Η κινεζική κυβέρνηση και οι τοπικές αρχές προσπάθησαν στην αρχή να μειώσουν τη σημασία του κορονοιού (Covid-19). Οι κυβερνήσεις διεθνώς βρέθηκαν προ εκπλήξεως. Τώρα πια, τα γεγονότα εξελίσσονται με έναν τρόπο που κανείς δεν μπορεί να πει με ακρίβεια τι μπορεί να συμβεί. Ζω στην Ελλάδα και στη γειτονική χώρα μας, την Ιταλία, οι άνθρωποι έζησαν μια φρενίτιδα κατάσταση επί ημέρες, όπου τα κρούσματα και οι θάνατοι διαδέχονταν το ένα το άλλο στις ειδήσεις, επηρεάζοντας τη ζωή τους. Ο ιός πια βρίσκεται και στην Ελλάδα.
Μεγάλες εταιρίες όπως οι Apple και Samsung έχουν ήδη προειδοποιήσει τις αγορές για τις ελλείψεις των προϊόντων τους. Αρχίζουν ήδη να φαίνονται οι επιπτώσεις στη διεθνή οικονομία και το εμπόριο. Όλες οι επιχειρήσεις που αλληλεπιδρούν με μεγάλους αριθμούς πελατών (αεροπορικές, τράπεζες) και ιδιαίτερα οι αλυσίδες λιανικής πώλησης που έχουν μια ισχυρή εξάρτηση από Κινέζους κατασκευαστές (από ένα t-shirt έως ηλεκτρονικά) θα έχουν μια σαφή επίπτωση από τη διάδοση του ιού.
Πριν προχωρήσουμε περαιτέρω, μια σημείωση δεοντολογίας και ηθικής προς όλους τους ιδιοκτήτες εταιριών και τα στελέχη τους: αν εισάγετε οποιοδήποτε προϊόν από την Άπω Ανατολή, πρέπει να αντιμετωπίσετε τα εμπορεύματα και τις όλες τις δραστηριότητες ως ένα ρίσκο υψηλού κινδύνου!
Σκεφτόμουν για μέρες, αν θα πρέπει να γράψω ένα σύντομο κομμάτι για τη διαχείριση κρίσης σε περιπτώσεις όπου κάθε ιός, όπως ο Covid-19, εμφανιστεί σε χώρα, ειδική γεωγραφική περιοχή, σε industry, ή σε επίπεδο εταιρείας. Χωρίς να έχω πρόθεση να εισφέρω πανικό, αποφάσισα να γράψω λίγα λόγια όταν είδα τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τους χώρους εργασίας [pdf].
Στο κάτω-κάτω, πρόκειται για ανθρώπους, υπαλλήλους και πελάτες. Δεν έχει σημασία που λειτουργείτε επιχειρηματικά, αν ένας ιός διαδίδεται, τότε άνθρωποι και συστήματα πρέπει προληπτικά να «καλύπτονται» και οι επιχειρήσεις να ενεργοποιούνται άμεσα.
Ποιες επιχειρήσεις πρέπει να είναι σε υψηλό βαθμό έτοιμες;
Κάθε επιχείρηση που καλωσορίζει, εξυπηρετεί, και συναλλάσσεται με μεγάλο αριθμό ανθρώπων πρέπει να είναι σε υψηλό βαθμό ετοιμότητας. Η υγιεινή και η ασφάλεια αφορά ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων και τα ρίσκα είναι αυξανόμενα. Η ενδεικτική λίστα είναι ξενοδοχεία, τράπεζες, τηλεπικοινωνίες, εταιρείες ταχυμεταφορών, σούπερ μάρκετ, καταστήματα κατοικίδιων ζώων, φαρμακεία, και μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης. Εκεί όπου οι επισκέπτες, οι άνθρωποι, οι συνεργάτες είναι πάρα πολλοί.
