Κ. Καγγελίδης, ΣΕΠΒΕ: Ανεκτίμητη η συνεισφορά των επιχειρήσεων πληροφορικής στη Θεσσαλονίκη

Μιλήστε μας για τον ΣΕΠΒΕ και τις δράσεις που πραγματοποιεί γύρω από την υποστήριξη των εταιρειών - μελών του, αλλά και για την συμβολή του στην πορεία της χώρας προς την Κοινωνία της Πληροφορίας.

Ο ΣΕΠΒΕ είναι μια σημαντική συλλογικότητα για τα χρονικά της Πληροφορικής της χώρας μας. Τα τελευταία 27 χρόνια εκπροσωπεί τις δημιουργικές και καινοτόμες επιχειρήσεις πληροφορικής στην Βόρεια Ελλάδα. Πεδίο παρέμβασης τα πεδία της οικονομίας, της ψηφιακής στρατηγικής, του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά και των ευρύτερων κοινωνικών ζητημάτων που σχετίζονται με τις αλλαγές αυτές. Με πρωτοβουλία του ΣΕΠΒΕ συστάθηκε το 2001 ο πρώτος, στην χώρας μας, τεχνολογικός συνεργατικός επιχειρηματικός σχηματισμός Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης Α.Ε. Οι παρεμβάσεις του ΣΕΠΒΕ αφορούν στους άξονες της αγοράς πληροφορικής, των χρηματοδοτήσεων των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων τεχνολογίας, του ανθρώπινου κεφαλαίου και των θεμάτων ψηφιακού μετασχηματισμού. Από τεχνογνωσία σε θέματα ανοικτών δεδομένων μέχρι την εκπαίδευση νέων στις τεχνολογίες πληροφορικής, αλλά και την χρηματοδότηση καινοτόμων επιχειρηματικών σχεδίων χρησιμοποιώντας τους πόρους της ΕΕ, ο Σύνδεσμος έχει δώσει την μάχη του για την υποστήριξη της παραγωγής λογισμικού και τεχνολογίας εγγενώς στην χώρα μας.

Ως το συλλογικό όργανο αντιπροσώπευσής τους, ποια είναι η εικόνα που μπορείτε να μας μεταφέρετε από τις επιχειρήσεις πληροφορικής που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη; Πόσες υπάρχουν, ποια η συνεισφορά τους στην τοπική οικονομία και σε ποιους τομείς επικεντρώνουν;

Στην Θεσσαλονίκη και γενικότερα στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν λαμπρά παραδείγματα επιχειρήσεων τεχνολογίας που αξιοποίησαν τα χαρακτηριστικά αυτής της αγοράς για να πετύχουν διεθνή καριέρα. Σε εξειδικευμένους χώρους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, το περιβάλλον, οι μεταφορές, το διαδίκτυο και η διαφήμιση, η βιομηχανική συντήρηση, οι έξυπνες πόλεις, η υγεία και η ηλεκτρονική υγεία, η ασφάλεια υπολογιστικών συστημάτων, οι επιχειρήσεις αυτές ξεπέρασαν την «ιδιομορφία» της ελληνικής αγοράς με την υπερσυγκέντρωση στο κέντρο και ανοίχθηκαν σε διεθνείς ορίζοντες. Άλλες επιχειρήσεις στον χώρο του επιχειρηματικού λογισμικού κλιμακώθηκαν στην τελευταία δύσκολη δεκαετία και κατόρθωσαν να πρωταγωνιστούν στην ελληνική αγορά. Η συνεισφορά αυτή των επιχειρήσεων πληροφορικής νομίζω ότι είναι ανεκτίμητη στην πόλη, καθώς της επιστρέφει την βιομηχανική της αίγλη στην σύγχρονη εποχή.

