Από την κρίση στην υγεία στο τριπλό σοκ της οικονομίας

Ο ιός στο πέρασμα του απορύθμισε τα γρανάζια της αλυσίδας εφοδιασμού, βομβάρδισε τα χρηματιστήρια, αναχαίτισε βίαια τον ρυθμό της προσφοράς και της ζήτησης, σκορπώντας τρόμο και μηνύματα για την επαναφορά της παγκόσμιας ύφεσης.

Ο πιστωτικός κίνδυνος απλώθηκε πάνω στις επιχειρήσεις, ασκώντας πιέσεις σε κατηγορίες κεφαλαίων αλλά και σε κλάδους της οικονομίας, άλλους περισσότερο άλλους λιγότερο. Οι κλάδοι των ταξιδίων & ψυχαγωγίας, των αερομεταφορών, των πετρελαιοειδών και αερίου είναι οι κλάδοι που επλήγησαν τα μέγιστα. 13.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρωζώνης, το 7% του συνόλου βρίσκονται σήμερα στο μάτι του κυκλώνα. Γράφουν ετήσιους τζίρους πάνω από 500 δισεκατομμύρια ευρώ ή άλλως εκπροσωπούν το 4% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης.

Coface

Δηλώσεις του διευθύνοντα συμβούλου του Υποκαταστήματος της Coface Ελλάδος, Αναστάσιου Κατσίρη στο epixeiro.gr

Για την κατάσταση στην Ελλάδα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις

«Τα μέτρα της κυβέρνησης για να προστατευθεί ο πληθυσμός από τον ιό δημιούργησαν προβλήματα λειτουργίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και όχι μόνο. Τα μέτρα ήταν σωστά σε συνδυασμό με τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που ανακοινώθηκαν. Το μεγάλο πρόβλημα που θα προκύψει είναι από τα ποσοστά ανεργίας που θα διαμορφωθούν στην μετά κρίση εποχή και πόσο θα επηρεαστεί η ζήτηση μετά την σταδιακή επαναφορά σε λειτουργία των επιχειρήσεων.

Το λιανικό εμπόριο γενικά και οι επιχειρήσεις που βρίσκονται σε κλάδους που έχουν εξάρτηση από την HORECA φαίνεται να βρίσκονται στη δυσκολότερη θέση. Αντίθετα εταιρείες που άμεσα η έμμεσα σχετίζονται με την υγεία και τον φαρμακευτικό κλάδο βλέπουν αυξημένη ζήτηση και επομένως είναι αισιόδοξες για την επόμενη ημέρα.

Τα μέτρα που θα αποφασιστούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η ευελιξία και η αναγνώριση των πραγματικών αναγκών από τις Τράπεζες στις επιχειρήσεις αυτές θα παίξει σημαντικό ρόλο. Η ρευστότητα που μπορούν οι εμπορικές τράπεζες πλέον να αντλήσουν από τη ΕΚΤ τους δίνει αυτή τη δυνατότητα».

Για την ασφάλιση Πιστωτικού Κινδύνου

«Αυτή τη χρονική στιγμή φαίνεται να καταρρίπτεται το βασικό επιχείρημα των επιχειρήσεων ότι εμείς γνωρίζουμε πολύ καλά τους πελάτες μας και δεν είχαμε επισφάλειες στο παρελθόν. Δυστυχώς ένα γεγονός όπως αυτό της πανδημίας, που δεν προβλέφθηκε και δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί έγκαιρα, αυτό του COVID 19, δημιουργεί ένα άνευ προηγουμένου συναίσθημα αβεβαιότητας σε όλη την οικονομία.

