Λοχ Νες. Το τέρας που επινοήθηκε σε ένα μπαρ μετά την κατανάλωση άφθονης μπίρας
Ως παιδιά είχαμε όλοι μαγευτεί από συναρπαστικές ιστορίες και καλά κρυμμένα μυστικά, όπως αυτή ενός τρομερού τέρατος, της «Νέσι», που κρύβεται σε μία λίμνη της Σκωτίας, στο Λοχ Νες.
Η δε χαρακτηριστική θολή, ασπρόμαυρη φωτογραφία που απεικόνιζε το τέρας αναμφίβολα είχε εξάψει τη φαντασία μας και είχε χαραχθεί βαθιά στη μνήμη μας.
Μεγαλώνοντας πολλοί από εμάς άρχισαν να αμφισβητούν την ύπαρξη του τέρατος και κατ' επέκταση την αυθεντικότητα της επίμαχης φωτογραφίας, χάρη στην οποία η Σκωτία θα προσέλκυε ορδές τουριστών κάθε χρόνο. Το πόσο σημαντικός είναι αυτός ο μύθος για την τοπική και όχι μόνο οικονομία καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι οργανώθηκε το 2014 –λίγες μόλις ημέρες μετά την παρατήρηση από δορυφόρο ασυνήθιστα μεγάλων κυμάτων που τελικά αποδείχθηκε ότι προκλήθηκαν από ένα πλοιάριο- ειδικό σεμινάριο ώστε να υπολογιστεί πόσα χρήματα αποφέρει η «Νέσι» ετησίως στην Σκωτία, αλλά και να αναζητηθούν τρόποι ώστε να συρρεύσουν ακόμα περισσότεροι επισκέπτες, όπως για παράδειγμα η προσέλκυση σκηνοθετών για να γυρίσουν ταινίες στη λίμνη.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι του μύθου, ανατρέχουμε πίσω στον 6ο αιώνα όταν ένας Ιρλανδός καλόγερος είδε ντόπιους να θάβουν έναν άνδρα που δέχθηκε επίθεση από ένα «θαλάσσιο κτήνος».
Οι πρώτες ωστόσο μαρτυρίες που υποστηρίζουν την ύπαρξη ενός τέρατος στα νερά της λίμνης, αρχίζουν το 1933. Τότε το ζεύγος Σπάισερ, που κινείτο οδικώς σε δρόμο πλησίον της λίμνης, αντίκρισε ένα περίεργο ζώο που έφθανε το 1,5 μέτρο σε ύψος και τα 6 σε πλάτος...
Ένα μόλις χρόνο μετά θα τραβηχτεί η πιο διάσημη φωτογραφία του τέρατος από έναν γιατρό, τον Κένεθ Ουίλσον, η οποία, μερικές δεκαετίες μετά, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν αυθεντική, καθώς είχε «διανθιστεί» με την εικόνα ενός παιχνιδιού που είχε αγοράσει ο γιατρός από μαγαζί της περιοχής. Κάλπικη ήταν και η φωτογραφία του 1935, που έδειχνε την πατημασιά του τέρατος.
Ωστόσο, η φρενίτιδα για το μυστήριο που κρύβεται στη λίμνη είχε αρχίσει να παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις. Οι θιασώτες της «Νέσι» μιλούν για ένα θαλάσσιο ερπετό -παρόμοιο με αυτά που εξαφανίστηκαν πριν 60 με 70 εκατομμύρια χρόνια- το οποίο απομονώθηκε στα νερά της λίμνης όταν αυτή έπαψε να συνδέεται με τη θάλασσα. Τα επόμενα χρόνια οι μαρτυρίες, οι θολές υποθαλάσσιες φωτογραφίες και τα φιλμ, που παρουσιάζουν ένα καφεπράσινο πλάσμα, σαν τεράστιο φίδι, με δύο καμπούρες και μεγάλη ουρά, πολλαπλασιάζονται.
