Γιατί οι τράπεζες έκαναν πίσω στο δανεισμό μικρών επιχειρήσεων

Οι τράπεζες παραμένουν διστακτικές στο δανεισμό μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων και νοικοκυριών σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, αλλά και πληροφορίες από την τραπεζική αγορά. Παρά τη σταδιακή και επώδυνη, πολλές φορές, εξυγίανση των χαρτοφυλακίων χορηγήσεων μέσω των τιτλοποιήσεων, οι τράπεζες παραμένουν εξαιρετικά επιφυλακτικές να χορηγήσουν δάνεια.

Την ίδια στιγμή που υπάρχει αύξηση καταθέσεων που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις χορηγήσεις δανείων, οι τράπεζες δεν μπορούν να βοηθήσουν τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις. Το αρχικό πλάνο των 4 συστημικών τραπεζών στο α’ τρίμηνο του 2021 ανέφερε για δάνεια που θα άγγιζαν τα 10 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους. Όμως στις αρχές Σεπτεμβρίου, τα δάνεια αυτά δεν ξεπερνούν τα 5 δισ. ευρώ και αυτός ο δανεισμός κατευθύνεται προς μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. Η οπισθοδρόμηση αυτή αποδίδεται στο γεγονός ότι η πανδημία συνεχίζεται όπως και η έλλειψη «επιχειρηματικής ορατότητας».

Τραπεζικά στελέχη τονίζουν ότι δεν μπορούν να γνωρίζουν εάν μία μικρή επιχείρηση θα επιβιώσει την επόμενη διετία χωρίς επιχορηγήσεις ή βοήθεια από το Κράτος. Επίσης δεν γνωρίζουν εάν θα συνεχιστούν οι φοροελαφρύνσεις και οι ασφαλιστικές διευκολύνσεις προς τις επιχειρήσεις και εάν διακοπούν αυτές πώς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις στα δάνειά τους. Για τις τράπεζες ο δανεισμός μεγάλων επιχειρήσεων είναι ευκολότερη διαδικασία γιατί γνωρίζουν ότι, ακόμη και εάν αλλάξουν οι συνθήκες, αυτές θα καταφέρουν να ανταποκριθούν.

Διευρύνεται το περιθώριο κέρδους των 4 μεγαλύτερων τραπεζών

Η καθήλωση των επιτοκίων καταθέσεων και η οριακή αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων διευρύνει το επιτοκιακό περιθώριο κέρδους των ελληνικών τραπεζών. Μόνο στο α’ εξάμηνο 2021, οι ελληνικές τράπεζες (οι 4 μεγαλύτερες) διαμορφώνουν επιτοκιακά περιθώρια πάνω από 5% στις χορηγήσεις τους και αυτό τους έχει φέρει σημαντικά οργανικά κέρδη. Όμως η ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνεται χωρίς να υπάρχει συνεισφορά προς τους υπόλοιπους επιχειρηματικούς εταίρους που είναι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Το γεγονός ότι τα ανώτερα τραπεζικά στελέχη συστήνουν στους επιχειρηματίες να στραφούν και σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδοτήσεων, όπως για παράδειγμα τα εταιρικά ομόλογα ή η είσοδος σε χρηματιστηριακές αγορές ή το crowdfunding, για τις μικρότερες εταιρείες δεν αποτελεί λύση, αλλά μάλλον υπεκφυγή των προθέσεων.