Γιατί η επίλυση προβλημάτων είναι ζωτικής σημασίας για μια επιχείρηση

Η επίλυση προβλημάτων βρίσκεται στον πυρήνα της ανθρώπινης εξέλιξης. Είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούμε για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στο περιβάλλον μας, να εντοπίσουμε πράγματα που θέλουμε να αλλάξουμε και στη συνέχεια να καταλάβουμε τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Η επίλυση προβλημάτων είναι η πηγή όλων των καινοτομιών, της κοινωνικής και πολιτιστικής εξέλιξης, και η βάση για τις οικονομίες που βασίζονται στην αγορά. Είναι η βάση για συνεχή βελτίωση, επικοινωνία και μάθηση.

Εάν αυτό το πράγμα που αποκαλούμε επίλυση προβλημάτων είναι τόσο σημαντικό για την καθημερινή μας ζωή, τι ακριβώς είναι; Η επίλυση προβλημάτων αφορά τη διαδικασία παρατήρησης του τι συμβαίνει στο περιβάλλον μας, είναι ο προσδιορισμός πραγμάτων που θα μπορούσαν να αλλάξουν ή να βελτιωθούν, είναι η διάγνωση μιας τρέχουσας κατάστασης, είναι ο τρόπος διερεύνησης των παραγόντων και των δυνάμεων που επηρεάζουν αυτή την κατάσταση, είναι η ανάπτυξη προσεγγίσεων και εναλλακτικών λύσεων που μπορούν να επιφέρουν την αλλαγή, είναι η λήψη αποφάσεων σχετικά με τις απαιτούμενες δράσεις για την υλοποίηση των αλλαγών και τέλος είναι η παρατήρηση των επιπτώσεων αυτών των δράσεων στο περιβάλλον.

Κάθε βήμα στη διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος απαιτεί δεξιότητες και μεθόδους που συμβάλλουν στη συνολική αποτελεσματικότητα της αλλαγής και καθορίζουν το επίπεδο πολυπλοκότητας του προβλήματος που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Οι άνθρωποι μαθαίνουν πώς να επιλύουν απλά προβλήματα από πολύ μικρή ηλικία (μαθαίνουν να τρώνε, κάνουν συντονισμένες κινήσεις και επικοινωνούν) - και καθώς ένα άτομο μεγαλώνει και ωριμάζει, οι δεξιότητες του βελτιώνονται, ωριμάζουν και γίνονται πιο εξελιγμένες (επιτρέποντάς τους να λύσουν πιο δύσκολα προβλήματα).

Η επίλυση προβλημάτων είναι σημαντική τόσο για εμάς ως άτομα όσο και για οργανισμούς, διότι μας επιτρέπει να ασκούμε έλεγχο στο περιβάλλον μας.

Επιδιόρθωση πραγμάτων που δεν λειτουργούν σωστά: Μερικά πράγματα φθείρονται και σπάνε με την πάροδο του χρόνου, άλλα είναι ελαττωματικά από την 1η ημέρα. Τα προσωπικά και επιχειρηματικά περιβάλλοντα είναι γεμάτα πράγματα, δραστηριότητες, αλληλεπιδράσεις και διαδικασίες που έχουν «σπάσει» ή δεν λειτουργούν με τον τρόπο που θα έπρεπε. Η επίλυση προβλημάτων μας δίνει το μηχανισμό για τον εντοπισμό αυτών των πραγμάτων, να κατανοήσουμε γιατί δεν λειτουργούν και να καθορίσουμε μια πορεία δράσης για να τα διορθώσουμε.

Αντιμετώπιση του ρίσκου: Οι άνθρωποι έχουν μάθει να αναγνωρίζουν τις τάσεις και έχουν αναπτύξει μια επίγνωση των σχέσεων αιτίας-αποτελέσματος (cause-and-effect) στο περιβάλλον τους. Αυτές οι δεξιότητες όχι μόνο μας επιτρέπουν να διορθώσουμε τα πράγματα όταν αυτά «σπάσουν», αλλά και να προβλέψουμε τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον (με βάση την εμπειρία του παρελθόντος και του τι συμβαίνει τώρα). Η συγκεκριμένη διαδικασία μας επιτρέπει να λάβουμε κάποιες δράσεις στο παρόν για να αποτρέψουμε ή μειώσουμε τις πιθανότητες επανεμφάνισης του δυσάρεστου συμβάντος στο μέλλον.

Βελτίωση της απόδοσης: Άνθρωποι και οργανισμοί δεν υφίστανται μεμονωμένα στο περιβάλλον. Υπάρχει ένας σύνθετος και συνεχώς μεταβαλλόμενος ιστός σχέσεων και ως αποτέλεσμα, οι ενέργειες ενός ατόμου θα έχουν είτε άμεσο αντίκτυπο σε άλλους είτε έμμεσο αντίκτυπο αλλάζοντας τη δυναμική του περιβάλλοντος. Αυτές οι αλληλεξαρτήσεις επιτρέπουν στους ανθρώπους να συνεργάζονται για την επίλυση πιο περίπλοκων προβλημάτων, αλλά και να δημιουργούν επίσης μια δυναμική που απαιτεί από όλους να βελτιώνουν συνεχώς την απόδοση τους για να μπορούν να προσαρμόζονται στις αλλαγές. Η επίλυση προβλημάτων μας βοηθά να κατανοήσουμε τις σχέσεις και να υλοποιήσουμε τις αλλαγές και τις βελτιώσεις που απαιτούνται για να ανταγωνιστούμε και να επιβιώσουμε σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

Αξιοποίηση ευκαιριών: Η επίλυση προβλημάτων δεν αφορά μόνο την απόκριση (και τη διόρθωση) μιας υφιστάμενης κατάστασης. Αφορά επίσης την καινοτομία, τη δημιουργία νέων πραγμάτων και την αλλαγή του περιβάλλοντος έτσι ώστε η όλη διαδικασία να γίνει πιο ελκυστική και επιθυμητή από εμάς. Η επίλυση προβλημάτων μας επιτρέπει να εντοπίζουμε και να αξιοποιούμε ευκαιρίες στο περιβάλλον μας και να ασκούμε (μέχρι κάποιο επίπεδο) έλεγχο σε μελλοντικά γεγονότα.

Οι δεξιότητες που απαιτούνται για την επίλυση προβλημάτων και ο τρόπος επίλυσης αυτών, αποτελούν κρίσιμα στοιχεία της καθημερινής ζωής, τόσο των ανθρώπων όσο και των επιχειρήσεων. Η ανάπτυξη και η ορθή χρήση αυτών των δεξιοτήτων μέσω της κατάρτισης, της πρακτικής και της μάθησης μπορεί να παράσχει αυτή την ικανότητα πιο αποτελεσματικά και με την πάροδο του χρόνου το άτομο να αντιμετωπίζει προβλήματα με μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοκότητας και δυσκολίας.