Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και ΜΜΕ: Η Θλιβερή Σύγκριση της Ελληνικής Πραγματικότητας με το Εξωτερικό

Είναι γεγονός ότι οι ΜΜΕ επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στην προσπάθειά τους να εφαρμόσουν στρατηγικές ΕΚΕ. Όμως οι όποιες δυσκολίες μπορούν να υπερκεραστούν με όπλα τη δημιουργικότητα, την καινοτομία και τη βοήθεια από το κράτος. Αυτό τουλάχιστον μας διδάσκουν διάφορα case studies από το εξωτερικό και μάλιστα από χώρες τις οποίες εμείς αδίκως, θεωρούμε υποδεέστερες.

Ένα τέτοιο εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί το Μεξικό. Στη χώρα της Κεντρικής Αμερικής, οι ΜΜΕ επιχειρήσεις αποτελούν το 99% των επιχειρήσεων της χώρας (σε σύνολο 4εκ. επιχειρήσεων), συνεισφέρουν περισσότερο από 52% στο ΑΕΠ και απασχολούν το 72% του εργατικού προσωπικού.

Η κυβέρνηση του Μεξικού είχε αναγνωρίσει πάρα πολλά χρόνια πριν, ότι η ανάπτυξη θα στηριζόταν αποκλειστικά στις ΜΜΕ που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομία της. Όπως άλλωστε και στην Ελλάδα.

Έτσι, η επιχειρηματική πολιτική της χώρας περιστράφηκε γύρω από την ΕΚΕ (Responsabilidad Social Empresarial στα Ισπανικά) και τα πεδία της. Δημιουργήθηκαν κυβερνητικά προγράμματα επιτάχυνσης της επιχειρηματικότητας των ΜΜΕ (SME accelerator), σε συνεργασία με φορείς, πανεπιστήμια κλπ., χωρίς βοηθήματα τύπου ΕΣΠΑ και άλλα υποστηριχτικά εργαλεία που έχουμε εμείς στη διάθεσή μας!

Ένας από τους οργανισμούς που συνεχίζει να συνεισφέρει σε αυτή την προσπάθεια, είναι το IDEARSE Centre του Anahuac University of Mexico. Ο επιχειρηματικός επιταχυντής που δημιουργήθηκε για αυτόν τον σκοπό, δομήθηκε γύρω από τους τομείς εφαρμογής της ΕΚΕ και συμπεριλαμβάνει πεδία όπως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τα εργατικά δικαιώματα, οι εργασιακές συνθήκες ασφαλείας, η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, η εμπλοκή των stakeholders κ.α.

Στην ίδια χώρα, εταιρείες όπως η SONY, η COCA COLA και η CEMEX, είχαν εκπαιδεύσει σε θέματα ΕΚΕ περισσότερες από 150 ΜΜΕ μέχρι πρόσφατα. Ως αποτέλεσμα, οι ΜΜΕ αυτές πέτυχαν αύξηση των κερδών τους από 5% έως 37% ετησίως, ενώ οι θέσεις εργασίας αυξήθηκαν κατά 19%. Το γεγονός αυτό καταρρίπτει αιωρούμενους μύθους-δικαιολογίες, όπως ότι η ΕΚΕ στις ΜΜΕ είναι ακριβή, δεν ανταποκρίνεται στο μέγεθός τους ή δεν συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη της επιχειρηματικότητας.

Το IDEARSE Centre του Anahuac University of Mexico, αναφέρει ότι Η ΕΚΕ στις ΜΜΕ, δεν επιβάλλεται από τον νόμο, αλλά από την αγορά την ίδια (a requirement imposed, not by the law, but the market itself).

Η Μεξικανική κυβέρνηση έχει θεσπίσει εθνική στρατηγική και υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν συγκεκριμένα standards ΕΚΕ.

Παρόμοιο παράδειγμα βρίσκουμε στην Σκωτία, όπου υφίσταται κρατικό τμήμα συμβουλευτικής βιώσιμης ανάπτυξης για τις ΜΜΕ, χωρίς κόστος για τους συμμετέχοντες.

Στη Γουατεμάλα, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται με τη βιομηχανία της ζάχαρης, ένωσαν τις δυνάμεις τους, εκπόνησαν από κοινού στρατηγικό πλάνο και προσέλαβαν εξειδικευμένους συμβούλους ΕΚΕ, κυρίως με ειδίκευση σε περιβαλλοντικές πρακτικές, μεθόδους καλλιέργειας, προώθησης προϊόντων κλπ.

Στις ΗΠΑ, οι ΜΜΕ ενθαρρύνουν τους εργαζομένους τους να συμμετέχουν σε προγράμματα εθελοντισμού και μάλιστα με τη μορφή αμειβόμενης άδειας, συνήθως σε σχολεία και φορείς υπηρεσιών. Βέβαια το εν λόγω παράδειγμα προέρχεται από μία χώρα με αναπτυγμένη φιλοσοφία ΕΚΕ, όπου σύμφωνα με μελέτες, οι μελλοντικοί εργαζόμενοι δηλώνουν στην πλειοψηφία τους ότι αυτό που τους προσελκύει σε μία εταιρεία, είναι η δέσμευσή της απέναντι στα σημαντικά κοινωνικά ζητήματα.

Σε αυτές τις τάσεις έχουν προσαρμοστεί εταιρείες κολοσσοί οι οποίες αναδιοργάνωσαν τις επιχειρηματικές τους στρατηγικές.

Η ΝΙΚΕ και η Wal-Mart, επιβάλλουν στις συνεργαζόμενες ΜΜΕ της αλυσίδας εφοδιασμού τους, συγκεκριμένες πρακτικές και πολιτικές ΕΚΕ. Η απόφασή τους αυτή, αντικατοπτρίζεται σε αποφάσεις σχετικά με τα προϊόντα και ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών για βιώσιμες επιλογές, καθώς και τη δέσμευσή τους για περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Η STARBUCKS σε συνεργασία με τον οργανισμό Conservation International, συνδράμει τους μικρομεσαίους αγρότες καλλιεργητές καφέ της αλυσίδας, σε συγκεκριμένες τεχνικές παραγωγής, χρησιμοποιώντας μεθόδους που διαφυλάσσουν την βιοποικιλότητα.

Η ΝΙΚΕ, η Wal-Mart και η STARBUCKS, αποτελούν τον κανόνα παρά την εξαίρεση, σε σύγκριση με την θλιβερή πραγματικότητα της Ελλάδος.

Κανείς δεν αμφισβητεί τις δυσκολίες ή τους δισταγμούς για την εφαρμογή της ΕΚΕ στις ΜΜΕ. Όμως τα οφέλη είναι πολλαπλάσια των δυσκολιών και περιλαμβάνουν την αύξηση της παραγωγικότητας, τη μείωση του κόστους παραγωγής, την ευκολότερη χρηματοδότηση από χρηματοπιστωτικά συστήματα, την ενίσχυση της κοινωνικής υπεραξίας, την ενίσχυση της φήμης και του brand name, την ικανοποίηση/αφοσίωση του εργατικού δυναμικού, την ενίσχυση της καινοτομίας κ.α. Ας έχουμε υπόψη μας ότι υπάρχουν πολλοί φορείς που δύνανται να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση όπως το Primer on Business Responsibility for SMEs, το ACCA's report on Environmental Aspects of Sustainability: SMEs and the role of Accountant κ.α.