Όσοι «σέρφαραν» στο παγκόσμιο διαδίκτυο στα μέσα της δεκαετίας του '90, δεν ξεκινούσαν την διαδρομή τους από μια σελίδα όπως εκείνες των Google και Facebook. Η αρχή γινόταν από μια άλλη ηλεκτρονική διεύθυνση: εκείνη ενός διαδικτυακού κολοσσού που από μεγαθήριο κατέληξε να χάσει τον δρόμο του και, σήμερα, να έχει σχεδόν ξεχαστεί η επιρροή του.
Είναι Ιανουάριος του 1994 και δύο μεταπτυχιακοί φοιτητές ηλεκτρολογίας μηχανολογίας του Stanford, οι Jerry Yang και David Filo, δημιουργούν μια ιστοσελίδα με την (μάλλον όχι ιδιαίτερα επιτυχημένη) ονομασία «Jerry and David's guide to the World Wide Web». Επί της ουσίας, αυτή αποτελεί έναν διαδικτυακό κατάλογο άλλων ιστοσελίδων, οι οποίες είναι οργανωμένες ιεραρχικά, σε κατηγορίες, υποκατηγορίες κτλ.
Λίγους μήνες μετά, η υπηρεσία θα μετονομαστεί στο «πιασάρικο» «Yahoo!», ενώ τον Ιανουάριο του 1995 θα καταχωρηθεί και το domain name yahoo.com. Αυτό, σύμφωνα με τις σχετικές αναφορές, σημαίνει «Yet Another Hierarchically Organized Oracle» ή «Yet Another Hierarchical Officious Oracle». Οι ίδιοι λένε πως το επέλεξαν γιατί τους άρεσε ότι χρησιμοποιούνταν στην αργκό φοιτητών για να περιγράψει εκείνους που κατάγονταν από την επαρχία.
Το 1995 είναι και η χρονιά που η υπηρεσία θα προσθέσει και δυνατότητα αναζήτησης στον κατάλογο, το Yahoo Search, κάτι που την μετεξέλιξε στην πρώτη δημοφιλής διαδικτυακή υπηρεσία στην ιστορία. Από εκεί και πέρα, η Yahoo συνέχισε να αναπτύσσεται και να προσθέτει υπηρεσίες, δημιουργώντας ένα brand που όμοιο του δεν υπήρχε εκείνη την εποχή. Αυτό που σήμερα είναι κλισέ, με τα στελέχη σε startups που φοράνε παντόφλες και σορτσάκι, ήταν η πραγματική κουλτούρα της.
Για παράδειγμα, οι υπάλληλοι κοιμόντουσαν στα γραφεία αφού είχαν περάσει μια ολόκληρη νύχτα ανανεώνοντας την κεντρική σελίδα ή γράφοντας κώδικα για κάποια νέα λειτουργία, ενώ, για το ευρύ κοινό ήταν εκείνη η εταιρεία με τις αστείες διαφημίσεις, την ατάκα «Do You Yahoo?» και τον «λαρυγγισμό» «Ya-HOOO-ooo». Άλλωστε, αυτός, που τον φωνάζαν όλοι, θα την βάλει στα βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες δύο φορές, με εκατοντάδες ανθρώπους να φωνάζουν όλοι μαζί «Ya-HOOO-ooo».
Στόχος της παρέμενε πάντα να συγκεντρώσει όλες τις πληροφορίες σε ένα σημείο, ώστε οι χρήστες να μην φεύγουν για να βρουν αλλού αυτού που ψάχνουν. Πρόσθεσε ειδήσεις, αθλητικά, χρηματιστήριο, αγγελίες, ηλεκτρονικό εμπόριο, παιχνίδια, ταξίδια, χάρτες, την έκδοση Yahooligans για παιδιά, δυνατότητα παραμετροποίησης της κεντρικής βάσει των αναγκών του χρήστη και άλλα πολλά. Άλλωστε, ήταν εκείνη που καθιέρωσε και το διαφημιστικό μοντέλο pay-per-click.
Σημαντικό κομμάτι της ιστορίας είναι και οι εξαγορές. Αυτές που έκανε και πέτυχαν ή απέτυχαν, αυτές που δεν έκανε, αλλά και οι φορές που αρνήθηκε να εξαγοραστεί. Για παράδειγμα, η Yahoo, από το 2000, χρησιμοποιούσε την Google για τα αποτέλεσμα της αναζήτησης. Λίγα χρόνια πριν, οι δημιουργοί της Google, Sergey Brin και Larry Page, είχαν φτάσει στον συνδημιουργό της Yahoo, David Filo, για να του πουλήσουν την τεχνολογία τους έναντι 1 εκατ. δολαρίων. Εκείνος, τους πρότεινε να κάνουν την δική τους επιχείρηση. Το 2002 χάθηκε άλλη μια ευκαιρία εξαγοράς της Google, έναντι 3 δισ. δολαρίων, καθώς η τελευταία ήθελε 5.
