Περικλής Μαρκούσης: Η Ophthalmica στοχεύει στον τουρισμό υγείας και επενδύει

Η Θεσσαλονίκη -μία πόλη δίπλα στα σύνορα- προσφέρεται για όσους ανθρώπους ψάχνουν να βρουν εναλλακτικούς τρόπους βελτίωσης της υγείας τους, Η πόλη είναι προσβάσιμη από τις συνορεύουσες χώρες, οδικώς και αεροπορικώς. Η πόλη είναι ανοικτή στη θάλασσα, ενώ σε μόλις λίγα χιλιόμετρα από την πόλη, ο επισκέπτης συναντά τον όρος του Χορτιάτη. Η πόλη της Θεσσαλονίκης συνδυάζει τα στοιχεία του βουνού και τα στοιχεία της θάλασσας, και δύο μαζί είναι ο ιδανικότερος συνδυασμός για τους τουρίστες υγείας που αποζητούν ευεξία «φέρνοντας» κοντά του την δύναμη της φύσης.

Ο τουρισμός υγείας και ιατρικός τουρισμός χρειάζεται επιχειρηματικό μοντέλο, ενώ αναπόσπαστο κομμάτι του στρατηγικού σχεδιασμού που εφαρμόζει το Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας & Μικροχειρουργικής Ophthalmica είναι και η επένδυση στο πεδίο του ιατρικού τουρισμού τονίζει στο epixeiro.gr, συζητώντας για αυτή την μορφή εναλλακτικού τουρισμού ο Γενικός Διευθυντής Ινστιτούτου Ophthalmica, Περικλής Μαρκούσης MSc. Στοιχηματίζει στην αναβάθμιση των υποδομών για την ενίσχυση του ιατρικού τουρισμού, διευκρινίζοντας ότι η νομοθετική ρύθμιση του 2018 για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου και την αποσαφήνιση των ορισμών του τουρισμού υγείας και των επιμέρους κατηγοριών είναι ένα πρώτο βήμα.

Το επιχειρηματικό μοντέλο της Ophthalmica

Όταν ένα επιχειρηματικό μοντέλο (business model) αποτελεί την πυξίδα που δείχνει το μονοπάτι χάραξης στρατηγικής μιας επιχείρησης, κρίνεται σημαντική η δυναμική προσαρμογή του blueprint, σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς και της οικονομίας. Στη μετά SARS-CoV-2 εποχή πιθανότατα θα κυριαρχήσει η πρόληψη και ο προ-συμπτωματικός έλεγχος και η Ελλάδα μπορεί να πάρει σημαντικό μερίδιο από την παγκόσμια ζήτηση υπηρεσιών υγείας. Ο τουρισμός υγείας θα πρέπει να αποδειχτεί πυλώνας ανάκαμψης, χαρίζοντας ώθηση κι ενισχύοντας σημαντικά τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας μετά την πανδημία.

Αναπόσπαστο κομμάτι του στρατηγικού σχεδιασμού που εφαρμόζει το Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας & Μικροχειρουργικής Ophthalmica είναι και η επένδυση στο πεδίο του ιατρικού τουρισμού. Οι συνεχείς συμμετοχές μας στις διεθνείς εκθέσεις M.I.T.T. (Moscow International Travel & Tourism Exhibition) και I.M.T.E.C. (International Medical Travel Exhibition & Conference) τα προηγούμενα έτη, μας έχουν βοηθήσει να αναδιαμορφώσουμε κατάλληλα τα customer segments και να χτίσουμε ρεαλιστικά value propositions για ομάδες ασθενών μας από το εξωτερικό.

Αναμφισβήτητα, ο τουρισμός επλήγη σημαντικά σε παγκόσμια κλίμακα λόγω της πανδημίας, ωστόσο θα πρέπει να προετοιμαστούμε για ένα δυνατό rebound σε επίπεδο οφθαλμολογικών επεμβατικών πράξεων χωρίς νοσηλεία, όπως είναι οι χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης καταρράκτη με την τεχνική της φακοθρυψίας (Phacoemulsification) και την ένθεση μονοεστιακών, τορικών ή πολυεστιακών - τριπλοεστιακών ενδοφθάλμιων φακών (ενδοφακών) και οι διαθλαστικές επεμβάσεις με Laser (Femto-LASIK, Transepithelial no-touch PRK), με τη χώρα μας να πρωτοπορεί, διαθέτοντας άρτιες υποδομές ODC, υπερσύγχρονο εξοπλισμό και ασύγκριτο know - how ιατρικών επιδόσεων.

