Το παραδοσιακό συριανό λουκούμι αποτελεί το πιο φημισμένο προϊόν της Σύρου. Αρκετές επιχειρήσεις, στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, ασχολούνται εδώ και χρόνια με την παραγωγή του. Μία από τις παλαιότερες και ιστορικότερες του νησιού είναι και η επιχείρηση Α. & Β. Λειβαδάρας Ο.Ε., η οποία εδώ και ένα, σχεδόν, αιώνα παράγει παραδοσιακά συριανά λουκούμια, χαλβαδόπιτες και παγωτό.
Μέχρι το 2010 η επιχείρηση Λειβαδάρας σημείωνε ανοδική πορεία και κατέγραφε συνεχώς αυξανόμενα κέρδη. Με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης, όμως, το 2010, τα δεδομένα για την επιχείρηση άλλαξαν, καθώς ο τζίρος μειώθηκε κατά 50%. “Αυτή τη στιγμή ο ετήσιος τζίρος μας έχει πέσει στα 600 εκ. ευρώ”, μας επισήμανε ο κος Αντώνης Λειβαδάρας συνιδιοκτήτης της επιχείρησης.
Ωστόσο, και το εμπάργκο της Ρωσίας απέναντι στα ευρωπαϊκά προϊόντα, αποτέλεσε τροχοπέδη για την επιχείρηση της οικογένειας Λειβαδάρα. Όπως μας εξήγησε ο Αντώνης “Είχαν έλθει Ρώσοι επιχειρηματίες στο νησί και είχαμε κλείσει μία μεγάλη συμφωνία, αλλά το εμπάργκο, που ακολούθησε από τη Ρωσία, όπως καταλαβαίνετε, μας άλλαξε εντελώς τα σχέδια, όμως από το 1986, εξακολουθούμε να κάνουμε εξαγωγή κάθε μήνα στη Γαλλία”. Παλαιότερα τα συριανά λουκούμια Λειβαδάρας εξάγονταν στην Αμερική και τον Καναδά, όμως εδώ και μερικά χρόνια η συνεργασία αυτή έληξε, καθώς ο Αμερικάνος επιχειρηματίας επέλεξε να συνεργαστεί με άλλη εταιρεία.
Η κύρια εμπορική δραστηριότητα της επιχείρησης παραμένει η εγχώρια αγορά. “Αυτή τη στιγμή δίνουμε λουκούμια σε καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Στην Αθήνα προμηθεύουμε τα super market Σκλαβενίτης. Μας έχουν ζητήσει και από άλλα μεγάλα καταστήματα τροφίμων, όμως πληρώνουν μόνο με εξάμηνες επιταγές, το οποίο είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας για εμάς, που πληρώνουμε όλους τους προμηθευτές μας με μετρητά. Όπως αντιλαμβάνεστε, σε μία τέτοια περίπτωση εμείς θα κλείναμε το εργοστάσιό μας σε μία εβδομάδα, καθώς δεν θα μπορούσαμε να αντεπεξέλθουμε στο να καλύψουμε τα έξοδά μας. Βέβαια, διαθέτουμε και ένα δικό μας πρατήριο στην Ερμούπολη της Σύρου, που εκεί μπορεί κανείς να βρει όλα μας τα προϊόντα και δίνουμε και σε δύο ακόμα μαγαζιά στο νησί. Την ημέρα το εργοστάσιο μπορεί να παράγει πάνω από 1,5 τόνο λουκούμια, ωστόσο την παραγωγή την προσαρμόζουμε ανάλογα με τη ζήτηση”, πρόσθεσε ο Αντώνης.
Αυτή τη στιγμή η επιχείρηση Λειβαδάρας παράγει λουκούμια, παστέλια, μαντολάτο, χαλβαδόπιτες, σισαμόπιτες, χαλβά και το παραδοσιακό συριανό παγωτό. “Ήμασταν οι πρώτοι στη Σύρο, που το 1987 φτιάξαμε παγωτό, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά γάλα από ντόπια παραγωγή”.
