Μάρκος Βερέμης: Τα ανοιχτά μυαλά των νέων θα απογειώσουν το Start Up οικοσύστημα της Ελλάδας

Την αισιοδοξία του ότι οι νέοι έχουν «τα ανοιχτά μυαλά» για να απογειώσουν το Start Up οικοσύστημα της Ελλάδας, εξέφρασε ο Πρόεδρος του Junior Achievement Greece, βραβευμένος επιχειρηματίας, Μάρκος Βερέμης, σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία στο TEDxΜοraitisSchool που πραγματοποιήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. Η εκδήλωση -που παρουσίασε ο Διευθυντής της «Καθημερινής» Αλέξης Παπαχελάς- διοργανώθηκε από ομάδα μαθητών της Σχολής Μωραΐτη, με θέμα «Redefining Borders» και ο Μάρκος Βερέμης ήταν μεταξύ των 15 ομιλητών που ανέλυσαν τους τρόπους υπέρβασης και ανάπλασης «συνόρων» σε πολλούς τομείς: σε προσωπικό επίπεδο, στην κοινωνία, στην επιστήμη, στην εκπαίδευση, στην πολιτική, στην επιχειρηματικότητα, στην τέχνη. Η ομιλία του Μάρκου Βερέμη εντυπωσίασε με τον τρόπο που ξεδίπλωσε το δύσκολο παρελθόν και το αισιόδοξο μέλλον της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

Ο κ. Βερέμης ανέπτυξε το θέμα του «Redifining Borders» μιλώντας για τα «σύνορα του μυαλού», που «όταν στένεψαν η Ελλάδα οδηγήθηκε στην κρίση» και «όταν άνοιξαν γεννήθηκαν ιδέες» που οδήγησαν στη δημιουργία του οικοσυστήματος των Start Up εταιρειών. Όπως είπε: «Αν κανείς κοιτάξει τις μεγάλες στιγμές της χώρας και τις κακές στιγμές της χώρας, θα διαπιστώσει πως οι καλές μας στιγμές συνδέονταν με ανοιχτά μυαλά και με εκσυγχρονισμό. Οι πιο σκοτεινές μας στιγμές ήταν όταν τα μυαλά μας έκλεισαν, όταν τα σύνορα του μυαλού μας στένεψαν. Εγώ μεγάλωσα τη δεκαετία του 80. Ήταν μια δεκαετία κατά την οποία η ευημερία αυξανόταν, οι Έλληνες γίνονταν όλο και πιο πλούσιοι, έπαιρναν κάθε χρόνο καλύτερο αυτοκίνητο, πήγαιναν σε ένα καλύτερο σπίτι, αλλά την ίδια στιγμή, τα μυαλά, αντί να ανοίγουν, στένευαν. Ήμασταν μια χώρα, σε μεγάλο ποσοστό, που μετατράπηκε, από τη μεταπολεμική γενιά που ξανάχτισε μια διαλυμένη χώρα, μια γενιά ανθρώπων που παρήγαγαν ιδέες, κτίρια, εταιρείες, σε μια χώρα που άρχισε να θυμίζει απλώς έναν μεταπράτη, έναν εισαγωγέα. Οι μεγάλες επιτυχίες της δεκαετίας του 80 και του 90 ήταν εταιρείες που έκαναν εισαγωγές ξένων προϊόντων. Είχαμε πρόβλημα όχι μόνο στην οικονομία μας και στο έλλειμα του εμπορικού μας ισοζυγίου το οποίο οδήγησε τελικά και στην κρίση, αλλά κυρίως υπήρξε έλλειμμα φαντασίας, έλλειμμα οράματος, έλλειμμα πίστης. Κι έτσι φτάσαμε το 2004, με την περίφημη Porsche Cayenne, να είναι το απόλυτο σύμβολο ευτυχίας του Έλληνα. Αυτό φυσικά ήταν ξεκάθαρα μια ένδειξη ότι πολύ σύντομα η χώρα θα έμπαινε σε μια κρίση. Γιατί; Γιατί είχαμε σταματήσει να παράγουμε, είχαμε σταματήσει να ονειρευόμαστε, είχαμε σταματήσει να είμαστε δημιουργικοί και είχαμε γίνει απλώς μανιώδεις καταναλωτές».