Η Θεσσαλονίκη ως κέντρο τουρισμού υγείας

Η αγορά του τουρισμού υγείας στη γεωγραφική περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου μεταμορφώνεται και εξελίσσεται διαρκώς. Η Θεσσαλονίκη, ως σταυροδρόμι πολιτισμών, αποτελεί σημαντικό ιατρικό πόλο για τα Βαλκάνια.

O διπλασιασμός της έκτασης των αεροσταθμών του διεθνούς αεροδρομίου «Μακεδονία» (Fraport Greece), το συγκροτημένο πλάνο ανάπλασης της Δ.Ε.Θ., το «Flyover» project με τον εντυπωσιακό εναέριο αυτοκινητόδρομο, η τελική ευθεία του πολυσυζητημένου έργου του Μετρό, η περαιτέρω αξιοποίηση του εμπορικού λιμανιού της πόλης και οι τελευταίες μεγάλες επενδύσεις, όχι μόνο σε logistics, αλλά και σε δομές ψηφιακής τεχνολογίας, φαρμακευτικής καινοτομίας και R&D (EKETA, Τεχνόπολη, THESS Intec, Cisco, Pfizer κ.ά.), θα ενισχύσουν την ταυτότητα (branding), το αποτύπωμα και τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της πόλης.

Στον ιατρικό τουρισμό επιλογής (elective medical tourism) η παροχή υπηρεσιών οφθαλμολογικής φροντίδας σε μια Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας (Μ.Η.Ν.) φαντάζει σενάριο ιδανικό για ασθενείς που αναζητούν εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες χωρίς γενική αναισθησία και ενδονοσοκομειακή νοσηλεία («μικροχειρουργικές» διακοπές), υψηλή ποιότητα και επάρκεια υγειονομικής περίθαλψης, σύμφωνα πάντα με τα διεθνή πρότυπα πιστοποίησης (TEMOS, JCI, ISO, HACCP), προσιτά κόστη, μικρούς χρόνους αναμονής, συνδυαστικά με μια απόλυτα παραγωγική και επιμορφωτική διαμονή, γνωρίζοντας τη γαστρονομική παράδοση, μια ατελείωτη ακτογραμμή, τους ιστορικούς - αρχαιολογικούς χώρους και συμμετέχοντας σε αθλητικά ή πολιτιστικά events.

Η νομοθεσία και οι ειδικές ρυθμίσεις

Η νομοθετική ρύθμιση του 2018 για τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου και την αποσαφήνιση των ορισμών του τουρισμού υγείας και των επιμέρους κατηγοριών του (ιατρικός τουρισμός, ιαματικός - θερμαλιστικός τουρισμός, τουρισμός ευεξίας), με βάση τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα, ήταν μάλλον ένα πρώτο βήμα. Ο νόμος 4582/2018 προβλέπει τη σύσταση Ηλεκτρονικού Μητρώου Τουρισμού Υγείας, μια πρωτότυπη μεταρρύθμιση για την καταγραφή και ένταξη των παρόχων υπηρεσιών τουρισμού υγείας (δημόσιος ή ιδιωτικός τομέας / συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ ή μη) σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα βάσης δεδομένων, χάριν διευκόλυνσης των επισκεπτών.

H στενή παρακολούθηση των δημογραφικών αλλαγών, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου μέσω του εμπλουτισμού του τουριστικού προϊόντος με ανάπτυξη νέων, εναλλακτικών μορφών τουρισμού, η άμβλυνση της εποχικότητας, οι ρεαλιστικοί στόχοι για αύξηση των αφίξεων, ο στοχευμένος σχεδιασμός premium packs υπηρεσιών ειδικού ενδιαφέροντος και η εφαρμογή οργανωμένων προωθητικών ενεργειών (P.E.S.T. analysis) με «to the point» advertising και σύγχρονες digital marketing πλατφόρμες και τεχνικές θα βοηθήσουν καταλυτικά στην ενίσχυση του κλάδου τουρισμού υγείας.

Επιπλέον, ο ρόλος των medical facilitators χαρακτηρίζεται κομβικός, αφού βάσει εξατομικευμένων αναγκών των «διεθνών» ασθενών, πρέπει να προτείνουν στοχευμένα ιατρικά packs (all inclusive) που έχουν μελετήσει διεξοδικά, και να αξιολογούν αμερόληπτα παρόχους υγείας, επιχειρήσεις φιλοξενίας και μεταφοράς (ξενοδοχειακές μονάδες, αεροπορικές εταιρείες), ασφαλιστικούς οργανισμούς υγείας (ιδιωτικές ασφαλιστικές, φορείς κοινωνικής ασφάλισης) και φορείς πιστοποίησης προδιαγραφών υπηρεσιών.

