Όταν η Microsoft διέσωσε την Apple και ο Steve Jobs ευχαρίστησε τον Bill Gates

Είναι Αύγουστος του 1997 και ο Steve Jobs έχει μόλις επιστρέψει στο τιμόνι της Apple, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του προσωρινού CEO, προσπαθώντας να διασώσει την τεχνολογική εταιρεία. Λίγες εβδομάδες πριν, ο πρώην CEO, Gil Amelio, είχε απομακρυνθεί από τη θέση του και ο Jobs είχε ήδη αρχίσει να αναλαμβάνει μια σειρά σημαντικών αποφάσεων, όπως την ακύρωση αποτυχημένων προϊόντων (σαν το Newton), που είχαν αναπτυχθεί την εποχή που αυτός είχε απομακρυνθεί και είχε ξεκινήσει την NeXT - την οποία εξαγόρασε η Apple, οδηγώντας στην επιστροφή του, σε έναν ηγετικό ρόλο που διατήρησε μέχρι τον θάνατο του.

Ο Jobs, όμως, πέρα από την ακύρωση αποτυχημένων project, έχει και άλλες ιδέες εκείνη την εποχή, στην προσπάθεια του να βγάλει την Apple από τη δύσκολη οικονομική κατάσταση και τον κίνδυνο της χρεοκοπίας. Μια από αυτές, που θα προκαλέσει και αρκετές αντιδράσεις, είναι η απόφαση του να συνεργαστεί με την Microsoft και με τον (μισητό για πολλούς στο «στρατόπεδο» της εταιρείας με σήμα το δαγκωμένο μήλο), Bill Gates. Και οι αντιδράσεις είναι κάτι παραπάνω από αναμενόμενες, καθώς οι δύο εταιρείες είναι ανταγωνιστές, οι χρήστες έχουν διαχωριστεί παγκοσμίως σε «Mac people» και «PC people», έχουν τρέξει τεράστιες διαφημιστικές εκστρατείες και οι δύο πλευρές έχουν οδηγηθεί ακόμη και στις αίθουσες των δικαστηρίων.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως τόσο η Apple όσο και η Microsoft αποτελούσαν από τότε δύο πρωτοπόρα brands της τεχνολογικής αγοράς, ενώ ιδρύθηκαν περίπου την ίδια εποχή. Παράλληλα, οι δύο τους σχετίζονταν από καιρό με χαρισματικούς συνιδρυτές -τον Steve Jobs και τον Bill Gates- που επαναπροσδιόρισαν το τι σημαίνει να έχει κάποιος έναν τόσο κεντρικό ρόλο σε έναν τεχνολογικό κολοσσό. Στα πρώτα τους χρόνια, οι δραστηριότητες τους διέφεραν, με την Apple να κατασκευάζει υπολογιστές και την Microsoft να επικεντρώνεται περισσότερο στο λογισμικό. Αλλά στην πορεία, οι στόχοι τους άρχισαν να επικαλύπτονται, κάτι που πυροδότησε έναν «πόλεμο» στα 80s και τα 90s.

Οι διαπραγματεύσεις για μια πιθανή επένδυση της Microsoft στην Apple είχαν ξεκινήσει από την εποχή του Amelio. Αλλά, όπως θα πει ο ίδιος ο Jobs μετά από χρόνια, όταν επιστρέφει στην Apple παίρνει τον Gates στο τηλέφωνο και του λέει: «μην ανησυχείς για τη διαπραγμάτευση με τον Amelio. Μπορείς απλά να μιλάς μαζί μου τώρα». Και θα μιλήσουν αρκετά, καταλήγοντας σε συμφωνία. Το συγκεκριμένο deal ανακοινώνεται στην έκθεση Macworld το 1997, ένα event που αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό ορόσημο του Jobs ως προσωρινού (τότε) CEO, καθώς εκεί παρουσιάζει το σχέδιό του για τη διάσωση της Apple από το χείλος της χρεοκοπίας.

«Η Apple ζει σε ένα οικοσύστημα και χρειάζεται βοήθεια από άλλους συνεργάτες, πρέπει να βοηθήσει άλλους συνεργάτες», θα πει ο Jobs στην ομιλία του. «Και, οι σχέσεις που είναι καταστροφικές δεν βοηθούν κανέναν, σε αυτόν τον κλάδο, όπως είναι σήμερα». «Τις τελευταίες εβδομάδες εξετάσαμε μερικές από αυτές τις σχέσεις και μία έχει ξεχωρίσει ως μια που δεν πήγε τόσο καλά, αλλά έχει τη δυνατότητα, νομίζω, να είναι εξαιρετική και για τις δύο εταιρείες». «Και θα ήθελα να ανακοινώσω μία από τις πρώτες μας συνεργασίες σήμερα, μια πολύ ουσιαστική συνεργασία, και αυτή είναι με τη Microsoft».

