«ΣΕ ΕΠΑΦΗ»: Η Κυκλαδική Τέχνη γίνεται προσβάσιμη σε όλους

Όσο ευαισθητοποιημένοι και αν είμαστε για τα κοινωνικά θέματα ή τον κοινωνικό αποκλεισμό, είμαστε καταδικασμένοι συνεχώς να ξεχνάμε ότι σύμφυτα με την ύπαρξή μας δεδομένα, όπως το να περπατάμε, να μιλάμε, να ακούμε και να βλέπουμε, δεν είναι δυστυχώς “δεδομένα” για όλους.

Για αυτό και μια ξενάγηση που δίνει πραγματικά τη δυνατότητα σε όλους να γνωρίσουν την ασύλληπτη ομορφιά της τέχνης των Κυκλάδων μας συγκινεί αληθινά, ακόμα και μέσα σε μια αίθουσα συνέντευξης τύπου. Μας κάνει να ξεχνάμε τα προσχήματα και να θυμόμαστε όλα όσα έχουν πραγματική αξία. Μας φέρνει “σε επαφή” με τους ανθρώπους που συχνά δε βλέπουμε μέσα στα μουσεία.

Το μουσείο «Με Άλλα Μάτια»

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης δημιούργησε το πρόγραμμα «ΣΕ ΕΠΑΦΗ», στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Erasmus+ και με την υποστήριξη της Eurolife FFH. Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε σε στενή συνεργασία με την ΑΜΚΕ «Με Άλλα Μάτια» και την HandsUp – το πρώτο πρακτορείο διερμηνέων νοηματικής γλώσσας στην Ελλάδα.

Μάλιστα τέθηκε σε λειτουργία μετά από πιλοτική εφαρμογή του σε focus groups ατόμων με αισθητηριακές βλάβες. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη νέα κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης, μια πολυαισθητηριακή μουσειοσκευή και μια σειρά εργαλείων, ώστε το Μουσείο να είναι προσβάσιμο σε κωφά ή βαρήκοα άτομα.

Η κινητή προθήκη ξενάγησης για άτομα με προβλήματα όρασης

Η κινητή προθήκη με θέμα τον Κυκλαδικό Πολιτισμό σχεδιάστηκε με άξονα την ισότιμη συμπερίληψη ατόμων με οπτικές βλάβες και αποτελείται από θήκες. Περιλαμβάνει την κάτοψη της αίθουσας, απτικούς χάρτες της Ελλάδας και των Κυκλάδων και αντίγραφα εκθεμάτων που είναι κατασκευασμένα από μάρμαρο ή ρητίνη.

Τη διαδρομή συμπληρώνουν κατάλληλα διαμορφωμένα, περιγραφικά κείμενα διαθέσιμα στη γραφή Braille, σε μεγαλογράμματη εκτύπωση (για άτομα με μερική όραση), ενώ παράλληλα είναι διαθέσιμη και μια ηχητική περιήγηση στη Συλλογή της Κυκλαδικής Τέχνης στα ελληνικά και αγγλικά. Τα ηχογραφημένα αρχεία συνοδεύουν την κινητή προθήκη δίνοντας πληροφορίες και οδηγίες σχετικά με την απτική εμπειρία μέσω της πλατφόρμας Clio Muse για κινητό μέσω προγράμματος ανάγνωσης οθόνης (screen reader).

Η διαδρομή περιλαμβάνει δεκατρείς διαφορετικούς σταθμούς μέσα στην έκθεση που αναγράφονται στην κάτοψη της αίθουσας. Σε κάθε αντικείμενο υπάρχει ένας αριθμός που αντιστοιχεί στα έντυπα ή τα ακουστικά κείμενα.

Πολυαισθητηριακή μουσειοσκευή για τον Κυκλαδικό Πολιτισμό

Το πρόγραμμα «ΣΕ ΕΠΑΦΗ» περιλαμβάνει επίσης μια πολυαισθητηριακή μουσειοσκευή με θέμα τον Κυκλαδικό Πολιτισμό που δημιουργήθηκε για άτομα με προβλήματα όρασης. Τους δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσουν θέματα όπως η γεωγραφία και η ιστορία των Κυκλάδων, τα ειδώλια και οι πρώτες ύλες, μέσα στον χώρο του μουσείου αλλά και έξω από αυτόν.

Η μουσειοσκευή περιέχει ένα βιβλίο με πληροφορίες σε γραφή Braille και μεγαλογράμματη γραφή, έναν κεντημένο χάρτη, έναν απτικό χάρτη νερού, πέτρες, κλωστές, θραύσματα από αντίγραφα ειδωλίων και μαρμάρινα αντίγραφα ειδωλίων.

Η μουσειοσκευή σχεδιάστηκε αρχικά για το Σχολείο Τυφλών Καλλιθέας στο οποίο βρίσκεται έως σήμερα, ενώ δύο ακόμη μουσειοσκευές αποστέλλονται σε ειδικά σχολεία, αλλά και σε σχολεία τυπικής εκπαίδευσης, στο πλαίσιο ευαισθητοποίησης των μαθητών.

Πρόγραμμα για κωφά ή βαρήκοα άτομα

Το πρόγραμμα «ΣΕ ΕΠΑΦΗ» του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης περιλαμβάνει, τέλος, μια σειρά δράσεων, ώστε το μουσείο να είναι προσβάσιμο σε κωφά και βαρήκοα άτομα.

Ήδη στο cycladic.gr διατίθενται στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα πληροφορίες για την επίσκεψη στο μουσείο. Στην είσοδο του μουσείου βίντεο στη νοηματική παρέχει, επίσης, αναλυτικές πληροφορίες για το μουσείο (συλλογές του μουσείου, ωράριο κ.τ.λ.).

Στη μόνιμη έκθεση της Κυκλαδικής Τέχνης έχει σχεδιαστεί και συμπεριληφθεί βίντεο με μαγνητοσκοπημένη ξενάγηση στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα με ελληνικούς υπότιτλους, καθώς και στα διεθνή νοήματα με αγγλικούς υπότιτλους. Η ξενάγηση στη νοηματική καλύπτει τις βασικές θεματικές του Κυκλαδικού Πολιτισμού και συνοδεύεται από σχετικές εικόνες. Με τον τρόπο αυτό η Συλλογή Κυκλαδικής Τέχνης γίνεται προσβάσιμη σε Έλληνες και ξένους κωφούς και βαρήκοους επισκέπτες.

Το μόνο που ευχόμαστε είναι το κείμενο αυτό, η πληροφορία του να ταξιδέψει προς κάθε ενδιαφερόμενο που δεν είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί τη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, έως σήμερα.