Α. Καπνοπώλης, ΒΕΘ​: Πώς οι ΜμΕ θα αποκτήσουν πρόσβαση στις ξένες αγορές

Τι θα ευχόσασταν και τι θα απευχόσασταν για το 2021;

Το 2020 η Ελλάδα, όπως και όλος ο πλανήτης, βρέθηκαν μπροστά σε μια πρωτοφανή διεθνή υγειονομική κρίση, που στη χώρα μας ανέκοψε και αντέστρεψε την πορεία ανάκαμψης στην οποία είχε τεθεί η ελληνική οικονομία. Επιστρέψαμε, για μια ακόμη φορά μέσα σε δέκα χρόνια, στην ύφεση, στην αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του χρέους. Οι περισσότερες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης, ενώ για χιλιάδες από αυτές είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να μην ανοίξουν ξανά μετά την πανδημία.

Ωστόσο η έναρξη των εμβολιασμών, δημιουργεί προσδοκίες για το τέλος της πανδημίας και την ανάκαμψη των οικονομιών, μετά το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Η ευχή όλων μας, λοιπόν, είναι να επανέλθουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα με ασφάλεια στην κανονικότητα και σε ρυθμούς ανάπτυξης.

Αυτά που απεύχομαι είναι να υπάρξει μια νέα έξαρση της πανδημίας και στη χώρα μας και να μην καταγραφεί η χιονοστιβάδα λουκέτων, που δυστυχώς, είναι ορατή.

Τι σημαίνει για την οικονομία μικρή, πολύ μικρή και μικρομεσαία επιχείρηση μεταποίησης. Πόσες είναι αυτές οι επιχειρήσεις στην Θεσσαλονίκη;

Αυτό που αποσπά το ενδιαφέρον είναι ο δημιουργικός ρόλος της μικρής, της πολύ μικρής και της μικρομεσαίας επιχείρησης. Ευελιξία, εγγύτητα στον πελάτη, συχνά καινοτομία είναι τα κλασικά πλεονεκτήματα της μικρομεσαίας επιχείρησης που αποτελούν σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε τους καθοριστικούς παράγοντες για την επιτυχή πορεία μιας επιχείρησης στην αγορά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν έναν από τους κυριότερους φορείς απασχόλησης στη χώρα μας.

Το ειδικό βάρος των ελληνικών ΜμΕ είναι μεγαλύτερο σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του SBA Fact Sheet for Greece της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανέρχονται σε 704.339 μονάδες και αντιστοιχούν στο 99,9% του συνόλου των επιχειρήσεων, απασχολούν πάνω από το 87% (87,3% ή 1.867.240 άτομα) των εργαζομένων στις επιχειρήσεις, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος εκτιμάται στο 66,8%, παράγουν το 75,1% της προστιθέμενης αξίας, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι στο 57,4%.

Σημειώνεται πως οι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας που σε επίπεδο ΜμΕ παρουσιάζουν τη σημαντικότερη ανάπτυξη είναι αυτοί των υπηρεσιών μεταφοράς και αποθήκευσης, καθώς και της μεταποίησης, με τον κλάδο των προϊόντων διατροφής να αποτελεί το σημαντικότερο υποτομέα.

Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης εκπροσωπεί περί τις 20.000 μικρομεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μεταποίησης και παροχής υπηρεσιών.

Ποια είναι τα προβλήματα των επιχειρήσεων σήμερα, κατά σειρά προτεραιότητας;

Με δεδομένο ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας εξακολουθούν να είναι αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό, η έλλειψη χρηματοδότησης αποτελεί το βασικότερο πρόβλημα τους. Κατά συνέπεια η υλοποίηση ενός μεγάλης έκτασης προγράμματος για τη στήριξή τους, είναι το μόνο που μπορεί να τις κρατήσει ζωντανές. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε πως οι επιχειρήσεις δοκιμάστηκαν από τη δεκαετή κρίση και έδωσαν μάχη για να κρατηθούν στη ζωή.

Αναγκαία είναι η θέσπιση ενός απλοποιημένου και σταθερού φορολογικού συστήματος, με βασικό χαρακτηριστικό την υιοθέτηση χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών.

Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, πέρα από τα διαχρονικά της προβλήματα έχει ανάγκη από περαιτέρω μέτρα για τα προβλήματα που έχουν προκύψει λόγω της πανδημίας.

