Μια επιχείρηση γεννιέται, μεγαλώνει, ωριμάζει και κάποια στιγμή "πεθαίνει", διαγράφοντας τον ίδιο κύκλο ζωής όπως και ένας άνθρωπος.
Ο κύκλος ζωής της επιχείρησης εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει το εξωτερικό περιβάλλον και τον τρόπο που διαχειρίζεται το εσωτερικό περιβάλλον της. Κατά τον ίδιο τρόπο, κάθε άνθρωπος δίνει ένα συνεχή αγώνα να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις του εξωτερικού περιβάλλοντος (σχέσεις, οικογένεια, συνάδελφοι, φίλοι κλπ), προκειμένου να έχει μια αξιόλογη επαγγελματική σταδιοδρομία και ευτυχισμένη προσωπική ζωή, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να επιτύχει μια εσωτερική αρμονία και πνευματική ισορροπία. Η ανταμοιβή του ανθρώπου για την δύσκολη αυτή διαδικασία που υποβάλλει τον εαυτό του, είναι η προσωπική του εξέλιξη και η ψυχική υγεία, ενώ η ανταμοιβή της επιχείρησης είναι η οικονομική ευημερία και η ανάπτυξη.
Σήμερα, τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι άνθρωποι, προκειμένου να εξελίσσονται και να ευημερούν, οφείλουν να πραγματοποιούν τακτικά τη διενέργεια της εσωτερικής αξιολόγησης ή αλλιώς της αυτοκριτικής, απελευθερωμένη από προσωπικές προκαταλήψεις και με κύριο γνώμονα την αντικειμενική και ξεκάθαρη αξιολόγηση. Μόνο τότε μπορεί η διαδικασία της αυτοκριτικής να επιφέρει τα ευεργετικά αποτελέσματα, για τα οποία είναι ικανή.
Η αυτοκριτική, προκειμένου να είναι αποτελεσματική, χρειάζεται χρόνο και εκπαίδευση. Οι managers της νέας γενιάς πρωτίστως, αποκομμένοι από τις απαρχαιωμένες τακτικές των προκατόχων τους, οφείλουν να εκπαιδεύσουν τους υφισταμένους τους, στην κριτική σκέψη και να μεταδώσουν το αίσθημα ότι η συμμετοχή όλων είναι πολύτιμη. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε μια επιχείρηση με το ανθρώπινο σώμα, στο οποίο κάθε εργαζόμενος αποτελεί ένα όργανο το οποίο συμμετέχει και συμβάλλει καθοριστικά στην ομαλή λειτουργία ολόκληρου του οργανισμού.
Σαν κυριότερο εργαλείο για την επίτευξη της αυτοκριτικής τόσο σε επιχειρηματικό, όσο και προσωπικό επίπεδο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η Ανάλυση SWOT.
Η ανάλυση SWOT, είναι η προσεκτική ενδοσκόπηση και καταγραφή των δυνατών και αδύνατων σημείων μας, καθώς και η προσπάθεια πρόβλεψης προς εκμετάλλευση των ευνοϊκών ευκαιριών και αντιμετώπισης των πιθανών κινδύνων που ενδέχεται να παρουσιαστούν στο άμεσο μέλλον. Προκειμένου να έχουμε μια σωστή ανάλυση SWOT, πρέπει να θέσουμε τις σωστές ερωτήσεις και να απαντήσουμε με αντικειμενικότητα. Η ανάλυση SWOT, ουσιαστικά αποτελεί ένα διάγραμμα στο οποίο καταγράφουμε τις παρακάτω τέσσερις κατηγορίες σημαντικών χαρακτηριστικών.