Βάσει και των πανεπιστημίων που υπάρχουν στην πόλη, αποτελεί η Θεσσαλονίκη μια «πηγή» στελεχών πληροφορικής; Προσφέρονται οι απαραίτητες θέσεις εργασίας για να υποστηριχθεί το τοπικό οικοσύστημα και να αναστραφεί το brain drain;

Υπάρχει αξιόλογο ανθρώπινο κεφάλαιο στην πόλη και αυτό οφείλεται στις μεγάλες δημόσιες επενδύσεις σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα αλλά και -όπως συνηθίζω να λέω- στην υπερεπένδυση της ελληνικής οικογένειας στην εκπαίδευση. Το έλλειμα των στελεχών στους χώρους τεχνολογίας είναι μεγάλο και διεθνές, όπως προκύπτει και από μελέτες. Η πίεση για την εξεύρεση στελεχών υψηλού επιπέδου οδηγεί επενδύσεις από ελληνικές αλλά και διεθνείς εταιρείες στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή. Η πρόκληση είναι η αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου της κοινωνίας μας με τον καλύτερο και αποδοτικότερο τρόπο για την οικονομία και το ΑΕΠ μας, δηλαδή η παραγωγή και εμπορία διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων (και όχι το outsourcing). Η επαφή και ώσμωση με διεθνή οικοσυστήματα, όμως, φέρνει προφανή οφέλη, πέρα από την αναστροφή του brain drain, τη διαμόρφωση ενός νέου ώριμου καινοτομικού ορίζοντα επιχειρηματικότητας. Σπάζει, δηλαδή, εκείνος ο απομονωτισμός που ήταν χαρακτηριστικός στη δική μου γενιά και το '80 - '90 έπρεπε μετά τις σπουδές στο εξωτερικό να πάρεις την άγουσα τις επιστροφής σε ένα τελείως διαφορετικό επαγγελματικό περιβάλλον. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό.

Πόσο «κοντά» βρίσκεται σήμερα η Θεσσαλονίκη στον χαρακτηρισμό «smart city»; Υπάρχουν έργα που απαιτούνται για να εξελιχθεί περαιτέρω πάνω σε αυτόν τον πυλώνα; Και πόσο εύκολα αποδεκτές γίνονται οι συγκεκριμένες τεχνολογίες από τους πολίτες;

Το οικοσύστημα καινοτομίας της πόλης, με επιστροφή στην πόλη και στην πραγματικότητα του πολίτη, είναι στο ξεκίνημά του. Θα χαιρόμασταν ως ΣΕΠΒΕ να προσφέραμε το δυναμικό που έχουμε στον Δήμο μας και να αλληλοβοηθηθούμε ως θα έπρεπε και γίνεται στα πλαίσια μιας στρατηγικής ανάπτυξης του οικοσυστήματός, σε ένα περιβάλλον που προωθεί την ατζέντα της καινοτομίας στην πόλη. Ο ΣΕΠΒΕ στηρίζει την πρωτοβουλία του δήμου στην προσπάθεια που κάνει στην καινοτομία με το ΟΚThess. Πιστεύουμε ότι οι επιχειρήσεις - μέλη μας και μέλη της πόλης μπορούν να δώσουν βιώσιμες λύσεις ψηφιακής πόλης στον πολίτη και ταυτόχρονα να αυξήσουν το οικονομικό αποτύπωμα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει χρηματοδοτικά εργαλεία που βοηθούν αυτές τις συναντήσεις και ελπίζω να τα αξιοποιήσουμε σωστά προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τους τελευταίους μήνες, βλέπουμε σημαντικές επενδύσεις εντός συνόρων, και στη Θεσσαλονίκη. Μπορεί η συμπρωτεύουσα να εξελιχθεί σε τεχνολογικό κόμβο και να προσελκύσει ακόμη περισσότερες; Τι χρειάζεται για να γίνει αυτό και ποια τα ενδεχόμενα αιτήματά σας προς την κυβέρνηση, με στόχο τη στήριξη της τοπικής οικονομίας;

