Αρχικά ας ξεκινήσω με τα καλά νέα. Βλέπω με ικανοποίηση ολοένα και περισσότερες ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις αλλά και τους επαγγελματικούς συνδέσμους τους να έχουν εμπεδώσει τη σημασία του διαδικτύου για την ανάπτυξη των εργασιών τους.
Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι αυτοί αναλώνουν την ενέργεια και τον χρόνο τους για το πως θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν τη νέα τεχνολογία για το καλό της επιχείρησης τους και για το πως αυτοί θα καταφέρουν να μετασχηματίσουν το επιχειρηματικό μοντέλο τους στα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί (Το ηλεκτρονικό επιχειρείν και η αποδιοργάνωση του παραδοσιακού λιανεμπορίου).
Βέβαια, οι παραπάνω σκέψεις τους δεν είναι λανθασμένες, μόνο που αυτές τις εμπνεύστηκαν με καθυστέρηση τουλάχιστον δέκα ετών. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (αρχείο PDF), το 2014 μόλις το 9,23% από τις 23.098 επιχειρήσεις που ερευνήθηκαν (εξαιρούνται οι επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα) έλαβαν παραγγελίες μέσω ιστοσελίδας δηλαδή έχουν ηλεκτρονικό κατάστημα! Αλλά και μονάχα η ύπαρξη ενός ηλεκτρονικού καταστήματος, δε σημαίνει από μόνη της ότι λειτουργεί και σωστά. Η ουσία του θέματος βρίσκεται στο πως θα καταφέρουν οι αλυσίδες καταστημάτων και τα τοπικά εμπορικά καταστήματα να σχεδιάσουν ως δια μαγείας τις στρατηγικές τους στο ηλεκτρονικού επιχειρείν. Η αλήθεια είναι πολύ πικρή. Όχι μονάχα αυτοί δεν κατέχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία, αλλά η διαφορά μεταξύ ενός παραδοσιακού εμπόρου και ενός αποκλειστικά διαδικτυακού έμπορα είναι τεράστια. Άλλωστε τα αποτυχημένα παγκόσμια παραδείγματα πολλών παραδοσιακών εμπόρων να κατακτήσουν τη διαδικτυακή αγορά δείχνουν ότι μάλλον είναι πολύ πιο εύκολη υπόθεση να αποκτήσει εμπορικές γνώσεις ένας διαδικτυακός έμπορος παρά αντίστροφα ένας παραδοσιακός έμπορας, τις αντίστοιχες ιντερνετικές.
Σαφώς και το 95% του τζίρου στο ελληνικό λιανεμπόριο εξακολουθεί να πραγματοποιείται στα παραδοσιακά καταστήματα, με ολοένα όμως μεγαλύτερη πτωτική τάση (Ποιος είναι άραγε ο πραγματικός τζίρος του Ηλεκτρονικού Εμπορίου στην Ελλάδα;). Ωστόσο, το ερώτημα που θα πρέπει να απαντήσει το οργανωμένο λιανεμπόριο είναι με ποια στρατηγική θα αντιμετωπίσει την Amazon αλλά και τα δέκα κορυφαία ηλεκτρονικά καταστήματα του κόσμου, οι οποίοι αποσαφηνίζουν με αρκετά εντυπωσιακό τρόπο τη δυναμική τους, ενώ ταυτόχρονα αυτές ταρακουνούν τις «παραδοσιακές» εγχώριες αγορές αλλά και τους επιμέρους κλάδους τους (Στις Η.Π.Α. το Ηλεκτρονικό εμπόριο προκάλεσε τη μείωση κατά 50% της επισκεψιμότητας των φυσικών καταστημάτων). Ενώ εάν λάβουμε υπόψη μας και την αλλαγή στην αγοραστική διαδικασία των καταναλωτών που επιφέρει το διαδίκτυο με τις υπηρεσίες του, τότε θα κατανοήσουμε γιατί αποτυγχάνουν τα παραδοσιακά μοντέλα λιανεμπορίου.
Επιπλέον, μέσω του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου δεν υφίσταται μηχανισμός προστασίας της εγχώριας αγοράς. Γεγονός που σημαίνει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις (ιντερνετικές και μη) θα έρθουν αργά ή γρήγορα περισσότερο αντιμέτωπες με τον διεθνή ανταγωνισμό. Όπως έχω αναφέρει στο παρελθόν, για τον καταναλωτή δεν παίζει ρόλο από ποια χώρα τελικά θα πραγματοποιήσει τις αγορές του, αλλά η επιλογή αυτή γίνεται βάσει άλλων κριτηρίων.
Από την άλλη, το οργανωμένο λιανεμπόριο, όπως ανέφερα παραπάνω, προσπαθεί αυτή τη στιγμή να μετασχηματίσει το επιχειρηματικό μοντέλο του. Πολύ αργά κατά τη δική μου γνώμη, καθώς ο μετασχηματισμός απαιτεί αρκετό χρόνο – πέντε με δέκα χρόνια- όπως δείχνουν πλήθος από παραδείγματα διαφόρων παραδοσιακών εμπόρων στην Αμερική και Ευρώπη, ενώ παράλληλα αυτό αλλά και οι εργαζόμενοι σε αυτό θα πρέπει να αποκτήσουν και την απαραίτητη διαδικτυακή τεχνογνωσία. Αυτή κρίνεται απαραίτητη εάν θέλουν να εξασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα τους έναντι των αποκλειστικά διαδικτυακών παικτών. Οι διαδικτυακοί παίκτες, όμως, όχι μονάχα υπερέχουν των αντίστοιχων παραδοσιακών με την τεχνογνωσία τους και τη δυναμική τους, αλλά και δεν κουβαλάνε μαζί τους τα βάρη του παρελθόντος ήτοι το κόστος λειτουργίας των φυσικών καταστημάτων. Ενώ αντίθετα, στα γραφεία της Amazon, της Ocado ή της Zalando συναντά κανείς εκατοντάδες ταλαντούχα νεαρά άτομα, τα οποία ενασχολούνται με τον «προγραμματισμό» του Άριστου Ηλεκτρονικού Επιχειρείν.
Περισσότεροι από 350 προγραμματιστές λογισμικού εργάζονται στη Zalando, Πηγή: Zalando
Οι παραδοσιακοί λιανέμποροι για να επιζήσουν θα πρέπει να «αγοράσουν» την παραπάνω τεχνογνωσία και να επενδύσουν στις επιχειρήσεις του μέλλοντος, όχι όμως με το σκεπτικό να βοηθήσουν να σωθεί το υφιστάμενο επιχειρηματικό μοντέλο τους αλλά για να αποκτήσουν την Επιχειρηματική Αριστεία στο μελλοντικό Εμπόριο. Μόνο αυτοί οι έμποροι θα είναι μελλοντικά επιτυχείς οι οποίοι θα ανταποκριθούν με επιτυχία στην αναδιαμόρφωση του λιανεμπορίου μέσω μιας άριστης διαδικτυακής στρατηγικής.
Σίγουρα, οι παραπάνω διαρθρωτικές αλλαγές δε θα αγγίξουν άμεσα όλους τους κλάδους του λιανεμπορίου. Αλλά να είστε σίγουροι, ότι το αργότερο σε πέντε με δέκα χρόνια, η βάρδια του παραδοσιακού εμπορίου θα έχει τελειώσει, μια για πάντα!
Σχόλια