Η θεωρία της απλότητας στο μάνατζμεντ, που προτείνεται στο παρόν άρθρο, πηγάζει από τη θεωρία της πολυπλοκότητας, η οποία μας διδάσκει, ότι υπάρχει τάξη μέσα στο χάος κι ότι αν αφήσουμε ένα σύστημα ελεύθερο έχει την τάση να οργανώσει τον ίδιο του τον εαυτό.
Το ίδιο ισχύει και για τους επιχειρηματικούς οργανισμούς. Οι άνθρωποι αποτελούν μια πολύπλοκη οντότητα ως άτομα και κατά συνέπεια γίνονται ακόμα πιο πολύπλοκοι όταν συνυπάρχουν ομαδικά. Γι' αυτό, για να ηγηθεί κάποιος ανθρώπους απαιτεί ένα απλό σύστημα διοίκησης. Ο ηγέτης πρέπει να θέσει τις βασικές κατευθύνσεις και τους στόχους ή το γενικότερο όραμα και κατόπιν να αφήσει το σύστημα μόνο του να αυτό-οργανωθεί.
Πιστεύω, πως όλοι μας έχουμε νιώσει ότι είμαστε πιο αποδοτικοί όταν δεν έχουμε έναν προϊστάμενο πάνω από το κεφάλι μας. Η σκέψη μας είναι πιο καθαρή και δημιουργική, καθώς και πιο αποτελεσματική, ενώ η απόδοσή μας αυξάνεται μαζί με μια όμορφη αίσθηση ικανοποίησης και δημιουργίας.
Το συγκεκριμένο άρθρο δεν υποστηρίζει μια κατάσταση αναρχίας, αντίθετα προωθεί την ευελιξία δράσης σε προκαθορισμένο πλαίσιο, το οποίο ορίζουν το οργανωσιακό όραμα και οι αξίες. Αποφασίζουμε τι θέλουμε να γίνει και αφήνουμε τους ανθρώπους μας να καθορίσουν μόνοι τους το πώς. Αν είναι ξεκάθαρα σε εκείνους η αποστολή του οργανισμού και ο δικός τους ρόλους, θα μείνουν ευθυγραμμισμένοι σε αυτά και δε θα ξεφύγουν. Βέβαια, για να μπορέσει αυτή η ελευθερία να ευδοκιμήσει πρέπει οι άνθρωποι να είναι πρόθυμοι και ικανοί να αναλάβουν μια ανάλογη ευθύνη (η ελευθερία είναι ευθύνη). Ο ηγέτες πρέπει στη συνέχεια να στέκεται δίπλα στους ανθρώπους του και να τους δείχνει τη σωστή κατεύθυνση σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν προβλήματα ή κάπου στη «διαδρομή» χαθούν. Πρέπει σε κάθε στιγμή και σε κάθε τους βήμα να αισθάνονται ότι θα έχουν τη στήριξή του.
Χρειάζεται όμως προσοχή. Η απλότητα δεν είναι εύκολη προσέγγιση, απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό για να είναι αποτελεσματική. Επιπλέον, οι ηγέτες πρέπει να αξιοποιήσουν την εσωτερική τους σκέψη ώστε να συνδυάσουν πληροφορίες, ιδέες και εμπειρίες, με κατεύθυνση έναν συστημικό σχεδιασμό που είναι πάντοτε ανοιχτός σε αναθεωρήσεις και βελτιώσεις. Για να το επιτύχουν πρέπει να αναπτύσσουν διαρκώς τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, καθώς και να ενημερώνονται για τις διοικητικές, κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Πρέπει να αναπτύξουν μια ικανότητα συνεχούς μάθησης και να μελετήσουν ενδελεχώς την ανθρώπινη συμπεριφορά και την επίδρασή της στην απόδοση. Πρέπει να έχουν μια σφαιρική αντίληψη του κόσμου και αυτήν την αντίληψη να τη διατηρούν κάτω από συνεχή εξέταση και προσαρμογή.
