Στα τετρακόσια τρισεκατομμύρια δολάρια, μόλις σε 30 χρόνια, μπορεί να φτάσει το χάσμα μεταξύ εσόδων αποταμίευσης για συντάξεις και του πραγματικού εισοδήματος που χρειάζεται, σύμφωνα με το World Economic Forum. Τρομακτικό είναι το συνταξιοδοτικό χάσμα, και αυξάνεται, αφού και τα ποσοστά γεννήσεων υποχωρούν και το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται.
Το ενδιαφέρον μας απορροφά ο Covid-19, ενώ το «θηρίο» που ονομάζεται συνταξιοδοτικό σύστημα γίνεται μέρα με την μέρα όλο και πιο ανήμερο. H GFIA, η Διεθνής Ομοσπονδία Ασφαλιστικών Ενώσεων κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προτρέποντας τις κυβερνήσεις των κρατών, παρά την εξελισσόμενη κατάσταση της πανδημίας του Covid-19, να σχεδιάσουν στρατηγικές άμεσα, οι οποίες θα ενισχύουν την αποταμίευση
Πρόσφατη έρευνα της Insurance Europe σε πάνω από 10.000 άτομα σε 10 ευρωπαϊκές χώρες διαπίστωσε ότι το 43% των ερωτηθέντων απάντησε ότι δεν εξοικονομούσε χρήματα για τη συνταξιοδότησή του.
Προτεραιότητα πριν τον Covid-19 στην πολιτική ατζέντα
Η επάρκεια των συντάξεων ήταν ψηλά στην πολιτική ατζέντα των κυβερνήσεων πριν από την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση που προκάλεσε η πανδημία. Τα αποτελεσματικά, προσιτά και βιώσιμα συνταξιοδοτικά συστήματα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο των επιτυχημένων σύγχρονων κοινωνιών και οικονομιών, και τα συστήματα πολλαπλών πυλώνων θεωρούνται ευρέως ως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η επάρκεια της συνταξιοδότησης. Κράτος και ασφαλιστές αποτελούν βασικό μέρος αυτών των συστημάτων, με τους ασφαλιστές να είναι σημαντικοί πάροχοι μίας μεγάλης γκάμας επαγγελματικών και ατομικών συντάξεων.
Μετά τον Covid-19, μας ήρθαν τα χειρότερα
Σήμερα, με τα προβλήματα από τον Covid-19, τόσο τα δημοσιονομικά, όσο και τα οικονομικά πολλών ατόμων βρίσκονται υπό τεράστια πίεση. Οι επιπτώσεις της πανδημίας στο συνταξιοδοτικό σύστημα, αν και δεν έχει ειπωθεί μέχρι τώρα, είναι ακόμα πιο έντονες.
Ερωτήματα σχετικά με την προθυμία εργοδοτών και εργαζόμενων να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές
Με ορισμένες κυβερνήσεις να επιδοτούν την εργασία και τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων το πρόβλημα με τα δημοσιονομικά διογκώνεται, ενώ προκύπτουν πολλά ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα και την προθυμία εργοδοτών και εργαζομένων να συνεχίσουν να συνεισφέρουν στα ασφαλιστικά – συνταξιοδοτικά τους Ταμεία, τονίζει σε ανάλυση για τις συντάξεις η GFIA.
Ένας ακόμα κίνδυνος που δεν ακούσαμε τελευταία
Λόγω των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας αυξάνεται ολοένα ο κίνδυνος να αποσύρουν τις καταθέσεις τους οι ιδιώτες, λόγω της μείωσης των μισθών που εγκρίθηκαν από τα μέτρα, ή για να καλύψουν τις περιόδους ανεργίας.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και οι δύο ενέργειες μπορούν να έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στα μελλοντικά συνταξιοδοτικά έσοδα. Το πάγωμα των συνταξιοδοτικών εισφορών για ένα έτος μπορεί να μειώσει την αξία των συνταξιοδοτικών ταμείων κατά 2% έως και 3%. Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η απόσυρση του 10% των αποταμιεύσεων κατά τη φάση συσσώρευσης ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του τελικού κεφαλαίου μεταξύ 2% και 9%.