Τι σημαίνει να είσαι σε υψηλό βαθμό ετοιμότητας σε τέτοιες καταστάσεις «κινδύνων δημόσιας υγείας»; Σημαίνει ότι οι εταιρείες αυτές εφαρμόζουν ή εργάζονται πολύ γρήγορα στην ενεργοποίηση ενός Crisis-Ready σχεδίου. Αν, και πότε, και για τι, ποιος κάνει τι. Δεν μπορούν απλά να παρακολουθούν τις ειδήσεις.
Δράση 1: Άμεσα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας σε όλα τα επίπεδα της εταιρείας
Όσο ο ιός πλησιάζει σε κοντινά «εδάφη», το πρώτο βήμα είναι να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν και υλοποιούν μέτρα εσωτερικής υγιεινής και ασφάλειας. Μπορεί συντονιστής να είναι το HR ή τα Operations, αλλά πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι όλοι οι υπάλληλοι, προσωπικό γραφείου, οδηγοί, πωλητές και τα καταστήματα προστατεύουν τον εαυτό τους. Οι συμβουλές υγιεινής μπορούν να αναπαραχθούν εύκολα από τις αρμόδιες ιατρικές και κρατικές αρχές. Η πρώτη αυτή δράση ωφελεί την ευρύτερη κοινωνία και οι πληροφορίες μεταφέρονται και στον προσωπικό κύκλο των εργαζομένων.
Δράση 2: Τι κάνετε αν κλείσουν δημόσιοι χώροι ή αν υπάρχει κρούσμα στην επιχείρηση
Σε περίπτωση που οποιοσδήποτε δημόσιος χώρος όπως σχολεία, πανεπιστήμια, μεταφορές, δημόσιος τομέας κοντά στη γεωγραφία της εταιρείας κλείσουν για μερικές ημέρες ως μέτρο προφύλαξης, ή σε περίπτωση που εργαζόμενος της εταιρείας είναι μεταξύ των κρουσμάτων, τότε η εταιρεία θα πρέπει επίσης προληπτικά να κλείσει.
Όπως αναφέρουν τα μέσα ενημέρωσης, απαιτείται χρόνος από τις αρχές για να εντοπίσουν τις αλληλεπιδράσεις των προηγούμενων ημερών που είχε ο ασθενής-κρούσμα. Η διατήρηση ενός υγιούς και ασφαλούς εταιρικού περιβάλλοντος, τελικά, σημαίνει πολιτική προστασία και ηθική υπευθυνότητα, ειδικά σε κατηγορίες αγοράς όπου τα προϊόντα και οι υπηρεσίες αλλάζουν τόσα πολλά χέρια.
Δράση 3: Κατευθύνετε τους πελάτες στα digital touchpoints της επιχείρησης
Οι άνθρωποι στις περιπτώσεις διάδοσης ιών θα προστατεύουν τον εαυτό τους και, ενδεχομένως, να παραμένουν στο σπίτι. Έτσι, εάν η επιχείρησή σας είναι τράπεζα, μια αλυσίδα λιανικής κ.ά, είναι σοφό να συμβουλεύσετε τους πελάτες σας να χρησιμοποιούν περισσότερο τις ψηφιακές προσβάσεις αντί της συνηθισμένης επίσκεψης, χειραψίες, βήχας και άλλα επικίνδυνα.
Αυτή είναι μια προληπτική κίνηση που κρατά ασφαλείς τους εργαζόμενους και τους πελάτες. Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει κάποιο είδος του αντίκτυπου στην επιχείρηση, αλλά τουλάχιστον να λειτουργούμε όλοι με υπεύθυνο τρόπο. Άλλωστε, υπάρχει και το αύριο, για να εκτιμάται από το κοινό μια υπεύθυνη εταιρεία. Εάν οδηγείτε τους πελάτες σε ψηφιακά σημεία πρόσβασης, η μόνη ανησυχία είναι να προετοιμάσετε οδηγούς και courier στην τήρηση των ίδιων κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, όταν παραδίδουν ένα προϊόν/παραγγελία.
