Η ασφάλιση της ενέργειας και οι επτά μεγάλοι κίνδυνοι

Οι κύριες μορφές ΑΠΕ κατά σειρά περισσότερης χρήσης είναι η υδροηλεκτρική, η αιολική, η βιοενέργεια, η ηλιακή, η γεωθερμική, η ωκεάνια και η θαλάσσια ενέργεια. Εκτός της υδροηλεκτρικής, η παραγωγή όλων των υπολοίπων μορφών ενέργειας υπερβαίνει τα τρέχοντα επίπεδα παραγωγής.

H παραγωγική δυναμικότητα υπερβαίνει την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας, ιδίως της ηλιακής, αλλά και της αιολικής και ωκεάνιας. Το μέγεθος της προσφοράς ΑΠΕ καθορίζεται από τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, παρά από τη διαθεσιμότητα πόρων.

Η ανάπτυξη στον κλάδο μεταβάλλει τη φύση των κινδύνων, αλλά και τους όρους χρηματοδότησης, φέρνοντας την ασφάλιση σε πρώτη προτεραιότητα

Ποιες είναι οι κύριες τάσεις

Σύμφωνα με μελέτες της ασφαλιστικής αγοράς των Lloyd’s του Λονδίνου, οι τάσεις που καθοδηγούν την ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι τέσσερις:

• το κόστος,
• οι πολιτικές,
• οι επενδύσεις και
• η αποκέντρωση της παραγωγής.

Τι συνέβη μεταξύ 2010 και 2017

Οι τιμές παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας έπεσαν στο διάστημα αυτό. Το κόστος παραγωγής της υδροηλεκτρικής ενέργειας, της βιομάζας και της γεωθερμίας παρέμεινε το ίδιο. Είναι αβέβαιο, ωστόσο, αν οι τάσεις αυτές θα συνεχιστούν.

Οι κυβερνητικές επιλογές

Η ανάπτυξη των ΑΠΕ καθοδηγείται από κυβερνητικές πολιτικές. Βάσει εκτιμήσεων που έγιναν το 2019 από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, το 95% των ΑΠΕ ανατίθεται μέσω δημόσιων ή άλλων μηχανισμών. Τα έργα που ανατίθενται με βάση τη χονδρική τιμή της αγοράς είναι λίγα, εν μέρει επειδή το αρχικό κόστος κεφαλαίου μειώνει τα ποσοστά απόδοσης.

Οι δημόσιες συμβάσεις ενέχουν κινδύνους καθώς τα έργα που ανατίθενται εξαρτώνται από τις εκάστοτε αλλαγές των κυβερνητικών πολιτικών, και αυτό επιδρά στην οικονομική βιωσιμότητα των έργων. Οι συνθήκες επιδεινώνονται από το γεγονός ότι οι μορφές ασφάλισης για αυτές τις κατηγορίες των έργων είναι περιορισμένες. Τούτων δοθέντων η εξάρτηση από τις δημόσιες συμβάσεις πρέπει να μειωθεί και να αντικατασταθεί με αξιόπιστο πλαίσιο το οποίο θα έχει χαμηλότερη έκθεση στον κίνδυνο.

Μεγάλες επενδύσεις ανά τον κόσμο

Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε ΑΠΕ, εκτός των επενδύσεων σε υδροηλεκτρικά έργα, ανέρχονται σε 280 δισ. στερλίνες. Το 2018, η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Ινδία επένδυσαν περισσότερα από 230 δισεκατομμύρια λίρες. Από αυτό το σύνολο, 216 εκατομμύρια λίρες επενδύθηκαν σε μεγάλα αιολικά και ηλιακά έργα, με λιγότερο από 10 εκατομμύρια λίρες σε άλλες τεχνολογίες και 49 δισεκατομμύρια λίρες σε μικρής χωρητικότητας δίκτυα διανομής.

