Τι ισχύει σήμερα για την on line πώληση φαρμάκων

Αρκετή συζήτηση και σύγχυση επικρατεί τον τελευταίο καιρό για το θέμα της on line πώλησης φαρμάκων και το κατά πόσο είναι εφικτό ή όχι το να πωλήσει/αγοράσει κανείς φάρμακα από το διαδίκτυο.

Το ζήτημα αυτό είναι αρκετά κρίσιμο δεδομένου ότι η αγορά των φαρμάκων είναι μια αγορά με πολύ μεγάλο τζίρο, αλλά και με πολύ αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο, η δε δυνατότητα διάθεσής τους μέσω διαδικτύου θα δώσει νέα διάσταση στον κλάδο αυτό και θα δημιουργήσει νέους συσχετισμούς. Ταυτόχρονα είναι ένα θέμα που αφορά στην δημόσια υγεία και άρα είναι πολύ ευαίσθητο ζήτημα.

Ήταν, άρα, αναμενόμενο ένα τόσο κρίσιμο και κομβικό ζήτημα να ρυθμιστεί καταρχήν σε επίπεδο Ε.Ε., με σχετικές ρυθμίσεις που επιχειρεί να υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα αυτό ώστε να υπάρξει μια «σχετική» ομοιογένεια του τρόπου αντιμετώπισης σε όλο των ευρωπαϊκό χώρο.

Έτσι, εκδόθηκε η Οδηγία 2011/62/ΕΕ (που τροποποιεί εν μέρει την Οδηγία 2001/83/ΕΚ), στην οποία προστίθεται το άρθρο 85 γ που περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την πώληση φαρμάκων εξ αποστάσεως στο κοινό.

Στο άρθρο αυτό συνοπτικά καθορίζονται τα ακόλουθα:

1. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να επιβάλει απαγόρευση για την πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό φαρμάκων που χορηγούνται με ιατρική συνταγή καθώς επίσης και τυχόν ειδικότερους περιορισμούς και όρους που δικαιολογούνται για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, για τη λιανική διάθεση στην επικράτειά τους φαρμάκων προς πώληση στο κοινό εξ αποστάσεως μέσω των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας.

2. Για την πώληση των φαρμάκων που εντέλει θα επιτρέπονται σε κάθε κράτος μέλος να πωλούνται εξ αποστάσεως θα πρέπει να τηρούνται τα ακόλουθα:

1. 1. 1. το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που διαθέτει τα φάρμακα να είναι εγκεκριμένος ή εξουσιοδοτημένος να προμηθεύει φάρμακα στο κοινό και εξ αποστάσεως, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο το εν λόγω πρόσωπο είναι εγκατεστημένο,
      2. το ως άνω πρόσωπο να έχει κοινοποιήσει στο κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένο τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:
         1. 1. το όνομα ή την εταιρική επωνυμία και τη μόνιμη διεύθυνση του τόπου δραστηριότητας από τον οποίο παρέχονται τα εν λόγω φάρμακα,
            2. την ημερομηνία έναρξης της δραστηριότητας προσφοράς φαρμάκων προς πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό μέσω των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών,
            3. τη διεύθυνση της ιστοσελίδας που χρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτό και όλες τις σχετικές αναγκαίες πληροφορίες για τον εντοπισμό της εν λόγω ιστοσελίδας,
            4. κατά περίπτωση, την κατάταξη των φαρμάκων τα οποία διατίθενται προς πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό μέσω των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών.

         Τις πληροφορίες αυτές οφείλει το πρόσωπο αυτό να τις διατηρεί διαρκώς επικαιροποιημένες.

      3. τα προς πώληση φάρμακα να είναι σύμφωνα προς την εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους προορισμού (δηλαδή σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους προς το οποίο θα γίνει η αποστολή του πωλούμενου φαρμάκου).
      4. Επίσης, η ιστοσελίδα που θα προσφέρει τα φάρμακα θα πρέπει να περιέχει (εκτός από τις πληροφορίες που αναφέρονται ήδη στην Οδηγία 2000/31/ΕΚ για το ηλεκτρονικό εμπόριο) και τα ακόλουθα:
         1. τα στοιχεία επικοινωνίας της αρμόδιας Αρχής που έχει εξουσιοδοτήσει το πρόσωπο προς πώληση φαρμάκων,
         2. σύνδεσμο με την επίσημη ιστοσελίδα της αρμόδιας Αρχής του κράτους μέλους εγκατάστασης του προσώπου,
         3. τον κοινό λογότυπο που θα πρέπει να εμφανίζεται σαφώς σε κάθε σελίδα του ιστοτόπου που σχετίζεται με τη διάθεση φαρμάκων για πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό.

3. Αναφορικά με την τελευταία ως άνω παρατήρηση, η Οδηγία προαναγγέλει προαναγγέλλει την καθιέρωση κοινού λογοτύπου που θα είναι αναγνωρίσιμος σε όλη την ΈΕ και που θα επιτρέπει ταυτόχρονα τον εντοπισμό του κράτους μέλους όπου είναι εγκατεστημένο το πρόσωπο που προσφέρει τα φάρμακα προς πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό. Χωρίς το συγκεκριμένο αυτό λογότυπο δεν είναι επιτρεπτή η πώληση φαρμάκου εξ αποστάσεως από κανένα πρόσωπο.

Προς το παρόν αναμένεται η υιοθέτηση των κανόνων και των προϋποθέσεων του κοινού λογοτύπου από την ΕΕ που θα καθορίσει με ακρίβεια τόσο τους συγκεκριμένους όρους που θα πρέπει να πληροί ένα πρόσωπο προκειμένου να δικαιούται να λάβει το λογότυπο αυτό όσο και το ποιες θα είναι οι ειδικότερες διαδικασίες για τη λήψη αυτού (σε πιο πρόσφατη Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπή την 11-1-12 είχε αναφερθεί ως χρονικός ορίζοντας για την καθιέρωση του λογοτύπου η περίοδος 2013-2014).

Επίσης, για να εναρμονισθεί η λειτουργία του κοινού λογοτύπου, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει και τα απαραίτητα εκτελεστικά μέτρα όσον αφορά:

1. στις τεχνικές και ηλεκτρονικές απαιτήσεις και απαιτήσεις κρυπτογράφησης για την επαλήθευση της γνησιότητας του κοινού λογοτύπου και
2. στον σχεδιασμό του κοινού λογοτύπου αυτού.

Ενόψει των ανωτέρω έχει εκδοθεί ήδη στην Ελλάδα η Υ.Α 32221 ΦΕΚ Β'/1049/29-4-2013, όπου στο άρθρο 116 απαγορεύεται ρητώς η πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό φαρμάκων που χορηγούνται με ιατρική συνταγή ή που αποζημιώνονται από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Για τα λοιπά φάρμακα επιτρέπεται η πώληση εξ αποστάσεως στο κοινό μέσω των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, μόνο από νομίμως λειτουργούντα φαρμακεία.

Η έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της, θα καθορισθεί με νεότερη όμοια Υπουργική απόφαση μετά την καθιέρωση και την εναρμόνιση της λειτουργίας του κοινού λογότυπου για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως προβλέπεται στο άρθρο 85γ της Οδηγίας 2011/62/ΕΕ.

Ως εκ τούτου, επί του παρόντος, η πώληση φαρμάκων από απόσταση ευρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο όπου αναμένεται η υιοθέτηση του κοινού λογοτύπου από την ΕΕ προκειμένου να επιτραπεί η on line πώληση φαρμάκων υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που ανωτέρω περιγράφηκαν.