Δράση 4: Κερδίστε την εμπιστοσύνη των πελατών σας με τις ενέργειες που κάνετε
Εάν διατηρείτε ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον για τους πελάτες, έχετε κάνει το πρώτο βήμα. Εάν ακολουθείτε συνεχώς τις οδηγίες των αρχών (προς ενημέρωση όλων: το πανεπιστήμιο John Hopkins καταγράφει real-time την εξέλιξη του ιού) και συμμορφώνεστε, έχετε κάνει το δεύτερο σωστό βήμα. Το τρίτο βήμα είναι να επικοινωνείτε με το κοινό, όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη και να ενημερώνετε υπεύθυνα σχετικά με εξελίξεις (κρούσμα, κλειστά καταστήματα για χ ημέρες, συμβουλές συναλλαγής με γάντια κλπ). Η περιοδική ενημέρωση και ανακοινώσεις στα κανάλια της επιχείρησης (ιστοσελίδα, blog/ανακοίνωση, social media) δείχνει υπευθυνότητα και ηθική.
Συνήθως οι εταιρείες «κρατούν χαμηλά» τέτοια θέματα ώστε «να μην δημιουργούμε περαιτέρω πανικό», αλλά οι άνθρωποι περιμένουν περισσότερα. Έχουμε δει παρόμοιες συμπεριφορές των εταιριών στο σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) το 2003, αν και η τότε επιδημία του ιού είχε μικρότερο αντίκτυπο από ότι σήμερα συμβαίνει με τον Covid-19 (SARS, πρώτο εξάμηνο 2003: 8.000 κρούσματα και 774 θάνατοι).
Δράση 5: Να είστε έτοιμοι για ευρύ φάσμα υγειονομικών ενεργειών, ανάλογα με τις εξελίξεις
Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις ενέργειες για κάθε είδους επιχειρησιακό μοντέλο και εταιρεία, αλλά καταγράφω από την εμπειρία μου μια τυχαία λίστα ενεργειών για κάθε επιχείρηση με διευρυμένο κοινό:
- Εσωτερική επικοινωνία ή/και ιατρός που συμβουλεύει εργαζομένους.
- Εφαρμογή μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους προϊόντων (εστιατόριο, αποθήκες εμπορευμάτων, καταστήματα λιανικής).
- Μέτρα προστασίας σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους και χώρους σίτισης εργαζομένων.
- Ασφαλής διαδικασία στις παραδόσεις προϊόντων (ενδεικτικά: παράδοση χωρίς επαφή).
- Αντισηπτικά απολυμαντικά διαθέσιμα στους εργαζομένους και τους πελάτες.
- Αν υπάρχει εσωτερική ιατρική μονάδα, είναι πάντα έτοιμη να ενεργήσει.
- Εκπρόσωπος επιχείρησης επικοινωνεί συνεχώς με τις Αρχές για ενημερώσεις.
- Σε μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης (επίπεδο καταστημάτων) καθημερινή μέτρηση θερμοκρασία (πυρετό) εργαζομένων.
- Απαγόρευση ταξιδίων (travel ban) σε συγκεκριμένους προορισμούς.
Δεν ήταν πρόθεσή μου, αγαπητέ αναγνώστη, να σε κάνω να αισθανθείς σαν να ζούμε το «Walking Dead». Το ξέσπασμα του ιού συνεχίζεται, και αυτό το καθιστά μια πραγματική παγκόσμια κρίση (δεν είναι απλά ένα crisis incident ή emergency) που επηρεάζει γεωγραφίες, βιομηχανίες, επιχειρήσεις και ανθρώπους. Δεν ξέρω τι στο καλό κάνει η Κίνα! Διαβάζουμε τα τελευταία χρόνια για τις αποτυχίες της στη διαχείριση αποβλήτων, το τοξικό της περιβάλλον κ.ά, αλλά παραπάει με τους ιούς.
Αύριο το πρωί, το πρώτο πράγμα, καλέστε μια εσωτερική συνάντηση της ομάδας διαχείρισης κρίσεων. Επενδύστε δύο ώρες καταγράφοντας τις απαραίτητες ενέργειες. Χρησιμοποιήστε τα παραπάνω σημεία ως ερέθισμα και εύχομαι να είστε όλοι δυνατοί, να προστατεύσετε τους εαυτούς σας και όλους εμάς.
Σχόλια