Όπως έχω αναφέρει στο παρελθόν, το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν είναι μία τάση αλλά μια πραγματικότητα, η οποία κρατάει σε εγρήγορση όλους τους κλάδους του εμπορίου.
Μέχρι το έτος 2020, η ανάπτυξή του θα φτάσει σε νέα υψηλά επίπεδα (Forrester: B2B ecommerce sales to top $1 trillion by 2020), με παράλληλη αποκόμιση μεγαλύτερων μεριδίων αγοράς από το παραδοσιακό λιανεμπόριο (Το παραδοσιακό εμπόριο έχασε το τρένο του μέλλοντος). Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών θα ενταθούν ήτοι η αύξηση του βαθμού συγκεντροποίησης και ολιγοπωλιακής διάρθρωσης του ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι διαδικτυακοί έμποροι, επειδή θα εργάζονται σε ένα ολοένα αυξανόμενα διεθνές, ανταγωνιστικό περιβάλλον, θα καταφύγουν σε πόλεμο τιμών (Το δίλημμα διαφάνειας του διαδικτύου), ενώ αρκετοί από αυτούς θα εξαφανιστούν από την αγορά. Οι κατασκευαστές επωνύμων προϊόντων θα δραστηριοποιηθούν ολοένα περισσότερο με την προώθηση των άμεσων πωλήσεων (Η εξέλιξη της στρατηγικής Ηλεκτρονικού Εμπορίου των κατασκευαστών επώνυμων προϊόντων). Επιπλέον, μοχλός ανάπτυξης του Ηλεκτρονικού Εμπορίου θα είναι η ολοένα μεγαλύτερη αύξηση των τακτικών διαδικτυακών καταναλωτών καθώς επίσης και η περαιτέρω επέκταση στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο των μέχρι πρότινος χαμηλής διείσδυσης διαφόρων κατηγοριών αγαθών (π.χ. έπιπλα, είδη σούπερ μάρκετ). Και τέλος, οι νέες τεχνολογίες όπως η τρισδιάστατη εκτύπωση και η «επαυξημένη πραγματικότητα» (Augmented Reality) θα επιφέρουν την επανάσταση στην αγορά αυτού.
Κανείς δεν είναι σίγουρος για το ποιοι θα είναι οι κερδισμένοι και οι ηττημένοι του νέου τοπίου που θα έχει δημιουργηθεί στην αγορά του Ηλεκτρονικού Εμπορίου σε πέντε χρόνια από τώρα. Κατά τη γνώμη μου, όμως, εφικτά είναι τα παρακάτω σενάρια:
- Οι καθιερωμένες διαδικτυακές πλατφόρμες ισχυροποιούν περαιτέρω τη θέση τους μέσω οικονομιών κλίμακας αλλά και της ανάπτυξης καινοτόμων υπηρεσιών. Κερδισμένοι θα είναι η Amazon, η eBay και η Alibaba καθώς και οι κυρίαρχοι εθνικοί παίκτες.
- Οι διαδικτυακοί έμποροι από την άλλη θα πρέπει να αναπτυχθούν εξαιρετικά δυναμικά, για να υπερασπίσουν τα εξειδικευμένα ηλεκτρονικά καταστήματά τους στο έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον (Τα δέκα κορυφαία ηλεκτρονικά καταστήματα του κόσμου), γεγονός που θα απαιτήσει μεγάλου όγκου επενδυτικά κεφάλαια. Αυτό θα επιφέρει αυτόματα την εξυγίανση στην αγορά ενώ παράλληλα θα εμφανιστούν νέοι εξειδικευμένοι παίκτες διαφόρων κατηγοριών µε μεγάλο αντίκτυπο, τους οποίους οι ανταγωνιστές δε θα μπορέσουν εύκολα να απειλήσουν. Κερδισμένοι θα είναι τα ειδικά και εξειδικευμένα καταστήματα όπως της Zalando, της Windeln, της Zooplus καθώς και νέα επιχειρηματικά μοντέλα όπως των Etsy, Trunk Club, Houzz και Honest.
- Οι διαμεσολαβητές έχουν εξοστρακιστεί από την Google αλλά και από άλλες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν αναπτύξει εκατομμύρια πελατειακές σχέσεις όπως από τη Facebook, την Apple και την Amazon, κατακτώντας τους πελάτες τους. Κερδισμένοι σαφώς η AGFA (Amazon, Google, Facebook, Apple).
- Στο παραδοσιακό λιανεμπόριο και ιδίως για τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται εμπορεύματα τρίτων και οι οποίες δε θα καταφέρουν να αναπτύξουν (νέα) ουσιαστικά επιχειρηματικά μοντέλα, αναμένεται σημαντική αύξηση των πτωχεύσεων τους (Το ηλεκτρονικό επιχειρείν και η αποδιοργάνωση του παραδοσιακού λιανεμπορίου). Μόνο οι καθετοποιημένοι έμποροι και κατασκευαστές θα εμφανίσουν ανοδική πορεία. Κερδισμένοι θα είναι καθετοποιημένοι έμποροι όπως η ASOS, η Zara, η Primark, η H&M και η Πλαίσιο.
- Κερδισμένοι θα είναι αυτοί οι κατασκευαστές που θα αναπτύξουν μια βέλτιστη, άνετη, μοναδική αλλά και ολοκληρωμένη παν-καναλική αγοραστική εμπειρία (Omnichannel) στους πελάτες τους. Κερδισμένοι θα είναι επώνυμες μάρκες όπως η Nike, η Samsung, η Brita και η Nespresso. Τι θα γίνει, όμως, εάν η «ηλεκτρονική» ικανοποίηση των πελατών υπερτερήσει της φήμης των εμπορικών σημάτων (Η αγοραστική διαδικασία των καταναλωτών μετατοπίζεται υπέρ της Amazοn – χαμένοι οι κατασκευαστές;).
Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, όπως έχω επεξηγήσει, είναι ακριβή (Οι δέκα πληγές του Ηλεκτρονικού Εμπορίου), δύσκολη και πολύπλοκη υπόθεση (βλέπε τα τριάντα τρία σημεία αναφοράς της Αφίσας του Ηλεκτρονικού Εμπορίου) ενώ οι συμμετέχοντες σε αυτό εκτίθενται σε ένα έντονα διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον καθώς δεν υφίσταται μηχανισμός προστασίας της εγχώριας αγοράς.
Εν κατακλείδι η Ελλάδα που συμμετέχει απλώς ως μεσάζων κομπάρσος στο νέο τοπίο αγοράς που έχουν διαμορφώσει μέσω του διαδικτύου και της ψηφιακής αναδιαμόρφωσης οι νέοι κανόνες παιχνιδιού, οι νέες καταναλωτικές συμπεριφορές, τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα,οι νέοι ανταγωνιστές, οι νέες γκάμες προϊόντων και η νέα διάρθρωση εσόδων, ανήκει αναμφισβήτητα στους ηττημένους (Πού είναι οι έλληνες δημιουργοί του ηλεκτρονικού εμπορίου;).
Σχόλια