Πώς το σκάκι ενισχύει την επιχειρηματικότητα ή «σκοτώνοντας» τον πνευματικό μας θάνατο

Στα τελευταία του, ο πατέρας μου στο νοσοκομείο, με ρώταγε ρητορικά: "Τετραγωνίζεται ο κύκλος;" θέλοντας να δείξει με στωικό τρόπο, ότι όταν είναι κάτι να γίνει βάση φυσικής και συμπαντικής λογικής, δεν μπορεί να αλλάξει, είναι αναπόφευκτο.

Ακολουθούσε και εκείνος, από την μια την χιουμοριστική ενατένιση του θανάτου που είχε η μητέρα μου και από την άλλη την γενικότερη αντίληψη που είχαν οι παλιές γενιές των Ελλήνων αυτή της δημιουργικής, διαλεκτικής σχέσης με το θάνατο. Έλεγε η γιαγιά μου: "τώρα είναι η σειρά σας, φεύγομαι εμείς, πάμε".

Είναι όμως μερικά πράγματα τα οποία τα επηρεάζουμε και τα διαμορφώνουμε εμείς και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Ένα από αυτά είναι το ἐπιχειρεῖν. Το ἐπιχειρεῖν προϋποθέτει ικανότητες πνευματικές και ενίοτε και χειρωνακτικές. Αλήθεια ασχολούμαστε όσο πρέπει με την πνευματική μας κατάσταση, κάνουμε κινήσεις που αφορούν την συνεχή βελτίωσή μας, δίνουμε «άκυρο» στην πνευματική στασιμότητα, την αποτελμάτωση, την απραξία, το πνευματικό μας θάνατο;

Παρότι ασχολούμαστε με πολλά ταυτοχρόνως, στην προσπάθεια να κάνουμε περισσότερα σε λιγότερο χρόνο, δαπανάμε πολλές ώρες στο πολυδαίδαλο διαδίκτυο, χρησιμοποιούμε συσκευές τελευταίας τεχνολογίας και τρέχουμε συγχρόνως να προκάμουμε τους έντονους ρυθμούς της αστικής μας ζωής, θα συμπεραίναμε ότι ο εγκέφαλός μας είναι εξυπνότερος, δημιουργικότερος και αποτελεσματικότερος.

Αυτό είναι μύθος διότι όσοι λειτουργούν με αυτό το δριμύ και ταχύ τρόπο είναι λιγότερο αποτελεσματικοί σε σχέση με όσους λειτουργούν με απλούστερο τρόπο, διότι δυσκολεύονται να ξεκαθαρίσουν το τεράστιο όγκο πληροφοριών που δέχονται και ολοένα δεν μπορούν να αγνοήσουν τις άσχετες πληροφορίες που δεν βοηθούν σε τίποτα στην καθημερινότητα και στην λύση των συνεχών προβλημάτων που παρουσιάζονται. Αυτός ο ρυθμός μάλιστα ίσως να δημιουργήσει χρόνιο άγχος και να προκαλέσει ζημιά στο κέντρο μνήμης του εγκεφάλου. Πώς μπορεί να γίνει αυτό: απλά, το μυαλό θέτει σε συναγερμό τους αδένες που εκκρίνουν ουσίες στο αίμα όπως αδρεναλίνη και κορτιζόλη, τις ορμόνες του άγχους όπως αναφέρονται στην βιβλιογραφία. Η μεγάλη συχνότητα αυτού του φαινομένου μπορεί να βλάψει τη νοητική διαδικασία και να αλλάξει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος στις περιοχές του εγκεφάλου που επηρεάζουν τη σκέψη και τη διάθεση, δηλαδή αλλοιώνονται τα δυο πιο σημαντικά πράγματα που αφορούν έναν επιχειρηματία.

Η καλή διάθεση και η συνεχής σκέψη βοηθάνε στην γέννηση ιδεών και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων. Τα αντίθετα ενισχύουν την αδράνεια, την ολιγωρία και τις «λιμνάζουσες» συμπεριφορές. Θυμίζει έναν πολιτικό «σλόγκαν» παλαιότερων δεκαετιών που έλεγε ΜΠΡΟΣΤΑ, ΟΧΙ ΠΙΣΩ, ΟΥΤΕ ΣΗΜΕΙΩΤΟΝ....Βέβαια αυτοί που το λέγανε εκπροσωπούσαν τουλάχιστον το «σημειωτόν» αλλά αυτό είναι αντικείμενο άλλου άρθρου. Πρέπει οι κινήσεις μας να μας οδηγούν στο ΜΠΡΟΣΤΑ. Το ΣΗΜΕΙΩΤΟΝ δεν ωφελεί κανέναν, μόνο ίσως τον βαριά άρρωστο που πολλές φορές η στασιμότητα του είναι καλή...σε σχέση με τα υπόλοιπα δυσμενοί σενάρια.