Θέλω να αποφύγω να χρησιμοποιώ τις μεγαλοστομίες που σημάδεψαν τη νιότη μας όπως «πύλη των Βαλκανίων» και τα «τρένα της πληροφορικής». Παρόλα αυτά, καθώς ο Σύνδεσμος πρωτοστάτησε στην δημιουργία του Technology Forum, μίας πρωτοβουλίας πριν από επτά χρόνια (στις δύσκολες εποχές) που καταδεικνύει την τεχνολογία και την καινοτομία και απευθύνεται σε διεθνές ακροατήριο, με αποτέλεσμα μια μεγάλη επιτυχία και έντονο βαλκανικό ενδιαφέρον. Άρα, δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε αν μπορεί να γίνει Hub γνώσης και καινοτομίας η πόλη, αλλά αυτός να είναι ο στόχος και πήχης μας. Στόχος να ανταγωνιστούμε επιτυχημένα όλα τα εγγύς οικοσυστήματα (Αθήνα, Κωνσταντινούπολη και Σόφια) με πεδίο το ανθρώπινο κεφάλαιο των Βαλκανίων. Για να γίνει αυτό, πρέπει να εξειδικεύσουμε γρήγορα πολιτικές που αφορούν στην εξειδίκευση ανθρώπινου κεφαλαίου με τις απαιτούμενες δεξιότητες (άρα μέτρα στα εργαλεία δια βίου μάθησης αλλά και στη συνεργασία με την τριτοβάθμια εκπαίδευση), προσέλκυσης ερευνητών από τις γειτονικές χώρες (εκτός ΕΕ) αλλά και διαμόρφωσης επενδυτικών διαδρομών για την κλιμάκωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, πέρα των εργαλείων ανάπτυξης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Όλα αυτά πρέπει να καταλήγουν στην διαμόρφωση ενός πειστικού branding.

Στη Θεσσαλονίκη αναμένουμε όμως και τη δημιουργία τεχνολογικού πάρκου, του Thess-Intec. Πώς θα συνεισφέρει αυτό στην ανάπτυξη πρωτοποριακών προϊόντων και υπηρεσιών; Τι αναμένεται πώς θα προσφέρει στην πόλη;

Είμαι πολύ χαρούμενος για την πρόοδο του ThessIntec, που έχει κάνει τόσο γρήγορα, τόσα σημαντικά βήματα. Νομίζω ότι σε αυτά που ανέφερα προηγουμένως για το branding της πόλης, μπορεί να είναι η καθοριστική συνεισφορά. Ένα μεγάλο εγχείρημα με σωστή στόχευση και τοποθέτηση μπορεί να συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για μεγάλες επενδύσεις στο χώρο της τεχνολογίας. Η προσέλκυση μεγάλων διεθνών επενδυτικών πρωτοβουλιών είναι με επαγωγικό τρόπο ένας επιταχυντής στο οικοσύστημα καινοτομίας της πόλης. Αλλά και η διαδικασία για την επιτυχή ενσωμάτωση του ThessIntec στην πόλη είναι η ολοκλήρωση και πραγμάτωση ενός ανταγωνιστικού συστήματος καινοτομίας. Θα μας βοηθήσει όλους να δούμε την μεγάλη εικόνα και να βελτιώσουμε τους τρόπους συνεργασίας μας για να πετύχουμε τον πήχη που είπαμε.

Στο θέμα των startups, βλέπετε να υπάρχει ενδιαφέρον για δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων πληροφορικής, με καινοτόμες ιδέες; Πόσο εύκολο είναι να αναπτυχθούν και να υποστηριχθούν τέτοιες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες –ενδεχομένως και νεανικές– στη Θεσσαλονίκη;

Υπάρχει σημαντικό δυναμικό και ενδιαφέρον για την δημιουργία νεοφυών εγχειρημάτων. Και πιστεύω ότι αυτό αφορά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τεχνολογίας που επιζητούν έναν μετασχηματισμό. Παρόλα αυτά, υπάρχει σημαντική απόσταση να καλυφθεί σε σχέση με άλλα οικοσυστήματα. Μόλις τώρα ξεκίνησε το πρώτο χρηματοδοτικό fund με έδρα την πόλη! Νομίζω ότι το οικοσύστημα της πόλης θα αναπτύξει τα δικά του ειδικά χαρακτηριστικά βασισμένα στους τομείς αριστείας. Το σημαντικό είναι η βιωσιμότητα των εγχειρημάτων και η επιτυχία τους, και ας μην είναι όλα «μονόκεροι».

