Πάει ο παλιός ο χρόνος...

Σκέψου μόνο πόσες ανθρώπινες ζωές γεννιούνται αυτή τη στιγμή και πόσες φεύγουν. Πόσοι πίνουν άνετα τον απολαυστικό ζεστό καφέ τους και πόσοι αναζητούν νερό για να επιβιώσουν. Εσύ που διαβάζεις... Κοίταξε το ρολόι σου, τσέκαρε την ώρα και αφέσου στον χρόνο. Νιώσε την έκσταση αυτής της μοναδικής στιγμής, τη μυστική συμφωνία μιας καρμικής συμπαιγνίας.

«Χρόνος». Η τέταρτη διάσταση που εξουσιάζει τις ζωές μας, μια θεμελιώδη μονάδα του Σύμπαντος που δεν έχει επιλυθεί με επάρκεια ακόμα και απ’ τα ιερά τέρατα της Αστροφυσικής και Κοσμολογίας. Και αν δεν υπήρχε ο χρόνος; Διασκεδαστική εκδοχή θα έλεγα, μόνο που στην περίπτωση αυτή ο άνθρωπος θα ζούσε αποκομμένος απ’ την Συμπαντική του Ζωή - γεγονός που ισοδυναμεί με θάνατο ή θα παρέμενε εγκλωβισμένος σε κάποιο επίπεδο της 3ης διάστασης.

Για την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού, κατέστη επιτακτική ανάγκη μαθηματικοποιήσης του άχρονου χρόνου και εκκοσμίκευσης της αφηρημένης του έννοιας. Αντιλαμβανόμαστε όλοι πόσο διαρκούν 8 εργάσιμες ώρες ή 7 ώρες ύπνου. Όλοι συμμετέχουμε στο χτύπημα του ίδιου ρολογιού και κάθε επόμενο διάστημα είναι ίσο με το προηγούμενο. Ο λεγόμενος γραμμικός χρόνος, ίδιος για όλους, αρπάζει τα γεγονότα και τα επανατοποθετεί στον άξονα του ανθρώπινου ημερολογίου.

Υπάρχει άραγε η εκδοχή πως ο χρόνος κυλά διαφορετικά σε συγκεκριμένες καταστάσεις; Η αντίληψή που έχουμε σαν άνθρωποι για αυτόν, επηρεάζεται από μεταβαλλόμενες παραμέτρους; Ο χρόνος είναι ελαστικός και μπορεί να εκταθεί και να συρρικνωθεί μέσω της πολύ γρήγορης κίνησης, θα επικαλεστεί ένας φυσικός βάσει της διάσημης εξίσωσης του Αϊνστάιν E=mc². Ρωτώντας έναν γιατρό για την έννοια του χρόνου, θα μας ανέλυε το πώς η λειτουργία του υποθαλάμου στον εγκέφαλο συντονίζει, χάρη στις ορμόνες που παράγει, το βιολογικό μας ρολόι και τον κιρκάδιο ρυθμό όλων των έμβιων όντων. Οι νευροεπιστήμονες και οι ψυχολόγοι απ’ την άλλη, θα συνέδεαν άρρηκτα τη ροή του χρόνου με τα συναισθήματα και την προσοχή μας.

Χαζεύοντας από το παράθυρο του σπιτιού, η προσοχή μου ξαφνικά διασπάστηκε και εστιάστηκε σε έναν μεσήλικα, κουρασμένο άντρα, ο οποίος άπλωνε το χέρι να ζητιανέψει, ενώ την ίδια στιγμή ένας καλοντυμένος νεότερος άντρας περνούσε από δίπλα του απλώνοντας με τον ίδιο τρόπο το δικό του χέρι, να δει την ώρα. Χρόνος διαφορετικός για τον καθένα; Ίσως και ναι. Ο «υποκειμενικός χρόνος» μετρά διαφορετικά για τον δράστη που μόλις διαπράττει μια ληστεία, σε αντίθεση με τον οδηγό που έχει κολλήσει στο κυκλοφοριακό χάος.