Για πρώτη φορά, από το 2016, οι συνολικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας ξεπέρασαν τις επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στον τομέα των ορυκτών. Αυτό βοήθησε στο να προωθηθεί η τυποποίηση, να ενισχυθούν οι οικονομίες κλίμακας και να επέλθει ταχεία ανάπτυξη σε μορφές ενέργειας όπως είναι η αιολική και η ηλιακή.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ωριμάζοντας, ανταγωνίζονται τα ορυκτά καύσιμα σε ορισμένες μεγάλες περιοχές. Το γεγονός αυτό οδηγεί στην αύξηση της ζήτησης για ασφαλιστικά προϊόντα, μία και η ασφάλιση των έργων αποτελεί βασική προϋπόθεση για την χρηματοδότηση τους.

Αποκέντρωση της παραγωγής

Η ανάπτυξη των ΑΠΕ οδήγησε στην αύξηση μικρότερων οικονομιών κλίμακας παραγωγής ενέργειας εγγύτερα της ζήτησης και στη δημιουργία νέων αιολικών πάρκων. Επίσης, υπήρξαν εξελίξεις σε απομακρυσμένες γεωγραφικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης και της παραγωγής υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.

Η αποκέντρωση δεν έχει γίνει σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις στον τομέα της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, καθώς οι οικονομίες κλίμακας αποδίδουν περισσότερο.

Τώρα, για να αυξηθεί η παραγωγή των ΑΠΕ, απαιτούνται τόσο αναβαθμίσεις σε τοπικά δίκτυα όσο και αναβαθμίσεις στα δίκτυα μεταφοράς ενέργειας μεγάλων αποστάσεων σε απομακρυσμένες περιοχές.

Είναι βασικό, σύμφωνα με την μελέτη των Lloyd’s, να διερευνηθούν τρόποι με τους οποίους οι ΑΠΕ ενσωματώνονται στα εθνικά δίκτυα και παράλληλα να εξεταστούν οι κίνδυνοι που αφορούν στην αποκέντρωση των ΑΠΕ.

Οι τομείς ανάπτυξης

Ηλιακή ενέργεια

Τα φωτοβολταϊκά (PV) έχουν αυξημένη δυναμική. Εκτιμάται ότι 575 GW θα τεθούν σε λειτουργία τα επόμενα πέντε χρόνια, παγκοσμίως. Το μέσο κόστος κατασκευής των φωτοβολταϊκών συστημάτων έχει μειωθεί κατά τέσσερις φορές την τελευταία δεκαετία. Ορισμένα σημεία της τεχνολογίας των συστημάτων αυτών, ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, ενέχουν κινδύνους, με άλλα λόγια η χρήση των συγκεκριμένων πάνελ μπορεί να δημιουργήσει επιπτώσεις σε ολόκληρο το ενεργειακό σύστημα.

Η τεχνολογία ενσωμάτωσης φωτοβολταϊκών πάνελ σε υλικά κατασκευής (BIPV) αναπτύσσεται ραγδαία. Με αναμενόμενο ετήσιο ποσοστό αύξησης 23,4% από το 2018 έως το 2024, η παγκόσμια αγορά BIPV αναμένεται να αυξηθεί ταχέως, με την αγοραία αξία να φτάνει από τα 6,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε 32,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, σύμφωνα με το Energias Market Research, 2019.

Η τεχνολογία ηλιακών PV θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και οι τιμές θα υποχωρήσουν καθώς αναπτύσσονται οι οικονομίες κλίμακας.

Όσο η τεχνολογία ωριμάζει τόσο θα απαιτούνται νέα ασφαλιστικά προϊόντα για να διασφαλιστεί ότι οι σχετικοί κίνδυνοι και οι πιθανές απώλειες είναι καλυμμένες. Για παράδειγμα, υπάρχει ένας αναδυόμενος κίνδυνος που σχετίζεται με τον «παροπλισμό» και την ανακύκλωση των φωτοβολταϊκών πάνελ. Η λειτουργία αυτή διέπεται από έναν και μόνο κανονισμό της ΕΕ.

Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας

Καθώς αυξάνεται το ποσοστό συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο δίκτυο, το σύστημα καλείται να γίνει πιο ευέλικτο για να αντιμετωπίσει τη μεταβλητότητα της προσφοράς.

Η ευελιξία μπορεί να παρέχεται από την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Βραχυπρόθεσμα, η αποθήκευση δεν είναι απαραίτητη για την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και προς το παρόν δεν είναι φθηνότερη από τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής ή από τα παλιά υδροηλεκτρικά συστήματα.

Διεθνώς, τα περισσότερα συστήματα αποθήκευσης είναι υδροηλεκτρικά. Πρόκειται για μια μεγάλης κλίμακας παραδοσιακή μορφή αποθήκευσης που έχει εγκατασταθεί από εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας για πολλές δεκαετίες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, συνολικά πάνω από 176 GW χωρητικότητας αποθήκευσης συνδέθηκε με δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας στο τέλος του 2017 (IEA 2018). Από αυτό, πάνω από 170 GW αντλήθηκε υδροηλεκτρικά, η συνήθης μορφή αποθήκευσης ενέργειας κατασκευάζεται από μονοπωλιακές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Η ανάγκη αποθήκευσης αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά στο μέλλον.

Οι δαπάνες αποθήκευσης μπαταριών αυξήθηκαν κατά 30% το 2018 σε σύγκριση με το 2017, συνολικά περισσότερα από 1,2 GW εγκαταστάθηκαν το 2018. Η ανάπτυξη στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ αποτελεί το ήμισυ αυτής της επένδυσης του 2018, (IEA, 2019).Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι πιο διαδεδομένες στην αποθήκευση ενέργειας, με τις τιμές να έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια κατά 85%.

Οι κίνδυνοι, ωστόσο, που ενέχουν τα συστήματα αποθήκευσης είναι πυρκαγιές ή μετάδοση τοξινών, οι οποίες προκαλούν περιβαλλοντικές ζημιές, προβλήματα με τις πρώτες ύλες των μπαταριών, όπως το κοβάλτιο.

Επτά μεγάλοι κίνδυνοι

Ποιότητα και κίνδυνοι που προκύπτουν από τους εργολάβους

Η ταχεία ανάπτυξη στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σημαίνει ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού, οι εργολάβοι και οι υπεργολάβοι πρέπει να αποκτήσουν δεξιότητες και εμπειρίες πάνω στις κατασκευές. Οι ασφαλιστές αρχίζουν να βλέπουν τους κινδύνους που προκύπτουν από την κατασκευή των συστημάτων και από τις αλλαγές στις προδιαγραφές.

Αμέλεια

Οι υπεργολάβοι είναι επί του παρόντος ασφαλισμένοι για όλους τους κινδύνους, αλλά εάν συμμετέχουν και άλλα πρόσωπα στην αλυσίδα εφοδιασμού (βαθμίδα 3 ή 4), οι ασφαλιστές ενδέχεται να μην γνωρίζουν κάτι γι' αυτούς. Στο μέλλον, καθώς αυξάνονται οι απώλειες, οι ασφαλιστές ενδέχεται να αρχίσουν να περιορίζουν τις καλύψεις τους σε υπεργολάβους.

Κίνδυνοι τεχνολογίας και καινοτομίας

Νέοι τύποι εξοπλισμού χρησιμοποιούνται στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών, καθιστώντας δύσκολη την αξιολόγησή τους από τους ασφαλιστές.

Ταυτόχρονα, για τις εταιρείες ο μηχανισμός της ασφάλισης είναι απαραίτητος, διαφορετικά δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Οι ασφαλιστές πρέπει να συνεργάζονται με τους πελάτες τους για να κατανοήσουν το σχεδιασμό και το ιστορικό δοκιμών των νέων τεχνολογιών και να μοιράζονται αυτές τις πληροφορίες.

