Αποστολή του MBA: Ανάπτυξη ηγετών και όχι μόνο μάνατζερ

Η επιτυχία τους σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες δεν εξασφαλίζεται μόνο από τους μάνατζερ, δηλαδή τα στελέχη που έχουν τις ικανότητες να προγραμματίζουν, να οργανώνουν, να ελέγχουν, να παίρνουν αποφάσεις, να αναθέτουν καθήκοντα και εργασίες στους συνεργάτες τους, να δίνουν εντολές, να σχεδιάζουν διαδικασίες και συστήματα, να θέτουν στόχους και να μετρούν τα αποτελέσματα. Όλα αυτά είναι αναγκαία συνθήκη αλλά όχι ικανή για την επιβίωση και την επιτυχία σε ταραγμένους καιρούς. Ταυτόχρονα με αυτά απαιτείται από τα στελέχη, να ασκούν αποτελεσματική ηγεσία, δηλαδή να θέλουν να ξέρουν και να μπορούν να λειτουργούν και ως ηγέτες. Αυτό πρακτικά σημαίνει στελέχη που σκέφτονται έξω από το κουτί, δηλαδή δημιουργικά και καινοτομικά και που κάνουν τους ανθρώπους τους να θέλουν να δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για εξαιρετικές επιδόσεις, κάνοντας τα σωστά πράγματα σωστά και έξυπνα.

Ο ηγέτης κερδίζει αυτό που δεν αγοράζεται από τους ανθρώπους, που είναι το μυαλό, η ψυχή και η καρδιά τους, η δέσμευση, η πρωτοβουλία, ο ενθουσιασμός, η αυτοπεποίθηση, το πάθος, η έμπνευση και η ισχυρή θέληση για εξαιρετικές προσπάθειες και επιδόσεις. Ο ηγέτης εμπνέει τους ανθρώπους μέσω οράματος και την ενστέρνιση αξιών, τους κινητοποιεί μέσω υλικών και άυλων κινήτρων, τους αναπτύσσει, τους διαμορφώνει την κατάλληλη κουλτούρα, τους κάνει να συνεργάζονται σαν μια γροθιά, τους καθοδηγεί, τους ενθαρρύνει, τους εμψυχώνει, τους φροντίζει και τους υποστηρίζει. Ταυτόχρονα, ο ηγέτης αμφισβητεί την κατεστημένη κατάσταση, σχεδιάζει και υλοποιεί μικρές και μεγάλες βελτιωτικές αλλαγές και καινοτομίες. Υπηρετεί τους ανθρώπους του και μέσω αυτών επιτυγχάνει εξαιρετικά αποτελέσματα για το κοινό καλό των εργαζομένων, των πελατών, των μετόχων, ολόκληρης της κοινωνίας.

Σύμφωνα με αυτά, το αποτελεσματικό μάνατζμεντ αποτελεί προαπαιτούμενο για την επιβίωση και την επιτυχία των επιχειρήσεων και των οργανισμών. Όμως ο κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας που κάνει τη διαφορά είναι η ηγεσία. Γι’ αυτό τα προγράμματα των MBA παγκοσμίως πρέπει να έχουν ως αποστολή την ανάπτυξη των ηγετικών ικανοτήτων και αρετών των σπουδαστών. Κρίσιμες ηγετικές ικανότητες είναι η συστημική σκέψη, η κατανόηση της μικρής και της μεγάλης εικόνας, των αλληλοεπιδράσεων και του ταιριάσματος των μερών που συνθέτουν την ολότητα, η δημιουργική και καινοτομική σκέψη, η επιδραστική επικοινωνία και η πειθώ μέσω ήθους, πάθους και λόγου, οι ικανότητες που αφορούν την κινητοποίηση, τη διαμόρφωση της κουλτούρας, της καθοδήγησης, της υλοποίησης αλλαγών, το χτίσιμο της ομάδας, την επιλογή σωστών συνεργατών και την ανάπτυξή τους. Η ανάπτυξη αυτών των ικανοτήτων όμως προϋποθέτει την ανάπτυξη των ηγετικών αρετών, όπως είναι η πρόδραση (proactiveness) και η προνοητικότητα, η αυτοπεποίθηση, η αυτοκυριαρχία, η συναισθηματική και υπαρξιακή νοημοσύνη, η ανθεκτικότητα, η γενναιότητα και η τόλμη, το θάρρος και το κουράγιο, η επιμονή και η εστίαση σε αποτελέσματα, η αμφιδεξιότητα (ambidexterity), η πολυμηχανία (versatility) και η ευρηματικότητα (resourcefulness), η ακεραιότητα και η ταπεινότητα (humility). Το περιεχόμενο των προγραμμάτων και των μαθημάτων των MBA οφείλουν να εστιάζουν ιδιαίτερα στην ανάπτυξη όλων αυτών των ηγετικών ικανοτήτων και αρετών. Εκτός όμως αυτού, ιδιαίτερη σημασία έχουν οι μέθοδοι εκπαίδευσης που χρησιμοποιούνται. Προφανώς, η λιγότερο αποτελεσματική είναι η διδασκαλία και οι διαλέξεις και η περισσότερο αποτελεσματική είναι οι εργαστηριακές μέθοδοι, όπως για παράδειγμα οι ομαδικές και ατομικές εργασίες, τα παίγνια, η υπόδηση ρόλων και οι μελέτες πραγματικών περιπτώσεων (case studies).

Στο Executive MBA του New York College από το κρατικό Βρετανικό Πανεπιστήμιο University of Bolton, προσπαθώ και εγώ προσωπικά ως Διευθυντής και ως διδάσκων των μαθημάτων Μάνατζμεντ και Ηγεσίας καθώς και οι υπόλοιποι καθηγητές, να κάνουμε πράξη όσα προαναφέρθηκαν και σύμφωνα με τις αξιολογήσεις των σπουδαστών το επιτυγχάνουμε σε σημαντικό βαθμό.