Ιδιαίτερα αισθητές πρόκειται να είναι οι επιπτώσεις που θα επιφέρει, όχι μόνο στα επιχειρηματικά μοντέλα αλλά και στις παγκόσμιες τάσεις της απασχόλησης, η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή τα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτό προκύπτει από την έκθεση «The Future of Jobs» («Το μέλλον των θέσεων εργασίας»), η οποία παρουσιάστηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, στις 20-23 Ιανουαρίου, στο Νταβός της Ελβετίας.
O κόσμος, όπως υποστηρίζει η έκθεση, βρίσκεται στα πρόθυρα της «Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης». Η πρώτη βιομηχανική επανάσταση προκλήθηκε από τη χρήση του ατμού, ενώ στο επίκεντρο της δεύτερης βρέθηκε ο ηλεκτρισμός και η μαζική παραγωγή. Η τρίτη επανάσταση συνδέθηκε με την τεχνολογία της πληροφορικής. Η τρέχουσα περιγράφεται ως προέκταση της τρίτης, αφού εδράζεται σε ένα συνδυασμό του hardware, της ρομποτικής και της τεράστιας υπολογιστικής ισχύος.
Επαναστατικές τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, η νανοτεχνολογία, η τρισδιάστατη εκτύπωση και η βιοτεχνολογία προκαλούν σημαντικές ανακατατάξεις στον κόσμο που ήδη γνωρίζουμε. Οι τεχνολογικές αλλαγές ακολουθούνται από κοινωνικο-οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις που αλλάζουν ριζικά το τοπίο της απασχόλησης. Η αυτοματοποίηση των λειτουργιών καθιστά σταδιακά όλο και περισσότερο περιττή την ανθρώπινη παρέμβαση.
Το ανησυχητικό είναι ότι ενώ η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας προβλέπει απώλεια 11 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας έως το 2020, οι μεγάλες αλλαγές στην αγορά εργασίας θα προκαλέσουν επιπρόσθετη αύξηση στην παγκόσμια ανεργία. Οι μεγαλύτερες απώλειες αναμένονται στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης, αντανακλώντας την επέκταση της τηλεϊατρικής, ενώ ακολουθούν οι τομείς της ενέργειας και των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.
Η έκθεση βασίζεται σε έρευνα στην οποία συμμετείχαν κορυφαία στελέχη και επικεφαλής των τμημάτων ανθρωπίνου δυναμικού από 371 επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται στις 15 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η λίστα με τις δέκα κορυφαίες δεξιότητες στην αγορά εργασίας, όπως εκτιμάται ότι θα έχει διαμορφωθεί το 2020:
- Γνωστική ευελιξία,
- Διαπραγματευτικές ικανότητες,
- Επικέντρωση στην ποιοτική εξυπηρέτηση,
- Ικανότητα αξιολόγησης δεδομένων και λήψης αποφάσεων,
- Συναισθηματική νοημοσύνη,
- Ικανότητα συντονισμού,
- Διαχείριση προσωπικού,
- Δημιουργικότητα,
- Κριτική σκέψη,
- Επίλυση σύνθετων προβλημάτων.
Εργοδότες και κυβερνήσεις οφείλουν να προετοιμάσουν το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό για τις επερχόμενες αλλαγές, οι οποίες θα μπορούσαν να εκτοπίσουν πολλούς εργαζόμενους από την αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό η εκπαίδευση καλείται να διαδραματίσει ένα πρωταρχικά καθοριστικό ρόλο. Η πρόκληση είναι, εν πολλοίς, να καταστεί δυνατή η κατάλληλη εκπαίδευση των νέων σήμερα, για να αποκτήσουν εκείνες τις δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να στελεχώσουν θέσεις εργασίας στο εγγύς μέλλον. Εν μέσω της τρέχουσας παγκόσμιας οικονομικής ανακατάταξης και κρίσης, είναι επιτακτικός μονόδρομος το στοίχημα αυτό να κερδηθεί!
Σχόλια