Οι εταιρείες ασφάλισης Πιστώσεων έχουν την εμπειρία και τη γνώση αλλά, το σημαντικότερο, και την επάρκεια κεφαλαίων να αντιμετωπίζουν τέτοιες καταστάσεις. Η αντασφάλισή τους (εκχώρηση κινδύνων) σε εξειδικευμένες αντασφαλιστικές επιχειρήσεις υψηλής φερεγγυότητας όπως οι MUNICH RE, SWISS RE τους δίνει τη δυνατότητα να λειτουργήσουν και να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να συνεχίσουν απρόσκοπτα την λειτουργία τους. H COFACE με το ξέσπασμα της κρίσης είναι στο πλευρό των ασφαλισμένων της σε όλο το κόσμο και μαζί διαχειρίζονται αυτή την δύσκολη κατάσταση».

Για τη φερεγγυότητα των επιχειρήσεων στον κόσμο

«Για τις επιχειρήσεις, τα ξαφνικά μέτρα που ελήφθησαν από τις κυβερνήσεις για να σταματήσει η επέκταση του ιού δημιούργησε ένα σοκ, στην προσφορά και τη ζήτηση. Αυτό επηρεάζει μεγάλο αριθμό τομέων της παραγωγικής δραστηριότητας. Η κρίση αυτή μπορεί να συγκριθεί μόνο με τις οικονομικού χαρακτήρα κρίσεις (παγκόσμια πιστωτική κρίση 2008-2009, μεγάλη ύφεση του 1929).

Στο πλαίσιο αυτό, το ζήτημα δεν είναι πλέον σχετικά με τις χώρες και τους τομείς δραστηριότητας που θα επηρεαστούν από αυτό το σοκ, αλλά μάλλον ποιες χώρες ή τομείς δεν θα επηρεαστούν. Λόγω της παγκοσμιοποίησης και με τα μέχρι σήμερα δεδομένα δεν φαίνεται να υπάρξουν χώρες που δεν θα πληγούν από την κρίση. Τομείς της παραγωγικής δραστηριότητας οι οποίοι δεν θα επηρεαστούν ή θα επηρεαστούν λιγότερο είναι για παράδειγμα, ο φαρμακευτικός και ο τομέας των τροφίμων, κλάδοι πρώτης ανάγκης.

Το 2020, η παγκόσμια οικονομία θα πρέπει να δοκιμάσει την πρώτη ύφεση από το 2009 (1,3% μετά +2,5% το 2019) και τουλάχιστον 68 χώρες αναμένονται να είναι σε ύφεση φέτος έναντι μόλις 11 τον προηγούμενο χρόνο. Ο όγκος του διεθνούς εμπορίου εκτιμάται ότι θα έχει πτώση για 2η συνεχή χρονιά -4,3% φέτος μετά τη μείωση -0,4% το 2019). O πιστωτικός κίνδυνος για τις εταιρείες θα αυξηθεί απότομα και οι προβλέψεις μας είναι ότι οι αφερεγγυότητες των εταιρειών θα αυξηθούν κατά +25% σε παγκόσμιο επίπεδο (σε σύγκριση με το μόνο + 2% πού αναμένονταν τον περασμένο Ιανουάριο).

Θα είναι δε μακράν, η ισχυρότερη αύξηση από το 2009 (+29%), ακόμη και αν η οικονομική δραστηριότητα σταδιακά επανεκκινήσει στο 3ο τρίμηνο και χωρίς την εμφάνιση ενός δεύτερου κύματος πανδημίας κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Αυτή η τάση θα επηρεάσει τις Ηνωμένες Πολιτείες (+39%) και όλες τις κύριες οικονομίες της Δυτικής Ευρώπης(+18%): Γερμανία (+ 1%), Γαλλία (+15%), Ηνωμένο Βασίλειο (+33%), Ιταλία (+18%) και Ιταλία - Ισπανία (+22%).

Το σοκ μπορεί να είναι πιο βίαιο στις αναδυόμενες οικονομίες: Εκτός από την πανδημία, που μπορεί να είναι πιο δύσκολο να την διαχειριστούν, αντιμετωπίζουν επίσης την πτώση των τιμών του πετρελαίου, τις εκροές κεφαλαίων που έχουν τετραπλασιαστεί σε σύγκριση με το επίπεδο του 2008. Τέλος, η πανδημία μπορεί να δημιουργήσει και πολιτικούς κινδύνους ,όπως να επιδεινώσει τις υπάρχουσες γεωπολιτικές εντάσεις βραχυπρόθεσμα».