Συνεργασία με ασφαλιστικές

Το Ινστιτούτο Ophthalmica διατηρεί μέχρι σήμερα συνεργασίες με περισσότερες από 20 ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και δίκτυα σε επίπεδο προγραμμάτων υγείας ατομικού ή ομαδικού χαρτοφυλακίου και έχει συνάψει affiliations με δομές υγείας εκτός συνόρων, όπως το Sahlgrenska University Hospital, Γκέτεμποργκ, Σουηδία και το Universitätsspital Basel, Βασιλεία, Ελβετία.

Καθώς οι πολιτικές και τα συστήματα υγείας αλληλοσυνδέονται όλο και περισσότερο, η οδηγία 2011/24/ΕΕ περί διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης (cross - border healthcare) καθιστά ευκολότερη την πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες υπηρεσίες και παροχές υγείας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Το καθεστώς υποδοχής ασθενών από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσε να ήταν ακόμα πιο ευέλικτο αν υπήρχε ξεκάθαρο τοπίο: α. στις προεγκρίσεις από όλους τους φορείς ασφάλισης στη χώρα προέλευσης, β. στην έγκυρη πληροφόρηση για τις δυνατότητες του ασθενή να επιδιώξει διασυνοριακή φροντίδα, γ. στη διασφάλιση του ιατρικού φακέλου και των προσωπικών δεδομένων (GDPR compliance), δ. στην καθολική αναγνώριση συνταγών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ε. στη διακίνηση της ιατρικής πληροφορίας και του ατομικού αναμνηστικού ιστορικού του ασθενή.

Για το boost στον τουρισμό υγείας τα κράτη προέλευσης και τα ασφαλιστικά ταμεία θα πρέπει να πειστούν ότι η διέξοδος των ασφαλισμένων να χειρουργηθούν ή να θεραπευτούν αλλού δεν θα αυξήσει το κόστος της ασφάλισης υγείας των πληθυσμών τους και τα κράτη υποδοχής θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι εισερχόμενοι ασθενείς δεν θα «εμβολίσουν» τους δικούς τους πολίτες από τα νοσοκομεία τους.

Εν μέσω πανδημίας φυσικά, οι υποχρεωτικές βεβαιώσεις μετακίνησης, τα Rapid και τα PCR tests, τα επιβεβλημένα 24ωρα καραντίνας με την άφιξη και την επιστροφή, τα strict παραπεμπτικά δυσκολεύουν την απόφαση μετακίνησης.

Σχέδια και επενδύσεις

Ο τουρισμός υγείας θα πρέπει να αποδειχτεί βασικός πυλώνας ανάκαμψης στη μετά Covid-19 εποχή. Με την εκτίμηση ότι μέχρι τα τέλη Μαΐου του 2021 θα φτάσουμε σε ένα ικανοποιητικό ποσοστό ανοσίας λόγω των εμβολιασμών (σήμερα αγγίζουμε τους 800.000 εμβολιασμένους) και θα υπάρχει μεγαλύτερη άνεση μετακινήσεων, η επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου Ophthalmica θα ενεργοποιήσει νέα medical tourism packs υπηρεσιών για νεοσύστατα τμήματα όπως το τμήμα χειρουργικής βλεφάρων, δακρυϊκής συσκευής και οφθαλμικού κόγχου, το τμήμα παιδοοφθαλμολογίας και στραβισμού και το τμήμα οφθαλμικής επιφάνειας και ξηροφθαλμίας, επενδύοντας σε τελευταίας γενιάς οφθαλμολογικό εξοπλισμό σε κλινικό, διαγνωστικό, θεραπευτικό και χειρουργικό επίπεδο.

Καινοτόμα διαδικτυακά εργαλεία προώθησης υπηρεσιών υγείας και πρωτότυπες ηλεκτρονικές καμπάνιες στα δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) βρίσκονται σταθερά στο επίκεντρο της φαρέτρας μας. Οι συμμετοχές μας σε διεθνείς εκθέσεις, meetings και conferences ιατρικού τουρισμού θα εξακολουθήσουν με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη και βελτιστοποίηση της τεχνογνωσίας μας στη διαχείριση, την εξυπηρέτηση και το flow ασθενών από το εξωτερικό. Οι επαφές και συνεργασίες μας με τουριστικά πρακτορεία, ξενοδοχειακές μονάδες, ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, medical facilitators και consultants θα ενισχυθούν και η επένδυση σε συνεχή αναβάθμιση του συστήματος ποιότητάς μας θα παραμείνει προτεραιότητα για high quality standards και απρόσκοπτη λειτουργία, διατηρώντας ανεπηρέαστο τον πρωταγωνιστικό μας προφίλ στην άσκηση της σύγχρονης οφθαλμολογίας.