Μια συζήτηση με τους ιδρυτές, Βασίλη Βαρδάκα και Βλάση Μαρωνίτη ξεκλειδώνει… ιστορίες. Ιστορίες πίσω από τα αντικείμενα των γραφείων του εκδοτικού οίκου Key Books όπου συναντηθήκαμε. Αφού κάπου στην βιβλιοθήκη κρυβόταν ο Μοχάμεντ Άλι ως Άγιος Σεβαστιανός, καθώς τον τρυπούσαν τα βέλη, ενώ στον τοίχο ορισμένες κολλημένες εικόνες μαρτυρούσαν την ιστορία ενός νέου βιβλίου. Αλλά και “αληθινές” ιστορίες μηνυμάτων σε μπουκάλια που αφού ταξίδεψαν από τον Πειραιά… μέχρι τη Νέα Υόρκη, βρέθηκαν στα σωστά χέρια.
Ανοίγοντας την πρώτη σελίδα
Αρχικά ήθελα να τους φανταστώ να ανοίγουν την πρώτη σελίδα… της σχέσης τους με το βιβλίο. Και αφού τους προειδοποίησα ότι είναι πολύ πιθανό να μην θυμούνται τι να μου απαντήσουν, τους ρώτησα ποιο ήταν το πρώτο βιβλίο που διάβασαν ποτέ.
Οι τρεις σωματοφύλακες και ο αγαπημένος του Νταρτανιάν ήταν εκείνος που έκανε παρέα στον Βλάση Μαρωνίτη, τα μεσημέρια και τις ώρες κοινής ησυχίας στο πατρικό στον Πειραιά καθώς ο παππούς κοιμόταν. Αν και ανάμεσα στα κεφάλαια, τα πρωινά και τα απογεύματα μεσολαβούσε μπόλικο παιχνίδι με αυτοσχέδιες ή κανονικές μπάλες, αλλά ακόμη και με μπάλες παγωτού. Όπως μου ανέφερε εκείνη την εποχή υπήρχε ένα παγωτό κρέμα ή σοκολάτα, ανάλογα με τις προτιμήσεις, μέσα σε μια πολύ χρήσιμη, ως φαίνεται, σφαιρική συσκευασία.
Ενώ το πρώτο βιβλίο που θυμάται ο Βασίλης Βαρδάκας είναι ο Χάκλμπερι Φιν, του Μαρκ Τουέιν στις πρώτες τάξεις του δημοτικού που βρισκόταν στο Μπρούκλιν. Το διάβασε μάλλον άνοιξη γιατί θυμάται να το διαβάζει τόσο μέσα όσο και στην πίσω αυλή του σπιτιού του. Καλοκαίρι δεν θα μπορούσε να ήταν, όπως μου εξηγεί, αφού τα καλοκαίρια τα περνούσαν οικογενειακά στην Ελλάδα.
Και οι δύο αγαπούσαν το βιβλίο ως παιδιά στο Δημοτικό, ύστερα έκαναν μια παύση και το ξανάπιασαν στην εφηβεία τους. Από τότε η σχέση και των δύο με το βιβλίο, είναι σταθερή. Επίσης σπούδασαν και οι δύο δημοσιογραφία στην Ελλάδα και δούλεψαν στα λεγόμενα και ως “χρυσά” χρόνια της δημοσιογραφίας. Υπήρξαν από γραφιάδες έως αρχισυντάκτες και διευθυντές σε γνωστές εφημερίδες και περιοδικά, ενώ για πρώτη φορά συνέπεσαν ως συνεργάτες στην εφημερίδα “Ο κόσμος των σπορ”. Από τότε συνυπήρξαν σε διάφορες στιγμές επαγγελματικά, αλλά κυρίως τους ένωνε η φιλία και όχι η συνεργασία τους.
Την στιγμή που γεννήθηκε η ιδέα για την Key Books, η κρίση είχε επηρεάσει τα ελληνικά media, ενώ πολλές γνωστές εκδόσεις είχαν ήδη χρεοκοπήσει. Τότε ήταν που ο Βασίλης Βαρδάκας έφυγε μόνος του για ταξίδι στην Κόστα Ρίκα και τον Παναμά και εκεί συνέβη το… σατόρι του για τον εκδοτικό οίκο.
Βρίσκοντας τα “κλειδιά”
Όταν ανακοίνωσε την επιφοίτησή του στον Βλάση ταίριαξε και με τα δικά του πλάνα. Τότε άλλωστε ήταν αρχισυντάκτης σε ένα ένθετο για το Κυριακάτικο Έθνος με ιστορίες ανθρώπων από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι παρά την κρίση που υπήρχε τότε στην χώρα, δημιουργούσαν. Και ενώ τα «σαλόνια» για το καλοκαιρινό τεύχος έμπαιναν σε σειρά στον τοίχο για να βγει η έκδοση, ήρθε η είδηση ότι το νέο project σταματά.
Εντωμεταξύ, καθώς μιλάμε πίσω μας βρίσκεται μια σειρά φωτογραφιών κολλημένη στον τοίχο που μαρτυρά το περιεχόμενο ενός νέου βιβλίου. Θυμούνται, ότι το πρώτο πράγμα που ανακάλυψαν ξεκινώντας την Key Books ήταν η διαφορά της ταχύτητας που έχουν τα μίντια από τον χώρο του βιβλίου. Από τις αρχικές συζητήσεις έως το πρώτο τους βιβλίο, αν είχαν μείνει στα μίνιτα στο ενδιάμεσο θα είχαν βγάλει 13 μηνιαία περιοδικά ή 56 εβδομαδιαία.
