9 σημάδια ότι το άτομο που έχεις δίπλα σου είναι χειριστικό

Πολύ σύντομα όμως πέφτουν οι μάσκες! Αρχίζεις να βλέπεις συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν με τα όσα ξέρεις για το άτομο αυτό. Αναρωτιέσαι μήπως κάνεις λάθος. Φοβάσαι μήπως εσύ φταις. Προβληματίζεσαι. Αλλά έχεις ήδη μπει στη σχέση και τότε το χειριστικό άτομο αρχίζει να σου κάνει τη ζωή δύσκολη.

Ο χειριστικός άνθρωπος δεν ενδιαφέρεται για εσένα όσο το να σε έχει υποχείριό του, να σε χρησιμοποιεί για να αισθάνεται ότι έχει δύναμη. Σε χρησιμοποιεί για να ελέγχει την κατάσταση.

1. Οι χειριστικοί άνθρωποι παίρνουν αυτό που λες και το διαστρεβλώνουν έτσι ώστε να ταιριάζει σε αυτό που οι ίδιοι θέλουν. Προσπαθούν να σου προκαλέσουν σύγχυση, να σε κάνουν να νιώσεις τρελός. Διαστρεβλώνουν την αλήθεια, λένε ψέματα, αποκρύπτουν την αλήθεια, σου βάζουν λόγια στο στόμα, και όλα αυτά με χαμόγελο και πειθώ.
2. Οι χειριστικοί άνθρωποι το παίζουν θύμα. Σε κάνουν να αισθανθείς ότι εσύ είσαι ο φταίχτης. Σε κατηγορούν ότι έχεις το 100% της ευθύνης για όποιο ζήτημα εμφανιστεί στη σχέση σας. Δεν παραδέχονται το δικό τους μερτικό ευθύνης και, όπως είπα και παραπάνω, διαστρέφουν ό,τι πεις και το κάνουν να είναι εναντίον σου. Επειδή το παίζουν θύμα σε βάζουν σε κατάσταση μόνιμης άμυνας. Φτάνεις σε σημείο να μην ξέρεις «από πού θα σου ‘ρθει». Παίζουν με τους φόβους και τις ανασφάλειές σου για να διατηρούν την ανισορροπία της σχέσης και τελικά να σε αναγκάζουν να κάνεις αυτό που εκείνοι θέλουν.
3. Οι χειριστικοί άνθρωποι δεν έχουν ενσυναίσθηση. Πιστεύουν ότι οι άλλοι «αξίζουν» αυτό που τους δίνουν ή ότι οι άλλοι έχουν κάποιο πρόβλημα. Δε μπορούν ούτε και θέλουν να καταλάβουν πώς αισθάνεται το άλλο άτομο. Δε μπορούν να μπουν στη θέση του άλλου και να φανταστούν τι σκέφτεται, πώς μπορεί να αισθάνεται ή τι χρειάζεται. Η οπτική τους γωνία είναι μία και ακλόνητη: βλέπουν τον κόσμο από τη θέση του «εγώ».
4. Οι χειριστικοί άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται την έννοια των ορίων. Σαν τον καραγκιόζη, πιστεύουν ότι «τα δικά σου δικά μου, και τα δικά μου δικά μου». Κυνηγάνε αυτό που θέλουν χωρίς να νοιάζονται για το αν ο άλλος στη σχέση παίρνει εξίσου αυτό που επιθυμεί. Δεν ενδιαφέρονται για το ποια είναι η ταυτότητα του άλλου, η αξία του. Οι χειριστικοί άνθρωποι λειτουργούν σαν παράσιτα: απομυζούν από τον άλλον για να αισθανθούν καλά οι ίδιοι.
5. Οι χειριστικοί άνθρωποι πάντα σου μιλάνε άσχημα για τους άλλους που δεν είναι παρόντες. Κουτσομπολεύουν, κακολογούν, κακοχαρακτηρίζουν κοινούς σας γνωστούς και φίλους, ή και άτομα που ούτε τα ξέρεις. Ο χειριστικός άνθρωπος χρησιμοποιεί αυτή την τακτική για να σε κάνει να νιώσεις πρόσκαιρα καλά: μοιράζεται μαζί σου κάποιο «μυστικό», κάτι που ξέρει για κάποιον άλλον, το κάνει σε αντιπαράθεση στοιχείων «ο κακός άλλος», «ο καλός άνθρωπος εσύ». Αυτό όμως δεν έχει καμία ισχύ! Όταν εσύ απομακρυνθείς, πίσω από την πλάτη σου τα διαστρέφει όλα και εσύ γίνεσαι ο στόχος του κουτσομπολιού του και ο «κακός», ενώ οι άλλοι τους οποίους κατηγορούσε σε εσένα τώρα γίνονται οι «καλοί». Έτσι δημιουργούν ανταγωνισμό, ίντριγκα, έχθρες και ζήλεια, ώστε δεν υπάρχουν αρμονικές σχέσεις γύρω τους.
6. Οι χειριστικοί άνθρωποι στοχεύουν στην ευαισθησία και το φιλότιμό σου. Αντιλαμβάνονται ότι αυτά που για εσένα είναι βασικές αξίες του χαρακτήρα σου είναι τα σημεία που μπορούν να χειριστούν για να σε τουμπάρουν και να σε βάλουν σε μία προβληματική σχέση.
7. Οι χειριστικοί άνθρωποι σε κάνουν να αισθάνεσαι ενοχές. Ακόμα και αν έχεις δίκαιο, ακόμα και αν δεν φταις, σου δημιουργούν ενοχές για να σε έχουν από κάτω στη σχέση.
8. Οι χειριστικοί άνθρωποι δικαιολογούν πάντα τη δική τους συμπεριφορά. Αλλά ποτέ τη δική σου. Βρίσκουν λογικές εξηγήσεις για όσα κάνουν οι ίδιοι, αλλά ουδέποτε θα βρουν ελαφρυντικά στη δική σου συμπεριφορά. Δεν τους ενδιαφέρει ότι δεν έχουν σωστή συμπεριφορά, επειδή δεν αναγνωρίζουν το κομμάτι της ευθύνης τους και πιστεύουν ότι δικαιούνται να φέρονται έτσι για να πετύχουν αυτό που θέλουν.
9. Οι χειριστικοί άνθρωποι υπονομεύουν την αυτοπεποίθησή σου. Είναι σαν να έχουν ένα εσωτερικό ραντάρ και να μπορούν να ανιχνεύσουν τα αδύναμά σου σημεία και τους φόβους σου. Στη συνέχεια τορπιλίζουν με κάθε τρόπο την αυτοπεποίθησή σου: με κριτική, με συγκαλυμμένες απειλές, με συναισθηματικό εκβιασμό, με πειράγματα ή «αστεία» (που φυσικά δεν είναι αστεία, γιατί σε ενοχλούν και γιατί κρύβουν μέσα τους κάποια αλήθεια).

