 29.000.000 γήπεδα ποδοσφαίρου ή ίσης με την Εύβοια!

Δημοσιεύθηκαν, πρόσφατα, τα αποτελέσματα της διαχείρισης των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (Α.Λ.Ε.) για το 2021. Δώστε μας μια εικόνα για τους αριθμούς που προέκυψαν. Υπάρχει κάτι που ξεχωρίζει, σε αυτήν την ανάλυση;

Αυτό που ξεχωρίζει και μας κάνει πραγματικά περήφανους είναι πως η Ελλάδα παραμένει στην κορυφή της Ευρώπης στην διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, ξεπερνώντας για ακόμη μία χρονιά τους εθνικούς στόχους. Συγκεκριμένα, το 2021 συλλέχθηκαν 25.952 τόνοι αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, από το σύνολο των 36.720 τόνων που εκτιμάται ότι παρήχθησαν, ήτοι ποσοστό 71% (εθνικός στόχος 70%). Επιπλέον, το 100% των συλλεχθέντων αποβλήτων λιπαντικών οδηγήθηκαν σε αναγέννηση. Η επίδοση αυτή ξεπερνά κατά 20% τον εθνικό στόχο (αναγέννηση σε ποσοστό 80%) και κατά 40% τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο (61,2%).

Αυτή η ελληνική «πρωτιά» σε όλη την Ευρώπη πιστοποιείται και σε πρόσφατη μελέτη της κορυφαίας διεθνούς συμβουλευτικής εταιρείας RDC Environment, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της γαλλικής κρατικής υπηρεσίας Περιβάλλοντος ADEME. Η μελέτη αυτή συγκρίνει την Ελλάδα με τις άλλες 4 πλέον προηγμένες στη διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών χώρες, το Βέλγιο, την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, και κατατάσσει το σύστημα της ΕΝΔΙΑΛΕ πρώτο στον τομέα αυτό.

Κρατάω το πολύ ενδιαφέρον στοιχείο, που λέει ότι η Ελλάδα είναι σταθερά πρώτη στην Ευρώπη στην αναγέννηση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων. Πώς έχει προκύψει αυτό το αποτέλεσμα; Ποιοι οι παράγοντες που έχουν οδηγήσει σε αυτήν την επιτυχία;

Τίποτα σημαντικό και μεγάλο δεν γίνεται από έναν. Η Κυκλική Οικονομία είναι υπόθεση όλων διότι και τα οφέλη της είναι για όλους. Εν προκειμένω, αποδεικνύεται πως όταν κάθε πλευρά του τριγώνου «Κράτος – Αγορά – Κοινωνία» κάνει το καλύτερο, το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να έχει θετικό πρόσημο. Από τον νομοθέτη που έβαλε τις θεσμικές βάσεις για την οικοδόμηση ενός αποτελεσματικού και αξιόπιστου συστήματος διαχείρισης των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, τον ιδιωτικό τομέα που επενδύει με τόλμη και όραμα, την ΕΝΔΙΑΛΕ και τα στελέχη της που σχεδιάζουν και συντονίζουν την προσπάθεια και, ασφαλώς, τους ίδιους τους καταναλωτές, οι οποίοι ευαισθητοποιούνται όλο και περισσότερο και ανταποκρίνονται με υπευθυνότητα.

Με σκληρή δουλειά, επιμονή και προσήλωση στους στόχους μας, καταφέραμε κάτι που φαινόταν αδιανόητο σε προηγούμενες δεκαετίες και συναντούσε αντιστάσεις του τύπου «αυτά δεν γίνονται». Όμως, η ΕΝΔΙΑΛΕ δείχνει το δρόμο για να καταφέρει η Ελλάδα να λειτουργήσει σαν πυρήνας ανάπτυξης στον τομέα της κυκλικής οικονομίας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με όραμα, σχέδιο, καθημερινή δουλειά και κοινωνική συμμετοχή, όλα γίνονται!

Για πόσο καιρό μπορεί να πραγματοποιείται η αναγέννηση; Πόσο έχει βοηθήσει σε αυτό η ανάπτυξη της τεχνολογίας και πώς έχει «επηρεάσει» τον δικό σας τομέα ο ψηφιακός μετασχηματισμός που λαμβάνει χώρα τους τελευταίους μήνες και που επιταχύνθηκε από την πανδημία;

Πρόκειται στην ουσία για την επιτομή της αειφορίας. Το αναγεννημένο λιπαντικό που ξαναμπαίνει στην αγορά, μπορεί μετά τη χρήση του να ακολουθήσει τον ίδιο κύκλο συλλογής και επαναδιύλισης. Αυτό μπορεί να συμβαίνει στο διηνεκές, χωρίς περιορισμό. Από κει και πέρα, η τεχνολογία ασφαλώς παίζει το ρόλο της και όσο εξελίσσεται συνεισφέρει στην αποτελεσματικότητα του έργου μας. Ειδικά, ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει καθοριστικό ρόλο στην καταγραφή, στην εποπτεία, στο συντονισμό και τη διαφάνεια της όλης διαδικασίας.

