Η ανάγκη για ηγέτες ξανά στο προσκήνιο

Ηγέτες vs Διαχειριστών

Στα τέλη του 20^ου και στις αρχές του 21^ου αιώνα, άρχισε η συζήτηση για το κατά πόσο είναι απαραίτητοι οι ηγέτες και εάν τελικά αυτό που πραγματικά έχει ανάγκη η ανθρωπότητα είναι οι διαχειριστές. Εύλογο ερώτημα. Τα συσσωρευμένα λάθη των ηγετών σε πολλούς τομείς, ο τρόπος επικοινωνίας και συμπεριφοράς τους, που πλέον δεν ήταν συμβατός με το κοινό στο οποίο ηγούταν, και γενικά η αδυναμία να ακολουθήσουν τις τάσεις της νέας εποχής, το έφεραν στο προσκήνιο. Ουσιαστικά, όμως, ήταν ένα ψευδοερώτημα για το οποίο υπεύθυνοι ήταν οι ίδιοι οι ηγέτες.

Το πραγματικό ερώτημα δεν ήταν «εάν είναι απαραίτητοι πλέον οι ηγέτες» αλλά «ποιο είδος ηγετών είναι πλέον το κατάλληλο». Άλλωστε, ο άνθρωπος πάντα είχε και έχει την ανάγκη για κάποιον ο οποίος θα τον εμπνεύσει, θα ταυτιστεί μαζί του, θα του δώσει ελπίδα, θα τον κάνει να νιώσει ασφαλής και θα παρέχει πειστικές λύσεις στα προβλήματα του. Σίγουρα, όμως, όχι κάποιον που θα εκμεταλλευτεί αυτή την ύπαρξη αναγκών προς όφελος του ιδίου. Σίγουρα κάποιον που θα διαθέτει τις δεξιότητες και ικανότητες για να καλύψει τις προαναφερόμενες ανάγκες του. Όταν, λοιπόν, ο ηγέτης δύναται να καλύψει ένα τόσο σημαντικό αριθμό αναγκών, αναδεικνύεται αυτόματα το μέγεθος της σπουδαιότητας και της ευθύνης του ταυτόχρονα.

Τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων ηγετών

Οι δύο τελευταίες κρίσεις, οικονομική και υγειονομική, έχουν καταστήσει επιτακτική την ανάγκη ανάδειξης νέων ηγετών. Ανθρώπων που θα βγουν μπροστά και θα δείξουν το δρόμο. Ανθρώπων που θα έχουν το όραμα, αλλά και τον τρόπο για την μετάβαση με ασφάλεια στην επόμενη εποχή. Μία εποχή στην οποία ο άνθρωπος θα βρίσκεται στο επίκεντρο. Μία εποχή με καλύτερες συνθήκες διαβίωσης σε όλα τα επίπεδα (οικονομία, υγεία, περιβάλλον, κοινωνία, ασφάλεια). Για να γίνει αυτό, οι εν δυνάμει ηγέτες, οφείλουν να διδαχθούν από τα λάθη του παρελθόντος και να προσαρμοστούν ανάλογα. Τι σημαίνει αυτό; Αρχικά θα πρέπει να δείξουν περισσότερη αποφασιστικότητα και να μετριάσουν την πολιτική. Οπωσδήποτε χρειάζεται και η πολιτική, αλλά όχι εις βάρος των ορθών, απαραίτητων και έγκαιρων λύσεων. Δεν υπάρχει περιθώριο για επιπλέον χάσιμο χρόνου, λόγω πολιτικής. Ο χρόνος τρέχει με μεγάλη ταχύτητα και αυτό έχει ως συνέπεια οι κρίσεις να διαδέχονται η μία την άλλη ανάλογα. Εξάλλου, και η υπομονή των ανθρώπων έχει εξαντληθεί.

Μία άλλη προσαρμογή που οφείλουν αφορά στην εσφαλμένη αντίληψη που αναπτύχθηκε σχετικά με το προφίλ του ηγέτη. Δηλαδή, ότι αυτός πρέπει να είναι πολύ σοβαρός, απρόσιτος και αυθεντία σε ότι λέει και κάνει. Ήταν χαρακτηριστικά που προέκυπταν a priori από τον τίτλο και την θέση του. Όμως, όπως πολύ σωστά έχει πλέον αποσαφηνιστεί, τον ηγέτη δεν τον κάνει ο τίτλος και η θέση του, αλλά ο τρόπος και ο βαθμός στον οποίο επηρεάζει τους συνανθρώπους του, ανεξαρτήτως αυτών. Ιδιαίτερα, στο σύγχρονο περιβάλλον, όπου το άτομο αναζητά την ανθρωπιά, την αλήθεια με επιχειρήματα, την ειλικρινή επικοινωνία, τον σεβασμό στα συναισθήματα και τις απόψεις του, ένας ηγέτης παλαιάς κοπής δεν έχει θέση.

Ο σκοπός του σύγχρονου ηγέτη

Αυτό που θα βοηθούσε τον σύγχρονο ηγέτη να κάνει την μεταλλαγή του και να προσαρμοστεί στις ανάγκες της νέας εποχής, είναι η τοποθέτηση του ανθρώπου στο κέντρο των πάντων. Ο σκοπός του θα πρέπει να είναι ο άνθρωπος. Τα επιμέρους, όπως η οικονομία, το περιβάλλον, η υγεία, η κοινωνία θα πρέπει να είναι οι στόχοι, που εάν επιτευχθούν, θα έχουν ως αποτέλεσμα την βελτίωση διαβίωσης του ανθρώπου. Άλλωστε, για αυτόν δεν γίνονται τα πάντα; Για παράδειγμα, εάν η οικονομία κινηθεί ορθολογικά, δεν θα μειωθεί η φτώχεια; Εάν η κοινωνία έχει αρχές και αξίες, δεν θα μειωθεί η βία και η ανισονομία; Εάν δεν υπάρχει ρύπανση του περιβάλλοντος, τότε ο άνθρωπος, δεν θα έχει ένα πιο υγιεινό και ασφαλές περιβάλλον διαβίωσης; Όλα λοιπόν γίνονται από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο.

Έπαψε ποτέ η ανάγκη για ηγέτες;

Το συμπέρασμα που προκύπτει, είναι, ότι ποτέ δεν έπαψε ή θα πάψει η ανάγκη για ανάδειξη ηγετών. Αυτό, όμως, που κρίνεται αναγκαίο είναι η προσαρμογή και η μεταλλαγή αυτών βάσει των εκάστοτε αναγκών, με μόνη σταθερά την ανθρωποκεντρική προσέγγιση και σκέψη. Είναι αποκλειστικά στο χέρι των ιδίων να μην προκύψει ξανά η αμφισβήτηση για την αναγκαιότητα τους και να μην αφήσουν περιθώριο για ψευδοερωτήματα αναγκαιότητας μεταξύ ηγετών και διαχειριστών όπως και σύγκρισης αυτών.