Πριν την κρίση στην Ουκρανία, το επιχειρείν «έδειχνε» παγκόσμια ανάκαμψη

Σύμφωνα με την έρευνα (που πραγματοποιήθηκε πριν την κρίση στην Ουκρανία), υπήρχαν σαφείς ενδείξεις παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης, κάτι που αντικατοπτριζόταν στα θετικά επιχειρηματικά συναισθήματα σχετικά με την εύρεση νέων ευκαιριών και την έναρξη μιας επιχείρησης. Σε 15 από τις 47 οικονομίες που εξετάζονται στη μελέτη, περισσότεροι από τους μισούς από εκείνους που ξεκινούν ή διευθύνουν μια νέα επιχείρηση, συμφωνούν ότι η πανδημία οδήγησε σε νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Το 2020, αυτό ίσχυε μόνο για εννέα από τις 46 οικονομίες. Ομοίως, το 2021, περισσότεροι από 1 στους 2 επιχειρηματίες, σε 18 από τις 47 οικονομίες, υποστήριζαν ότι η έναρξη μιας επιχείρησης είχε γίνει πιο δύσκολη. Το 2020, ποσοστό 50% ή περισσότερο, από διπλάσιο αριθμό οικονομιών (33 από τις 46), υποστήριζε κάτι τέτοιο.

Εντούτοις, τα ποσοστά επιχειρηματικής δραστηριότητας συνεχίζουν να είναι χαμηλότερα στις περισσότερες χώρες, σε σύγκριση με την εποχή πριν την πανδημία. Το GEM παρακολουθεί τα ποσοστά επιχειρηματικής δραστηριότητας σε ετήσια βάση και σε μια σύγκριση δεδομένων με το 2019, για το 2020 και το 2021 φάνηκε ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα δεν έχει ακόμη ανακάμψει στα προ πανδημίας επίπεδα, κάτι που αφορά τις περισσότερες χώρες που βρέθηκαν στο «μικροσκόπιο» της μελέτης. Η πτώση ήταν πάνω από το ήμισυ στην Πολωνία, τη Σλοβακία και τη Νορβηγία. Ωστόσο, υπήρχαν και εξαιρέσεις, ιδιαίτερα στη Σαουδική Αραβία και την Ολλανδία, όπου εντοπίστηκε αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας για καθένα από τα δύο τελευταία χρόνια.

Σε κάθε περίπτωση, η επιχειρηματικότητα έχει κυρίαρχο ρόλο την υποστήριξη της δημιουργίας θέσεων εργασίας μετά την πανδημία και οι επιχειρήσεις υψηλής ανάπτυξης «είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη αυτού του στόχου». Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη, παρατηρείται μια ανησυχητική τάση χαμηλών προσδοκιών ανάπτυξης μεταξύ των επιχειρηματιών. Στο ένα τέταρτο των οικονομιών, περισσότεροι από τους μισούς από εκείνους που ξεκινούν ή διευθύνουν μια νέα επιχείρηση, δεν αναμένουν να απασχολήσουν κανέναν άλλον εκτός από τον εαυτό τους για τα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτό μπορεί να είναι ενδεικτικό των υψηλών επιπέδων επιχειρήσεων «άτυπης επιβίωσης», υπονοώντας πως οι startups αποτελούν ένα μέσο επιβίωσης, ελλείψει εναλλακτικών ευκαιριών εισοδήματος λόγω της πανδημίας.'

Τα στοιχεία φέρνουν στην επιφάνεια και ένα παράδοξο σε ορισμένες χώρες. Ενώ πολλοί ενήλικες αντιλαμβάνονται ότι η έναρξη μιας επιχείρησης στη χώρα τους είναι εύκολη, ένα πολύ μικρό ποσοστό σκοπεύει να προχωρήσει στη δημιουργία μιας τέτοιας. Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, αν και πάνω από το 70% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι είναι εύκολο να ξεκινήσεις μια επιχείρηση, λιγότεροι από 1 στους 10 σκοπεύουν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση στα επόμενα 3 χρόνια. Στην Ινδία, πάνω από το 80% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι είναι εύκολο να ξεκινήσεις μια επιχείρηση, αν και μόλις 1 στους 5 αναμένουν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση στα επόμενα τρία χρόνια. Και στις δύο αυτές χώρες, πάνω από το 50% όσων εντοπίζουν καλές ευκαιρίες για το ξεκίνημα μιας επιχείρησης, αναφέρουν τον φόβο της επιτυχίας ως εμπόδιο.

Οι περιορισμοί που προκλήθηκαν από την πανδημία και η βελτίωση της ψηφιακής υποδομής επιτάχυναν και αύξησαν την επικράτηση της υιοθέτησης ψηφιακής τεχνολογίας στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, όπου μία στις δύο νέες startups αναμένει πως θα αυξήσει τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για να πουλήσει τα προϊόντα της στους επόμενους έξι μήνες. Ωστόσο, οι νέοι επιχειρηματίες αγκαλιάζουν τις ψηφιακές τεχνολογίες περισσότερο από τους «καθιερωμένους» ιδιοκτήτες επιχειρήσεων σε όλες τις οικονομίες εκτός από τρεις: τη Νότια Αφρική, τη Γαλλία και την Κορέα. «Υπάρχει ανάγκη για περισσότερα κίνητρα ή/και κατάρτιση για επενδύσεις σε ψηφιακές τεχνολογίες, ώστε να αποφευχθεί η εγκατάλειψη καθιερωμένων επιχειρήσεων καθώς αλλάζουν οι αγορές» τονίζεται χαρακτηριστικά.

Μια πολύ ανησυχητική τάση είναι ότι οι ειδικοί αξιολογούν την επιχειρηματική εκπαίδευση στο σχολείο ως... αποτυχημένη. Από τους 13 τομείς που παρακολουθήθηκαν, η «Επιχειρηματική Εκπαίδευση στο Σχολείο» βρέθηκε στο τέλος της σχετικής κατάταξης για τις 39 από τις 50 οικονομίες που εξετάστηκαν. Αυτό θα μπορούσε να έχει δυνητικά μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως περιορισμό της δημιουργικότητας, καλλιέργεια κακής κατανόησης της δυναμικής της αγοράς και μη μόχλευση των προθέσεων δημιουργίας νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μεταξύ των ενηλίκων στο μέλλον, παρεμποδίζοντας την οικονομική ανάπτυξη.

Συμπερασματικά, αναφέρεται πως η πανδημία χτύπησε σκληρά την επιχειρηματικότητα, με λιγότερους ανθρώπους να ξεκινούν νέες επιχειρήσεις και πολλές καθιερωμένες εταιρείες να αποτυγχάνουν να επιβιώσουν. Ωστόσο, «υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια, καθώς ορισμένοι επιχειρηματίες εκμεταλλεύονται νέες και αναδυόμενες ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένου του ψηφιακού εμπορίου. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν για να υποστηριχθεί η επιχειρηματικότητα, κυρίως με τη δημιουργία προτύπων προς μίμηση που να αποδεικνύουν ότι η αρχική επιχειρηματική αποτυχία μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για τη μελλοντική επιτυχία. Ένα καλό μέρος για να γίνει η αρχή θα ήταν τα σχολεία».

Φυσικά, όλα τα παραπάνω αφορούν σε μια περίοδο πριν την κρίση στην Ουκρανία, οι επιπτώσεις της οποίας είναι μάλλον πολύ νωρίς για να υπολογισθούν, όσον αφορά στην παγκόσμια επιχειρηματικότητα.