Να δώσουν τέλος οι κυβερνήσεις στα βραχυπρόθεσμα μέτρα
Είναι, πιο σημαντικό από ποτέ, οι κυβερνήσεις, γράφουν ο OΟΣΑ και η GFIA, να δώσουν άμεσα κίνητρα για τη μακροπρόθεσμη αποταμίευση για τη συνταξιοδότηση και την ενίσχυση και διατήρηση των μακροπρόθεσμων επενδύσεων. Και να βάλουν τέλος σε τυχόν βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα είχαν αρνητικό αντίκτυπο στη μελλοντική επάρκεια και βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Στοπ στις παραβιάσεις των δημοσιονομικών προτάσσοντας τον Covid-19
Ανησυχία προκαλούν, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και τις Τράπεζες Περιφερειακής Ανάπτυξης, τα μέτρα που λαμβάνουν ορισμένες κυβερνήσεις για να αντισταθμίσουν τις φορολογικές πιέσεις που σχετίζονται με την πανδημία, αλλά, με την σειρά τους, απειλούν τη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Η παραβίαση των κανόνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, όπως είναι η χρηματοδότηση συστημάτων δεν θα πρέπει να γίνεται προτάσσοντας τον Covid-19, καθώς γίνεται σε βάρος της οικονομικής ανάκαμψης.
To Συνταξιοδοτικό Σύστημα στην Ελλάδα
Το συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ελλάδα δεν έχει μεταρρυθμιστεί. Τελευταία επιχειρείται μία μεταρρύθμιση με τη μείωση ασφαλιστικών εισφορών και το σύστημα επικουρικής ασφάλισης. Το σχέδιο ανάπτυξης της Επιτροπής Πισσαρίδη προτείνει την μεταρρύθμιση της επικουρικής ασφάλισης με χαρακτηριστικά κεφαλαιοποιητικού συστήματος για να ενισχυθεί η αποταμίευση. Προτείνει τους πυλώνες ασφάλισης τονίζοντας ότι μόνο το 5% των καταβολών στην Ελλάδα προέρχονται από το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, το 1% επί του ΑΕΠ, σε αντιδιαστολή με το 50% για τον μέσο όρο των μελών του ΟΟΣΑ. Τονίζει μεταξύ άλλων ότι οι υποχρεωτικές εισφορές για την κύρια και επικουρική σύνταξη στο δημόσιο διανεμητικό πυλώνα φτάνουν στο 26,5%, από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και 8% άνω του μέσου όρους του ΟΟΣΑ.
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος με έμφαση την αποταμίευση και τα επενδύσεις σε συνδυασμό με φορολογικά κίνητρα εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει αποθέματα 99 δισεκατομμυρίων ευρώ σε βάθος 40 ετών. Το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 6,9 δισεκατομμύρια και οι θέσεις εργασίας κατά 81 χιλιάδες. Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο και τρίτο πυλώνα ασφάλισης θα πρέπει να θεσμοθετηθούν και να θεσπιστεί ενιαίο πλαίσιο και αυστηρή εποπτεία. Το χρηματοδοτικό κενό που θα δημιουργηθεί από την ενίσχυση των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων, καθώς μέρος των εισφορών των εργαζομένων θα κατευθύνεται προς τις μελλοντικές συντάξεις τους και όχι προς την κάλυψη των συντάξεων των σημερινών συνταξιούχων εξετάζεται να καλυφθεί από πόρους που θα προέλθουν από ιδιωτικοποιήσεις και εκδόσεις ομολόγων. Με την εισαγωγή των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων, θα διορθωθούν κάποια κενά στον πρώτο πυλώνα διανεμητικού χαρακτήρα ώστε να αυξηθεί η ανταποδοτικότητα.
Σχόλια