4 παραγνωρισμένες - αλλά σημαντικές - ικανότητες για ηγέτες και όχι μόνο

Οι παραγνωρισμένες ικανότητες στις οποίες θα αναφερθώ παρακάτω, έχουν να κάνουν με ανθρώπους ανεξαρτήτως ιεραρχίας, είτε ηγούνται ομάδων είτε όχι. Με αυτή την ευκαιρία, ίσως να είναι χρήσιμο να ξεκαθαρίσω τη θέση μου στο ότι δεν υπάρχει κάποιο είδος «αποκλειστικότητας» ως προς το ποιος θα καλλιεργήσει αυτές ή οποιεσδήποτε άλλες ικανότητες. Ωστόσο, αν τα στελέχη σε νευραλγικές θέσεις που είναι επιφορτισμένα με πιο σύνθετα διοικητικά καθήκοντα, έχουν αναπτύξει αυτές τις ικανότητες, τότε υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να πετύχουν το όποιο επιθυμητό αποτέλεσμα.

1. Διοχέτευση ενέργειας στους άλλους

Τα στελέχη τα οποία πιστεύουν στο αποτέλεσμα που θέλουν να επιτύχουν, διαθέτουν μεγαλύτερα αποθέματα ενέργειας από άλλα. Η ενέργεια, τα καθιστά πιο μαχητικά και πιο ανθεκτικά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Γίνονται παράδειγμα για τους άλλους, καταδεικνύοντας ότι η ενέργεια είναι απαραίτητη αλλά και... απολαυστική. Επινοούν διαφορετικές προσεγγίσεις, νέες στρατηγικές και δρουν με τρόπους που άλλοι δεν μπορούν εύκολα να προβλέψουν. Κρύβουν περισσότερες εκπλήξεις και δημιουργούν ένα κλίμα που δεν έχει καμία σχέση με τη ρουτίνα που μπορεί να αποχαυνώσει τους πάντες.

Αυτά τα στελέχη γνωρίζουν ότι για να διοχετεύσουν ενέργεια στους συνεργάτες τους ή ακόμα καλύτερα να τους καθοδηγήσουν ώστε να απελευθερώσουν την κρυμμένη ενέργεια, χρειάζεται να δημιουργούν συνθήκες αυτοπαρακίνησης. Στην πραγματικότητα, αυτό που κάνουν είναι να ενισχύουν το αίσθημα ελευθερίας, δημιουργώντας τους την πεποίθηση ότι μπορούν να δρουν αποτελεσματικά από μόνοι τους. Καμία ενέργεια δεν πρόκειται να παραχθεί αν υπάρχει δυσπιστία και ένα κλίμα ασφυκτικού ελέγχου. Δεν είναι τυχαίο ότι σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον το οποίο είναι πολύ γραφειοκρατικό, το επίπεδο ενέργειας των ανθρώπων είναι εξαιρετικά χαμηλό, αν όχι ανύπαρκτο.

2. Δημιουργική διορατικότητα

Από μόνη της, η διορατικότητα δεν είναι επαρκεί. Η δημιουργικότητα είναι το ζητούμενο και αποτελεί συμπληρωματικό συστατικό της διορατικότητας. Η δημιουργική διορατικότητα σημαίνει ότι τα στελέχη διαθέτουν την ανάλογη ευαισθησία και το ένστικτο προκειμένου να αναγνωρίζουν ευκαιρίες και απειλές καθώς και να ξεχωρίζουν τους καλύτερους δρόμους από τους πολλούς που ξεδιπλώνονται μπροστά τους. Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς το στοιχείο της δημιουργικότητας, πέρα όλων των άλλων.

Ωστόσο, πολλά είναι εκείνα τα στελέχη που δεν θέλουν να ακούν τις λέξεις ένστικτο και διορατικότητα. Ποτέ αυτές οι δύο λέξεις δεν ήταν κατάλληλες για να δικαιολογήσουν μια επιχειρηματική απόφαση. Επισήμως, στερούνται υπόστασης αφού δεν εμπεριέχουν το στοιχείο της τεκμηρίωσης.

Η δημιουργική διορατικότατα βοηθάει επιχειρηματίες και στελέχη να αναγνωρίζουν και να κερδίζουν το πλεονέκτημα των στρατηγικών ευκαιριών έναντι του ανταγωνισμού. Η διορατικότητα αναπτύσσεται ένα μυαλό το οποίο να είναι ικανό να συγκεντρωθεί, όχι μόνο για να λειτουργεί δημιουργικά, αλλά και για να υιοθετεί μια σειρά από διαφορετικές προοπτικές.

