Logistics και Διαχείριση Εφοδιαστικών αλυσίδων στην Βόρεια Ελλάδα

Η πανδημία κατέδειξε σε παγκόσμιο επίπεδο τη σημασία της ανθεκτικότητας (resilience) των εφοδιαστικών αλυσίδων όταν αυτές δραστηριοποιούνται σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον με δύσκολα ποσοτικοποιήσιμους κινδύνους (risks) και διαταραχές (disruptions). Επίσης, οδήγησε σε μια γενικότερη αμφισβήτηση του παγκοσμιοποιημένου οικονομικού μοντέλου, αλλά και ειδικότερα στην επανεξέταση στρατηγικών συνεργασιών που πήρε χρόνια να δημιουργηθούν, αλλά όμως αποδείχθηκαν ανεπαρκείς στις σημερινές συνθήκες.

Οι παραπάνω διαπιστώσεις θεωρώ ότι αναδεικνύουν τις προκλήσεις για το παραγωγικό δυναμικό της Βόρειας Ελλάδας και όχι μόνο. Όποια επιχείρηση καταφέρει να ενισχύσει την ανθεκτικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων στις οποίες συμμετέχει, συνδυάζοντας έγκαιρο σχεδιασμό με ικανότητα αναγνώρισης των κινδύνων, γρήγορης απόκρισης και επαναφοράς στην κανονική λειτουργία, θα κυριαρχήσει τελικά. Και η ανθεκτικότητα δεν μπορεί να συμβαδίζει με στρατηγικές ελάχιστου δυνατού κόστους. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι ο φθηνότερος συνεργάτης (προμηθευτής, υπεργολάβος, μεταφορέας) δεν μπορεί σχεδόν ποτέ να ανταποκριθεί αξιόπιστα, όταν οι συνθήκες αλλάζουν ραγδαία.

Σημαντική πρόκληση αποτελεί επίσης η ανάγκη ανάπτυξης εναλλακτικών δικτύων εφοδιασμού με μικρότερο μήκος που κατά κανόνα είναι λιγότερο εκτεθειμένα σε κινδύνους. Εδώ η Βόρεια Ελλάδα λόγω της εγγύτητας και των παραδοσιακών δεσμών της με χώρες της ανατολικής Ευρώπης βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση. Οι εταιρείες μεταφορών και logistics θα μπορούσαν να συμβάλουν ουσιαστικά, αν βέβαια τηρούνται ενιαίοι κανόνες ανταγωνισμού, τουλάχιστον στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αυτοματοποίηση είναι ένα σημαντικό εργαλείο μια και προσδίδει σε ένα παραγωγικό σύστημα μικρότερη εξάρτηση από τον ανθρώπινο παράγοντα, αλλά και καλύτερη ορατότητα (visibility) στην εφοδιαστική αλυσίδα, η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ανθεκτικότητα. Η τεχνολογία προσφέρει πλήθος λύσεων και θα πρέπει να εξετασθεί η σκοπιμότητά τους, ιδίως για τις επιχειρήσεις που μπορούν να αντλήσουν τα ομολογουμένως υψηλά κεφάλαια που απαιτούν κάποιες από αυτές. Για τις υπόλοιπες θα πρέπει με οργανωτικές παρεμβάσεις να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα πληροφοριακά συστήματα (ERP, WMS, …) που διαθέτουν.

Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω για το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης το οποίο δεν έχει ακόμη βρει τον ρυθμό του σε ό,τι αφορά την αναγνώριση και την κάλυψη των αναγκών των τοπικών εξωστρεφών επιχειρήσεων. Ευελπιστώ ότι η διοίκηση του ΟΛΘ θα λάβει υπόψη τις προτάσεις φορέων, όπως για παράδειγμα του ΣΕΒΕ, κατά την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού του και θα προσαρμόσει τις υπηρεσίες του στις ανάγκες των επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας.

Κλείνοντας πρέπει να σημειωθεί η περιορισμένη συμμετοχή του κράτους στην όποια προσπάθεια αναδιοργάνωσης και ανάπτυξης. Για να μην είμαι άδικος, τα τελευταία είκοσι χρόνια, που ως Ελληνική Εταιρεία Logistics Βορείου Ελλάδος παρακολουθούμε και παρεμβαίνουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, έχουν γίνει κάποια αξιόλογα βήματα. Δυστυχώς όμως το κράτος δεν φαίνεται να προλαβαίνει τις εξελίξεις. Έτσι, παρόλο που ο ρόλος του κράτους είναι πάντα σημαντικός σε θέματα υποδομών και νομικού πλαισίου για τη διευκόλυνση του εμπορίου και των εξαγωγών, νομίζω ότι μετά την πανδημία θα δούμε μεγάλες αλλαγές με την επικράτηση ευέλικτων (agile) επιχειρήσεων, που μπορούν γρήγορα να αναπροσαρμόσουν τις στρατηγικές τους στις εξωτερικές συνθήκες.

Τον ρυθμό εκτιμούμε ότι θα συνεχίσουν να τον δίνουν οι παραδοσιακοί βιομηχανικοί κλάδοι της περιοχής (μέταλλα, αγροδιατροφή) με την ενσωμάτωση καινοτομιών στα προϊόντα και τις παραγωγικές διαδικασίες, που θα τους προδώσει την απαραίτητη ανταγωνιστικότητα στο διεθνές περιβάλλον. Ευτυχώς για τους παρόχους υπηρεσιών logistics και αποθήκευσης (3PLs), οι παραπάνω κλάδοι απαιτούν σημαντική διακίνηση φορτίων και με ειδικές προδιαγραφές (π.χ. ψυχρή αλυσίδα για τρόφιμα). Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την άνθηση του e-commerce που θα συνεχισθεί και μετά τον κύκλο της πανδημίας, με κάνουν αισιόδοξο για το μέλλον του κλάδου των logistics στην περιοχή μας. Έχοντας εμπιστοσύνη στον Έλληνα επιχειρηματία είμαι πεπεισμένος ότι θα αξιοποιηθεί κάθε ευκαιρία του εξωτερικού περιβάλλοντος όταν αυτή προκύψει.