Ηλίας Σούσης: Οι δυσκολίες στο επιχειρηματικό περιβάλλον σε κάνουν πιο δυνατό

Τι ακριβώς είναι το Wikifarmer; Πώς προέκυψε η λειτουργία του, τι προσφέρει στους χρήστες του;

Το Wikifarmer είναι μία πλατφόρμα που συνδέει τους παραγωγούς όλου του κόσμου με δωρεάν γνώση, αλλά ταυτόχρονα τους δίνει και τη δυνατότητα να πουλήσουν τα προϊόντα τους κατευθείαν σε χιλιάδες επιχειρήσεις ή καταναλωτές. Συνεπώς, προέκυψε για να λύσει δύο βασικά προβλήματα των αγροτών: πρώτων, το γεγονός πως οι περισσότεροι καλλιεργούν εκ πείρας κι όχι με βάση τις βέλτιστες πρακτικές, επιβαρύνοντας το περιβάλλον και μην πετυχαίνοντας τη μέγιστη παραγωγή. Δεύτερον, οι παραγωγοί παίρνουν ένα πολύ μικρό μερίδιο του value chain του αγροτικού τομέα αν και παράγουν το πολυτιμότερο κομμάτι του, συνεπώς το Wikifarmer ήρθε να το λύσει αυτό, βοηθώντας τους να πουλήσουν περισσότερο και σε καλύτερες τιμές.

Μάλιστα, στο ξεκίνημα χαρακτηρίστηκε ως «η Wikipedia του Farming» από τον FAO του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αφού εκατοντάδες άρθρα για τις βέλτιστες πρακτικές καλλιέργειας είχαν μεταφραστεί σε 12 γλώσσες, προσελκύοντας εκατομμύρια αγροτών απ’ όλο τον κόσμο.

Ως μια πλατφόρμα που διασυνδέει τον πωλητή με τον ενδιαφερόμενο αγοραστή, ποιο βλέπετε πως θα είναι το μέλλον των marketplaces; Θα συνεχίσουν να κάνουν disrupt την αγορά; Πώς θα εξελιχθεί αυτό;

Νομίζω πως, στα περισσότερα industries, τα marketplaces έχουν ήδη κάνει disrupt την αγορά. Δείτε τις αγορές του τουρισμού, των ρούχων, των ηλεκτρονικών. Ο αγροτικός τομέας είναι ένας από τους τομείς με τη μεγαλύτερη καθυστέρηση, όσον αφορά στο digital penetration και transformation, ωστόσο θεωρούμε πως είναι η κατάλληλη στιγμή για ένα αντίστοιχο disruption και σε αυτήν την αγορά. Το μέλλον, φυσικά, προδιαγράφεται ακόμη πιο αισιόδοξο για τα marketplaces, καθώς από την πλευρά του supply αποτελούν μία αρκετά προσοδοφόρα λύση, με ελάχιστα έξοδα για τις εταιρείες που πουλάνε (συγκρίνοντάς το π.χ. με την κατασκευή και προώθηση ενός site), ενώ από την πλευρά του αγοραστή προσφέρει μεγάλη ευελιξία στην επιλογή προμηθευτή, σύγκριση τιμών και στην ποικιλία των προϊόντων που διαθέτουν. Συνεπώς, θεωρώ πως τα marketplaces έχουν ακόμη πολύ μεγάλα περιθώρια εξέλιξης και πως ήρθε η εποχή να υπάρξει μεγάλο disruption κι από Β2Β marketplaces.

Πώς θα εξελιχθεί το πλάνο ανάπτυξης του Wikifarmer; Ποια είναι τα επόμενα βήματα, οι επόμενοι στόχοι;

Το πλάνο ανάπτυξης του Wikifarmer έχει δύο πυλώνες. Καταρχάς, την περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς, καθώς ολοένα και περισσότερο εταιρείες μας επιλέγουν ώστε να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους είτε από παραγωγούς ή κι από εταιρείες που διανέμουν τα προϊόντα αυτών των παραγωγών. Ταυτόχρονα, ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επέκτασή μας σε συγκεκριμένες χώρες της Μεσογείου, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία, που θα μας επιτρέψει να δημιουργήσουμε το μεγαλύτερο δίκτυο παραγωγών στον κόσμο όσον αφορά σε συγκεκριμένα προϊόντα, πουλώντας τα εσωτερικά ή παγκοσμίως.

