Για να κερδίσουμε τα επόμενα 10 χρόνια

Κοινωνική & Πολιτιστική Επιχειρηματικότητα: σκέψεις μετά από το StartupLive Athens # 2

Πριν από 6 μήνες, συμμετείχα στο 1ο StartupLive Athens, όπου έκανα «pitch» για 1η φορά στη ζωή μου! Μπήκα στη συνέχεια σε μια ομάδα για να συμβάλω στην ανάπτυξη μιας ιδέας, όχι δικής μου, και η όλη εμπειρία με ενέπνευσε να προβληματιστώ σχετικά με τη σκοπιμότητα, την ετοιμότητα και τον αντίκτυπότης, καθώς και το ταξίδι για την ανάπτυξη της με την πάροδο του χρόνου – το πρώτα άρθρο μου στο επιχειρώ με τίτλο 29 «με μερικές» Ιδέες...

Στο άρθρο αυτό, αναρωτιόμουν που πάνε οι ιδέες εάν οδηγούν κάπου, χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποιο "exit" της ιδέας λίγα χρόνια μετά την ίδρυση της σαν startup για να αναπτυχθεί σε επιχειρηματική ευκαιρία. Λέγοντας αυτό, σύντομα συνειδητοποίησα ότι ο πραγματικός αντίκτυπος στον κόσμο μας, στο μέλλον μας και στις νεότερες γενεές μπορεί να προέρχεται μόνον από τις ιδέες που μετασχηματίζουν την αγορά, παρά από αυτές που εισέρχονται και εξέρχονται από την αγορά «στα γρήγορα»... Πιο γρήγορα από ότι μπορείς να πεις... "Είμαι ένας Επιχειρηματίας ".

Πόσο "επιχειρηματικός/ή" είσαι, αν απλά ξεκινάς ένα startup για να κάνεις "exit"; Αυτό είναι το ερώτημα.

Συνδυάζεις τα ταλέντα σου για την επίλυση πραγματικών προβλημάτων και προκλήσεων γύρω σου; Θα μπορούσες να εξελίξεις ποτέ την ιδέα σου για τη δημιουργία μιας πραγματικής επιχειρηματικής ανάπτυξης (από startup σε επιχείρηση), με πραγματικό αντίκτυπο/ επιρροή στην αγορά (νέες θέσεις εργασίας, νέα κανάλια πωλήσεων), με πραγματική κοινωνική συνεισφορά (στο πώς συμπεριφερόμαστε και αλληλεπιδρούμε), ή και με πραγματική βελτίωση του περιβάλλοντος (μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αύξηση του οξυγόνου). Δεν είναι μόνο το να «είμαστε» επιχειρηματίες, αλλά να χρησιμοποιούμε την 'επιχειρηματικότητα' και τα ταλέντα μας για να χτίσουμε ένα καλύτερο κόσμο παράλληλα με την «κερδοφορία».

Σκοπός είναι να ανοιχτούμε σε 'μεγαλύτερες', 'πιο καταπληκτικές' ιδέες. Πρόκειται για ιδέες μετεξέλιξης (transformational ideas), δηλαδή την Μετασχηματιστική Επιχειρηματικότητα (Transformational Entrepreneurship).

Δεν περίμενα το HBR να γράψει για αυτήν την έννοια, λίγους μήνες πριν. Αντιθέτως, ξεκίνησα να παρατηρώ, να ακούω, να μαθαίνω, να συνεργάζομαι, να συζητώ και να κάνω ερωτήσεις σχετικά με οτιδήποτε συμβαίνει στο οικοσύστημα στην Αθήνα. Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι για αυτό το οικοσύστημα, που είναι ακόμα σε πολύ βρεφικό στάδιο, θα πρέπει να αγωνιστούμε για ιδέες μετασχηματισμού. Είμαστε πολύ ικανοί να είμαστε πρεσβευτές ιδεών για ανάπτυξη (επιχειρήσεις, αγορές), ενδυνάμωση (άνθρωπος, κοινωνία, ποικιλομορφία) και βιωσιμότητα (περιβαλλοντική, συστημική), αντί ιδεών που φέρνουν μια γρήγορη έξοδο από τη αγορά και «15 λεπτών διασημότητας».