Το 2021 συλλέχθηκαν 25.952 τόνοι αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, από το σύνολο των 36.720 τόνων που εκτιμάται ότι παρήχθησαν. Τι συμβαίνει με το υπόλοιπο ποσοστό; Που οδηγείται αυτό και γιατί δεν συγκεντρώνεται; Και ποιες οι δικές σας ενέργειες, απέναντι σε αυτό το ζήτημα;

Για πάρα πολλά χρόνια υπήρχε μια χαώδης κατάσταση και η Ελλάδα ήταν το «μαύρο πρόβατο» και σε αυτό το ζήτημα. Η ΕΝΔΙΑΛΕ ήρθε κι έβαλε τάξη. Και μάλιστα έφτασε να πετυχαίνει αποτελέσματα που αναδεικνύουν τη χώρα μας σε «πρωταθλήτρια» Ευρώπης. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να εφησυχάσουμε. Πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, όπως για παράδειγμα τα απόβλητα λιπαντικά που παράγονται στους λιμένες και εκεί εστιάζουμε πλέον ένα σημαντικό μέρος του σχεδιασμού μας. Παράλληλα, βεβαίως, με τη συνεχή προσπάθεια για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών – καταναλωτών.

Αυτός ο τομέας, στον οποίο δραστηριοποιείται η ΕΝΔΙΑΛΕ, προσφέρει επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες; Παράλληλα, προσφέρει ευκαιρίες καριέρας; Και, καθώς υπάρχει μια προσπάθεια για στροφή σε οικολογικότερα μοντέλα, ποιο είναι το μέλλον του;

Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση για το παρόν και το μέλλον. Σε αυτή την κατεύθυνση ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα είναι πρωταγωνιστικός, αξιοποιώντας επενδυτικές ευκαιρίες και δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης. Ειδικά στη σημερινή συγκυρία που οι τιμές των πρώτων υλών έχουν σημειώσει αλματώδη αύξηση και η παγκόσμια οικονομία δοκιμάζεται από τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης, η Κυκλική Οικονομία αποτελεί όχι απλά προτεραιότητα αλλά αναγκαιότητα. Σκεφτείτε μόνον ότι μέσα από την αναγέννηση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων εξοικονομούμε 2 εκατομμύρια τόνους αργού πετρελαίου το χρόνο για την παραγωγή λιπαντικών.

Επιπλέον, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν ως έναν από τους βασικούς στόχους τη βιωσιμότητα, στο βαθμό που κατευθυνθούν σωστά και στοχευμένα, με χρηματοδοτικά εργαλεία που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς και των επιχειρήσεων, μπορούν να δώσουν μια πραγματικά μεγάλη ώθηση στην πράσινη επιχειρηματικότητα που θα δημιουργεί αξία τόσο για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.

Κλείνοντας, πώς διαμορφώνεται το 2022, έως αυτήν τη στιγμή, όσον αφορά στη διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων; Υπάρχει κάποια εικόνα που μπορείτε να μας μεταφέρετε; Ευρύτερα, ποιοι οι στόχοι της ΕΝΔΙΑΛΕ, πώς διαμορφώνεται η στρατηγική σας;

Τα διαθέσιμα στοιχεία για το πεντάμηνο του 2022 προδιαγράφουν μια ακόμα πετυχημένη χρονιά υψηλών αποδόσεων. Όσο περισσότερο αγκαλιαστεί η Κυκλική Οικονομία από τους ίδιους τους πολίτες, τόσο πιο γρήγορα θα δούμε τα οφέλη της για όλους.

Με αυτή τη φιλοσοφία, η ΕΝΔΙΑΛΕ ανέλαβε την πρωτοβουλία για την τοποθέτηση ενός καλαίσθητου και ευδιάκριτου σήματος που αναδεικνύει και πιστοποιεί τα Σημεία Συλλογής των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (πρατήρια, συνεργεία και αντιπροσωπίες αυτοκινήτων) με στόχο την ενημέρωση των πολιτών και την ενίσχυση της ενεργούς συμμετοχής τους. Και θα συνεχίσουμε με πρωτοβουλίες ενημέρωσης για τα οφέλη που προκύπτουν από την αναγέννηση των αποβλήτων λιπαντικών. Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι το ιστορικό στοίχημα της γενιάς μας και πρέπει να το κερδίσουμε όλοι μαζί.