Μετά από μια πορεία πολλών ετών στην Google, αποφασίσατε να επικεντρώσετε στη δική σας startup. Υπάρχουν «μαθήματα» που μπορούν να πάρουν από αυτό οι νέοι startuppers; Ποια είναι τα σημεία που χρειάζονται προσοχή σε μια τέτοια αλλαγή καριέρας;

Σίγουρα η καριέρα σε μία εταιρεία όπως η Google μου έδωσε πάρα πολλά διδάγματα, τόσο στο κομμάτι του online business όσο και στο κομμάτι του μάνατζμεντ. Επίσης, μου προσέφερε τη δυνατότητα να συνεργαστώ με άτομα μεγάλων ικανοτήτων και να μάθω από αυτά. Παρόλα αυτά, ένα startup έχει πάντα να δώσει πολύ μεγαλύτερα διδάγματα, καθώς εκ των πραγμάτων έχει πολύ μεγαλύτερες προκλήσεις να αντιμετωπίσεις και καμία απολύτως ευκολία, ακόμη κι αν είναι επιτυχημένο. Επίσης, ως ιδρυτής ενός startup, πρέπει να είσαι σε θέση να ασχοληθείς εντατικά με όλους τους τομείς και να βγαίνεις καθημερινά εκτός comfort zone, πράγμα που σε εξελίσσει ακόμη περισσότερο. Νομίζω πως το μάθημα που θα μπορούσε να πάρει κάποιος από όλο αυτό είναι να μη φοβηθεί να το κάνει, γιατί έχει να του προσφέρει πολλά, ωστόσο θα πρέπει να το θέλει πραγματικά, γιατί οι δυσκολίες είναι αρκετές, όπως σε κάθε νέα επιχείρηση.

Ως πρώην στέλεχος μιας εταιρείας αυτού του μεγέθους, αλλά και με εμπειρία από την αγορά της διαφήμισης, ποια θα λέγατε πως είναι η σημασία της σωστής επικοινωνίας / προβολής μιας νέας επιχειρηματικής ιδέας; Είναι αυτό κάτι που κάνουν αποτελεσματικά οι σημερινοί startuppers;

Έχοντας δει αρκετά startups τα προηγούμενα χρόνια, θα έλεγα πως υπάρχουν πολλά με πολύ σωστή προβολή και επικοινωνία. Ωστόσο, έχω γνωρίσει και πολλά τα οποία επικεντρώνονται κυρίως στο τεχνικό κομμάτι, δημιουργώντας εκπληκτικά προϊόντα, τα οποία όμως στη συνέχεια δυσκολεύονται να βρουν πελάτες λόγω της ελλιπούς επικοινωνίας και προβολής τους στα διαδικτυακά και μη μέσα, αδικώντας τους εαυτούς τους. Πάντως, τα τελευταία χρόνια θεωρώ πως τα startups έχουν βελτιωθεί αρκετά στο κομμάτι αυτό και στελεχώνονται αρκετά νωρίς από ανθρώπους με εμπειρία και γνώση πάνω σε αυτό.

Ποια η γνώμη σας για το επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας μας και το startup οικοσύστημα; Ποια η βασική συμβουλή που θα θέλατε να μεταφέρετε προς τους startuppers που μας διαβάζουν;

Σίγουρα, το επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας μας είναι αρκετά ανερχόμενο, ωστόσο αν το συγκρίνουμε με άλλες χώρες υστερεί ακόμη αρκετά σε πολλούς τομείς, από την χρηματοδότηση ως την έλλειψη κοινών χώρων εργασίας και διασύνδεσης των startups ή ακόμη και κουλτούρας. Βέβαια, το θετικό είναι πως όλα αυτά δείχνουν να βελτιώνονται αρκετά. Η βασική μου συμβουλή θα ήταν να μη φοβηθούν να είναι εξωστρεφείς και προς άλλες χώρες, αν θεωρούν πως η ιδέα τους είναι καλή, αλλά και να επιμείνουν αρκετά ανεξαρτήτως δυσκολιών, καθώς οι δυσκολίες που έχει το επιχειρηματικό περιβάλλον στην χώρα μας σε κάνουν πιο δυνατό.

Σας βρίσκουμε και ως μέντορα στο egg της Eurobank. Μιλήστε μας για τη συμμετοχή σας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και για τη σημασία του στην ευρύτερη ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος.

Σίγουρα, προσπάθειες όπως αυτή του egg είναι απαραίτητες για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον. Πολλοί νέοι startuppers δεν έχουν τη γνώση για το πως να αναζητήσουν χρηματοδότηση, να φτιάξουν ένα business plan ή ακόμη και να μεγαλώσουν το startup τους. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό ένα νέο startup να βρίσκεται σε έναν κοινό χώρο με άλλα startups, ώστε να ανταλλάσσει εμπειρίες, γνώση και να βοηθάει ο ένας τον άλλον. Τέλος, η παροχή γνώσης από αναγνωρισμένα στελέχη της αγοράς αλλά και η σύνδεση των startups με πιθανούς πελάτες και partners, είναι κάτι που θα αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας πολλών επιχειρήσεων, οδηγώντας τελικά και σε νέα startups, αλλά και σε μεγαλύτερες επενδύσεις σε αυτά.

Με λίγα λόγια, το ελληνικό οικοσύστημα έχει πολύ μεγάλη ανάγκη από περισσότερα accelerators όπως το egg, τα οποία θα βοηθήσουν τα startups στα πρώτα τους βήματα, που είναι και τα δυσκολότερα, βοηθώντας τα να βρουν και την πρώτη τους χρηματοδότηση. Προσωπικά θεωρώ πως η συνεισφορά είναι τεράστια, καθώς αν δεν υπήρχαν τέτοιες προσπάθειες, πολλά startups θα είχαν χαθεί πριν ακόμη ξεκινήσουν.