Euler Hermes

Με το που κατέβηκε ο γενικός διακόπτης, έσβησε το 50% του ΑΕΠ

Τα μέτρα ανάκαμψης, από το 1,1 τρισεκατομμύριο ευρώ της ΕΚΤ, τα 1,5 δισ. της Fed, μέχρι και τις φιλικές δημοσιονομικές πολιτικές προς τις επιχειρήσεις, διευκολύνοντας το δρόμο προς την ανάπτυξη από 0,5% - 1,2%, ανάλογα με τη χώρα, στοχεύουν στο να αποτραπεί μία σοβαρή κρίση ρευστότητας. Η ανάκαμψη, ωστόσο, αρχής γενομένης το δεύτερο εξάμηνο του 2020, θα είναι ανάλογη του σοκ που θα υποστεί η κάθε οικονομία.

Οι αγορές ακόμα δεν τιμολόγησαν τον κίνδυνο από το κατέβασμα του γενικού διακόπτη που σβήνει το 50% του παγκοσμίου ΑΕΠ. Για τις επιχειρήσεις, η Euler Hermes αναμένει να αυξηθούν οι αφερεγγυότητες 14% το 2020 παγκοσμίως. Ωστόσο, οι πτωχεύσεις μεγάλου βεληνεκούς θα αποτραπούν από τις κρατικές παρεμβάσεις. Για τις ΗΠΑ προβλέπεται αύξηση 7%, στις πτωχεύσεις την Ευρώπη 16% και την Κίνα 15%.

Figure 7: Global and Regional Insolvency Indices (yearly changes in %)

Οι μετοχικές αγορές, βραχυπρόθεσμα θα γράψουν πρόσθετες απώλειες 10% - 20%, οι ομολογιακές αγορές θα διορθώσουν προς τα κάτω 30 - 50 μονάδες βάσης στις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων λήξεων κρατικών ομολόγων και 100 μονάδες βάσης στα spreads των ιδιωτικών επενδύσεων. Ωστόσο, σταδιακά θα υπάρξει διόρθωση, καθώς θα μειώνεται ο πιστωτικός κίνδυνος.

Το τριπλό σοκ και η καραντίνα στο παγκόσμιο εμπόριο

Για κάθε μήνα εγκλεισμού, λογαριάζονται απώλειες εξαγωγών ύψους 538 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ παγκοσμίως. Ο παγκόσμιος δείκτης MSCI απώλεσε το 30% της αξίας του σε 90 ημέρες, πραγματοποιώντας την πιο απότομη διόρθωση από την εποχή της οικονομικής κρίσης του 2008 - 2009. O Covid-19 εξανάγκασε βιαίως τις κυβερνήσεις να επιβάλλουν δραστικά μέτρα, θυσιάζοντας την οικονομική ανάπτυξη. Η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις μπήκαν στη γυάλα. Αυτή την στιγμή πάνω από το 50% του παγκοσμίου ΑΕΠ είναι κλειδωμένο.

Άθικτος μεσοπρόθεσμα δεν θα μείνει από αυτή την κρίση ο κόσμος της υγείας και της οικονομίας. Στο προσκήνιο θα επανέλθουν οι επενδύσεις στο σύστημα υγείας μετά από κενά ετών. H συντριβή των χρηματιστηρίων αξιών μπορεί να αλλάξει τις επενδυτικές πολιτικές οδηγώντας τες σε πιο αμυντικές. Και όχι μόνο, ο τρόπος που ψωνίζουμε που εργαζόμαστε, που ταξιδεύουμε, που αποταμιεύουμε έγκειται σε αλλαγές.