Μέτρα, όπως η μείωση του ενοικίου, η επιστρεπτέα προκαταβολή, η αναστολή συμβάσεων εργασίας και η μετάθεση των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων παρείχαν μία μικρή ανακούφιση. Όμως η αναβολή των υποχρεώσεων δεν ισοδυναμεί με διαγραφή, απλώς μεταφέρει το πρόβλημα στο μέλλον. Θα πρέπει να υπάρξει η λεγόμενη συγχώρεση χρέους (debt forgiveness) δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στις πληγείσες από τον κορονοϊό επιχειρήσεις να διαγράψουν χρέη προς το Δημόσιο. Αναγκαία είναι η ύπαρξη των 120 δόσεων.

Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα που υλοποιεί η κυβέρνηση με πόρους του ΕΣΠΑ, μέσω των περιφερειών της χώρας για την ενίσχυση των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων με κεφάλαια κίνησης χωρίς επιστροφή, είναι μια θετική παρέμβαση. Ωστόσο, δεν αρκεί. Είναι απαραίτητο να υπάρξει σημαντική αύξηση των πόρων, ώστε να στηριχθούν αποτελεσματικά και στοχευμένα οι μικρές επιχειρήσεις. Παράλληλα θετικές προσδοκίες δημιουργεί, η διασφάλιση σημαντικών πόρων για την ελληνική οικονομία, από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ο ανταγωνισμός των ελληνικών προϊόντων με τα προϊόντα άλλων χωρών στην αγορά είναι ίσος, ή άνισος; Τι λύσεις υπάρχουν, και πώς αυτές οι επιχειρήσεις μπορούν να διαμορφώσουν το αύριο της επιχειρηματικότητας στην Θεσσαλονίκη;

Τα ελληνικά προϊόντα είναι υψηλής ποιότητας και αποκτούν ολοένα και περισσότερη αναγνωρισιμότητα. Ωστόσο είναι κομβικής σημασίας για την ελληνική οικονομία η δημιουργία τα επόμενα χρόνια μιας συμπαγούς παραγωγικής βάσης με ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά, που θα τροφοδοτεί τις διεθνείς αγορές, καθώς και την εγχώρια ζήτηση, βασισμένη σε επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και δη στη Θεσσαλονίκη.

Κύριο χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας είναι ότι αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Για αυτές τις επιχειρήσεις είναι πολύ δυσκολότερο να αποκτήσουν πρόσβαση στις ξένες αγορές, ιδιαίτερα τις μεγάλες, με συνέπεια να παραμένουν εγκλωβισμένες στην ελληνική αγορά.

Πώς μπορούν λοιπόν οι ΜμΕ να γίνουν έμμεσα ανταγωνιστικές ως κομμάτι μιας ευρύτερης παραγωγικής διαδικασίας υποκαθιστώντας κομμάτι των εισαγωγών;

Η απάντηση μπορεί να δοθεί από την ύπαρξη μιας ελληνικής εξαγωγικής αλυσίδας: οι ελληνικές ΜμΕ μπορούν να είναι τροφοδότριες μεγάλων εξαγωγικών επιχειρήσεων, που θα αποτελούν τον «εξαγωγικό κόμβο» για την προώθηση των ελληνικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο.

Η υποστήριξη της ελληνικής εξαγωγικής αλυσίδας μπορεί να γίνει με τη χρηματοδότηση επιχειρηματικών συνεργασιών, στις οποίες υποβάλλεται ένα business plan από πολλές εταιρείες και περιλαμβάνει μια παραγωγική αλυσίδα από πολλές ΜμΕ, που είναι ελληνικές ή δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, οι οποίες τροφοδοτούν μια μεγάλη επιχείρηση με έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό, κατά προτεραιότητα σε μεγάλες αγορές με υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα.

Το τελικό προϊόν χαρακτηρίζεται από υψηλή ελληνική προστιθέμενη αξία. Οι ΜμΕ μπορούν να εκμεταλλευθούν έμμεσα τα δίκτυα διανομής και προώθησης της εξαγωγικής επιχείρησης στις διεθνείς αγορές.

Τα επιχειρηματικά πάρκα και τα κέντρα logistics πώς θα συνέβαλλαν στα σχέδια ανάπτυξης του κλάδου. Τι θα προτείνατε να γίνει;

Το ΒΕΘ έχει κατά επανάληψη προτείνει σε μια προσπάθεια τόνωσης της ανάπτυξης και των επενδύσεων:

-τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) εντός των ελληνικών συνόρων ως ένα μέτρο άμεσης δράσης για την προσέλκυση ελληνικών και ξένων επενδύσεων, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την τόνωση της τοπικής ανάπτυξης

-τη δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων που αποτελεί μια καθιερωμένη πρακτική διεθνώς, για την προσέλκυση επενδύσεων και τη στήριξη της βιομηχανικής παραγωγής και του εμπορίου

Μήπως, όμως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για αλλαγές επιχειρηματικών μοντέλων;

Σε μια εποχή όπου οι συνθήκες λειτουργίας της αγοράς αλλάζουν δραματικά, η ανάγκη μετασχηματισμού των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αξίζει να επενδύσουμε σε αυτή την προσπάθεια, παρέχοντάς τους τα εργαλεία αλλά και τη γνώση, ώστε όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να προσαρμοστούν με επιτυχία στις απαιτήσεις της επόμενης ημέρας.