Αποδεδειγμένα μια σίγουρη ενασχόληση η οποία ενισχύει τη δομική ακεραιότητα της λευκής ουσίας του εγκεφάλου είναι το σκάκι. Η προσπάθεια να βελτιωθείς στο σκάκι ενισχύει τη δημιουργία της μυελίνης, της λευκής ουσίας που βοηθά στο χειρισμό των νευρικών ερεθισμάτων. Μάλιστα σε βοηθάει να «ξεσκαρτάρεις» τις πληροφορίες γρηγορότερα και να επιλέγεις τις ωφέλιμες ανώδυνα, διότι βασικό στοιχείο στον «βασιλιά» των παιχνιδιών, είναι η παραμετροποίηση των επιλογών σε δεδομένο χρονικό όριο και αμέσως μετά η επιλογή της εκάστοτε καλύτερης σειράς κινήσεων, όμως στα πλαίσια «λογικής παραγωγής» άγχους λόγω της εξάσκησης που έχεις κάνει.

Αναφέρουμε, «δεδομένο χρονικό όριο», διότι το σκάκι, στην επίσημη μορφή του, παίζεται με σκακιστικό χρονόμετρο και εξασκεί ίσως όσο καμία άλλη ενασχόληση, την αντίληψή μας όσον αφορά την έννοια του χρόνου και «λογική παραγωγή» άγχους διότι ένας σκακιστής από τις πρώτες κιόλας επαφές του με το άθλημα, μαθαίνει να δαμάζει και να χρησιμοποιεί προς όφελός του το άγχος, το στρες. Επίσης αναφέρουμε «παραμετροποίηση επιλογών» νοώντας την διαδικασία εκείνη κατά την οποία σε μια πολλαπλότητα, σε έναν κυκεώνα επιλογών, ο εγκέφαλός μας εξασκείται στο να πράττει μια ορθολογική παραμετροποίηση η οποία μας βοηθάει στο τέλος να επιλέξουμε (εδώ βλέπουμε την εγγενή σχέση των μαθηματικών με το σκάκι). Οι επιλογές μας αυτές, το αποκύημα της παραμετροποίησης δηλαδή, και τα αποτελέσματα μετά των επιλογών μας αυτών, θα μας βαραίνουν για πάντα. Είμαστε στην ουσία ένα δυναμικό ψηφιδωτό που απαρτίζεται από τα αποτελέσματα των επιλογών που έχουμε κάνει.

Σε ατομικό επίπεδο πρωτοβουλιών, προτείνουμε να ασχοληθείτε με το σκάκι, όσοι θέλετε να αυξήσετε τις πιθανότητες για μια υγιή, κερδοφόρο και αποτελεσματική επιχειρηματικότητα, όσοι θέλετε πνευματική υγεία και ορθή διαχείριση του άγχους. Το σκάκι αναμφίβολα ενισχύει και βελτιώνει το κέντρο μνήμης.

Σε ομαδικό επίπεδο, πρέπει το κράτος μας να χρηματοδοτήσει έρευνα των Τμημάτων Ψυχολογίας (και άλλων απαραίτητων για την έρευνα τμημάτων), των Πανεπιστημίων μας σε συνεργασία με την σκακιστική κοινότητα, τους επιχειρηματικούς φορείς και άλλες δομές όπως η εκπαιδευτική κοινότητα, οι ένοπλες δυνάμεις κλπ με θέμα τις επιδράσεις του σκακιού στο άτομο και στην κοινωνία. Μη ξεχνάμε ότι τα οφέλη των αναλυτικών προσεγγίσεων των «βιοιατρικών» μελετών βοηθούν και άλλους τομείς των επιστημών. Παρόμοιες έρευνες έχουν γίνει πολύ λίγες στο παρελθόν από ελάχιστες χώρες μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Καινοτόμο, επωφελές, ενισχύει την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό και είναι και επικερδές. Μήπως θα βοηθούσαν όλα αυτά και την έξοδο από την κρίση;

Ο επιχειρηματίας που ξέρει σκάκι σε σχέση με τον επιχειρηματία που δεν ξέρει είναι σαν το ζευγάρι στο οποίο ο ένας εκ των δυο είναι λιγότερο εμφανίσιμος αλλά αυτός που είναι περισσότερο προτιμά τον λιγότερο, διότι πιστεύει ότι έχει ελκυστικότερη προσωπικότητα την οποία συνεχώς εξελίσσει. Ο λιγότερο εμφανίσιμος εδώ είναι ο επιχειρηματίας που ξέρει σκάκι διότι έχει εφεδρεία άλλες αρετές ουσιαστικότερες μάλλον...