Η επανάσταση στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο θα μεταβάλλει το προφίλ των εργαζομένων στο λιανεμπόριο

Όπως είχα αναφέρει στο παρελθόν, κανένας άλλος κλάδος της οικονομίας στην Ελλάδα δεν παρουσιάζει τόσο θεαματική αύξηση τον τελευταίο καιρό, όσο αυτός του Ηλεκτρονικού Εμπορίου, σημειώνοντας αύξηση 480% την τελευταία πενταετία.

Αναμφίβολα, η ψηφιακή επανάσταση αποτελεί την κυριότερη αιτία αυτής της θεαματικής αύξησης του «Νέου» εμπορίου. Αυτή θα συνεχίσει να ταρακουνάει και τα επόμενα χρόνια τις παραδοσιακές αγορές του εμπορίου και να προωθεί αδυσώπητα το μετασχηματισμό του. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι οι παραδοσιακοί παίκτες φοβούνται το πραγματικό μέγεθος των ηλεκτρονικών αγορών.

Η παραπάνω, όμως, ανάπτυξη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου καλλιεργεί ταυτόχρονα και μια τεράστια ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό με πανεπιστημιακές σπουδές και άριστες εξειδικευμένες γνώσεις, όπως για Online Marketing, SEO / SEM, Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Πληροφοριακά Συστήματα, Διαχείριση Έργων, Σχεδιασμό Ηλεκτρονικών καταστημάτων, Data Analysis, User Experience, CRM και Social Media.

Από την άλλη, στο παραδοσιακό λιανεμπόριο για το έτος 2012 μόνο το 29,61%, δηλαδή οι 138.891 από τους συνολικά 469.035 εργαζόμενους κατέχει τίτλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ενώ το 58,78% (ήτοι 275.736) των εργαζόμενων κατέχει τίτλο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τέλος το 10,90% (ήτοι 51.159) κατέχει τίτλο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με την έκθεση της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) «Η απασχόληση στο εμπόριο: Διάρθρωση και εξελίξεις» (αρχείο pdf). Εδώ φυσικά να σημειώσω ότι αν λάβουμε υπόψη τον αριθμό των απασχολούμενων στις εταιρείες ΑΕ και ΕΠΕ, τότε ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων είναι αρκετά μικρότερος. Έτσι από τις 6.764 εμπορικές εταιρείες ΑΕ και ΕΠΕ οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στη βάση δεδομένων της ICAP και για τις οποίες διαθέτει στοιχεία απασχόλησης, το 49,4% δηλαδή 103.004 άτομα απασχολείται στο λιανεμπόριο.

Το κυριότερο επάγγελμα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, του εμπορίου είναι οι πωλητές καθώς αναλογούν στο 2/3 των απασχολουμένων στον κλάδο του (59,8%).

Όπως όμως είχα αναφέρει σε παλαιότερο άρθρο μου, ήδη βιώνουμε μια διαρθρωτική αλλαγή στον κατακερματισμό των αγορών. Στο μέλλον θα έχουμε δύο αγορές: την «Οικονομική» αγορά και την «Premium» αγορά. Το μέλλον των πωλήσεων στις παραπάνω αγορές θα διαφέρει ουσιαστικά στους παρακάτω τομείς: Η «οικονομική» αγορά του μέλλοντος θα καθορίζεται από τους έξυπνους και ηλεκτρονικούς βοηθούς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι καταναλωτές θα εμπιστεύονται στο μέλλον τις συστάσεις των κινητών τηλεφώνων τους περισσότερο από αυτές των παραδοσιακών πωλητών. Σε αυτή θα ισχύει το φαινόμενο της «υποτίμησης» του πραγματογνώμονα, καθώς οι πελάτες θα είναι καλύτερα ενημερωμένοι από τους ίδιους πωλητές. Σε αυτή, ο ρόλος του πωλητή θα μετατραπεί σε «ταμία». Ικανός πωλητής σε αυτήν την περίπτωση θα είναι αυτός που θα γνωρίζει τις ικανότητες των ηλεκτρονικών βοηθών και θα ξέρει να τις εκμεταλλευτεί προς όφελός του, προσφέροντας μοναδικές υπηρεσίες στους πελάτες του που δεν μπορούν να προσφέρουν τα συγκεκριμένα (ηλεκτρονικά) εργαλεία.

Αντίθετα, στην «Premium» κατηγορία, οι καταναλωτές θα απενεργοποιούν σκόπιμα τους «ψηφιακούς» πωλητές των κινητών συσκευών τους. Και αυτό θα το επιλέγουν, επειδή η απόφαση τους για αγορά δε θα εξαρτάται από την τιμή και την ποιότητα. Σε αυτήν τη συγκεκριμένη περίπτωση, τα προϊόντα και οι μάρκες θα ενεργούν ως «διαχειριστές ταυτότητας». Σε αυτή την περίπτωση, ο ικανός πωλητής θα πρέπει να έχει ως στόχο να καταφέρει να τοποθετήσει το προϊόν του στις υψηλότερες θέσεις του πρίσματος του πελάτη.

Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις, οι πωλητές θα πρέπει να κατέχουν άρτιες κοινωνικές δεξιότητες. Ιδιαίτερα όμως θα πρέπει να κατέχουν εξαιρετική τεχνογνωσία και ευρύ φάσμα γνώσεων για να ικανοποιήσουν απόλυτα τον άκρως μοντέρνο, ενημερωμένο και τεχνολογικά εκπαιδευμένο πελάτη τους.

Δεν είναι μυστικό ότι εάν η Ελλάδα είχε περισσότερο άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό σχετικά με το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν (βλέπε το εργαστήρι του Ηλεκτρονικού Εμπορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το ELTRUN), το οποίο με τη σειρά του θα μπορούσε να προωθήσει σωστά τις παραπάνω δομικές αλλαγές του εμπορίου, η ανάπτυξη του Ηλεκτρονικού Εμπορίου και ήτοι ολόκληρης της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί γρηγορότερα, ποιοτικότερα και με άριστα αποτελέσματα.

Το ερώτημα που τίθεται, όμως, είναι εάν άραγε ξέρουν τα ηγετικά στελέχη του εμπορίου για το που οδεύει η αγορά και ότι το ηλεκτρονικό επιχειρείν αναδιαμορφώνει το παραδοσιακό λιανεμπόριο; Αυτοί άλλωστε είναι που θα πάρουν τις στρατηγικές αποφάσεις για το μέλλον του λιανεμπορίου. Όπως λέει η παροιμίας μας «το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι». Εάν λοιπόν οι ηγέτες του λιανεμπορίου δεν είναι γνώστες του Ηλεκτρονικού Επιχειρείν, πώς άραγε θα πάρουν τις σωστές στρατηγικές αποφάσεις για το μέλλον της λειτουργίας των επιχειρήσεών τους και της ανάπτυξης αυτού του τόπου;

Δείτε εδώ το άρθρο του Ευστάθιου Ιντζεϊδη, στο neoecommerce.gr.