Σκέψεις των (Επιχειρηματικών) Καιρών: Ο Δρόμος για την Αλλαγή της Επιχειρηματικής Κουλτούρας

Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε να γίνονται στην Ελλάδα αρκετές προσπάθειες οργάνωσης των ελλήνων επιχειρηματιών και παίρνονται πρωτοβουλίες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για τη βελτίωση της επιχειρηματικής πρακτικής και κουλτούρας. Προσπάθειες δηλαδή που συμβάλλουν στην εκπαίδευση των μελλοντικών ηγετών, αλλά και γενικότερα των εργαζομένων.

Γιατί η αλήθεια είναι πως όλοι, ανεξάρτητα από την ιεραρχική θέση, πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία στον τρόπο που δουλεύουμε και κυρίως στον τρόπο που συνεργαζόμαστε. Το μήνυμα είναι ελπιδοφόρο. Όλοι έχουμε συνειδητοποιήσει ότι οι δομές είναι παρωχημένες και πως υπάρχει ανάγκη αλλαγής στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων και στον τρόπο αντιμετώπισης και αξιοποίησης του ανθρώπινου παράγοντα. Λέγοντας βέβαια όλοι, μάλλον συμπεριλαμβάνουμε τους νεότερους ανθρώπους, οι οποίοι έχουν νιώσει περισσότερο τα αρνητικά αποτελέσματα των αποφάσεων (σε μακροοικονομικό και μικροοικονομικό επίπεδο) και των επιχειρηματικών πρακτικών του παρελθόντος.

Υπάρχει η τάση για αλλαγή, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ίσως οι ηλιαχτίδες που διαφαίνονται μέσα στο σκοταδισμό των απαρχαιωμένων πρακτικών διοίκησης είναι ακόμα πολύ λίγες, για να φέρουν την, ολοκληρωτικά, «νέα εποχή». Χρειάζεται περισσότερος χρόνος και επιμονή. Οι νέοι είναι η ελπίδα, γιατί αυτοί αμφισβητούν το κατεστημένο και έχουν τη θέληση να δοκιμάσουν μια διαφορετική προσέγγιση. Δυστυχώς ακόμα βρίσκουν εμπόδια στους ¨δεινόσαυρους¨ επιχειρηματίες και μάνατζερ που, σύμφωνα με την αλαζονική τους στάση, μάλλον γνωρίζουν τα πάντα και δε δέχονται αμφισβήτηση.

Ας προσέξουμε, όμως, να μη μετατραπούν τα κινήματα αυτά σε μάζα και ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ικανότητα τελικά να κρίνουν σωστά τι είναι καλύτερο και αποδοτικό. Πρέπει ακόμη να προσέξουμε μη γίνουμε και εμείς άκαμπτοι και δογματικοί σαν τους ηγέτες των προηγούμενων γενεών που κατηγορούμε. Να παραμείνουν δηλαδή τα μυαλά μας ανοιχτά στις νέες προτάσεις. Όταν θα φθάσουμε στην ηλικία των 45 και πλέον ετών ας χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία μας και τις γνώσεις μας για να καλωσορίσουμε και αξιολογήσουμε σωστά τις φρέσκες ιδέες των επερχόμενων γενεών.

Τι πρέπει να κάνουμε δηλαδή περιληπτικά;

• Να οργανωθούμε και να συνεργαστούμε, να γίνουμε πιο αποδοτικοί και αποτελεσματικοί μέσα από την αξιοποίηση της ομαδικότητας.
• Να είμαστε ανοιχτοί σε νέες ιδέες, να μην πέσουμε στην παγίδα να γίνουμε οι ίδιοι παρωχημένοι, αυτοί που θα τους κατηγορούν οι νεότεροι.
• Και για να πετύχουμε στα παραπάνω πρέπει ριζικά ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ.

Φυσικά όλα αυτά είναι γενικοί αφορισμοί και το μεγάλο ερώτημα είναι πώς τα πετυχαίνουμε στην πράξη. Τα πράγματα είναι πιο απλά συνήθως απ’ ό,τι φαίνονται, όταν διασπάμε το πρόβλημα σε μικρότερα κομμάτια. Για αρχή λοιπόν καλό θα ήταν να ακολουθήσουμε δυο γενικές αρχές:

1. Να ξεκινήσουμε την αλλαγή από τα μικρά καθημερινά πράγματα, όσο και αν φαίνονται ασήμαντα. Ένα αντίστοιχο κοινωνικό παράδειγμα: αν κατανοήσουμε γιατί ακόμα και ένα μικροσκοπικό χαρτάκι πρέπει να το πετάμε στον κάδο σκουπιδιών και όχι στο δρόμο, χωρίς να το καταλάβουμε θα έχουμε μια πιο καθαρή πόλη.
2. Να αρχίσουμε να ακούμε τους άλλους και να δεχόμαστε την άποψή τους. Αν μπορέσουμε να εξετάσουμε μια πρόταση ή μια πληροφορία απαλλαγμένοι από εγωκεντρικές πεποιθήσεις και μισαλλόδοξες στάσεις, τότε θα βελτιώσουμε τη κριτική μας ικανότητα, πέρα από προσωπικές αντιστάσεις. Αυτό συνεπάγεται καλύτερες αποφάσεις και πιο υγιείς και ευχάριστες ανθρώπινες διαπροσωπικές σχέσεις, άρα και βελτιωμένη ομαδική συνεργασία.

Ας κλείσουμε όμως με ένα γενικό αφορισμό και ο καθένας ας τον ερμηνεύσει όπως θέλει, σύμφωνα με τις αντιλήψεις του και την ιδιαίτερή του ψυχοσύνθεση. Η αντίσταση πρέπει να ξεκινήσει ενάντια στον ίδιο μας τον εαυτό και στις συνήθειές μας, για να επέλθει κατόπιν η αλλαγή και σε κοινωνική κλίμακα.