Το πρώτο βιβλίο “Κλέψε σαν καλλιτέχνης” το είχε αγοράσει ο Βασίλης στο τελευταίο συνέδριο που συμμετείχε ως διευθυντής του Mens' Health από ένα εναλλακτικό βιβλιοπωλείο στη Νέα Υόρκη. Και με τον Βλάσση είχαν συμφωνήσει ότι αυτό θα είναι το πρώτο βιβλίο πριν ακόμα βρουν το όνομα “Key Books”.
Και τελικά το όνομα “το έκλεψαν σαν καλλιτέχνες” από ένα συνέδριο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών που αφορούσε στο design. Αφού ο Βλάσης το παρακολούθησε online, έπεσε πάνω σε μια ομιλία όπου, ναι μεν αφορούσε στην αρχιτεκτονική, αλλά η ομιλήτρια μιλούσε επί πέντε περίπου λεπτά για τα κλειδιά. Για τη δύναμη και τον συμβολισμό τους. Και κάπως έτσι η σύνδεση με τα βιβλία προσωπικής ανάπτυξης, τις αληθινές ιστορίες ανθρώπων και της εξέλιξης ήταν αναπόφευκτη. Όλα “ξεκλειδώσαν” και η Key Books εγένετο.
Από best seller σε best seller
Το πρώτο τους βιβλίο λοιπόν έγινε best seller μέσα σε 40 μέρες. Η πρώτη απόδειξη ότι το αισθητικό τους με το εμπορικό κριτήριο συμβάδιζαν ήταν ήδη απτή. Στα πολύ περισσότερα βιβλία που έπρεπε αμέσως να τυπώσουν. Το ίδιο συνέβη και με το δεύτερο βιβλίο “Αγρια” της Σέριλ Στρέιντ, ένα New York Times best seller που για πολύ καιρό ήταν και παγκόσμιο best seller, αφού είχε πουλήσει σε περισσότερες από 20 χώρες. Καθόλου άσχημα… για έναν νέο εκδοτικό οίκο.
Ενώ το τέταρτο βιβλίο “Έξω από τα δόντια” ήταν του George Lois.Του εμβληματικού διαφημιστή, ενός Έλληνα στη Νέα Υόρκη, ενός αυθεντικού Mad Man που πυροδότησε τη ∆ημιουργική Επανάσταση στη ∆ιαφήμιση. Δίπλα μου καθώς μιλάμε ο Βλάσης μου δείχνει ένα βιβλίο που περιέχει τα εξώφυλλα που δημιουργούσε για το αμερικανικό Εsquire τη δεκαετία του 60.
“38 από αυτά βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του MOMA. Και κάποια από αυτά όπως εκείνο με το Μοχάμεντ Άλι ως Άγιο Σεβαστιανό που τον τρυπούν τα βέλη είναι ένα από τα πιο επιδραστικά εξώφυλλά στην ιστορία των περιοδικών. Όπως συμβαίνει με ένα σεισμό, έτσι και συμβαίνει και με αυτό το εξώφυλλο. Πολλοί άνθρωποι θυμούνται πού βρισκόντουσαν όταν το πρωτοαντίκρυσαν”.
Οι ίδιοι έστειλαν ένα βράδυ ένα email στη διεύθυνση που βρήκαν στο σάιτ του Lois με την ίδια προσδοκία που, όπως μου λένε, θα είχε κανείς όταν γράφει ένα σημείωμα μέσα σε ένα μπουκάλι που πετά στη θάλασσα στον Πειραιά για να το βρει κάποιος στη Νέα Υόρκη. Η απάντησή του όμως, ήρθε μόλις ένα τέταρτο μετά. Ο Lois δήλωνε συγκινημένος γιατί κανένα από τα 8 βιβλία του δεν είχε εκδοθεί στα ελληνικά ως τότε. Τους έφερε σε επαφή με τον εκδοτικό του οίκο και μέσα σε δύο μέρες είχαν στα χέρια σελιδοποιημένα τα κεφάλαια για την ελληνική έκδοση.
Και ύστερα ήρθε το “Δώρο”. Η μεγάλη επιτυχία. Το 2018 ήταν η περίοδος που σιγά σιγά βγαίναμε από την κρίση και οι ιστορίες αυτού του βιβλίου σε κάνουν να βρίσκεις στοιχεία που σου φτιάχνουν την κάθε μέρα και κατ' επέκταση τη ζωή. Από το λεγόμενο "στόμα σε στόμα" η αύξηση των πωλήσεων έγινε από εκθετική, εκρηκτική.
Το βιβλίο κατάφερε να ταξιδέψει σε άλλες χώρες. Για πολλούς νέους μάλιστα το Δώρο υπήρξε το πρώτο τους βιβλίο ή για άλλους το βιβλίο που τους έφερε σε επαφή με τα βιβλία. Αλλά και το «χωράει η Αρχαιότητα στο ασανσέρ» κάνει επίσης το δικό του ταξίδι στο εξωτερικό αυτή τη στιγμή εκπληρώνοντας μια από τις πιο καίριες προσδοκίες της Key Books.
“Θέλουμε τα βιβλία μας να σε ξεκλειδώσουν, να σε ξυπνούν το πρωί για να κυνηγήσεις τα όνειρά σου”.
Οι προτάσεις των βιβλίων της Κey Books που μας πρότειναν για τους αναγνώστες του www.epixeiro.gr ήταν το #askgaryvee και το “Αρχές” του Ray Dalio.
Σχόλια