Για να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χρειάζονται εξειδικευμένη υποστήριξη, προσαρμοσμένη στα μεγέθη και στις ανάγκες τους. Η υποστήριξη αυτή μπορεί να αφορά στην άντληση χρηματοδότησης, την κατάρτιση επιχειρηματικής στρατηγικής, τον ανασχεδιασμό της εφοδιαστικής αλυσίδας, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την κυβερνοασφάλεια, τις πολιτικές ανθρώπινου δυναμικού, τη χρηματοοικονομική και λογιστική πληροφόρηση κ.ά.

Η ψηφιακή και η πράσινη οικονομία ακουμπά τις επιχειρήσεις μέλη σας. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μίας μικρής ψηφιοποιημένης μικρής εταιρείας μεταποίησης από μία μη ψηφιοποιημένη. Πώς πρακτικά μπορεί να αποδώσει το μοντέλο αυτό;

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων αποτελεί τη σημαντικότερη πρόκληση για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σήμερα και στο μέλλον.

Ζούμε ήδη στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας. Με τις ψηφιακές τεχνολογίες να ανατρέπουν υφιστάμενες οργανωτικές δομές και μοντέλα, να δημιουργούν νέα εργαλεία και διαδικασίες, νέα πρότυπα επιχειρηματικής ανάπτυξης.

Σε αυτό το περιβάλλον, η εφαρμογή και η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών δεν αποτελεί πλέον προαιρετική επιλογή για τις επιχειρήσεις. Είναι παράγοντας επιβίωσης.

Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις που έχουν ψηφιοποιήσει τις λειτουργίες τους είχαν σε μεγαλύτερο βαθμό νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες κατά τη διάρκεια της εφαρμογής μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας. Μάλιστα, οι περισσότερο ψηφιοποιημένες επιχειρήσεις εξασφάλισαν υπερδιπλάσιες επιχειρηματικές ευκαιρίες σε σύγκριση με τις λιγότερο ψηφιοποιημένες.

Τα οφέλη της ψηφιοποίησης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είναι πολλαπλά. Χάρη σε αυτήν, μπορούν να τονώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να διευρύνουν την πρόσβαση τους στην αγορά και να βελτιώσουν τις σχέσεις με τους πελάτες τους.

Πράσινη, βιώσιμη, κυκλική οικονομία, πώς μπορεί να εφαρμοστεί αυτό στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και ποιες θα είναι οι επιδράσεις;

Η υιοθέτηση δράσεων κυκλικής οικονομίας από τις επιχειρήσεις, είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα της αναπτυξιακής κατεύθυνσης, στην οποία πρέπει να κινηθούν οι επιχειρήσεις τόσο για την αναζήτηση της βιωσιμότητας, όσο και για τη γενικότερη συμβολή τους στη δημιουργία του νέου αναπτυξιακού υποδείγματος της χώρας.

Η κυκλική οικονομία αποτελεί ταυτόχρονα ευκαιρία και ανάγκη τόσο σε οικονομικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, ενώ ταυτόχρονα συνιστά όχημα μέσω του οποίου η περιοχή μας θα έρθει ακόμα πιο κοντά στο μεγάλο στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης.

Ποια η σημασία της ανάπλασης της ΔΕΘ

Η ανάπλαση του εκθεσιακού κέντρου της Θεσσαλονίκης είναι ένα θέμα κομβικής σημασίας, που θα επηρεάσει όχι μόνο τη λειτουργία της ΔΕΘ, αλλά και της ίδιας της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες, αναδεικνύοντας το σύνολο των αναπτυξιακών και παραγωγικών της δυνάμεων.

Επί της ουσίας πρόκειται για μία παρέμβαση μητροπολιτικού επιπέδου, η οποία θα λειτουργήσει ως καταλύτης ανάπτυξης, ως τοπόσημο για την πόλη και ενισχυτικό παράγοντα εξωστρέφειας και δημιουργίας branding για τη Θεσσαλονίκη.