Μια άλλη πλευρά της θεωρίας της απλότητας είναι ο τρόπος με τον οποίο αξιολογούμε τους ανθρώπους. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι αξιολόγησης που μετρούν διάφορες έννοιες και παράγοντες, όπως την προσωπικότητα, το στυλ ηγεσίας, τη συμπεριφορά κτλ, τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο, χρησιμοποιώντας υποκειμενικές ή αντικειμενικές μετρήσεις. Τα περισσότερα όμως από αυτά τα εργαλεία είναι ιδιαίτερα εξειδικευμένα κι εξελιγμένα, μέσα από πολυετείς έρευνες και εμπειρικές μελέτες, καταλήγοντας να είναι τελικά πολύ περίπλοκα στη θεωρητική τους βάση. Μετρούν πολλαπλές διαστάσεις μιας έννοιας, χρησιμοποιώντας πολύπλοκες στατιστικές αναλύσεις, κι αυτό έχει ως συνέπεια τα συμπεράσματα που βγάζουν να μην είναι ιδιαίτερα ξεκάθαρα ως προς την πρακτική τους χρησιμότητα.
Ενώ, λοιπόν, αυτά τα εργαλεία βασίζονται σε γερές θεωρητικές βάσεις και εκτενείς εμπειρικές αποδείξεις, φαίνεται πως δεν μπορούν να καταγράψουν πλήρως όλο το φάσμα της ανθρώπινης πολυπλοκότητας. Πολλές φορές αποτυγχάνουν να εξηγήσουν τη διακύμανση (τη διαφορετικότητα) μιας έννοιας που συναντάμε από το ένα άτομο στο άλλο. Δεν προτείνω να τα καταργήσουμε, μόνο να μην βασιζόμαστε πλήρως σε αυτά όταν προσπαθούμε να μεταμορφώσουμε τους ανθρώπους και να τους βοηθήσουμε να βελτιωθούν. Οι άνθρωποι είναι τόσο πολύπλοκοι που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την επίσης πολύπλοκη διαίσθησή μας για να καταφέρουμε να εκτιμήσουμε την πρόοδό τους μετά από μια, για παράδειγμα, συμβουλευτική παρέμβαση ή εκπαίδευση. Τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι ικανά (ακόμα) να αντιπροσωπεύσουν πλήρως την ανθρώπινη λειτουργία. Οι άνθρωποι μπορούν να μετρηθούν, αλλά δεν μπορούν πλήρως να ερμηνευθούν με αριθμούς.
Όταν αξιολογείτε τους ανθρώπους σας σκεφτείτε απλά, χρησιμοποιήστε απλές μετρήσεις ή κατασκευάστε εργαλεία αξιολόγησης με μια απλή προσέγγιση. Χρησιμοποιήστε τη μέτρηση περισσότερο ως μέσω για να ξεκινήσετε τη συζήτηση για το τι χρειάζεται να αλλάξουν. Η πρόοδος, η ανάπτυξη και η πραγματική τους απόδοση θα φανούν στις καθημερινές τους πράξεις/συμπεριφορές, όχι σε πίνακες με αριθμούς. Τα εργαλεία αξιολόγησης είναι εξαιρετικά για να θέτουν το πλαίσιο και να δίνουν τη σωστή κατεύθυνση. Πέρα από αυτό όμως θα πρέπει να μάθετε να βασίζεστε περισσότερο στις παρατηρήσεις σας για την πρόοδο των ανθρώπων σας και τη συνολική τους συνεισφορά στον οργανισμό σας. Τα εργαλεία είναι απλά μια βοήθεια. Θυμηθείτε πως δεν μπορείτε να αξιολογήσετε ένα πολύπλοκο σύστημα, όπως ο άνθρωπος, χρησιμοποιώντας ένα επίσης πολύπλοκο σύστημα αξιολόγησης.
Σχόλια