(Ακραία) καιρικά γεγονότα

Η πρόσφατη ανάλυση (Aon, 2019) δείχνει ότι οι συνολικές παγκόσμιες οικονομικές απώλειες από φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με τον καιρό το 2018 ήταν 225 δισεκατομμύρια δολάρια, κοντά στο συνολικό μέσο ποσοστό απώλειας των προηγούμενων 10 ετών. Οι ασφαλιστές αναφέρουν αύξηση των ζημιών από λιγότερο σοβαρούς κινδύνους που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες. Δεν είναι αρκετά μεγάλες για να οδηγήσουν σε μεγάλες απώλειες, αλλά οδηγούν σε ασφαλιστικές απαιτήσεις.

Αυτές περιλαμβάνουν καταιγίδες, χαλάζι, ισχυρούς ανέμους και πλημμύρες. Οι κίνδυνοι επιδεινώνονται για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως αιολικά και ηλιακά, τα οποία απαιτούν μεγάλες χερσαίες εκτάσεις, καθιστώντας τις ανανεώσιμες πηγές περισσότερο εκτεθειμένες σε κινδύνους που σχετίζονται με τον καιρό.

Η απόδοση των απομακρυσμένων έργων εξαρτάται περισσότερο από τις τοπικές καιρικές συνθήκες. Οι ασφαλιστές θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι λαμβάνουν τα κατάλληλα δεδομένα όταν παρέχουν κάλυψη για καιρικά γεγονότα σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας.

Κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο

Οι κυβερνοεπιθέσεις αποτελούν σήμερα χαμηλό κίνδυνο για τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά αυτό ενδέχεται να αλλάξει στο μέλλον.

Οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας αφήνουν τον βορειοαμερικανικό τομέα ενέργειας ιδιαίτερα σε κίνδυνο (GCube, 2018). Το 2019, ο τομέας γνώρισε επιθέσεις στον κυβερνοχώρο στην εταιρεία sPower. Επίσης, για τους ίδιους λόγους, η φινλανδική εταιρεία Norsk Hydro, αξίωσε αποζημιώσεις 45 εκατ. στερλίνες. Το 2015, οι επιθέσεις εναντίον ουκρανικών εταιρειών ενέργειας οδήγησαν σε διακοπές λειτουργιών για πολλές ημέρες.

Το κόστος διακοπής λειτουργιών μίας επιχείρησης και η ζημιά στη φήμη της από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο είναι σημαντικές, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους ασφαλιστές.

Πολιτικοί και κανονιστικοί κίνδυνοι

Τα έσοδα από τα έργα αυτά καθορίζονται συχνά μέσω πολιτικών ή ρυθμιστικών μηχανισμών από τις κυβερνήσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να είναι τα έσοδα από τα τιμολόγια τροφοδοσίας ή διαδικασίες δημοπρασίας. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές ή / και η ποσότητα της ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας που πωλείται μπορεί να υπόκεινται σε σχετικά υψηλά επίπεδα παρέμβασης με εντολή των κυβερνήσεων και τις ρυθμιστικές Αρχές σε σύγκριση με άλλους τύπους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι αλλαγές στις κυβερνητικές πολιτικές και οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις μπορεί να προκαλέσουν κινδύνους που περιλαμβάνουν τη διακοπή των επιδοτήσεων ή αλλαγές στις φορολογικές ελαφρύνσεις. Οι μελλοντικές εξελίξεις στην αγορά ανανεώσιμων πηγών θα μπορούσαν να σημαίνουν αύξηση του κινδύνου περικοπής των έργων προκαλώντας αλλαγές στους μηχανισμούς χρηματοδότησης. Ο πολιτικός κίνδυνος μπορεί επομένως να αυξηθεί στο μέλλον (Gatzert 2016). Τα σημεία αυτά θα πρέπει επίσης να τα λάβουν υπ' όψιν οι ασφαλιστές.

