​Το βιβλίο και το εξώφυλλο

Η πρώτη σου σκέψη είναι να κοπεί. Να φύγει μακριά από τα υπόλοιπα γιατί στην πρώτη κακοκαιρία θα πέσει και θα χαλάσει το όμορφο τοπίο, ενώ τα άλλα λυγερά δέντρα θα αντιστέκονται στη βροχή και στους δυνατούς ανέμους. Τα σκέφτεσαι αυτά ενώ συνεχίζεις να παρατηρείς το τοπίο. Σε κάθε περίπτωση, το αδύναμο δεντράκι δεν θα το κόψεις εσύ αλλά ο καιρός – κυριολεκτικά- θα δείξει την πορεία του.

Κάπως έτσι είναι και κάθε αρχή στη ζωή μας. Κάθε νέο ξεκίνημα δεν συνεπάγεται απαραίτητα το νεαρό της ηλικίας. Μια νέα αρχή (επαγγελματική ή προσωπική) μπορεί να έρθει σε κάθε στάδιο της ζωής μας και να ανοίξει μια νέα πόρτα που ως τότε ήταν κλειστή. Κάθε αρχή και δύσκολη, ακούμε, και δεν έχει άδικο ο θυμόσοφος λαός. Ιδιαίτερα η αρχή της επαγγελματικής ζωής (για πρώτη φορά ή για πολλοστή φορά) θυμίζει ένα μικρό, αδύναμο δεντράκι. Ή μάλλον, έτσι τη βλέπουν οι γύρω μας.

Οι δυσκολίες και τα εμπόδια μιας νέας επαγγελματικής αρχής (εύλογη έλλειψη εμπειρίας, γραφειοκρατία, ανταγωνισμός, δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, κ.ο.κ.) είναι ο άνεμος και η βροχή που μπορεί να σε ρίξουν κάτω αν δεν αντισταθείς. Είσαι ένα μικρό δεντράκι ανάμεσα σε γερά έλατα, ψηλά πεύκα, όμορφες μανόλιες και άλλα δέντρα που έζησαν σεισμούς και φυσικές καταστροφές και επιβίωσαν.

Η εικόνα

Η εικόνα, η πρώτη εντύπωση είναι αυτό που γνωρίζουν οι γύρω σου (οι υποψήφιοι πελάτες, οι γνωστοί και λιγότεροι γνωστοί, κτλ.). Είσαι νέος σε έναν χώρο, φαίνεσαι αδύναμος αλλά τελικά, αναρωτιέσαι, τι είναι αυτό που μετράει; Αυτό που φαίνεται ή αυτό που είναι (αυτό που είσαι); Η εικόνα ενός νεοεισερχόμενου επαγγελματία ενδέχεται να μην εμπνέει ακόμη την απαραίτητη εμπιστοσύνη. Μάλιστα, μια νεοεισερχόμενη επαγγελματίας ενδέχεται να βιώνει μεγαλύτερο ανταγωνισμό και αυξημένες δυσκολίες συγκριτικά με έναν άντρα συνάδελφό της. Ένα brand, ένα όνομα, ένα όνειρο που χτίζεται σήμερα, μπορεί να μην έχει εμπεδωθεί ακόμη στον νου των καταναλωτών. Γι’ αυτό και ο δισταγμός ή η καχυποψία.

Όπως, ωστόσο, συμβαίνει στη ζωή, το μικρό δεντράκι (ο νεοεισερχόμενος επαγγελματίας) πρέπει να θέσει τις σωστές βάσεις για να αναπτυχθεί μελλοντικά και να γίνει ισάξιος των άλλων επαγγελματιών. Γι’ αυτό και αποφασίζει να ξεκινήσει δειλά, αλλά σταθερά, διεκδικώντας μια θέση στην κοιλάδα (αγορά εργασίας) μέσα σε άλλους γίγαντες του είδους.

Η ουσία

Δεν μπορεί να αποφύγει τα αδύναμα κλωνάρια γιατί αυτά στη συνέχεια θα δυναμώσουν και θα γίνουν γερά κλαδιά που θα στηρίζονται σε γερές βάσεις. Μέρα με την ημέρα οι γνώσεις του θα αυξάνονται και θα μεγαλώνει σταθερά κερδίζοντας έδαφος. Οι γύρω του μπορεί να μην προσέξουν άμεσα αυτή την αλλαγή. Γιατί; Γιατί είναι μια διαρκής διαδικασία και ίσως γιατί δεν θέλουν να την παρατηρήσουν. Η εικόνα, το φαίνεσθαι, πολλές φορές θεωρείται πιο σημαντικό από την ουσία.