Όσοι διαθέτουν δημιουργική διορατικότητα έχουν καταφέρει να απομακρύνουν παρωπίδες όπως:

• Την αντίσταση στην οποιαδήποτε αλλαγή,
• Τη συνεχή προσκόλληση σε κανόνες,
• Τις φοβίες και ανασφάλειες για τα πάντα,
• Την υπερβολική προσκόλληση στη λογική και την ακρίβεια,
• Την προτίμηση στις εύκολες και γρήγορες λύσεις.

3. Απλότητα και καθαρότητα στην επικοινωνία

Τόσο απλό και τόσο δύσκολο. Η καθαρότητα στον τρόπο έκφρασης και στην επικοινωνία προϋποθέτει και μια αντίστοιχη πνευματική καθαρότητα και διαύγεια. Ένα γνώρισμα της καθαρής επικοινωνίας είναι η απλότητα που τη διακρίνει. Χωρίς τη καθαρή επικοινωνία, προτάσεις, εισηγήσεις, ιδέες και επιχειρηματολογία μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση και να οδηγήσουν σε λάθος αποφάσεις. Άλλωστε, συχνά οι πολύ καλές ιδέες, ακούγονται τόσο απλές σε βαθμό που κάποιοι αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν να μη τις είχαν σκεφτεί οι ίδιοι από πριν.

Επίσης, η απλότητα πείθει. Ένα μονοσήμαντο μήνυμα ξεχωρίζει ανάμεσα σε άλλα και δεν είναι τυχαίο που ένας από τους κανόνες για μια διαφήμιση είναι η απλότητα και η καθαρότητα της για να μπορεί να ξεχωρίζει και να τη θυμάται ο καταναλωτής ανάμεσα στις υπόλοιπες.

Για να είναι κάποιος απλός και κατανοητός, φροντίζει ώστε τα μηνύματα που στέλνει να είναι περιεκτικά και όσο και αν αυτό μπορεί να φανεί υπερβολικό, όλα ξεκινούν από το στοιχείο της εσωτερικής πειθαρχίας. Η απλή και σαφής επικοινωνία, είτε στον προφορικό είτε στον γραπτό λόγο, είναι αυτή που κάνει οικονομία στα μέσα. Διακινδυνεύω με τον όρο «αφαιρετική» επικοινωνία για να υπονοήσω ότι έχουν αφαιρεθεί όλα εκείνα τα περιττά στοιχεία που θα την καθιστούσαν αμφιλεγόμενη, πολύπλοκη και με πολλές αναγνώσεις και ερμηνείες.

4. Πολλαπλή εστίαση

Θα χαρακτήριζα την εστίαση ως τη δυνατότητα της κατεύθυνσης της ενέργειας και των πόρων προς την επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος. Αυτού του τύπου η εστίαση θεωρείται ως αυτονόητη για τα περισσότερα στελέχη. Αν η εστίαση σε ένα αποτέλεσμα έχει κάποιο βαθμό δυσκολίας, η πολλαπλή εστίαση είναι πολύ πιο απαιτητική διότι προϋποθέτει δημιουργική αταξία, παράλληλο προγραμματισμό και εμμονή στην εξαιρετική οργάνωση. Σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και ανασφάλειας, χρειαζόμαστε περισσότερες εναλλακτικές στρατηγικές. Καθεμία από αυτές χρειάζεται διεξοδική μελέτη και μια διαρκή ενασχόληση μαζί της. Πώς θα αντιπαρέλθουμε από τη πιθανή σύγχυση που μπορεί να δημιουργηθεί από αυτή την πολλαπλότητα; Αν τα στελέχη δεν διαθέτουν καθαρότητα σκέψης, τότε η πολλαπλή εστίαση είναι αδύνατη.

Ας μη βιαστούν κάποιοι να θεωρήσουν ότι η πολλαπλή εστίαση μεταφράζεται ως πολυδιάσπαση. Αλλά ακόμη και αν θέλουν να έχουν μια τέτοια -βολική- οπτική γωνία τότε προχωράω σε μια αναπλαισίωση, για χάρη τους: εστιασμένη πολυδιάσπαση!