Κορονοϊός: Σχέδια αντιμετώπισης καταστροφών & συνέχισης λειτουργίας επιχειρήσεων

Μέχρι σήμερα, τα σενάρια που τα σχέδια επεξεργάζονταν ήταν οι φυσικές καταστροφές (σεισμός, καιρικά φαινόμενα, κλπ) και οι επιπτώσεις που έχουν αυτές στα κτίρια που στεγάζουν εργαζομένους, τις μετακινήσεις και την παροχή ενέργειας (ηλεκτρισμός, καύσιμα κλπ) καθώς και τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο (cuber attacks).

Σχεδόν καμία επιχείρηση δεν έχει μέχρι σήμερα ασχοληθεί με σενάριο απειλής διακοπής της λειτουργίας της εξαιτίας μιας πανδημικής ασθένειας όπως αυτή που βιώνουμε με τον Coronovirus.

Πολύ περισσότερο, κανείς δεν έχει ασχοληθεί με τις δυσμενέστατες επιπτώσεις που μπορεί να έχει με το ξέσπασμα μιας πανδημίας στην υγεία των εργαζομένων και στις οικογένειές τους. Οι μολυσμένες εγκαταστάσεις του χώρου εργασίας, οι αρνητικές συνέπειες στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, φαρμάκων κι άλλων ειδών ανάγκης καθώς και οι περιορισμοί στις μετακινήσεις είναι μόνο μερικές από τις πτυχές επηρεασμού των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Το σχεδόν άγνωστο στοιχείο του τρόπου εξάπλωσης ενός ιού, της ανθεκτικότητας του και της ανάπτυξη ανθρώπινης ανοσίας σε αυτόν, καθιστά πραγματικά αμφίβολο το ποια μέτρα ασφαλείας είναι τα κατάλληλα πέρα από την καραντίνα.

Πολλές επιχειρήσεις λαμβάνουν ήδη οικειοθελώς προληπτικά μέτρα, όπως απολυμάνσεις γραφείων και αιθουσών συνεδριάσεων, ακύρωση ταξιδιών, απαγόρευση συναντήσεων και μετατροπή τους σε τηλεδιασκέψεις εκ περιτροπής εργασία κλπ. Όμως είναι εξαιρετικά πιθανό να χρειασθούν πολύ περισσότερα.

Ο σχεδιασμός και η διαχείριση του κινδύνου

Στην κρίση, ο σχεδιασμός είναι μια άκρως αναγκαία ενέργεια. Ένα καλός σχεδιασμός πρέπει να καθορίζει την στρατηγική που θα εφαρμόζει η διοίκηση σε σχέση με τους υπαλλήλους, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τις διάφορες διαδικασίες της.

Με την πανδημία όμως, υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά. Ενώ τα περισσότερα καταστροφικά γεγονότα περιορίζονται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, η πανδημία ξεπερνάει τα γεωγραφικά όρια με απροσδιόριστο και απρόβλεπτο τρόπο οπότε τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά περίπλοκα.

Οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι που συνδέονται με την πανδημία πρέπει να ενσωματωθούν στα σχέδια των επιχειρήσεων με ανάλυση προτεραιοτήτων, αδυναμιών και απειλών. Κάθε επιχείρηση, μέσα από το σχέδιο αποκατάστασης και συνέχισης της δραστηριότητας της, πρέπει να καθορίσει ποιες είναι οι κρίσιμες εσωτερικές της διαδικασίες, ποια είναι η επίπτωση της επιδημίας στις περιοχές που δραστηριοποιείται, ποιες οι επιπτώσεις στους εργαζομένους της, τους πελάτες της, τους προμηθευτές της, και στην τεχνολογική της υποδομή.

Είναι ομοίως κρίσιμο και σημαντικό να υπολογιστεί και να τεθεί ο στόχος για την διαχείρισης χρόνου για την ανάκτηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (recovery time objective - RTO) του οργανισμού μετά από μια πανδημία.

Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις εργοδότες

Πέραν των μέτρων που λαμβάνει η κυβέρνηση και οι Αρχές, οι επιχειρήσεις οφείλουν, στα πλαίσια του κοινωνικού τους ρόλου, του κοινωνικού τους καθήκοντος, στο πλαίσιο της πρόνοιας και της μέριμνας που οφείλουν να επιδεικνύουν για το περιβάλλον εργασίας και την ασφάλεια και υγιεινή των εργαζομένων και των συνεργατών τους, να ενημερώσουν τους εργαζόμενους για τα στοιχεία του ιού, τις προφυλάξεις στο σπίτι, στο γραφείο και κατά τις μετακινήσεις.

Να λάβουν επίσης πρόσθετα μέτρα όπως αυτό της μη παρουσίας στα γραφεία ανθρώπων ασχέτων με τους εργαζόμενους, την εργασία από το σπίτι όπου δεν υπάρχει διαχείριση ενσώματων αγαθών, τον περιορισμό ή και την παύση συναντήσεων με φυσική παρουσία, την και την παραμονή στο σπίτι εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.

Τεκμηριωμένο σχέδιο – Ανάγκη Ύπαρξης

Μια επιχείρηση οφείλει να έχει ένα καλά τεκμηριωμένο σχέδιο με λεπτομερή ανάλυση, του οποίου όμως η λειτουργικότητα θα ελέγχεται τακτικά. Ο έλεγχος επιτρέπει την εύρεση σφαλμάτων σχεδιασμού και την διόρθωση τους, αυξάνει το αίσθημα ασφαλείας των εργαζομένων και επιτρέπει την κατανόηση των ρόλων και της ευθύνης των εμπλεκομένων. Ο καλός σχεδιασμός κι ο έλεγχος της λειτουργικότητας του συντελεί επίσης στην εξισορρόπηση των σχέσεων εργοδοτών κι εργαζομένων, και την εύρεση του εξαιρετικά σημαντικού σημείου ισορροπίας μεταξύ των εργασιακών τους καθηκόντων και αυτών για τα σπίτια και τις οικογένειές τους.

Ένα σωστά τεκμηριωμένο, και δοκιμασμένο Σχέδιο είτε ονομάζεται Αντιμετώπισης Καταστροφών είτε Συνέχισης Λειτουργίας, συμβάλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην προστασία τόσο της επιχείρησης όσο και του πολυτιμότερου στοιχείου της δηλαδή των ανθρώπων της.