Ας μην ξεχνάμε, όμως, πως κανένας άνθρωπος δεν είναι ίδιος και ακόμη περισσότερο ας μην ξεχνάμε πως κανένας άνθρωπος δεν έχει το ίδιο υπόβαθρο. Το παρελθόν μας (θετικό ή αρνητικό), οι επιλογές μας, το οικογενειακό και φιλικό μας περιβάλλον, η οικονομική μας κατάσταση, είναι παράγοντες που παίζουν καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση της μελλοντικής επαγγελματικής μας ζωής. Οι παράγοντες αυτοί είναι – και συνήθως παραμένουν – άγνωστοι στους καταναλωτές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα πρώτα βήματα και η μετέπειτα εξέλιξη ενός επαγγελματία καθορίζεται, ως έναν βαθμό από αυτούς τους παράγοντες.

Η τελική επιλογή

Στην εποχή της εντυπωσιακής (ενίοτε φιλτραρισμένης) εικόνας, στην εποχή του ψηφιακού κόσμου όπου κάποιος ίσως πιο «δυνατός» καταφέρνει να προωθήσει με καλύτερα μέσα το προϊόν ή τις υπηρεσίες του, φαίνεται να υπερέχει έναντι σε κάποιον άλλον που δεν έχει τα μέσα ή την τεχνογνωσία να ψηφιοποιήσει ή να εξελίξει με άλλες γνώσεις την επιχείρησή του, ενώ το θέλει. Καθώς η κατάσταση γύρω μας αλλάζει ραγδαία (για άλλους καλύτερα, για άλλους χειρότερα) και ταυτόχρονα αλλάζει και το πρόσωπο της εργασίας, της επιχειρηματικότητας, οι ανθρώπινες αξίες, το δικό μας σύστημα αξιών αντανακλάται και στον τρόπο που διεξάγουμε το επιχειρείν και αποτελούν τη σταθερά σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας. Αξίες όπως η ακεραιότητα, η αλληλεγγύη, η ειλικρίνεια αλλά και οι κακές πρακτικές όπως ο αθέμιτος ανταγωνισμός, η εξαπάτηση πελατών και συνεργατών σε σημαντικά πράγματα αλλά και σε λεπτομέρειες, θα κάνουν τη διαφορά και θα αποκαλύψουν, αργά ή γρήγορα, την ωμή, μη φιλτραρισμένη εικόνα του πραγματικού επαγγελματία που κρύβουμε μέσα μας.

Η παρομοίωση της κοιλάδας με τα λυγερά δέντρα είναι σαν το γνωστό σε όλους μας Don’t judge the book by its cover (Μην κρίνεις το βιβλίο από το εξώφυλλο). Τις περισσότερες φορές, αν όχι πάντα, η ουσία δεν κρύβεται ούτε στο οπισθόφυλλο, ούτε στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, αλλά κάπου εκεί, πίσω και γύρω από τις γραμμές, από τις γνώσεις που θα αποκομίσει ο κάθε μοναδικός άνθρωπος από το βιβλίο και πώς θα τις χρησιμοποιήσει για να φέρει αυτή την αλλαγή που τόσο ποθούμε, αλλά δεν είναι εύκολο να επιτύχουμε.

Ένας νεοεισερχόμενος επαγγελματίας, όπως κι ένα μικρό δεντράκι, έχει να αντιμετωπίσει δυσκολίες, προκλήσεις και απογοητεύσεις, παράλληλα με τη χαρά της δημιουργίας, τη ζωτικότητα του καινούριου, την ανυπομονησία να χαραχτεί νέα καριέρα που θα ανοίξει νέους δρόμους. Στην πορεία αυτή, ας σκεφτούμε ότι η ενθάρρυνση, η εμπιστοσύνη και η ευκαιρία στον νέο (και όχι απαραίτητα νεαρό) επαγγελματία να δείξει έμπρακτα τις γνώσεις και την τεχνογνωσία του δεν θα μας απογοητεύσει.

Ωραία εξώφυλλα θα υπάρχουν πάντα. Ας δούμε σε βάθος την ποιότητα του χαρτιού, τη λεπτομέρεια στη γραμματοσειρά και όταν την επόμενη φορά περάσουμε δίπλα από ένα «δεντράκι» να το θαυμάσουμε γιατί σύντομα, με αναλλοίωτες αξίες, με υγιές πείσμα και υπερπήδηση εμποδίων θα δημιουργηθούν τα θεμέλια για έναν «νέο γίγαντα».

Το στοίχημα

Αρκεί εμείς να δώσουμε το έναυσμα, την ενθάρρυνση και να ζυγίσουμε τα θετικά της επιλογής ενός νέου σε έναν επαγγελματικό κλάδο. Η σύμπραξη της δημιουργικότητας και ζωντάνιας του νέου σε συνδυασμό με την εμπειρία του παλαιότερου μπορούν να αποβούν εξαιρετικά χρήσιμες για την ανάπτυξη μιας ιδέας, την εξέλιξη μιας επιχείρησης, το ένα «βήμα μπροστά» που απαιτείται για τη σημερινή αγορά εργασίας.

Don’t judge the book. Open the book.