Όμως, δεν μπορούσαμε να μην ρωτήσουμε τον Αντώνη, τι είναι αυτό, που κάνει τα λουκούμια Λειβαδάρας τόσο περιζήτητα; “Είναι η τέχνη, που έχουμε μάθει από τον παππού μου. Τα δικά μας λουκούμια διαφέρουν από όλα τα υπόλοιπα, που παράγονται στην Ελλάδα, στο ότι δεν περιέχουν γλυκόζη. Επίσης, οι πρώτες ύλες, που χρησιμοποιούμε είναι άριστης ποιότητας και πολύ ακριβές. Τις αρωματικές ύλες, που βάζουμε στα λουκούμια τις προμηθευόμαστε από τη Γαλλία και την Ελβετία. Το άρωμα περγαμόντο, για παράδειγμα, μας κοστίζει 125 ευρώ το κιλό και το μανταρίνι 180 ευρώ το κιλό, ενώ οι υπόλοιποι λουκουματζήδες αγοράζουν περίπου 30-40 ευρώ την κάθε αρωματική ύλη. Επιπλέον, αγοράζουμε τη μαστίχα από τη Χίο, η οποία κοστίζει 140 ευρώ περίπου το κιλό, ενώ όλοι οι άλλοι χρησιμοποιούν μαστιχέλαιο, το οποίο είναι πολύ πιο φθηνό”.
Βέβαια, τα πρώτης ποιότητας υλικά δεν αρκούν, για να διατηρηθεί μία παραδοσιακή επιχείρηση, σχεδόν 100 χρόνια και να συνεχίζει μέχρι και σήμερα. Το μεράκι του κ. Λειβαδάρα και του αδελφού του, που κληρονόμησαν από τον πατέρα τους, για την τέχνη αυτή και η αγάπη τους για τα παραδοσιακά συριανά λουκούμια, αποτελούν τη συνταγή επιτυχίας τους, η οποία παραμένει ακλόνητη πάρα τον ανταγωνισμό. “Τα τελευταία χρόνια έχουν κατακλύσει την αγορά λουκούμια, αμφιβόλου προέλευσης και ποιότητας, διότι ορισμένοι που δεν είναι λουκουμιτζήδες και δεν έχουν ιδέα για τον τρόπο με τον οποία φτιάχνονται τα λουκούμια, τα αγοράζουν χύμα, τα βάζουν σε κουτιά, προσθέτουν και ένα όνομα και τα πουλάνε”, μας επισήμανε ο Αντώνης. Ο λόγος, που συμβαίνει αυτό δεν οφείλεται στη δυσκολία του συγκεκριμένου επαγγέλματος.
“Η τέχνη του λουκουμιτζή δεν είναι και τόσο δύσκολη, ωστόσο οι νέοι άνθρωποι δεν δείχνουν μεγάλη προθυμία να θέλουν να μάθουν τη δουλειά”, μας εξήγησε. Και συνέχισε λέγοντας “Βασική προϋπόθεση είναι να θες να τη μάθεις”. Ο ίδιος γνώρισε την τέχνη από τον πατέρα του. “Όταν πήγαινα στο δημοτικό σχολείο, τα καλοκαίρια, στις διακοπές, ερχόμουν στο εργαστήριο και βοηθούσα στην παραγωγή. Όταν τελείωσα το λύκειο, άρχισα, πλέον, να ασχολούμαι με την οικογενειακή επιχείρηση, το ίδιο και ο αδελφός μου, ο Βασίλης”. Όμως και ο πατέρας τους κληρονόμησε τα μυστικά του λουκουμιού από τον παππού του Αντώνη και συνονόματό του, ο οποίος είχε έλθει στη Σύρο, πρόσφυγας από τη Σμύρνη και το 1923 ξεκίνησε την επιχείρηση Λειβαδάρας. Το 1933 βραβεύτηκε στην Έκθεση Θεσσαλονίκης, ενώ το 1936 πήρε βραβείο και στην Παγκυκλαδική Έκθεση Παραδοσιακών Προϊόντων.
Τα τελευταία χρόνια, τα παραδοσιακά προϊόντα Σύρου Λειβαδάρας δεν λαμβάνουν μέρος σε εκθέσεις. Όπως μας εξήγησε ο Αντώνης “Όλες οι εκθέσεις πραγματοποιούνται στην Αθήνα και εμείς δεν μπορούμε να αφήσουμε την παραγωγή και να πάμε, γιατί πλέον εργαζόμαστε στην επιχείρηση μόνο 4 άτομα και τους καλοκαιρινούς μήνες, που η ζήτηση αυξάνεται είμαστε 6. Παλαιότερα, το καλοκαίρι απασχολούσαμε 10-12 άτομα. Όμως από ό,τι φαίνεται αυτές οι εποχές έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, για αυτό και εμείς θέλουμε να αυξήσουμε τις χώρες εξαγωγής μας, γιατί στην Ελλάδα η ζήτηση είναι συγκεκριμένη και δεν μπορούμε να στοχεύσουμε σε κάτι περισσότερα”, μας είπε.
Σχόλια