TechReport: Οι μεγάλες πλατφόρμες, ο Trump και το παγκόσμιο χωριό μας

Μετά το συμβάν, άρχισαν να αφαιρούν και να μπλοκάρουν περιεχόμενο, το οποίο σχετιζόταν και με τον απερχόμενο Αμερικανό Πρόεδρο, Donald Trump, και την «υποκίνηση» που αναφέρεται πως οδήγησε (και) στα τεκταινόμενα μέσα και έξω από το Καπιτώλιο. Για παράδειγμα, Facebook και Instagram μπλόκαραν τον Trump «επ' αόριστον» (και τουλάχιστον έως ότου ο Joe Biden αναλάβει τα καθήκοντα του), ενώ το Twitter μόνιμα.

Η επιρροή των διαδικτυακών πλατφόρμων, όπως το Facebook και το Twitter, είναι κάτι που σίγουρα θα συνεχίσει να μας απασχολεί στο μέλλον. Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την «καλή» τους πλευρά: κατάφεραν να συνδέσουν τον κόσμο, να προσφέρουν ευκαιρίες, να φέρουν στην επιφάνεια ταλέντα και γνώσεις, να κάνουν πιο εύκολες τις επικοινωνίες μας. Να κάνουν το internet ένα πραγματικά «παγκόσμιο χωριό».

Αλλά, μέσα σε αυτόν τον παγκόσμιο και αναδυόμενο ρόλο τους, ήταν βέβαιο πως θα προέκυπταν και ζητήματα, αμφιλεγόμενες ενέργειες, συζητήσιμες αποφάσεις. Για παράδειγμα, Facebook και Twitter, μετά από μια ολόκληρη τετραετία, κατέληξαν να πάρουν τα αυστηρότερα μέτρα τους 10 ημέρες πριν ο Trump παραδώσει στον Biden. Όταν πια το ποτήρι είχε ξεχειλίσει, θα πει κάποιος. «Και την πίτα ολόκληρη...» θα πει κάποιος άλλος.

Αν ο απερχόμενος Πρόεδρος βοήθησε σε κάτι τις συγκεκριμένες πλατφόρμες, ήταν στο να δοκιμάσουν και να βρουν τα όρια τους. Να αναρωτηθούν «τι κάνουμε τώρα;». Πριν τον Trump, κανείς δεν περίμενε πως θα έρθει η στιγμή που μια υπηρεσία όπως το Facebook θα μπλόκαρε έναν Αμερικανό Πρόεδρο. Θα ήταν ανέκδοτο, ανήκουστο. Για αυτό και αναρωτιέται κανείς αν δεν ήταν ο Αμερικανός Πρόεδρος αλλά κάποιος άλλος στη θέση του, πότε θα είχε έρθει το «μπλοκ».

Ο Trump φεύγει, η επιρροή της κοινωνικής δικτύωσης, όμως, παραμένει. Πώς θα χρησιμοποιήσουν οι πλατφόρμες όσα έμαθαν όλα αυτά τα χρόνια, σε ένα ιδιότυπο «βλέποντας και κάνοντας»; Πόσο υπόλογες θα πρέπει να είναι, ποια μέτρα θα πρέπει να εφαρμόζουν, πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζονται, ποιος ο ρόλος των διαχειριστών, του κράτους, των χρηστών κτλ; Ο χρόνος θα δείξει. Και είναι σίγουρο πως θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες για να το δείξει.

Την περασμένη εβδομάδα, άλλωστε, το Facebook προχώρησε σε μια ακόμη αλλαγή στην πλατφόρμα του: αφαίρεσε τα likes από τις σελίδες, εστιάζοντας στους followers. Σύμφωνα με το ίδιο «σε αντίθεση με τα likes, οι followers μιας σελίδας αντιπροσωπεύουν τα άτομα που μπορούν να λαμβάνουν ενημερώσεις από τις σελίδες» κάτι που, όπως αναφέρεται, προσφέρει μια ισχυρότερη ένδειξη της βάσης των «θαυμαστών».

Ναι, οι followers είναι εκείνοι που έχουν την μεγαλύτερη πιθανότητα να δουν το περιεχόμενο μιας σελίδας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, υπάρχει μια άλλη κατηγορία που μπορεί να δει με περισσότερη σιγουριά το περιεχόμενο που επιθυμεί κάποιος: εκείνοι που στοχεύονται από κάποια διαφήμιση. Εκείνοι στους οποίους η πλατφόρμα και ο διαφημιζόμενος έχουν στοχεύσει.

Εκεί είναι η δύναμη του Facebook, ασχέτως αν κάποιος έχει κάνει like, follow ή οτιδήποτε άλλο. Και εκεί, σε συνδυασμό και με το θέμα του Trump, είναι που περιπλέκονται τα πράγματα: αχανείς πλατφόρμες, με περιεχόμενο που «παλεύει» να φανεί, μέσα σε moderation (που απαιτείται), σε μια παράλληλη διαδικασία monetization κάθε πτυχής. Μια μεγάλη άσκηση με «πραγματικά πυρά», που προσπαθεί να κρατήσει τις δικές της ισορροπίες.

Πολλά ερωτηματικά: πότε έρχεται η στιγμή που ξεχειλίζει το ποτήρι και ποιος αποφασίζει για αυτό; Πόσες φορές μπορεί κάποιος να ισχυριστεί κάτι μέχρι να πρέπει να αφαιρεθεί; Ποιος αλγόριθμός εμφανίζει ή εξαφανίζει κάτι; Τίνος τα λεγόμενα έχουν περισσότερη βαρύτητα για moderation; Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνεται monetization; Ερωτήματα στα οποία κάθε πλευρά μπορεί να δώσει τις δικές της απαντήσεις.

Εν κατακλείδι: σε έναν κόσμο που ο χρήστης έχει πεπερασμένο χρόνο, διάθεση και δυνατότητες να δει κάτι, οι απαντήσεις σε ερωτήματα όπως το τι, το πώς και το γιατί «εκτίθεται» σε κάτι αποκτούν καίρια σημασία. Και «ξεκλειδώνουν» άπειρες δυνατότητες, για όσους έχουν τα «κλειδιά» ή ξέρουν πώς να κινούνται στις πόρτες που είναι «ξεκλείδωτες».