Τα μυαλά των πολιτών ανοίγουν όταν οι χώρες βάζουν υψηλούς στόχους, τόνισε ο κ. Βερέμης και ανέφερε ως παράδειγμα τον στόχο του Τζον Κένεντι να φθάσουν οι Αμερικανοί στο φεγγάρι: «Είναι αποδεδειγμένο ότι είχε μικρό ενδιαφέρον για το εάν ο άνθρωπος θα πάει στο φεγγάρι ή όχι, ο ίδιος ο Κένεντι. Αυτό που είδε πολύ σωστά είναι ότι όταν μια χώρα βάζει έναν πολύ δύσκολο στόχο και κινητοποιεί τη φαντασία εκατομμυρίων ανθρώπων, τα όρια του μυαλού τους μπορούν να φθάσουν και ως το φεγγάρι, κι αυτό έχει μια ιδιαίτερη σημασία για όλη τη χώρα. Έτσι λοιπόν είπε ότι εμείς δεν επιλέγουμε να πάμε στο φεγγάρι επειδή είναι εύκολο, αλλά ακριβώς επειδή είναι ΔΥΣΚΟΛΟ. Και 8 χρόνια μετά, τοποθετήθηκε η Αμερικανική σημαία στο φεγγάρι και πήγαν οι πρώτοι άνθρωποι με το Appollo 11. Κι αυτό άλλαξε όχι μόνο τη νοοτροπία της Αμερικής, αλλά όλου του πλανήτη και απέδειξε πόσο σημαντικά είναι αυτά τα επιτεύγματα στο να ανοίγουν τα σύνορα του μυαλού. Αυτό που είναι πολύ ενδιαφέρον, μετά το 1969, είναι ότι το κάθε παιδί θεώρησε ότι μπορεί να γίνει αστροναύτης, ότι το κάθε παιδί ένιωσε ότι τα όριά του είναι ανεξάντλητα, ότι η λέξη «αδύνατον» δε σημαίνει πολλά πράγματα, ότι είναι μόνο μια άποψη και όχι μια πραγματικότητα».

«Η ίδρυση της Upstream ήταν η δική μας αποστολή στο φεγγάρι»

Στη συνέχεια μίλησε για τη δική του «αποστολή στο φεγγάρι» που ήταν η ίδρυση της εταιρείας τεχνολογίας Upstream το 2002, με μια παρέα φίλων του σε ένα μικρό διαμέρισμα στους Αμπελοκήπους: «Σε μια εποχή που η Ελλάδα δεν είχε εταιρείες τεχνολογίας που έκαναν εξαγωγές, είχε εταιρείες που κυρίως εξυπηρετούσαν το Ελληνικό κράτος, που δεν ήταν ούτε ιδιαίτερα εξωστρεφείς, ούτε ιδιαίτερα καινοτόμες στις υπηρεσίες τους. Εμείς, μια παρέα 27ρηδων, 28ρηδων αποφασίσαμε σε ένα μικρό διαμέρισμα στους Αμπελόκηπους να φτιάξουμε μια εταιρεία που θα κάνει κάτι ακριβώς το αντίθετο από το νορμάλ του 2002 της Ελλάδας. Το αντίθετο από την Ελλάδα των Porsche Cayenne, την Ελλάδα των δανεικών, την Ελλάδα των μεγάλων δημοσίων έργων. Κοιτάξαμε προς τα έξω και ξεκινήσαμε κατά κάποιο τρόπο τη δική μας αποστολή στο φεγγάρι. Τότε μας φαινόταν πάρα πολύ δύσκολο αυτό το εγχείρημα. Μια μικρή ομάδα 7-8 ανθρώπων σε ένα μικρό διαμέρισμα στους Αμπελόκηπους να προσπαθήσουν να φτιάξουν ένα προϊόν τεχνολογίας το οποίο θα πουλήσει σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου. Δέκα χρόνια μετά αυτή η εταιρεία έφτασε να έχει πάνω από 450 εργαζόμενους, να πουλάει σε 50 χώρες του κόσμου, να έχει δημιουργήσει πάρα πολλά προϊόντα τεχνολογίας και καινοτομίας και παραμείναμε πάρα πολύ ευτυχείς για την επιλογή μας, παρά τις αποτυχίες που είχαμε μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να είμαστε μια πετυχημένη εταιρεία».

