Λ. Σικαλίδης, AmCham: Το ρολόι της κλιματικής αλλαγής μετράει αντίστροφα

Αρχικά, ας δώσουμε απάντηση σε ένα ερώτημα: τι ακριβώς είναι η αειφόρος δόμηση; Τι προβλέπει, πώς εφαρμόζεται, ποια τα οφέλη της;

Η αειφορία ως έννοια περιλαμβάνει την αρμονία και την ισορροπία μεταξύ περιβάλλοντος, πόρων και οικονομίας. Στην περίπτωση της αειφόρου δόμησης, αναφερόμαστε ενδεικτικά στη χρησιμοποίηση υλικών που είναι φιλικά προς το περιβάλλον, στη χρησιμοποίηση πόρων με πράσινο αποτύπωμα και οποιαδήποτε ανάπτυξη έχει πράσινα χαρακτηριστικά που την καθιστούν βιώσιμη. Τα δε οφέλη της, όπως αυτά αποτυπωθήκαν γλαφυρότατα το 1987 από το πόρισμα της επιτροπής για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη του ΟΗΕ, περιλαμβάνουν τις ενέργειες εκείνες που εκπληρώνουν τις ανάγκες του σήμερα χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τη δυνατότητα των επομένων γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες.

Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα η ψηφιακή εκδήλωση «Πράσινα Κτίρια: Πολυτέλεια ή Αναγκαιότητα;» Ποια είναι, τελικά, η απάντηση σε αυτό το ερώτημα; Και γιατί;

Η εκδήλωση αυτή, διοργανώθηκε από την επιτροπή μας στο πλαίσιο της τριπλής μας δράσης, που περιλαμβάνει την ενημέρωση για την αγορά, την ανάδειξη θεμάτων που χρειάζονται την προσοχή μας, και την προώθηση της ελληνικής αγοράς και των δυνατοτήτων της στο εξωτερικό.

Ο σκοπός της εκδήλωσης ήταν ν’ αντιληφθούμε την αναγκαιότητα της μεταβολής της αγοράς και της μετάβασης της στην πράσινη ανάπτυξη, καθώς το ρολόι της κλιματικής αλλαγής μετράει αντίστροφα. Όπως ήταν φυσικό, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν πως το ερώτημα είναι ρητορικό.

Παλαιοτέρα, θεωρούσαμε βιώσιμη οποιαδήποτε επένδυση ήταν αμιγώς οικονομικά επικερδής. Πλέον, υπάρχει η ανάγκη να στρέψουμε τη βιωσιμότητα σε επίπεδο ουσιαστικής επιβίωσης του πλανήτη και του είδους μας και αυτό περιλαμβάνει μια σειρά από ενέργειες που θα καθορίσουν τη νοοτροπία μας για τα επόμενα χρόνια.

Πόσο «πράσινα» είναι τα κτίρια, αυτή τη στιγμή, στην Ελλάδα; Πώς μπορεί το Real Estate στη χώρα μας να υιοθετήσει, ακόμη περισσότερο, μια στρατηγική προς αυτήν την κατεύθυνση;

Το συντριπτικό ποσοστό των κτιρίων είναι μη πράσινο. Αυτό οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες που ήταν σε υψηλή προτεραιότητα στην ατζέντα των επιχειρήσεων για πολλά χρόνια, και έχουν καταστήσει το διαθέσιμο προϊόν απαρχαιωμένο.

Η μόνη εφαρμογή στρατηγικής, θεωρώ πως οφείλει να γίνει με μια σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η ανάγκη συμπόρευσης και η αλληλοσυμπλήρωσή τους θα αποβεί σημαντική για τον άνθρωπο. Αφενός, ξέρουμε ότι η αγορά προχωράει και εξελίσσεται ανάλογα με τις βέλτιστες πρακτικές της και από την άλλη γνωρίζουμε ότι η συμβολή του δημόσιου μηχανισμού μέσω της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης (ενημέρωση, εκπαίδευση, το καλό παράδειγμα) και της ανακοίνωσης κινήτρων προς τη μετάβαση αυτή είναι καταλυτική.