Κίνδυνοι αλυσίδας εφοδιασμού

Οι αλυσίδες εφοδιασμού υπόκεινται σε διάφορους κινδύνους. Κίνδυνοι πέραν των φυσικών ζημιών των εξαρτημάτων και υλικών, κίνδυνοι από διακοπές λειτουργιών στα συστήματα πληροφορικής ή τηλεπικοινωνιών, κίνδυνοι από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, παραβίασης δεδομένων, απώλεια ταλαντούχων και ανθρώπων που διαθέτουν δεξιότητες, διακοπές συνεργασίας με εξωτερικούς συνεργάτες, διακοπές στα δίκτυα μεταφορών, (BCI, 2018).

Οι κίνδυνοι της αλυσίδας εφοδιασμού τείνουν να είναι πιο σημαντικοί για πιο εξειδικευμένους τομείς, που περιλαμβάνουν μεγάλα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η υπεράκτια αιολική ενέργεια. Οι απώλειες μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρές εάν συνεπάγονται επιδράσεις (π.χ. όταν η απώλεια ή η ζημιά σε ένα εξάρτημα ή μέρος της δομής βλάπτει έμμεσα άλλες κατασκευές, μέρη δομών, μηχανές ή εξοπλισμό του ίδιου τύπου προκαλώντας δευτερογενείς απώλειες).

Η ασφάλιση διαχειρίζεται αυτόν τον κίνδυνο και σίγουρα θα αυξηθεί η ζήτηση για ασφαλιστικά προϊόντα που καλύπτουν τέτοιους κινδύνους στην εφοδιαστική αλυσίδα

Περιφερειακές τάσεις

Η Ασία έχει το χαμηλότερο μέσο κόστος σε όλες τις ανανεώσιμες τεχνολογίες. Αυτό οφείλεται στο μείγμα παραγωγής, πετυχαίνοντας χαμηλότερο κόστος εγκατάστασης.

Η Κίνα ηγείται της παγκόσμιας ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και έχει την υψηλότερη δυναμική παγκοσμίως. Αντιπροσώπευε πάνω από το 45% του παγκόσμιου συνόλου σε επενδύσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2017.

Τι χρειάζεται

Ομοιομορφία στις παροχές, συνέπεια και συνέχεια

Η έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τη βλάβη του εξοπλισμού και τις απώλειες που έχουν πραγματοποιηθεί χωρίς εγγύηση, καθώς και η έλλειψη δεδομένων λειτουργίας, εμποδίζουν τους ασφαλιστές να κατανοήσουν πλήρως τους κινδύνους και να αναπτύξουν εξατομικευμένες τιμές. Οι μεσίτες και οι πελάτες θα μπορούσαν να συνεργαστούν στενότερα με τους ασφαλιστές για να παρέχουν τυποποιημένα ομοιόμορφα δεδομένα οδηγώντας σε ακριβέστερη τιμολόγηση των κινδύνων.

Συνεχής επικοινωνία

Οι προγραμματιστές και οι κατασκευαστές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να μιλούν με τους ασφαλιστές σε προγενέστερο στάδιο, ώστε ο σχεδιασμός που γίνεται να επιτρέπει την ασφάλιση των λειτουργικών κινδύνων στο μέλλον.

Περισσότερη διαφάνεια και όρια

Είναι σημαντικό να καθοριστεί η ισορροπία ευθυνών μεταξύ προγραμματιστών, ασφαλιστών, χρηματοδοτών, ιδιοκτητών, προμηθευτών και εργολάβων. Οι ασφαλιστές και οι προγραμματιστές έργων πρέπει επίσης να έχουν σαφή κατανόηση των συνεπειών κινδύνου σε ό,τι αφορά τον εξοπλισμό. Οι πελάτες πρέπει να κατανοήσουν τις επιπτώσεις των έργων που είναι εκτός εγγύησης.

Μετριασμός κινδύνων

Καθώς ο τομέας ωριμάζει, οι προγραμματιστές, οι εργολάβοι, οι χρηματοδότες, οι προμηθευτές και οι ιδιοκτήτες να εφαρμόσουν καλύτερες στρατηγικές υλοποίησης των έργων που ενισχύουν την αξιοπιστία και την ποιότητα του έργου, ώστε να μετριαστούν οι κίνδυνοι.