Στο βιβλίο του Δημήτρη Κοπαράνη η ίδια η λέξη “εστιατόριο” βάζει ένα σύγχρονο φίλτρο. Ακολουθείται από hashtags, όπως #foodies και #foodlovers. Και μας θυμίζει ότι για να επιβιώσει μια επιχείρηση εστίασης στην “μετά Instagram εποχή” δεν μπορεί παρά να διηγείται μια ιστορία, ένα story, για να χρησιμοποιήσουμε φιλικούς προς το instagram όρους.
Μετά την εμφάνισή του, το 2010, το instagram, σιγά-σιγά αναδιαμόρφωσε την “αρχιτεκτονική” των εστιατορίων, μετέτρεψε το μενού και τα πιάτα τους σε καθημερινό θέμα για φωτογράφιση και μέχρι και σήμερα, συχνά δημιουργεί μεγάλες ουρές από ανθρώπους που τσακώνονται για ένα τραπέζι.
Από τη ζωγραφική αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου και τις νεκρές φύσεις των Φλαμανδών ζωγράφων, ο Δημήτρης Κοπαράνης μας θυμίζει ότι το φαγητό υπήρξε αγαπημένο θέμα αναπαράστασης. Μήπως όμως η συνήθεια να φωτογραφίζει κανείς το πιάτο του, το κάνει πιο νόστιμο; Και τελικά, ποια είναι η θέση του σύγχρονου εστιατορίου σε έναν κόσμο που τα social media κυριαρχούν;
Απαντήσεις σε αντίστοιχα ερωτήματα επιχειρεί να δώσει ο συγγραφέας της “Συνταγής της επιτυχίας στα χρόνια του Instagram”, αναζητώντας τον νικητή σε ένα πεδίο γεμάτο με χορηγούμενες διαφημίσεις, food memes, γαστρονομικά βραβεία και κάθε λογής influencers.
Αναπαράγοντας εφήμερες γαστρονομικές τάσεις
Και αν η δημιουργία του ίδιου του συγγραφέα, το Θεσσαλονικιώτικο #bougatsan, δηλαδή το κρουασάν με κρέμα μπουγάτσας, γινόταν ανάρπαστο για καιρό μέσα από ένα hashtag και μερικές φωτογραφίες, όπως ο ίδιος λέει: απλά θα αποτελεί εφηβική ανάμνηση των τριαντάρηδων του μέλλοντος.
Το 1976, ο βιολόγος και συγγραφέας Richard Dawkins εισάγει τον όρο “meme” ως το πολιτισμικό ισοδύναμο ενός γονιδίου, που λειτουργεί ως μονάδα πολιτιστικής μεταβίβασης ή μίμησης. Το ίδιο συμβαίνει και με τις μελωδίες, με μια διαφημιστική φράση, ή με αντικείμενα όπως η Le Petit Chiquito, η τσάντα 5 εκατοστών που έκανε γνωστό τον Simon Porte Jacquemus, αφού σημείωσε πρωτοφανή εμπορική επιτυχία.
Όπως χαρακτηριστικά διαβάζουμε στο βιβλίο “δεν έφτιαξε απλώς μια πετυχημένη τσάντα αλλά ένα “μιμίδιο” που μεταδόθηκε από εγκέφαλο σε εγκέφαλο”. Όλο το θέμα είναι ότι ο άνθρωπος εξελίσσει τα πολιτισμικά στοιχεία μέσω της αναπαραγωγής, αλλά από την άλλη, δεν υπάρχει τρικ που να επιβάλλει τα memes, η ουσία τους είναι το γεγονός ότι απλά αναπαράγονται.
Χίλιες εικόνες, μία ιστορία
Επιστρέφοντας στο εστιατόριο και στο “περιεχόμενό" του, το φαγητό, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι και το ίδιο το φαγητό αποτελεί περιεχόμενο. Μετατρέπεται στο εν δυνάμει περίφημο media content ή πιο απλά, στην ταυτότητα του εστιατορίου, στον ψηφιακό κόσμο.
Οι σημερινοί foodies χρησιμοποιούν το smartphone, ως προέκταση της γεύσης τους. Στην ουσία, αναπαράγουν περιεχόμενο με τον τρόπο που καταναλώνουν προϊόντα. Και έτσι, το εστιατόριο καλείται να χρησιμοποιήσει εικόνες στα social media για να πει τη δική του ιστορία.
Και αν η φωτογράφιση δεν κάνει ένα πιάτο πιο νόστιμο, σίγουρα διευρύνει τη γαστρονομική εμπειρία του πελάτη, η οποία ξεκινά πλέον από την στιγμή που εντοπίζει ένα εστιατόριο, συνήθως, στα social media.
Το βιβλίο καταλήγει σε έναν πρακτικό οδηγό, που μπορεί να βοηθήσει τους επιχειρηματίες της εστίασης να βρουν τις ισορροπίες ανάμεσα στον αναλογικό και τον ψηφιακό κόσμο.
Σχόλια