Αξιοποιούμε τις ιδέες μας όμως σε αρκετό βαθμό για να ανακαλύψουμε πόση δυνατότητα έχουν για ένα μετασχηματιστικό αντίκτυπο;

Είμαστε έτοιμοι να «δημιουργήσουμε, να κάνουμε πράγματα, ώστε να μην χάσουμε τα επόμενα 10 χρόνια [...] με ακλόνητα αποδεικτικά στοιχεία»; - Τάσος Παγκάκης, Head of Comms, Ericsson Hub Southeastern Europe

Κατά την διάρκεια του 2ου StartupLive, είδα νέους, επαγγελματίες, μέντορες και συμμετέχοντες οι οποίοι είναι έτοιμοι και ενδιαφέρονται για τη δημιουργία του μετασχηματιστικού αυτού αντίκτυπου μέσω της Κοινωνικής και Πολιτιστικής Επιχειρηματικότητας. Μόνο μόλις δύο μονοπάτια, σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας, που μπορούν πραγματικά να ενεργοποιήσουν και να προσφέρουν ένα πλαίσιο για την ανάπτυξη ιδεών με κοινωνικές και πολιτιστικές αξίες, προϊόντα και υπηρεσίες - ως πυλώνες των επιχειρηματικών μοντέλων τους.

"Μέσα από την πτυχή των κοινωνικών επιχειρήσεων, κάνουμε 'καλό', προσφέρουμε καλό. Υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν σκληρά [...] μια επιχειρηματική νοοτροπία που πάει πίσω πολλά χρόνια, αιώνες. Θα πρέπει να ενεργούμε ως πρεσβευτές τους. Θα πρέπει να πιστέψουμε ότι υπάρχει ένα άλλο μέλλον για την Ελλάδα ... για την επιχειρηματικότητα... μέσω των κοινωνικών επιχειρήσεων. Είναι πολύ σημαντικό να το πιστέψουμε." - Mareva Grabowski, Founder & Vice-Chairman of Endeavor Greece.

Τα startups που μπορούν να αναπτυχθούν από αυτές τις ιδέες έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις διάφορες πτυχές της ζωής μας και να δώσουν προστιθέμενη αξία (οικονομική και μη) στις βασικές δραστηριότητες, αποστολές και οράματα που πρεσβεύουν. Με άλλα λόγια... επιχειρούμε και δουλεύουμε για ένα σκοπό!

Το 2ο StartupLive Athens πήγε στο επόμενο επίπεδο του «επιχειρείν».

Αναξιοποίητο νέο ταλέντο που δεν μπορεί πλέον να περιμένει την Ελληνική αγορά να ξυπνήσει, προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την πληθώρα δεξιοτήτων/γνώσεων και την ενέργειά του, προκειμένου να συνεργαστεί, να δημιουργήσει και να αφηγηθεί το μέλλον. Ένα μεγάλο ποσοστό του νεανικού Αθηναϊκού πληθυσμού δεν μπορεί να περιμένει το αύριο, γιατί είναι περισσότερο από ικανό να κάνει κάτι για το αύριο, σήμερα!

Και τι με ενέπνευσε περισσότερο... οι πραγματικές ιδέες που προέκυψαν. Απαντούν σε ζητήματα και προκλήσεις της καθημερινής μας ζωή. Ναι, είναι τόσο απλό. Δεν είναι 'καταπληκτικές' ιδέες. Δεν είναι 'μεγάλες' ιδέες. Πολύ απλά οδηγούν την καθημερινή μας ζωή μπροστά ... προς ένα καλύτερο μέλλον.

