Το βλέμμα πέφτει από μόνο του πατώντας στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης. Ένας πύργος ρολογιού σε μία πόλη χιλίων χρωμάτων. Κάθε χρώμα στην πολιτισμική αυτή πόλη έχει το δικό του ήχο. Ο ήχος, όμως, του ρολογιού του Ξάνθης είναι αυτός που συνθέτει αρμονία, συνενώνοντας την Ανατολή με τη Δύση.
Εκατόν πενήντα χρόνια πέρασαν από τότε που ξεκίνησε να αποκαλύπτεται στην Ξάνθη. Και από τότε, το 1870 το ρολόι, ύψους 20,5 μέτρων από λιθοδομή, είναι σημείο αναφοράς για όσους βρίσκονται εκεί, για όσους πέρασαν από εκεί και για όσους θα περάσουν. Κατακτητές, απελευθερωτές, πολιτικοί, άνθρωποι της καθημερινότητας πέρασαν και περνούν από εκεί
Άλλοι έμειναν, άλλοι έφυγαν, το ρολόι, αν και με πολλές αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις από τότε που χτίστηκε, στέκει εκεί, κρατώντας στους δείκτες του την ιστορία των ανθρώπων της πόλης, συνδέοντας με αυτόν τον καταπληκτικό τρόπο το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.
Μία ιστορία 150 ετών
Το ιστορικό ρολόι της Ξάνθης χτίστηκε πριν από 150 περίπου χρόνια προς τιμή του κοσμοπολίτη αριστοκράτη Χατζή Εμίν Αγά. Αποτελούσε την εποχή εκείνη, και μέχρι το 1941, τμήμα του «Τεμένους της Αγοράς».
Δίπλα σε αυτό υπήρχε δημόσιο χαμάμ. Κατά τις μαρτυρίες στην κτητορική πλάκα του τοποθετήθηκε το οθωμανικό έτος 1286 το οποίο αντιστοιχεί στο δικό μας 1870. Το ρολόι ήταν ένα από τα ευεργετήματα του Χατζή Εμίν Αγά στην πόλη.
Ο ίδιος επιδίωξε κατά τις ιστορικές πληροφορίες να του αποδώσει χαρακτήρα ευρωπαϊκό, ξεφεύγοντας από τα οθωμανικά στερεότυπα στην περίοδο της προσευχής και της νηστείας.
Το ρολόι καταστράφηκε από φωτιά στην διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής.
… με πολλές αλλαγές
Ο πύργος του ρολογιού δεν κατάφερε να κρατήσει την αρχική του μορφή. Στο πέρασμα των ετών δέχτηκε πολλές μετατροπές. Η εξωτερική του μορφή αλλοιώθηκε, περνώντας από πολλά στάδια.
Χρονιά σταθμός των αλλαγών ήταν το έτος 1938 όταν, με απόφαση του Ι. Μεταξά, ο πυργίσκος αντικαταστάθηκε με μία νέα κατασκευή. Η ανακατασκευή του έγινε με νέο ύψος και σύμφωνα με τις τάσεις που επικρατούσαν την εποχή εκείνη σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το 1941 το ρολόι υπέστη καταστροφές από τα βουλγαρικά στρατεύματα. Πολλά χρόνια αργότερα το 1972 αποφασίστηκε να γκρεμιστεί το ιστορικό μνημείο, αλλά με παρέμβαση της Μουφτείας Ξάνθης η απόφαση ακυρώθηκε. Στην εποχή της Χούντας ως αντίποινα στην αφαίρεση πινακίδων τω ελληνικών σχολείων στην Κωνσταντινούπολη καταστράφηκε η μαρμάρινη επιγραφή στα αραβικά.
Η πόλη των χιλίων χρωμάτων
Η Ξάνθη, πόλη της Θράκης και πρωτεύουσα της ομώνυμης Περιφερειακής Ενότητας και έδρα του ομώνυμου Δήμου, υπάγεται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Είναι κτισμένη στις παρυφές του Αχλαδόβουνου. Την πόλη διαπερνά ο Κόσυνθος. Η Ξάνθη είναι γνωστή ως «Η πόλη με τα χίλια χρώματα» και «Κυρά κι αρχόντισσα της Θράκης».
Ευχαριστώ για την υποδοχή και την ξενάγηση το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης και τον συγγραφέα του βιβλίου Χατζή Εμίν Αγά, κον Γεώργιο Φ. Μπακζακίδη.
Σχόλια