Οι μαρτυρίες ανοίγουν το δρόμο για την εκπόνηση ενδελεχών επιστημονικών ερευνών, οι οποίες, εκτός από τον εντοπισμό πολλών υποθαλάσσιων σπηλαίων, δεν απέδειξαν ούτε όμως απέκλεισαν την ύπαρξη τέρατος. Εν τω μεταξύ, η επίμαχη λίμνη έχει μπει δυναμικά στον τουριστικό χάρτη, με ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, καταστήματα με σουβενίρ, καθώς και επιχειρήσεις που προσφέρουν εκδρομές και ξεναγήσεις στη λίμνη, να ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια.
Επειδή ο μύθος πρέπει να συντηρηθεί, τα τελευταία χρόνια είδαν το φως της δημοσιότητας αναφορές από αυτόπτες μάρτυρες (το 1999, το 2002 και το 2007) αλλά και μία δορυφορική φωτογραφία από το Apple Maps, η οποία εν τέλει αποδείχθηκε ότι δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα κύμα που προκλήθηκε από τουριστικό πλοιάριο.
Στο παιχνίδι μπήκε το 2013 και ο δημοφιλής ηθοποιός Τσάρλι Σιν, τον οποίο (προσ)κάλεσαν οι ντόπιοι επιχειρηματίες για να πιάσει το φίδι. Το ταξίδι του αναγνωρίσιμου ηθοποιού, ήταν ένα εξαίρετο επικοινωνιακό τρικ.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια οι επιχειρηματίες της περιοχής έχουν έρθει σε ρήξη με τους ερευνητές της λίμνης, απαιτώντας οι τελευταίοι να σταματήσουν να κάνουν αρνητικές δηλώσεις για την ύπαρξη του τέρατος, διότι πλήττουν την τουριστική κίνηση.
Σήμερα περίπου ένα εκατομμύριο επισκέπτες καταλύουν κάθε χρόνο στα ξενοδοχεία πέριξ της λίμνης, αποφέροντας περίπου 40 εκατομμύρια ευρώ, με την ελπίδα να σταθούν τυχεροί και να απαθανατίσουν το μυθικό τέρας. Η δε μορφή της «Νέσι» βρίσκεται παντού καθώς εμφανίζεται πάνω σε μπλουζάκια, σουβενίρ, φλιτζάνια, τσάντες και κούκλες.
Αρκετά καλά για ένα «παραμύθι» που δεν έχει το παραμικρό ψήγμα αλήθειας. Διότι, το τέρας του Λοχ Νες δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια καλοστημένη ιστορία, που κρατάει έναν αιώνα περίπου, με σκοπό να αποφέρει έσοδα σε έναν κατά τα άλλα ασήμαντο τουριστικό προορισμό.
Μάλιστα η αλήθεια έλαμψε πρόσφατα όταν ο καθηγητής Gareth Williams, συγγραφέας ενός βιβλίου που απομυθοποιεί το τέρας του Λοχ Νες, ισχυρίστηκε ότι η «είδηση» δημιουργήθηκε για να ενθαρρύνει τους τουρίστες να επισκεφτούν τη Σκωτία τα δύσκολα χρόνια μετά τη μεγάλη ύφεση. Τότε οι ξενοδόχοι της Σκωτίας, υιοθετώντας αυτό που αργότερα θα αποκαλείτο destination marketing, προσέλαβαν μία εταιρεία για να αναδείξει το τουριστικό προϊόν της περιοχής.
Σύμφωνα πάντα με το βιβλίο ο εμπνευστής του τέρατος ονομαζόταν DG Gerahty, σύμβουλος επικοινωνίας, ο οποίος το εμπνεύστηκε από απόσπασμα ενός λογοτεχνικού βιβλίου. Αυτό έλαβε χώρα ένα βράδυ σε μια παμπ κοντά στην πλατεία Trafalgar, όταν μετά από κατανάλωση πολλών ποτηριών μπύρας, επινόησε το περιβόητο τέρας.
Σχόλια