Για παράδειγμα, πάμπολλες φορές, έχω βρεθεί να βοηθώ έναν συν-πολίτη μου σε αναπηρική καρέκλα στην Αθήνα με το να σηκώνω την αναπηρική καρέκλα με τον συν-πολίτη μου μαζί για να «προσπεράσει» ένα πεζοδρόμιο. Και αυτό γιατί δεν υπάρχουν λειτουργικές διαβάσεις στα πεζοδρόμια πολλών κεντρικών δρόμων. Ή, το γεγονός ότι τα πεζοδρόμια των πεζών ορίζονται με κίτρινες λωρίδες για τους τυφλούς αλλά το υπόλοιπο πεζοδρόμιο γύρω από αυτές τις λωρίδες είναι πλακάκια (μερικές φορές ραγισμένα). Αυτό δεν αψηφά τον σκοπό της αντίθετης υφής στο πεζοδρόμιο (δηλαδή ομαλή, ίσια υφή έναντι λωρίδων), ώστε οι τυφλοί να μπορούν να διακρίνουν αναμεταξύ των υφών για την ασφάλειά τους;

Ή, υπάρχει μια μεγάλη "συζήτηση" για τη στήριξη της Γυναικείας Επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, αλλά τα γυναικεία δικαιώματα και η ενδυνάμωση των γυναικών στο Ελληνικό εργασιακό περιβάλλον είναι ακόμα πολύ πίσω από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, ίσως και όπως οι γυναίκες επιχειρηματίες μας! Πώς μπορούμε να αναπτύξουμε την Γυναικεία Επιχειρηματικότητα, αν οι γυναίκες στο παραδοσιακό εργασιακό περιβάλλον βρίσκουν μια «γυάλινη οροφή» αποθάρρυνσης και αποκλεισμού, τόσο υψηλή όσο η φωνή, διάκριση και παρενόχληση των εργοδοτών και συναδέλφων τους. Σπάνια υπάρχουν peer-to-peer δίκτυα, πληροφορίες, συμβουλές και υποστήριξη που ανταλλάσσεται μεταξύ των Ελληνίδων, όταν πρόκειται για την επαγγελματική ζωή, τις εμπειρίες και τις προσδοκίες τους για τη συνεχή επαγγελματική τους ανάπτυξη. Δεν μας ενδιαφέρει το σπάσιμο της γυάλινης οροφής που είναι διαδεδομένη σε πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις;

Τέλος, ζούμε σε μια χώρα με πληθώρα φυσικών πόρων, αλλά βασιζόμαστε τόσο πολύ στο πετρέλαιο για τον βραχύ μας χειμώνα, εκπέμποντας CO2 στην ατμόσφαιρα και καταστρέφοντας την και ενώ η γεωγραφική μας περιοχή εξαρτάται από αυτούς τους πόρους. Γνωρίζουμε ότι αν υπάρχει αύξηση της ρύπανσης, υπάρχει επίσης μια αύξηση στη διάβρωση, και έτσι λιγότερη ομορφιά να διαφημίσουμε στους ξένους και εγχώριους τουρίστες μας (για να μην αναφερθώ στο λιγότερο οξυγόνο που θα υπάρχει για τον πληθυσμό). Δεν μας ενδιαφέρει να συντηρήσουμε την φυσική ομορφιά και τους φυσικούς πόρους της χώρας μας, το 'σπίτι' μας;

Στην διάρκεια του 2ου StartupLive Athens, τρεις ιδέες προέκυψαν που μπορούν να δώσουν λύση σε αυτά τα ζητήματα που έχουμε δει, ζήσει ή συζητήσει, αλλά σπάνια έχουμε αντιμετωπίσει μέσω της Κοινωνικής και Πολιτιστικής Επιχειρηματικότητας. Αυτές οι ιδέες βραβεύτηκαν με βάση την πρόοδο τους στο 3-ήμερο του StartupLive, την σκληρή δουλειά, την επεκτασιμότητα, τον πιθανό αντίκτυπο, την εξωστρέφεια, τη δυνητική επιχειρηματική επιτυχία της ιδέας:

1. IncludAbility - στοχεύει να επηρεάσει τις συμπεριφορές των επιχειρήσεων και του πολιτισμού, έτσι ώστε η κοινωνία να αποκτήσει αυτοπεποίθηση απέναντι στους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες. Η αποστολή αυτής της κοινωνικής επιχείρησης είναι να διευκολύνει την ένταξη ατόμων με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία και την αγορά. Έτσι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα επωφεληθούν, εξυπηρετηθούν και θα δημιουργήσουν περισσότερη αξία. Παρακολουθήστε αυτή την πρωτοποριακή ιδέα στο Pioneers Festival!

