Ηγεσία εν μέσω πανδημίας: Τα 4 χαρακτηριστικά ενός άξιου εμπιστοσύνης ηγέτη

Αλλαγές, που έχουν διαφορετική προτεραιότητα για κάθε άτομο, ανάλογα με τις ανάγκες του και τις αξίες του. Χωρίς αμφιβολία, σε ένα περιβάλλον σαν το σημερινό, που μοιάζει χαοτικό, ο μάνατζερ οφείλει να ασκήσει ηγεσία. Να δείξει μια κατεύθυνση και να επηρεάσει τους ανθρώπους του, ώστε να ευθυγραμμιστούν και να εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση. Η ηγεσία, όντας μια διαδικασία επηρεασμού, θεμελιώνεται στην εμπιστοσύνη, αφού κανείς δεν επηρεάζεται από άτομα, που δεν εμπιστεύεται.

Τι μπορεί να κάνει λοιπόν ένας ηγέτης για να κτίσει την εμπιστοσύνη των άλλων προς αυτόν και έτσι να κερδίσει την άδειά τους να ηγηθεί;

Ας αρχίσουμε απαντώντας σε ένα απλό ερώτημα: Τι είναι η εμπιστοσύνη και πώς θα ξέρει ο ηγέτης ότι τον εμπιστεύονται οι άλλοι;

Θα το ξέρει όταν διαπιστώνει ότι οι άλλοι είναι πρόθυμοι να είναι τρωτοί απέναντί του. Που σημαίνει πρόθυμοι να του πουν, χωρίς να φοβούνται, «έκανα λάθος», «δεν ξέρω», «χρειάζομαι βοήθεια», «δεν συμφωνώ μαζί σου», «έχω μια άλλη οπτική» κλπ. Αυτή τους η προθυμία πηγάζει από το πώς αξιολογούν τις συμπεριφορές του. Όμως η εμπιστοσύνη είναι σχέση αμφίδρομη. Άρα θα πρέπει και ο ηγέτης να είναι πρόθυμος να εμφανιστεί τρωτός απέναντι στα μέλη της ομάδας του, λέγοντας τα ίδια πράγματα όταν χρειάζεται! Η εμπιστοσύνη κτίζεται λοιπόν με συμπεριφορές, που επιδεικνύουν ότι ο ηγέτης έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά.

Είναι ικανός: Ξέρει τη δουλειά του, έχει ένα παρελθόν με επιτυχίες, ξέρει πώς να φέρνει αποτελέσματα.

Συμβουλές

• Ο ηγέτης, τον καιρό της πανδημίας, οφείλει να αναγνωρίσει ότι χρειάζεται να μάθει νέα πράγματα, να αποκτήσει νέες δεξιότητες και να ξεμάθει παλιές, που μπορεί να λειτουργούν ως βαρίδια, όταν ακριβώς χρειάζεται να είναι γρήγορος και ευκίνητος.
• Η δουλειά του ηγέτη δεν είναι να έχει όλες τις λύσεις, αλλά να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, που θα βοηθήσουν την ομάδα του να τις βρίσκει. Οι δεξιότητες τού να ακούει και να διευκολύνει αποτελεσματικές εικονικές (virtual) συναντήσεις της ομάδας γίνονται απαραίτητες.
• Αν ο ηγέτης δεν τολμά να ορίζει προληπτικά σαφείς προτεραιότητες, οι προτεραιότητες θα επιβληθούν μόνες τους, όταν θα είναι πλέον αργά να τις επηρεάσει.
• Το αλάθητο δεν είναι προϋπόθεση επίδειξης ικανότητας. Όμως, η γρήγορη αναγνώριση σφαλμάτων και η έγκαιρη αλλαγή πορείας είναι.

Είναι πιστευτός: Τα έργα του ευθυγραμμίζονται με τις προσωπικές του αξίες και τις αξίες της εταιρίας, παραδέχεται τα λάθη του, δεν παρακάμπτει πολιτικές και διαδικασίες. Μερικοί τρόποι για να το επιτύχει:

• Κάποιες φορές ενώ θα ξέρει πράγματα, σημαντικά για τους ανθρώπους του, δεν θα του επιτρέπεται πάντα να τα κοινοποιήσει. Είναι καλό να θυμάται ότι, εφόσον η εταιρία λειτουργεί σύμφωνα με τις αξίες της, αυτό γίνεται για το ευρύτερο καλό.
• Να δρα προληπτικά εξηγώντας στην ομάδα του, τι σημαίνει για αυτόν η ηγεσία, ποιες είναι οι αξίες που κατευθύνουν τις αποφάσεις του, τι προσδοκά από τους άλλους και τι δεσμεύεται να κάνει για αυτούς. Έτσι, θα αποφύγει να αποδίδονται οι συμπεριφορές του σε λάθος προθέσεις.
• Το νέο περιβάλλον και οι νέες συνθήκες, μπορεί να απαιτούν νέες κατευθυντήριες γραμμές και διαδικασίες εκ μέρους του ηγέτη. Ας τις καθορίσει νωρίς, φροντίζοντας να εξασφαλίσει ότι είναι δίκαιες και θα εκληφθούν ως τέτοιες.
• Οι άνθρωποί του έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν, τον καιρό της πανδημίας, τι σημαίνουν, σε επίπεδο συμπεριφορών, οι αξίες του οργανισμού και πώς ιεραρχούνται όταν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ τους.