Λίγα λεπτά αργότερα, η αίθουσα σοκάρεται όταν στην γιγαντοοθόνη πάνω από τον Jobs εμφανίζεται, μέσω δορυφορικής σύνδεσης, ο Bill Gates. Η αντίδραση του κοινού είναι ανάμεικτη, άλλοι χειροκροτούν, άλλοι γιουχάρουν. Ο Gates χαμογελάει, προσπαθεί να μιλήσει, σταματάει, κάποιοι κρατάνε το κεφάλι τους και άλλοι χαμογελάνε, ο ίδιος δείχνει σκεπτικός - ίσως και απογοητευμένος. Δεν πτοείται και αρχίζει την ομιλία του. «Μερικά από τα πιο συναρπαστικά έργα που έχω κάνει στην καριέρα μου είναι η δουλειά που έχω κάνει με τον Steve για το Macintosh», λέει, όπως «για προϊόντα σαν το Mac Excel, αυτά ήταν σημαντικά ορόσημα και είναι πολύ συναρπαστικό να ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας στο Macintosh».

Το ίδιο ιδιαίτερη με του κοινού θα είναι και η αντίδραση του Τύπου. Το Time κυκλοφορεί με ένα εξώφυλλο που δείχνει τον Jobs να λέει στο τηλέφωνο «Bill, σε ευχαριστώ. Ο κόσμος είναι ένα καλύτερος μέρος». Οι New York Times γράφουν πως «μερικοί στο κοινό ξεσηκώθηκαν. Άλλοι αναστέναξαν ανακουφισμένοι». «Σχεδόν όλοι ήταν έκπληκτοι και μπερδεμένοι. Ακόμη και στον κυβερνοχώρο, είναι περίεργο μια εταιρεία να διασώζει τον μοναδικό της αντίπαλο σε έναν βασικό τομέα. Συνδυαστικά, Microsoft και Apple πωλούν τα λειτουργικά συστήματα τα οποία υπαγορεύουν τον τρόπο με τον οποίο οι υπολογιστές αναλύουν και εμφανίζουν πληροφορίες, που τρέχουν σχεδόν σε κάθε προσωπικό υπολογιστή. Παράξενο ή όχι, η διάσωση είναι καλή και για τις δύο».

Και όντως ήταν. Η Microsoft θα επενδύσει 150 εκατομμύρια δολάρια στην Apple, μια επένδυση που οδήγησε στη σταθεροποίηση των μετοχών της Apple. Παράλληλα, οι δύο πλευρές θα συμφωνήσουν να διευθετήσουν όλες τις εκκρεμείς αντιδικίες γύρω από διπλώματα ευρεσιτεχνίας, καθιστώντας το Microsoft Office διαθέσιμο για Macintosh και τον Internet Explorer το προεπιλεγμένο πρόγραμμα περιήγησης -αλλά όχι το μοναδικό- στους Mac. Εκείνη την εποχή, η μετοχή της Apple διαπραγματευόταν στα 86 σεντς ανά μετοχή. Η τιμή της απογειώθηκε το 1999, όταν έγινε σαφές ότι η εταιρεία από το Cupertino πραγματοποιούσε, πλέον, το «comeback» της.

Μαζί με τη μετοχή, θα σταθεροποιηθεί και η οικονομική θέση της, με το iMac να έρχεται την επόμενη χρονιά και να γίνεται το πιο επιτυχημένο νέο προϊόν της. Στη συνέχεια, ακολουθεί το iPod, το iPhone, το iPad και η ανάδειξη της ως το πιο πολύτιμο brand στον κόσμο. Όσο για την Microsoft, η συμφωνία είχε και για εκείνη σημαντικά οφέλη, καθώς βοήθησε έναν ανταγωνιστή της τη στιγμή που η ίδια διωκόταν από την αμερικανική κυβέρνηση για φερόμενες μονοπωλιακές πρακτικές. Όσον αφορά στην επένδυση των 150 εκατομμυρίων, η Microsoft, μέχρι το 2003, θα πουλήσει όλες τις μετοχές της. Αν είχε κρατήσει το μερίδιο της, αυτό σήμερα θα άξιζε πάνω από 50 δισεκατομμύρια δολάρια.