2. Προστατεύουμε το Δάσος (We Protect the Forest) - στοχεύει στην προστασία του δάσους από τις πυρκαγιές με τη συλλογή πεσμένων δέντρων και κλαδιών και την μετατροπή τους σε μια χρήσιμη πηγή ενέργειας με χαμηλό κόστος (pellets - συσσωματώματα ξύλου για θέρμανση), αρχίζοντας από την περιοχή του Μαινάλου, Αρκαδίας όπου θα συμμετάσχουν εθελοντικά πυροσβέστες, τεχνικοί, έμποροι και η τοπική κοινότητα. Υποστηρίξτε την ομάδα Ανερχόμενων Αστέρων γιατί η επόμενη στάση τους μπορεί να είναι ένα δάσος κοντά σας!

3. Γυναίκες στην Κορυφή (Women on Top) - φιλοδοξεί να είναι «το» δίκτυο για κάθε γυναίκα που ψάχνει την κατάλληλη γυναίκα-μέντορα να την υποστηρίξει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που συναντά κατά τη διάρκεια της καριέρα της, se όλη της τη ζωή. Αυτή η ιδέα επιλέχθηκε από την Facebook κοινότητα του StartupLive Athens. Δεν εκπλήσσομαι! Σας περιμένουμε... γυναίκες ενωθείτε!

Αυτές οι ιδέες έχουν την δυνατότητα να αναπτυχθούν σε εφικτές Κοινωνικές Επιχειρήσεις, λόγω των ειδικών αξιών που εκπροσωπούν. Τοποθετούν των άνθρωπο, την κοινωνία, την βιωσιμότητα και την μάθηση στο κέντρο των επιχειρηματικών μοντέλων τους.

"Η επιχειρηματικότητα είναι το κλειδί ... στα Ελληνικά χρησιμοποιούμε τη λέξη «ΣΥΝΑΓΩΝΙΣΜΟ». Δεν είναι ο ανταγωνισμός. Είναι 'εργάζομαι μαζί', 'μεγαλώνουμε το οικοσύστημα'. Αυτό μας το λέει και το StartEurope. Μεγαλώνουμε μαζί - είναι μία από τις αξίες μας. Έτσι, όταν αναπτύσσετε την επιχείρηση σας, σκεφτείτε όχι μόνο τις επιπτώσεις που έχετε στην κοινωνία, αλλά επίσης πως μπορείτε να συμβάλετε στο επιχειρηματικό οικοσύστημα. Δεν το έχουμε ακόμα. Είστε μέρος της ανάπτυξής του και είστε υπεύθυνοι για αυτό. Αν όλοι το κάνουν καλά, θα κάνετε καλά. Αν κάνουμε όλοι καλά, θα είμαστε όλοι καλά" - Κωνσταντίνα Zoehrer, StartupLive Athens.

Είναι σπάνιο στις μέρες μας, να βρεθούν νέοι άνθρωποι σε ένα χώρο που είναι έτοιμοι και ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν κάτι καινούριο, να τεστάρουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα, να σπάσουν τα κοινωνικά όρια και να κινηθούν με καλό σκοπό!

Κοιτάζω μπροστά προς το επόμενο StartupLive ...

Για να κερδίσουμε τα επόμενα 10 χρόνια....

Για να πρεσβεύουμε την πίστη μας στο κοινωνικό, πολιτιστικό και νεανικό επαγγελματικό πνεύμα μας.