Τι μπορείς να κάνεις

Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να φύγεις τρέχοντας από αυτή τη σχέση! Αν αυτό δεν είναι δυνατό για κάποιους αντικειμενικούς λόγους, μπορείς (α) να μειώσεις τον χρόνο που περνάς με το χειριστικό άτομο και (β) να αλλάξεις την ισορροπία της σχέσης.

Να παρατηρείς τι κάνει ο χειριστικός άνθρωπος και όχι τι λέει. Οι περισσότεροι χειριστικοί άνθρωποι είναι πολύ καλοί στο να σε πείθουν, να σου λένε όμορφα λόγια και να σου δίνουν υποσχέσεις. Φυσικά δεν κάνουν τίποτα από όσα αναγγέλλουν. Αν εσύ μένεις στα ωραία λόγια τους, σύντομα θα πέσεις από τα σύννεφα γιατί θα διαπιστώσεις ότι οι πράξεις τους δε συμβαδίζουν με τις υποσχέσεις τους.

Μην σπαταλάς χρόνο και ενέργεια προσπαθώντας να εξηγήσεις στον χειριστικό άνθρωπο ποιος είσαι. Αν δε θέλει να το δει, ό,τι και να κάνεις, δεν θα το αντιληφθεί. Μην το πάρεις κατάκαρδα λοιπόν και μην το βάλεις ως στόχο να σε αποδεχτεί ή να σε παραδεχτεί ο χειριστικός άνθρωπος. Όσο εσύ θα προσπαθείς, τόσο αυτός δε θα πείθεται!

Να θυμάσαι ότι αν ο χειριστικός άνθρωπος έβαζε τόση ενέργεια στο να γίνει σωστός άνθρωπος όση βάζει στο να είναι χειριστικός, θα είχε αλλάξει! Αλλά δεν βλέπει το πρόβλημά του, οπότε δεν έχει κανέναν λόγο να επιθυμεί μία βαθύτερη αλλαγή μέσα του.

Να πιστεύεις στον εαυτό σου και την αξία σου. Και να μην περιμένεις επιβεβαίωση από τον χειριστικό άνθρωπο. Ούτε να ελπίζεις ότι θα δει την αξία σου ή τις ικανότητές σου και θα συγκινηθεί.

Αρχική δημοσίευση από Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, στο www.thriveglobal.gr