Η Yahoo είχε ευκαιρίες να εξαγοράσει και άλλες υπηρεσίες, όπως τα eBay και YouTube, ενώ έπεσε στο τραπέζι και μια πιθανότητα εξαγοράς της Apple, δύο χρόνια πριν η τελευταία παρουσιάσει το iPhone. Βρέθηκε σε διαπραγματεύσεις εξαγοράς ακόμη και του Facebook, το 2006, έναντι 1,1 δισ, με τον Zuckerberg να αποχωρεί από αυτές όταν η μετοχή έπεσε και το ποσό μειώθηκε στα 800 εκατομμύρια δολάρια (αν και οι σχετικές αναφορές θέλουν τον ιδρυτή της Facebook να μην σκέφτεται ποτέ σοβαρά το ενδεχόμενο πώλησης).
Η Yahoo ήταν εκεί που μετά έφτασαν άλλοι για να παρουσιάσουν τις ιδέες τους. Πριν από το YouTube υπήρχε το Broadcast.com, που αργότερα έγινε Yahoo TV. Πριν το Instagram υπήρχε το Fickr. Πριν το Evernote και το Onenote, το Yahoo Notebook. Και πριν από το Spotify και το Apple Music, υπήρχε το Yahoo Music. Πολλά από τα παραπάνω έφτασαν στα χέρια της μετά από εξαγορές, σε μια προσπάθεια να μαζέψει υπό την ομπρέλα της ότι μπορεί να αναζητούσαν οι χρήστες. Άλλωστε, επένδυσε ακόμη και στην κινεζική Alibaba.
Πολλά από αυτά τα deals, όμως, ήταν αποτυχημένα, ή δεν έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, κάποια που ξεχωρίζουν σε αυτήν την κατηγορία είναι η εξαγορά έναντι 3,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων της υπηρεσίας GeoCities (που έδινε τη δυνατότητα δωρεάν δημιουργίας ιστοσελίδων), η εξαγορά έναντι 5,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων του Broadcast.com, αλλά και η εξαγορά έναντι 1,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων του Tumblr.
Σύμφωνα με πρώην στελέχη της, ένα από τα μεγαλύτερα λάθη ήταν και το ότι δεν εμφάνιζε πληρωμένες διαφημίσεις στα οργανικά αποτελέσματα της αναζήτησης, καθώς η ίδια δεν ήθελε να τα «μπερδέψει» με πληρωμένο περιεχόμενο. Όταν κατάλαβε το λάθος της και εξαγόρασε την Overture, την εταιρεία που ουσιαστικά ανέπτυξε την τεχνολογία πίσω από το paid search advertising, το 2003, έναντι 1,6 δισ. δολαρίων, η Google είχε ήδη ξεφύγει.
Και αν κάποιος ψάξει το μεγαλύτερο λάθος της, αυτό δεν αποκλείεται να είναι το «όχι» που είπε στην πρόταση εξαγοράς από την Microsoft, το 2008, έναντι 44,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με την εταιρεία από το Redmond να θέλει τότε να ενώσει τις δυνάμεις της με την Yahoo για να αντιμετωπίσει την Google. Ο Jerry Yang θα απορρίψει την πρόταση. Μια εταιρεία που το 2000 είχε αξία ύψους 125 δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα φτάσει τελικά να πουληθεί έναντι 4,48 δισ. δολαρίων στην Verizon, το 2016.
Η Yahoo κατάφερε να συνδέσει το όνομα της με τις «ρίζες» του διαδικτύου, των υπηρεσιών και των εταιρειών που γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε σήμερα. Από τα «σπλάχνα» της βγήκαν στελέχη που ίδρυσαν και συμμετέχουν σε brands που καθορίζουν σήμερα τα τεχνολογικά δρώμενα. Εντούτοις, η ίδια μοιάζει να αποτελεί έχει χάσει την αίγλη της, θυμίζοντας - σε όσους την έζησαν - μια διαφορετική εποχή, που πλέον δείχνει πολύ μακρινή.
Σχόλια