Ως άνθρωπος της τεχνολογίας και ιδρυτής της Γνώμων Πληροφορικής, δεν θα μπορούσαμε να μην σας ζητήσουμε την άποψή σας και για την ευρύτερη αγορά. Ποιες τεχνολογίες θεωρείτε πως θα πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια; Και ποια η γνώμη σας για τον ρόλο αυτού που χαρακτηρίζουμε ως «Big Tech»;

Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι πολλές και σημαντικές. Στο υλικό γίνεται αναψηλάφηση του νόμου του Moore από την Nvidia και την Apple, δημιουργώντας ακόμη πιο προσιτή ισχύ σε συσκευές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, κατάλληλες για εφαρμογές Μηχανικής Μάθησης. Οι νέες τεχνολογίες διασυνδεσιμότητας κάνουν την εμπορική τους εμφάνιση (5G και Narrowband IoT). Η τεχνητή νοημοσύνη καταλαμβάνει χώρο στη διεπαφή με τον υπολογιστή με την ωρίμανση τεχνολογιών επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, αλλά και εφαρμογών μηχανικής όρασης που θεωρούνται πλέον καθιερωμένες. Πλατφόρμα ανταγωνισμού φαίνεται να είναι η αυτοκινητοβιομηχανία που δίνει πλέον μεγάλη σημασία στην ψηφιακή πλευρά των οχημάτων, ενώ ταυτοχρόνως τρέχουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα στις μεταφορές. Η υγεία και η αυτόνομη διαβίωση, χώροι στους οποίους κινείται η εταιρεία μου, βρίσκονται στο μάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού, με πολλαπλές προκλήσεις για την αξιοποίηση των δεδομένων και τη βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Τέλος, στο επίπεδο της οικονομίας και της κοινωνικής μηχανικής, η επερχόμενη ανακοπή ήδη συντελείται στο χώρο στην χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, με την άνθηση του decentralized finance. Αναμένουμε το αποτύπωμα των τεχνολογιών blockchain να κερδίσουν ακόμη μεγαλύτερο εμβαδό στην επιχειρηματική αλλά και ευρύτερη κοινωνική ζωή. Όλες αυτές οι τεχνολογικές εξελίξεις εντάσσονται σε έναν διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό, όπου οι κυρίαρχες Big Tech αλληλοεπιδρούν με εθνικές (Κίνα) αλλά και υπερεθνικές οντότητες (ΕΕ), με μία ατζέντα που διαμορφώνει τον πολιτισμό μας. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή ο ρόλος της ΕΕ είναι πολύ σημαντικός.

Διανύετε πλέον την τρίτη θητεία σας ως πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΣΕΠΒΕ. Έχετε καταφέρει να πετύχετε τους στόχους που είχατε θέσει, ξεκινώντας τη συγκεκριμένη πορεία; Και πως διαμορφώνονται αυτοί για την τρέχουσα χρονιά;

Η δική μου θητεία ξεκίνησε την περίοδο της βαθιάς κρίσης της ελληνικής οικονομίας και ήταν για μένα μια απαραίτητη συμβολή από τον δικό μου χώρο στον μετασχηματισμό που ζητούν οι εποχές. Σε συνεργασία με τους συναδέλφους του Διοικητικού Συμβουλίου και όλου του Συνδέσμου, νιώθω ότι δώσαμε μια δεύτερη μάχη μετά τις επιχειρήσεις μας να δούμε το κοινό συμφέρον του κλάδου. Νομίζω ότι αυτή η συλλογικότητα είναι και μεγαλύτερη επιτυχία, απαλλαγμένη από μεγαλοστομίες, με σκοπό να ζυμώσει ιδέες και να κάνει προτάσεις. Επίσης, με πνεύμα συλλογικότητας και συνεργασίας, μακριά από τις κακοδαιμονίες της πόλης. Ο Σύνδεσμος θα ξεκινήσει την τρέχουσα χρονιά την πρωτοβουλία του σχετικά με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, θα συμβάλλει στην διαμόρφωση των στόχων και των παρεμβάσεων στην επόμενη προγραμματική περίοδο και θα διαμορφώσει τους όρους συμμετοχής των περιφερειακών επιχειρήσεων στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι της πληροφορικής της χώρας μας, ενώ σχεδιάζει σημαντικές πρωτοβουλίες για το ανθρώπινο κεφάλαιο.