Μοιάζει σαν να έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να βγαίνει στον δρόμο χωρίς μάσκα, χωρίς sms, χωρίς το νου μου στην ώρα. Και ίσως δεκαετίες από τότε που κόλλησα μέσα στο διαμέρισμά μου παρέα με τον υπολογιστή και τις γλάστρες μου. Ξεχειλίζοντας αβεβαιότητα για το αύριο και βάζοντας στην κατάψυξη τους στόχους μου για το μέλλον.

Συναισθήματα... Άμεσα συνυφασμένα δομικά με την ροή του χρόνου. Κάθε φορά που περνάμε ευχάριστα, ο χρόνος φαντάζει να περνά τόσο γρήγορα, ενώ αντίθετα αρνητικά συναισθηματικά γεγονότα είναι ικανά να παράγουν ένα αποτέλεσμα διαστολής του χρόνου και έτσι αντιλαμβανόμαστε πως τα λεπτά κυλούν αργά και βασανιστικά. Ίσως και ορισμένα από τα συναισθήματα που προκαλεί η πανδημία μπορούν να μιμηθούν την εμπειρία των ανθρώπων που πάσχουν από κατάθλιψη. Απώλεια ενδιαφέροντος για αρχή, ακολουθούν η θλίψη, η μελαγχολία και κλείνουμε με απελπισία. Και προφανώς, μέσα σε μια κοινωνία απελπισμένων ανθρώπων, ο χρόνος δεν θα ευσπλαχνιστεί, ούτε θα αρχίσει να μοιράζει επιδοτούμενα προγράμματα για extra στιγμές ζωής.

Δεν εξανθρωπίζεται ο χρόνος,. Οι δείκτες του ρολογιού, η Γη και οι πλανήτες θα συνεχίζουν να περιστρέφονται αδυσώπητα, αδιαφορώντας για τα όσα εκτυλίσσονται γύρω τους.

Όπως όλα τα όμορφα γεγονότα στις ζωές μας βέβαια περνούν, έτσι και τα άσχημα κάποτε θα τελειώσουν. Με μεγαλύτερη επιβράδυνση, όμως θα ξεχαστούν. Θα χαθούν απ’ τη σκηνή που διαδραματίζεται το παρόν και θα αποθηκευτούν στα άλμπουμ του χθες. Αλήθεια, πόσοι από εμάς ζούμε στο παρόν; Προφανώς ελάχιστοι, καθώς του δίνουμε αξία μόνο όταν γίνει παρελθόν. Αφήνουμε τα λεπτά να περνούν ανεκμετάλλευτα, στον βωμό της ανυπομονησίας μας για το «υποτιθέμενο» καλύτερο αύριο.

Κι όμως... Λίγα δευτερόλεπτα ήταν αρκετά για να σχηματιστεί το Σύμπαν μας μέσα απ’ την Μεγάλη Έκρηξη του Big Bang. Να ανακαλύψει ο Αρχιμήδης τη γνωστή Αρχή της Άνωσης και ένα μήλο να δώσει το έναυσμα στον Νεύτωνα να αναπτύξει τη θεωρία της Βαρύτητας. Να σκοτωθούν αμέτρητοι άνθρωποι από ένα αιφνίδιο τρομοκρατικό χτύπημα και ένα ωάριο να γονιμοποιηθεί, δημιουργώντας ζωή.

Λίγα δευτερόλεπτα αρκούν, έτσι ώστε σαν σύγχρονοι «Αϊνστάιν» καταφέρουμε να ανακαλύψουμε την δική μας Κοσμοθεωρία για τον χρόνο μας. Μια έξυπνα δομημένη εξίσωση σύμφωνα με την οποία κάθε χτύπος του ρολογιού θα μας κάνει καλύτερους απ’ τον προηγούμενο. Ας συντονίσουμε επιτέλους τους δείκτες του ρολογιού με τους παλμούς της καρδιάς μας και ας Ζήσουμε. «Πάει ο παλιός ο χρόνος» και μπροστά μας ανοίγεται ένας Νέος χρόνος γεμάτος γεύσεις, μυρωδιές, ανθρώπους, συναισθήματα και εκπλήξεις που ανυπομονούν για μια συνάντηση μαζί μας. «Μια αστραπή η Ζωή μας, μα προλαβαίνουμε…» Νίκος Καζαντζάκης.