Επιπρόσθετα, έχουμε ν’ αντιμετωπίσουμε και άλλα θέματα βιωσιμότητας. Δεν μπορούμε να μιλάμε για πράσινη μετάβαση σε μια τσιμεντούπολη όπως είναι η Αθήνα και άλλες μικρότερες (σε πληθυσμό) πόλεις της Ελλάδας. Χρειάζεται θάρρος και τόλμη, καθώς οι προτεινόμενες λύσεις θα βρουν μεγάλη αντίσταση σε απαρχαιωμένες αντιλήψεις και οράματα που δεν υπάρχουν πια.

Ευρύτερα, ποιο το ενδιαφέρον που βλέπετε πως υπάρχει για επενδύσεις στο Real Estate, στην Ελλάδα; Ποιος ήταν ο αντίκτυπος της πανδημίας και σε τι σημείο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή;

Το ενδιαφέρον είναι ικανοποιητικό αλλά δεν πρέπει να είμαστε τόσο ενθουσιώδεις, καθώς έχουμε περάσει μια δεκαετία σχεδόν με απουσία επενδύσεων, με αποτέλεσμα, η επιστροφή στην κανονικότητα να μας φαίνεται ως έκρηξη στον κλάδο. Επίσης, βλέπουμε την πλήρη εφαρμογή της ενιαίας αγοράς και του ενιαίου νομίσματος που καθιστούν μια οικονομία και μια αγορά σαν τη δική μας ελκυστική.

Αυτό που πρέπει να τονίσουμε όμως είναι ότι, σε αντίθεση με το παρελθόν, υπάρχουν διαφοροποιήσεις ζήτησης και τιμών αναφορικά με τον γεωγραφικό προσδιορισμό και τη χρήση των ακινήτων. Επίσης, πως είμαστε ακόμη στην αρχή του κύκλου και οποιαδήποτε απότομη αύξηση προσδοκιών και τιμών θα φέρει μεγάλες καθυστερήσεις και ανωμαλία στην αγορά, ενώ η ισορροπία είναι το ζητούμενο, ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο.

Τέλος, ειδικότερα για τον τουριστικό τομέα, θα πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικοί, καθώς το μομέντουμ στον τουρισμό είναι εύθραυστο και καραδοκούν αγορές γειτονικές που θα είναι πολύ ανταγωνιστικές τα επόμενα χρόνια. Η απληστία είναι εχθρός της βιωσιμότητας.

Υπάρχουν άλλες, μελλοντικές, πρωτοβουλίες της Επιτροπής Real Estate & Development, που θα έχουν στο επίκεντρο τους τα «πράσινα κτίρια»; Ποιες οι δικές σας δράσεις επί του θέματος;

Οι δράσεις της επιτροπής μας είναι διαρκείς, καθώς παρακολουθούμε στενά και παράλληλα τα θέματα που μας απασχολούν. Είμαστε χαρούμενοι και αισθανόμαστε δικαιωμένοι για την απόφασή μας να κάνουμε αυτή την εκδήλωση, καθώς το ενδιαφέρον για το θέμα είναι έντονο, οι διαθέσιμες πληροφορίες λίγες και όλοι αναζητούν σχετικές κατευθυντήριες γραμμές.

Συγκεκριμένα, θα οργανώσουμε μια ομάδα η οποία θα βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τον υπουργό και τον γενικό γραμματέα του υπουργείου προκειμένου να μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας και να προτείνουμε λύσεις στο συγκεκριμένο θέμα, κάτι το οποίο προέκυψε κυριολεκτικά μέσα από την εκδήλωση. Εξάλλου, παρακολουθούμε στενά την υπόθεση στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Βρισκόμαστε στην αρχή μιας τάσης που, εξελισσόμενη σε αναγκαιότητα, θα διαρκέσει πολλά χρόνια.

Γι’ αυτό, οφείλουμε να είμαστε καλά προετοιμασμένοι, να μοιραζόμαστε αυτά που γνωρίζουμε για να είμαστε ουσιαστικά κύτταρα αναδιοργάνωσης της οικονομίας με βάση την ακίνητη περιουσία. Έτσι θα επιτύχουμε τον επιθυμητό αντίκτυπο στον άνθρωπο και την κοινωνία και θα περιορίσουμε τα φαινόμενα greenwashing (όρος που περιγράφει την προσπάθεια ανάδειξης πράσινων χαρακτηριστικών σε προϊόντα με παραπλανητικούς τρόπους).