Ο μπακαλιάρος λέγεται ότι έφτασε στο ελληνικό τραπέζι τον 15ο αιώνα και καθιερώθηκε στο εθνικό μας εδεσματολόγιο ως «το φαγητό της 25ης Μαρτίου», έθιμο που καλά κρατεί μέχρι τις μέρες μας.
Και πολλοί μπορεί να αναρωτιόμαστε για την προέλευση αυτής της γευστικής συνήθειας, ωστόσο η εξήγηση είναι αρκετά απλή και αναμενόμενη.
Γιατί τρώμε μπακαλιάρο την 25η Μαρτίου
Από την μία ο μπακαλιάρος δεν είναι ένα «ελληνικό» ψάρι, καθώς απαντάται κυρίως στις ακτές του βορειοανατολικού Ατλαντικού, στον Ειρηνικό και στη Γροιλανδία. Υπό το πρίσμα λοιπόν της εντοπιότητας, ο παστός μπακαλιάρος δεν θα μπορούσε να είναι το εθνικό μας φαγητό για την 25η Μαρτίου, αλλά ούτε και να θεωρείται ως ένα ελληνικό πιάτο… για οποιαδήποτε άλλη μέρα. Και όμως, ο μπακαλιάρος, ή αλλιώς το “ψάρι του βουνού”, όπως τον ονόμασαν στην ηπειρωτική χώρα, κατάφερε να περάσει στην παράδοση μας, τα τελευταία 200 χρόνια.
Είναι γνωστό το γεγονός ότι γίνεται παστός και αυτό τον καθιστά ένα τρόφιμο φθηνό, θρεπτικό και εύκολο στη συντήρηση. Ειδικά για τους κατοίκους της ενδοχώρας που έτσι κατάφερναν να προμηθεύονται άμεσα και οικονομικά ψάρι. Όποιες και αν ήταν οι καιρικές συνθήκες, ο παστός μπακαλιάρος ήταν εύκολο να βρεθεί ακόμη και σε μικρά μπακάλικα και αγαπήθηκε πολύ από τους Έλληνες, απαραίτητα με τη συνοδεία της γνωστής και μη εξαιρετέας σκορδαλιάς.
Αναζητώντας “μπακαλιάρους” στην Αθήνα
Για να τιμηθεί το έθνος και η παράδοση, αυτή τη μέρα όλες οι ταβέρνες, τα μαγειρεία, τα κουτούκια μέχρι και τα σύγχρονα εστιατόρια, μεζεδοπωλεία, ακόμη και οι λεγόμενες ghost kitchens που στέλνουν τα πιάτα τους μόνο μέσω delivery, φτιάχνουν τη δική τους εκδοχή για τον μπακαλιάρο.
Δεν πρόκειται για ένα εύκολο πιάτο, αφενός γιατί για να είναι νόστιμο, χρειάζεται ξαρμύρισμα, άρα και υπομονή. Και αφετέρου, γιατί το τηγάνι και το χρυσαφένιο χρώμα θέλουν μαστοριά.
Σας παραθέτουμε λοιπόν μερικούς γευστικούς προορισμούς στην Αθήνα με νόστιμο, κρατσανιστό και ταυτόχρονα ζουμερό μπακαλιάρο. Και το γεγονός ότι δεν έχουν απαραίτητα θέα στη θάλασσα, είναι κάτι που κατά κάποιον τρόπο συνάδει… και με την επικράτηση της συνηθισμένης γευστικής συνήθειας.
Το Ψαροκόκκαλο της Άννας
Όσοι αναζητούν το καλό ψάρι και τις καθαρόαιμες ψαροταβέρνες, κάνουν τις βόλτες τους στο Κερατσίνι και ήδη την γνωρίζουν. Τα μικρόψαρα, τα βραστά χόρτα, η παντζαροσαλάτα και η φάβα θα κάνουν την καλύτερη παρέα με τον αεράτο μπακαλιάρο σας και το τραγανό του κουρκούτι. Και δεν την ξεχάσαμε, στο Ψαροκόκκαλο θα βρείτε επίσης μία από τις πιο νόστιμες σκορδαλιές.
Οινοθήρα
Αγαπημένο και όμορφο ψαροφαγικό στέκι με vintage στοιχεία, που βρίσκεται εδώ και χρόνια διπλά στην Παναγίτσα, σε ένα από τα πιο ήσυχα σημεία στην πλατεία της Καισαριανής. Τους κεφτέδες μπακαλιάρου θα συνοδεύσουν τα φρέσκα ψάρια στο τηγάνι και στη σχάρα και η εκπληκτική σπιτική μελιτζανοσαλάτα.
Εθνάρχου Μακαρίου 13, Καισαριανή
Τα μπακαλαριάκια του Δαμίγου
Ένα από τα πιο παλιά, πιο κλασικά ταβερνάκια του κέντρου, στην καρδιά της Πλάκας, όπου ο μπακαλιάρος μπορεί να είναι χοντροκομμένος, αλλά έχει ελαφριά κρούστα και, κυρίως, γεμάτη γεύση. Σερβίρει όλο το χρόνο φρέσκο τηγανητό μπακαλιάρο που τον ξαρμυρίζουν δυο τρεις μέρες και τον τηγανίζουν σε κουρκούτι με μυστική συνταγή, αλλά και βελούδινη σπιτική σκορδαλιά.
Κυδαθηναίων 41, Αθήνα
Το τριφύλλι
Το πιο παλιό ταβερνάκι πίσω από το γήπεδο του Παναθηναϊκού στην οδό Τσόχα θα σας αποζημιώσει με τον μπακαλιάρο του και την σκορδαλιά με την απαράμιλλη υφή. Απαραίτητη προσθήκη λίγη χύμα ρετσίνα που θα πίνετε ως αφορμή για να σηκώσετε το ποτηράκι σας και να χαζέψετε τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες.
Παναθηναϊκού 7, Αθήνα
Οικονόμου
Στον «Οικονόμου» στα Πετράλωνα, και τα τραπεζάκια του στο πεζοδρόμιο, θα βρείτε σωστά ξαρμυρισμένο μπακαλιάρο και τηγανισμένο σε ελαφρύ κουρκούτι, καθώς και μια ισορροπημένη σκορδαλιά και φυσικά παντζάρια.
Κυδαντίδων 32, Αθήνα
Μπούσουλας
Η συνήθεια των Μικρασιατών να μαζεύονται για τσίπουρα μεταφέρθηκε στην Καισαριανή, σε ένα στέκι με πλακάκια που θυμίζουν τις παλιές αυλές. Θαλασσινά, όστρακα, αλλά και αναμφίβολα ένας από τους πιο νόστιμους μπακαλιάρους θα συνοδεύσει το τσίπουρό σας. Αν ο καιρός είναι καλός, προτιμήστε τα τραπεζάκια που βρίσκονται πάνω στην πλατεία.
Ηρ. Πολυτεχνείου 85, Καισαριανή
Σχόλια