Μια σειρά από ενδιαφέροντα συμπεράσματα περιλαμβάνει η ειδική έκδοση από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (EEΣ), που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από μερικές ημέρες και που αφορά στα μέσα διεθνοποίησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τον έλεγχο, η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει πολυάριθμες δράσεις στήριξης για την κάλυψη των αναγκών διεθνοποίησης των ΜμΕ, «αλλά οι δράσεις αυτές δεν είναι πλήρως συνεκτικές και συντονισμένες. Το EEΣ επιτυγχάνει μεν τις κύριες τιμές-στόχους του, αλλά χωρίς επαρκή προβολή και κάλυψη στις τρίτες χώρες. Σε μικρότερη κλίμακα, η Startup Europe παρουσιάζει ορισμένα θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο έργων, αλλά δεν έχει συνέχεια ούτε μετρήσιμα συνολικά αποτελέσματα».
Παράλληλα, προκύπτει το συμπέρασμα ότι η εφαρμογή της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2011 για τη διεθνοποίηση των ΜμΕ παραμένει ατελής. Αν και έχουν υλοποιηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, βασικές δράσεις, όπως η ενίσχυση του Enterprise Europe Network και η δημιουργία της πύλης Access2Market, ορισμένες άλλες για τη βελτίωση της συνοχής σε όλο το εκτενές τοπίο των πρωτοβουλιών της ΕΕ και των κρατών μελών «δεν ήταν επιτυχείς».
Ο συντονισμός των πολυάριθμων δράσεων της ΕΕ και των κρατών μελών που καλύπτουν τις ανάγκες διεθνοποίησης των ΜμΕ «είναι ελλιπής σε πολλά επίπεδα». Μολονότι ο συντονισμός μεταξύ των υπηρεσιών «είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός σε ορισμένους βασικούς τομείς του έργου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (παραδείγματος χάριν συνεργασία στα κεφάλαια των ΣΕΣ για τις ΜμΕ), αυτό δεν ισχύει σε άλλους, ιδίως όσον αφορά στα δίκτυα διεθνοποίησης και τα μέσα της ΕΕ που παρέχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση».
Ερωτήματα προκύπτουν και για την οικονομική βιωσιμότητα ορισμένων δράσεων της ΕΕ που ξεκίνησαν κατά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, η οποία αναφέρεται πως δεν θωρακίστηκε επαρκώς, με αποτέλεσμα αρκετές δράσεις να διακοπούν παρά τα θετικά αποτελέσματα. Επιπλέον, «δεν υπήρξε ούτε τακτική και ειδική υποβολή εκθέσεων και παρακολούθηση, ούτε ολοκληρωμένη αξιολόγηση της εφαρμογής της στρατηγικής για τη διεθνοποίηση των ΜμΕ».
Αναφέρεται πως το Enterprise Europe Network έχει επιτύχει τους κύριους στόχους του, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες όσον αφορά στην προβολή, τον συντονισμό, την κάλυψη τρίτων χωρών και την ανάπτυξη ικανοτήτων. «Το EEΣ έχει εκπληρώσει ως επί το πλείστον τους συνολικούς στόχους του στα υψηλότερα επίπεδα, υπάρχει ωστόσο διαφοροποίηση των ποσοστών επίτευξης στα χαμηλότερα επίπεδα. Επιπλέον, ο βαθμός στον οποίο αυτά τα επιτεύγματα σχετίζονται με τις δράσεις του EEΣ δεν μπορεί πάντοτε να διαπιστωθεί εύκολα. Παρά τις βελτιώσεις στη μέτρηση των επιδόσεων, πολλά μέλη του EEΣ δεν πληρούν ακόμα συστηματικά τις απαιτήσεις προβολής και επικοινωνίας που στοχεύουν στην αύξηση της ενημέρωσης και της προσβασιμότητας».
Εκτός της ΕΕ, το EEΣ λειτουργεί κυρίως μέσω γραφείων συνεργασίας επιχειρήσεων. Το έργο ορισμένων ΓΣΕ εκτιμάτο ιδιαιτέρως, ενώ άλλα επικρίνονταν για τις ανεπαρκείς υπηρεσίες και την ελλιπή ανταπόκρισή τους. Επίσης, τα μέλη του EEΣ εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για αυτό που θεώρησαν ως ανεπαρκή παρουσία των ΓΣΕ σε επίπεδο βασικών εμπορικών εταίρων, όπως η Αυστραλία, η Κίνα, η Νότιος Αφρική και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Τα μέλη του EEΣ θεωρούν ότι η στήριξη που παρέχει η Επιτροπή –και ειδικότερα ο EISMEA– είναι χρήσιμη. Όσον αφορά στον τομέα της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και τον τομέα των ΣΕΣ, «υπάρχει ανάγκη για επιπλέον κατάρτιση και στενότερη συνεργασία με την Επιτροπή, την ΕΤΕπ και το ΕΤΕ, προκειμένου να ενισχυθούν η ανάπτυξη ικανοτήτων και η τεχνική εμπειρογνωσία. Τα εργαλεία ΤΠ είναι ένας ακόμα τομέας στον οποίο τα μέλη του EEΣ θα ήθελαν να δουν βελτιώσεις».
Η Startup Europe έχει επικεντρωθεί στις ανάγκες των νεοφυών επιχειρήσεων, «αλλά η συμβολή της στη διεθνοποίηση των ΜμΕ συνολικά είναι ασαφής και επηρεάζεται από ζητήματα βιωσιμότητας και διακυβέρνησης. Η Επιτροπή δεν διαθέτει μια γενική δομή για τον συντονισμό της πρωτοβουλίας και των σχέσεών της με άλλα προγράμματα. Συνεπώς, υπάρχει περιορισμένη συνεργασία, τόσο μεταξύ των έργων της Startup Europe όσο και μεταξύ της Startup Europe και άλλων ενωσιακών και εθνικών μέσων.
Παρά την ύπαρξη στοιχείων σχετικά με την πρόοδο και τα επιτεύγματα των επιμέρους έργων, ο περιορισμένος αριθμός γενικών τιμών-στόχων, οροσήμων και δεικτών, δυσχεραίνει την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της ίδιας της πρωτοβουλίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, στο πλαίσιο έργων και κοινοπραξιών της Startup Europe, οι εταίροι έχουν εμπλακεί σε διαδικασίες επιλογής και αξιολόγησης που διενεργούν εταιρείες οι οποίες αναζητούν καινοτόμες επιχειρήσεις υψηλού δυναμικού, με κατάληξη την εξαγορά νεοφυών επιχειρήσεων της ΕΕ από χώρες εκτός ΕΕ».
Εν κατακλείδι, το EEΣ προτείνει στην Κομισιόν να ενισχύσει την επίγνωση, τη συνοχή, τον συντονισμό και τη βιωσιμότητα όσον αφορά στη στήριξη της διεθνοποίησης των ΜμΕ, να αυξήσει την προβολή του Enterprise Europe Network, τη συνεργασία του με άλλα παρόμοια προγράμματα, την εμβέλεια των δραστηριοτήτων κατάρτισης και τη γεωγραφική κάλυψη βασικών εμπορικών εταίρων από τρίτες χώρες και να βελτιώσει την παρακολούθηση και τη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της Startup Europe.
Σχόλια