Είναι συνδεδεμένος: νοιάζεται για τους άλλους ως άτομα, προάγει τις διαπροσωπικές σχέσεις και την αρμονία στην ομάδα. Μερικοί τρόποι για να το επιτύχει:

• Ως ηγέτης κρατάει στα χέρια του ζωές ανθρώπων. Με τις συμπεριφορές του επηρεάζει το πώς αισθάνονται αυτοί οι άνθρωποι, κάτι που δεν θα ξεχάσουν ποτέ, ακόμη και όταν θα έχουν ξεχάσει τις συμπεριφορές του, που τα προκάλεσαν. Ας αποφασίσει πώς θέλει να τον θυμούνται και ας δράσει ανάλογα.
• Καθώς οι άνθρωποι βρίσκονται μέσα σε ένα κυκεώνα αλλαγών και προκλήσεων, οι προσωπικές τους προτεραιότητες δεν είναι αναγκαστικά ευθυγραμμισμένες με εκείνες της εταιρίας. Αλλά και οι ανησυχίες του ηγέτη δεν ταυτίζονται με εκείνες των ανθρώπων του. Ας το αναγνωρίσει, ας τους ακούσει και ας προσπαθήσει να πάρει τον μεγαλύτερο εφικτό βαθμό ευθυγράμμισης.
• Η δουλειά από σπίτι δεν επιτρέπει τις τυχαίες προσωπικές επαφές. Στις εικονικές – virtual συναντήσεις χρειάζεται να αφιερωθεί χρόνος στην αρχή για να μιλήσει ο καθένας για τον εαυτό του, τι συμβαίνει στην προσωπική και την επαγγελματική ζωή του, ώστε να ενισχυθεί η αίσθηση κοινότητας.

Είναι αξιόπιστος: μπορούν οι άλλοι να βασίζονται πάνω του, τηρεί τις δεσμεύσεις και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των άλλων. Πώς μπορεί να το επιτύχει;

• Για τον ηγέτη οι «άλλοι» είναι τόσο τα μέλη της ομάδας του, όσο και οι προϊστάμενοί του και για να λειτουργήσει χρειάζεται την εμπιστοσύνη και των δύο. Όταν παίρνει μια δέσμευση προς ένα μέρος θα πρέπει να ξέρει πώς θα την διαχειριστεί με το άλλο.
• Στη διάρκεια μιας κρίσης, προτεραιότητες, στόχοι και προθεσμίες αλλάζουν συχνά. Θα πρέπει να επικοινωνεί και να εξηγεί τις αλλαγές και να ελέγχει την τήρηση των προθεσμιών.
• Ο καλύτερος τρόπος για να επιδείξει ο ηγέτης ότι είναι εκεί για τους ανθρώπους του, είναι να κάνει τακτικές ατομικές συναντήσεις με καθέναν, για να τους ακούσει, να συζητήσει τους στόχους τους και τι χρειάζονται από αυτόν, κατεύθυνση ή υποστήριξη, για να τους επιτύχουν. Έξτρα μπόνους στην περίπτωση αυτή είναι ότι θα έχει πάντα το χέρι του στο σφυγμό της ομάδας.

Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι σημαντικά, με μία διαφορά – εύρημα έρευνας: Ο ηγέτης, που είναι συνδεδεμένος με τους ανθρώπους του κερδίζει χρόνο για να επιδείξει ότι είναι ικανός. Το αντίθετο δεν συμβαίνει!

Περί ηγεσίας εν μέσω πανδημίας

Μία σειρά άρθρων, του Σπύρου Παολινέλη ιδρυτή της AMNIS Learning & Growth, Master Trainer & Executive Coach, που αφορούν στην ηγεσία, εν μέσω πανδημίας. Τα θέματα που θα κυριαρχήσουν σχετίζονται με την εμπιστοσύνη -το θεμέλιο για την άσκηση ηγεσίας-, τις στρατηγικές που εξασφαλίζουν μία επιτυχημένη μετάβαση στις αλλαγές και την παρακίνηση -απαραίτητο καύσιμο για όσους εμπλέκονται ή επηρεάζονται από τις αλλαγές. Το κάθε άρθρο είναι αυτοτελές, αλλά όλα μαζί αποτελούν μία πληρέστερη εργαλειοθήκη για κάθε ηγέτη.