«Να αναζητήσουμε την ευδαιμονία, δηλαδή τον καλό μας εαυτό»

Ο κ. Βερέμης αναφέρθηκε και σε άλλα success stories ελληνικών Start Up εταιρειών, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι η πορεία αυτή θα συνεχισθεί δυναμικά από τη νέα γενιά που έχει «ανοιχτά μυαλά» και έδωσε συμβουλές στους μαθητές και τις μαθήτριες της Σχολής Μωραΐτη αλλά και στο ευρύ κοινό που παρακολουθούσε live την εκδήλωση, τονίζοντας: «Μια ξεχασμένη λέξη, που πρέπει να θυμηθούμε, είναι η ευδαιμονία για την οποία μιλά ο Αριστοτέλης. Η ευδαιμονία είναι η ικανότητά μας να βρούμε τους καλούς μας δαίμονες, τον καλό μας εαυτό. Και αυτό είναι κάτι που μπορούμε να ελέγξουμε εμείς οι ίδιοι. Η ευδαιμονία μπορεί να επιτευχθεί μέσα από συγκεκριμένους κανόνες, οι οποίοι θα έπρεπε να είναι και ο προσωπικός μας οδηγός αλλά και ο εθνικός μας οδηγός. Και είναι τέσσερα πράγματα όλα κι όλα. Το πρώτο είναι η Τόλμη. Μια ζωή που περνάει για ανθρώπους που ζουν με φόβο, είναι μια μισή ζωή. Η τόλμη, διάθεση για ρίσκο, η αποδοχή της αποτυχίας, πρέπει να είναι ο οδηγός μας. Αυτό είναι το πρώτο. Η τόλμη. Το δεύτερο είναι το Μέτρο. Μπορεί να έχεις πετύχει πάρα πολλά, μπορεί να νομίζεις ότι έχεις πετύχει πάρα πολλά, αλλά το να παραμείνεις μετριόφρων, να παραμείνεις ταπεινός, να έχεις την ικανότητα να καταλάβεις ότι αυτά που έχεις πετύχει, είναι παροδικά και ασήμαντα, δίνει πάντα σε μια κοινωνία μια ισορροπία και δίνει και στον άνθρωπο μια ισορροπία. Λοιπόν, Τόλμη, Μέτρο, Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη είναι κάτι που ο καθένας κουβαλάει μέσα του. Ξέρεις ποιό είναι το δίκαιο και ποιο είναι το άδικο σε κάθε τομέα της ζωής σου και προσπαθείς πάντα να είσαι δίκαιος, ακόμα κι αν βλάπτει το προσωπικό σου συμφέρον. Και το τελευταίο είναι η ενσυναίσθηση, η Μεγαλοψυχία. Δεν είμαστε τίποτα από μόνοι μας. Είμαστε κάποιοι σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους. Πρέπει να καταλαβαίνεις τους γύρω σου, να ασχολείσαι με τους γύρω σου, να λειτουργείς μέσα σε μια κοινωνία, σε μια ομάδα, να μην είσαι ιδιώτης. Η λέξη «ιδιώτης» στα αρχαία δεν υπάρχει, η απ’ ευθείας μετάφραση είναι μόνο στα λατινικά και είναι idiot, ηλίθιος, αυτός που βρίσκεται έξω από την κοινωνία, έξω από τους άλλους. Αυτοί είναι λοιπόν οι 4 κανόνες της ευδαιμονίας. Η μεγάλη μου επιθυμία είναι, αυτή η χώρα, τα επόμενα 200 χρόνια να ενστερνιστεί περισσότερο την ευδαιμονία και λιγότερο την ευτυχία». Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία εδώ.

Μάρκος Βερέμης

Συνδρυτής και Προέδρος της Upstream - Πρόεδρος Junior Achievement Greece

Ο Μάρκος Βερέμης, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών και των Πανεπιστημίων του Warwick και της Οξφόρδης. Μετά τις σπουδές του, εργάστηκε στο Λονδίνο για τις διαφημιστικές εταιρείες McCann-Ericsson, Grey Advertising και DDB και ανέπτυξε τη διεθνή στρατηγική επικοινωνίας εταιρειών όπως οι Nestlé, The Coca-Cola Company, Smithkline Beecham, Johnson & Johnson και Sony Electronics. Το 2002 επέστρεψε στην Ελλάδα και, μαζί με τον Αλέξιο Βρατσκίδη, ίδρυσε την εταιρεία τεχνολογίας Upstream Α.Ε. Η Upstream γρήγορα αναδείχθηκε σε μία από τις πέντε πρώτες εταιρείες στον κόσμο στην παραγωγή λογισμικού για μάρκετινγκ μέσω κινητών τηλεφώνων (mobile marketing). Παράλληλα, είναι Πρόεδρος του Junior Achievement Greece, μέντορας της Endeavor και του Openfund, συμμετέχει στο Δ.Σ. του Ι.Ο.Β.Ε., καθώς και στο εποπτικό συμβούλιο της διαΝΕΟσις. Έχει διατελέσει Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Εταιρειών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος και έχει διακριθεί με το Βραβείο της EY Έλληνας «Επιχειρηματίας της Χρονιάς» για το 2013.