α) S=Strengths (τα δυνατά μας σημεία)
- Ποιά είναι τα δυνατά μας σημεία σε σχέση με τον ανταγωνισμό;
- Σε ποιά σημεία πιστεύουν οι ανταγωνιστές μας, ότι υπερτερούμε;
- Υπάρχουν χρηματικοί πόροι και αγαθά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας;
- Ποιά είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μας προσδιορίζουν και μπορούν να προσδιοριστούν ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;
β) W=Weakness (αδυναμίες μας)
- Τί θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε στην προσωπικότητά μας / στην επιχείρησή μας / στο προϊόν που προσφέρουμε;
- Ποιό χαρακτηριστικό μας εκλαμβάνουν οι γύρω μας σαν αδυναμία;
- Σε ποιούς τομείς υστερούμε σε σχέση με τον ανταγωνισμό;
- Έλλειψη πόρων και κεφαλαίων
γ) Ο=Opportunities (αναγνώριση των ευκαιριών που μπορούν να μας ωφελήσουν)
- Πρόβλεψη αλλαγών σε τεχνολογικά θέματα και κατάλληλη προετοιμασία για την υποδοχή τους
- Αναγνώριση και εκμετάλλευση των νέων τάσεων που δημιουργούνται τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, όσο και σε θέματα που αφορούν τις τάσεις της επιχειρηματικότητας και των νέων υπηρεσιών και προϊόντων
- Αλλαγή στις οικονομικοκοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε
- Ανάπτυξη νέων αγορών και αναζήτηση εργασίας σε νέους γεωγραφικούς χώρους
δ) Τ=Threats (απειλές, γεγονότα που ενδέχεται να μας επηρεάσουν αρνητικά)
- Υψηλά λειτουργικά κόστη για μια επιχείρηση και έλλειψη πόρων για κάποιον ιδιώτη
- Έλλειψη ρευστότητας και δέσμευση κεφαλαίων για αποπληρωμή χρεών
- Κινήσεις ανταγωνιστών και αλλαγές στους κλάδους των αγορών
- Νέα προϊόντα και υπηρεσίες απειλούν την επιχείρησή μας; Νέες ειδικότητες τείνουν να αντικαταστήσουν τη δική μας;
Χαρακτηριστικό δείγμα της analysis SWOT παρουσιάζεται στο πιο κάτω σχέδιο:
Οι ερωτήσεις που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τυχαίες και εμπίπτουν τόσο σε προσωπικό όσο και επιχειρηματικό επίπεδο. Προκειμένου να έχουμε τα κατάλληλα αποτελέσματα, πρέπει οι ερωτήσεις να είναι στοχευόμενες και να επικεντρώνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου ή της επιχείρησης που θα εξετάσουμε.
Μερικές συμβουλές που θα αυξήσουν την αποτελεσματικότητα της ανάλυσης SWOT που πρόκειται να πραγματοποιήσετε:
- Αφιερώστε χρόνο για τη συγκεκριμένη διαδικασία και αυτοσυγκέντρωση. Να είστε σίγουροι δεν θα ξοδευτούν άδικα.
- Ζητήστε τη γνώμη των συναδέλφων σας ή του φιλικού σας περιβάλλοντος, εάν πρόκειται για επιχειρηματικό περιβάλλον ή προσωπικό επίπεδο, αντίστοιχα.
- Να είστε ειλικρινής στις απαντήσεις σας, διαφορετικά σπαταλάτε το χρόνο σας και τίποτα καλό δεν θα βγει από τη διαδικασία.
- Εάν δεν είναι η πρώτη φορά που εκπονείτε μια ανάλυση SWOT, μη δανείζεστε στοιχεία από την προηγούμενη. Η ανάλυση SWOT χρειάζεται ακρίβεια και επίκαιρα δεδομένα.
- Χρησιμοποιήστε δεδομένα αδιαμφισβήτητα, τεκμηριωμένα και όχι υποθετικά και προσωπικές εκτιμήσεις.
- Η ανάλυση SWOT δεν θα σας δώσει κάποιο αποτέλεσμα. Είναι το μέσο που θα σας οδηγήσει στη λήψη ορθών αποφάσεων.
Σχόλια